Αγία Σοφία: Ανησυχία μετά τις φωτογραφίες με βαριά οχήματα στο εσωτερικό της

Ανησυχία έχουν προκαλέσει οι εικόνες ενός γερανοφόρου φορτηγού στο εσωτερικό της Αγίας Σοφίας, καθώς φωτογραφίες δείχνουν το όχημα να βρίσκεται στο δάπεδο του ναού, σταθμευμένο σε προσωρινές προστατευτικές πλάκες.

Υπενθυμίζεται πως στο εσωτερικό της Αγίας Σοφίας πραγματοποιούνται εργασίες αποκατάστασης και οι φωτογραφίες που κυκλοφόρησαν γεννούν ερωτήματα για το κατά πόσο προστατεύεται επαρκώς η εύθραυστη επιφάνεια του δαπέδου όσο εκτελούνται οι εργασίες.

Οι φωτογραφίες από το σημείο απεικονίζουν φορτηγά υψηλού τονάζ να εισέρχονται στο εσωτερικό της Αγίας Σοφίας, καθώς και ένα όχημα κοντά στη λεγόμενη Αυτοκρατορική Πύλη, την κύρια τελετουργική είσοδο του μνημείου.

Το θέμα που παρουσίασε η Turkyie Today προκάλεσε δημόσια συζήτηση, με το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού της Τουρκίας να εκδίδει επίσημη ανακοίνωση, απαντώντας στις ανησυχίες. Σε προηγούμενη τοποθέτησή του, ο υπουργός Μεχμέτ Νουρί Έρσοϊ είχε τονίσει ότι οι εργασίες ενίσχυσης προχωρούν χωρίς να παρακωλύεται η λατρεία, περιγράφοντας την Αγία Σοφία ως «1.486 ετών» και σημειώνοντας ότι ο κεντρικός τρούλος εισέρχεται «στην ευρύτερη και πιο ολοκληρωμένη διαδικασία αποκατάστασης στην ιστορία του», με στόχο να γίνει πιο ανθεκτικός στους σεισμούς μεγαλύτερη αντοχή σε σεισμούς.Παράλληλα, διαβεβαίωσε ότι θα διατηρηθεί με προσοχή ο αυθεντικός χαρακτήρας του μνημείου.

Στις φωτογραφίες φαινεται το δάπεδο να έχει καλυφθεί με πάνελ ώστε οι ελαστικοί τροχοί του οχήματος να μη βρίσκονται απευθείας πάνω στην ιστορική επιφάνεια. Τα πάνελ αυτά συνήθως κατασκευάζονται από φύλλα υψηλής πυκνότητας πολυαιθυλενίου (HDPE), ανθεκτικά σύνθετα προστατευτικά εδάφους ή προσωρινές μεταλλικές πλάκες με ενισχύσεις, σχεδιασμένες να λειτουργούν ως ενδιάμεσο στρώμα ανάμεσα στο όχημα και το έδαφος, γράφει η Turkyie Today.

Σύμφωνα με ειδικό στην αποκατάσταση που επικαλείται το ξένο μέσο ενημέρωσης, το σύστημα που φαίνεται στις φωτογραφίες δείχνει σχετικά απλό. Τα πάνελ δεν μοιάζουν να διαθέτουν πάχος ή μηχανισμό αλληλοκλειδώματος και μπορεί να είναι επιρρεπή σε ολίσθηση. Κάποιες περιοχές φαίνεται να μένουν ακάλυπτες, πράγμα που σημαίνει ότι το φορτίο ενδέχεται να μην κατανέμεται ομοιόμορφα κάτω και γύρω από το όχημα.

Όπως σημειώνει ο ίδιος μελετητής, το δάπεδο της Αγίας Σοφίας δεν αποτελεί ενιαίο, συμπαγές στρώμα. Κάτω από την ορατή επιφάνεια υπάρχουν ψηφιδωτά, αυθεντικά μαρμαροθετήματα και, σε ορισμένα σημεία, κενά που μοιάζουν με κρύπτες. Συγκεντρωμένα φορτία και δονήσεις πάνω σε μια τέτοια πολυστρωματική δομή μπορεί καταπονήσουν τα στοιχεία του δαπέδου και, με τον χρόνο, να τα παραμορφώσουν ή να προακαλέσουν φθορά.

Τι απαντά το υπουργείο Πολιτισμού της Τουρκίας

Μετά τη δημόσια συζήτηση σχετικά με τις εικόνες η Γενική Διεύθυνση Βακουφίων δημοσίευσε αναλυτική ανακοίνωση δίνοντας στη δημοσιότητα στοιχεία για τις μεθόδους προστασίας που χρησιμοποιούνται κατά τη διαδικασία αποκατάστασης.

Οι αρχές τόνισαν ότι το έργο διεξάγεται υπό την επίβλεψη του Επιστημονικού Συμβουλίου και του Συμβουλίου Διατήρησης. Σύμφωνα με το Τουρκικό υπουργείο Πολιτισμού, πριν από την είσοδο των οχημάτων πραγματοποιήθηκαν στατικές μελέτες φορτίου, ταξινόμηση εδάφους και μετρήσεις φέρουσας ικανότητας, οι οποίες καθόρισαν ότι το δάπεδο μπορεί να αντέξει με ασφάλεια έως και 25 τόνους ανά τετραγωνικό μέτρο. Για μεγαλύτερη ασφάλεια, κατασκευάστηκε μια προσωρινή πλατφόρμα ικανή να αντέξει 30 τόνους ανά τετραγωνικό μέτρο.

Η ανακοίνωση πρόσθεσε ότι το βαρύτερο όχημα που προβλέπεται να χρησιμοποιηθεί ζυγίζει 45 τόνους, αλλά όταν τοποθετείται στην προστατευτική επιφάνεια, το πραγματικό φορτίο που μεταφέρεται στο δάπεδο είναι μόλις περίπου 6 τόνοι ανά τετραγωνικό μέτρο, ποσότητα που παραμένει πολύ κάτω από το προβλεπόμενο όριο ασφαλείας.