Το Βόρειο Σέλας που βλέπεις στα social media είναι ένα ψέμα

Στα social media μπορείς να βρεις διάφορα ονειρικά, εξωπραγματικά, ενίοτε ύποπτα (σαν να τα “έφτιαξε” η τεχνητή νοημοσύνη) βίντεο με Βόρειο Σέλας ή όπως είναι γνωστό σε όλον τον κόσμο, aurora borealis.

Ακολουθούν τα δυο δικά μου cent, από την Ισλανδία.

Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης υπάρχουν και πολλά βίντεο που εξηγούν πως το Βόρειο Σέλας δεν είναι αυτό που νομίζεις. Πως μπορεί να είναι μπροστά σου και να μη το βλέπεις.

Προφανώς υπάρχει πολύ συγκεκριμένος λόγος, που εξηγείται ακολούθως. Πρώτα όμως, θα δούμε τι θα δεις (ή καλύτερα τι δεν θα δεις) σε πρώτη φάση, αν τυχόν σε βγάλει ο δρόμος σου προς περιοχή στην οποία εμφανίζεται το Βόρειο Σέλας.

Τι είναι το Βόρειο Σέλας

Το Βόρειο Σέλας είναι μια από τις εμπειρίες ζωής, που αποτυπώνονται στη ψυχή σου. Εν αντιθέσει με τις υπόλοιπες, είναι η μόνη που απολαμβάνεις στο έπακρο μέσα από το κινητό σου τηλέφωνο και όχι τα μάτια σου. Ιδιαίτερα, όπου υπάρχει τεχνητό φως και φωτορύπανση (πχ σε μια πόλη).

Το NEWS 24/7 επικοινώνησε με τον Δρ Ιωάννη Μηνά Ασλανίδη, καθηγητής του πανεπιστημίου Cornell Νέας Υόρκης και επιστημονικό διευθυντή του Ιστιτούτο Οφθαλμολογίας “Εμμετρωπία”, για να εξηγήσει τι συμβαίνει… με τα μάτια μας και το Βόρειο Σέλας.

Αρχικά, θα διευκρινίσουμε τι είναι το Βόρειο Σέλας, με τη βοήθεια του Πλανητάριου της Θεσσαλονίκης. Πρόκειται για «φυσικό οπτικό φαινόμενο το οποίο οφείλεται στην αλληλεπίδραση του Ηλιακού ανέμου με το Μαγνητικό πεδίο της Γης».

Δηλαδή, φορτισμένα σωματίδια από τον ήλιο (βλ. ηλιακός άνεμος) φτάνουν στη Γη και συγκρούονται με στοιχεία της ατμόσφαιρας, όπως για παράδειγμα το οξυγόνο και το άζωτο. Από τη σύγκρουση, προκαλείται εκπομπή φωτός στον ουρανό, κοντά στους πόλους, λόγω της επίδρασης του μαγνητικού πεδίου της Γης.

Όταν έχει φωτορύπανση, το τεχνητό φως υπερκαλύπτει το αμυδρό φως του μαγευτικού φαινομένου. Για αυτό και χρειάζεται πλήρες σκοτάδι, ώστε να το διακρίνουμε δια γυμνού οφθαλμού.

Προφανώς, όπως είδατε παραπάνω, υπάρχουν και εξαιρέσεις που βλέπεις το Βόρειο Σέλας και μέσα στο Ρέκιαβικ.

Ας δούμε όμως, τι εξήγησε ο Δρ Ασλανίδης, για την περιορισμένη “κατασκευαστική” μας ικανότητα, να δούμε το Βόρειο Σέλας, δια γυμνού οφθαλμού.

Τι συμβαίνει με τα μάτια μας όταν έχει Βόρειο Σέλας

«Πολλοί αναρωτιούνται γιατί, ενώ βλέπουμε τόσο εντυπωσιακές φωτογραφίες από το βόρειο σέλας (aurora borealis), στην πραγματικότητα δεν το βλέπουμε πάντα το ίδιο έντονα με τα μάτια μας. Μπορεί να είναι μπροστά μας, και όμως να μας φαίνεται πιο «θαμπό» ή άχρωμο, ενώ στη φωτογραφία να φαίνεται με έντονα πράσινα, μωβ ή κόκκινα χρώματα.

Αυτό δεν έχει να κάνει με το φαινόμενο το ίδιο, αλλά με το πώς λειτουργεί το ανθρώπινο μάτι σε σχέση με μια φωτογραφική μηχανή».

Όπως διευκρινίζει ο ειδικός «το μάτι μας έχει δύο βασικούς τύπους φωτοευαίσθητων κυττάρων: τα ραβδία και τα κωνία. Τα ραβδία ενεργοποιούνται στο σκοτάδι και είναι πολύ ευαίσθητα στο φως, αλλά δεν αναγνωρίζουν χρώματα.

Αντίθετα, τα κωνία ανιχνεύουν χρώματα, αλλά χρειάζονται περισσότερο φως για να λειτουργήσουν. Έτσι, όταν κοιτάμε τον ουρανό τη νύχτα για να δούμε το σέλας, το μάτι μας βασίζεται κυρίως στα ραβδία, με αποτέλεσμα να βλέπουμε το φαινόμενο πιο “ξεθωριασμένο” ή ακόμη και γκριζωπό, ειδικά αν η δραστηριότητά του είναι χαμηλή».

Γιατί χρειάζεσαι το κινητό για την απόλυτη εμπειρία σε ένα Βόρειο Σέλας

Ο Δρ Ασλανίδης εξήγησε τους περιορισμούς των ματιών μας, πριν εστιάσει στις κάμερες των κινητών μας. Όπως λέει «η φωτογραφική μηχανή λειτουργεί διαφορετικά. Χρησιμοποιεί μακροχρόνια έκθεση, δηλαδή καταγράφει φως για μερικά δευτερόλεπτα ή και περισσότερο.

Αυτό της επιτρέπει να “συλλέγει” πολύ περισσότερο φως απ’ ό,τι το ανθρώπινο μάτι σε μια ματιά. Έτσι, η μηχανή καταγράφει ακόμα και τα χρώματα που το μάτι μας δεν μπορεί να ξεχωρίσει εκείνη τη στιγμή.

Αυτός είναι ο λόγος που πολλές φορές βλέπουμε φωτογραφίες με εντυπωσιακά, φωτεινά και πολύχρωμα σέλα, ενώ εμείς ίσως δούμε κάτι πιο διακριτικό στον ουρανό. Φυσικά, όταν το φαινόμενο είναι ιδιαίτερα έντονο, μπορούμε να το δούμε καθαρά με τα μάτια μας, ακόμα και με χρώματα — απλώς αυτό δεν είναι πάντα εγγυημένο.

Οπότε, τελικά, δεν είναι ότι δεν βλέπουμε το σέλας· απλώς το μάτι μας έχει φυσικούς περιορισμούς σε χαμηλό φωτισμό, ενώ η φωτογραφική μηχανή “βλέπει” με διαφορετικό τρόπο, και πολλές φορές, αποκαλύπτει μια εικόνα πιο πλούσια απ’ ό,τι μπορούμε να αντιληφθούμε εμείς εκείνη τη στιγμή».