Η Ευρώπη ενισχύει την Europol – Το Ισραήλ μιλά για “σύνδεση” με τη Χεζμπολάχ

Την Τρίτη το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε με 556 ψήφους υπέρ, 74 κατά και 7 αποχές νομοθεσία που προβλέπει την ίδρυση μόνιμου Ευρωπαϊκού Κέντρου κατά της Παράνομης Διακίνησης Μεταναστών (ECAMS) εντός της Europol. Για την εδραίωση του Κέντρου (το οποίο υπάρχει ήδη ως άτυπη δομή), η Europol θα λάβει πρόσθετο προϋπολογισμό ύψους 50 εκατ. ευρώ την περίοδο 2025-2027 και 50 επιπλέον μέλη προσωπικού.

Το ECAMS θα αυξήσει τη στρατηγική, επιχειρησιακή και τεχνική υποστήριξη προς τις χώρες της ΕΕ, στις προσπάθειές τους για την εξάρθρωση εγκληματικών δικτύων που δραστηριοποιούνται στην παράνομη διακίνηση μεταναστών και την εμπορία ανθρώπων. Σύμφωνα με τον ρόλο της Europol ως κόμβου ποινικών πληροφοριών της ΕΕ, το ECAMS θα φέρει σε επαφή το προσωπικό της Europol, της Eurojust και του Frontex, ώστε να διασφαλιστεί ο αποτελεσματικός συντονισμός των οργανισμών. Θα στηρίξει επίσης τον εντοπισμό των θυμάτων εμπορίας ανθρώπων και άλλων ευάλωτων ατόμων, σε συνεργασία με τον αρμόδιο συντονιστή της ΕΕ.

Επιχειρησιακές ειδικές ομάδες και αποστολές σε χώρες της ΕΕ

Ο συντονισμός και η ανταλλαγή πληροφοριών θα βελτιωθούν στο πλαίσιο της νέας νομοθεσίας. Όταν οι χώρες της ΕΕ συγκροτούν επιχειρησιακές ειδικές ομάδες για τη διερεύνηση εγκληματικών δικτύων και ομάδων υψηλού κινδύνου, θα διαβιβάζουν σχετικές πληροφορίες στην Europol και μεταξύ τους μέσω του SIENA, του ασφαλούς διαύλου επικοινωνίας της ΕΕ για την επιβολή του νόμου. Οι αξιωματικοί σύνδεσμοι μετανάστευσης που τοποθετούνται σε τρίτες χώρες από τα κράτη μέλη της ΕΕ θα υποστηρίζουν επίσης τις έρευνες, ανταλλάσσοντας με την Europol πληροφορίες σχετικά με την παράνομη διακίνηση μεταναστών και την εμπορία ανθρώπων.

Για την παροχή αναλυτικής, επιχειρησιακής, τεχνικής και εγκληματολογικής υποστήριξης σε πολύπλοκες και μεγάλης κλίμακας έρευνες, η Europol θα είναι σε θέση να αποστέλλει προσωπικό στις χώρες της ΕΕ, κατόπιν αιτήματός τους. Η εντολή της θα επεκταθεί επίσης στις παραβιάσεις των κυρώσεων της ΕΕ.

Βιομετρικά δεδομένα

Με την εν λόγω νομοθεσία, η Europol θα είναι σε θέση να στηρίζει τις χώρες της ΕΕ μέσω της αποτελεσματικότερης επεξεργασίας βιομετρικών δεδομένων, συμπεριλαμβανομένων δακτυλικών αποτυπωμάτων και δεδομένων προσώπου (για παράδειγμα, για τον εντοπισμό πολλαπλών ή ψευδών ταυτοτήτων). Τα βιομετρικά δεδομένα πληρούν τα ελάχιστα πρότυπα ποιότητας και η επεξεργασία τους πρέπει να συμμορφώνεται με τους ισχύοντες κανόνες της ΕΕ για την προστασία των δεδομένων, να πραγματοποιείται μόνο όταν είναι αναγκαίο και να είναι αναλογική. Η Europol και οι αρχές των κρατών μελών ενθαρρύνονται επίσης να συνεργάζονται για την αντιμετώπιση ποινικών αδικημάτων που διαπράττονται μέσω πλατφορμών μέσων κοινωνικής δικτύωσης.

Μετά την ψηφοφορία, ο εισηγητής Jeroen Lenaers (ΕΛΚ, Ολλανδία) δήλωσε: «Με αυτή την νομοθεσία, στέλνουμε ένα μήνυμα: οι διακινητές και οι έμποροι ανθρώπων, οι οποίοι εκμεταλλεύονται ευάλωτα άτομα ως επιχειρηματική ευκαιρία, δεν θα λειτουργούν πλέον χωρίς ατιμωρησία στην ΕΕ. Ιδρύουμε επίσημα το Κέντρο κατά της παράνομης διακίνησης μεταναστών για να συντονίσουμε και να βελτιώσουμε την ανταλλαγή πληροφοριών και δεδομένων, να διασφαλίσουμε ότι η εντολή της Europol καλύπτει επίσης τον διαδικτυακό κόσμο και να δώσουμε στον οργανισμό τα μέσα για την εκπλήρωση των νέων καθηκόντων του με 50 νέες θέσεις. Η νομοθεσία αυτή θα θέσει τις βάσεις για μια ευρύτερη επικαιροποίηση της εντολής της Europol το επόμενο έτος».

Η συμφωνία δεν έχει ακόμη εγκριθεί επίσημα από το Συμβούλιο. Οι νέοι κανόνες θα αρχίσουν να ισχύουν την εικοστή ημέρα από τη δημοσίευσή τους στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Όλα αυτά στον απόηχο των κατηγοριών πως η Europol αποκαλύφθηκε πως “συνεργάστηκε στενά” με το Ίδρυμα Hind Rajab (HRF) που φέρεται να διατηρεί δεσμούς με τη Χεζμπολάχ, όπως ισχυρίστηκε το NGO Monitor, με την πληροφορία να αναπαράγεται από πολλά ΜΜΕ του Ισραήλ. H σχετική δήλωση έγινε μάλιστα από τον εκπρόσωπο των ΗΠΑ στην εν λόγω ΜΚΟ, Jacob Romm, μιλώντας στην Κωνσταντινούπολη.

Από τη δική της πλευρά το HRF ανακοίνωσε πως μέλη του κλήθηκαν στη Χάγη με τον εκπρόσωπό του να απευθύνεται “στις συγκεντρωμένες αντιπροσωπείες κατά τη διάρκεια μιας συνεδρίας που διοργανώθηκε ειδικά για το ίδρυμα”, όπου παρουσιάστηκε η δομή και η μεθοδολογία του HRF. “Ισραηλινές ομάδες λόμπι και μέσα ενημέρωσης έχουν περάσει μήνες προωθώντας συκοφαντικές κατηγορίες και δυσφήμιση εναντίον του Ιδρύματος Hind Rajab και των ιδρυτών του”, τόνισε ακόμη η ΜΚΟ.

Σημειωτέον πως το NGO Monitor έχει έδρα την Ιερουσαλήμ και έχει δεχθεί επικρίσεις για μονομερή έρευνα, καθώς δεν έχει εξετάσει τις χρηματοδοτήσεις ακροδεξιών οργανώσεων.

Αντιδράσεις για τα βιομετρικά στοιχεία και τα ανθρώπινα δικαιώματα

Ενώ πολλές ΜΚΟ χαιρέτισαν την έμφαση στην εξάρθρωση των εγκληματικών δικτύων, προειδοποίησαν ότι τα ισχυρότερα εργαλεία επιβολής του νόμου δεν πρέπει να υπονομεύουν τις εγγυήσεις για τους μετανάστες και τα θύματα εμπορίας ανθρώπων. Ανάμεσά τους οι EDRi και Equinox.

Αναγνώρισαν βελτιώσεις σε τομείς όπως η αναγνώριση και η εποπτεία των θυμάτων, αλλά αρκετές οργανώσεις παρέμειναν αμφίβολες ότι το τελικό κείμενο προστατεύει πλήρως τους ανθρωπιστικούς φορείς ή τα ευάλωτα άτομα που παγιδεύονται σε διαδρομές λαθρεμπορίου.

Προς ώρας, όπως σημειώνουν πηγές από τις Βρυξέλλες, οι περισσότερες οργανώσεις τηρούν στάση “περιμένουμε για να δούμε την εφαρμογή”. Ωστόσο, οι μεγαλύτερες ανησυχίες έχουν να κάνουν με την προστασία των δικαιωμάτων της ιδιωτικής ζωής μέσα από τη λήψη βιομετρικών δεδομένων και δη, σε σχέση με πιθανή διαρροή προσωπικών δεδομένων. “Φυσικά, υπάρχει η ανησυχία για τον όγκο των δεδομένων που θα χρειαστούν επεξεργασία. Νομίζω ότι θα τα καταφέρουμε με τους νέους κανόνες”, απάντησε σχετικά ο εισηγητής Jeroen Lenaers (EPP/NLD), μιλώντας στο Access EU, ενώ χαιρέτισε τον συμβιβασμό των Φιλελεύθερων και Σοσιαλιστών.