Βελτιώσεις στις Συλλογικές Συμβάσεις: Ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες

Το Υπουργείο Εργασίας φρόντισε να δώσει τεράστια επικοινωνιακή “έκταση” στην πρωτοβουλία που πήρε, μαζί με τους κοινωνικούς εταίρους, για επί μέρους βελτιώσεις στο καθεστώς των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας στη χώρα.

Από την πλευρά του είναι λογικό γιατί η Ελλάδα βρίσκεται πολύ χαμηλά στους σχετικούς δείκτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ωστόσο, ο,τι λάμπει δεν είναι χρυσός.

Δύο εργατολόγοι νομικοί, ο Γιάννης Καρούζος και η Μαρία Τσίπρα, προχωρούν στη δική τους ψύχραιμη ανάλυση ζυγίζοντας τα θετικά και τα αρνητικά σημεία της σημερινής εξέλιξης.

“Είναι σαφές ότι η ρητορική περί επαναφοράς των συλλογικών συμβάσεων μοιάζει περισσότερο με ευχολόγιο. Πρέπει να αλλάξουν πολλές ρυθμίσεις για να έχουμε ένα τέτοιο αποτέλεσμα και επίσης θα πρέπει να αλλάξει η νοοτροπία των κοινωνικών εταίρων. Υπάρχουν μια σειρά από αγκυλώσεις που θα πρέπει να ξεπεραστούν” τονίζει αρχικά ο κ. Καρούζος.

“Το γεγονός ότι η επανέρχεται η μετενέργεια μπορεί να κριθεί ως ιδιαίτερη θετική εξέλιξη έτσι ώστε να μην αλλάζει το μισθολογικό καθεστώς ενός εργαζόμενου όταν η ισχύ μίας συλλογικής σύμβασης εργασίας λήγει. Όταν αυτό γινόταν (και θα εξακολουθήσει να γίνεται μέχρι οι σχετικοί νόμοι να ψηφιστούν), ο εργαζόμενος θα μπορούσε να δει μείωση μισθού που έφτανε ακόμα και στο 35%” συμπληρώνει.

Εν συνεχεία συμπεραίνει ότι “η κοινωνική συμφωνία που επιτεύχθηκε και ανακοινώθηκε σήμερα όμως δεν αρκεί για να αρχίσουν να υπογράφονται συλλογικές συμβάσεις εργασίας, δεν είναι τόσο απλά τα πράγματα. Χρειάζονται πιο ισχυρά κίνητρα όπως φορολογικές απαλλαγές και διευκολύνσεις για τη μείωση της γραφειοκρατίας, κίνητρα που δίνονται στην Ευρώπη.

Θα πρέπει παράλληλα να αλλάξει προς το καλύτερο και το καθεστώς των συνδικαλιστικών σωματείων, να αναβαθμιστεί ο ρόλος των συνδικάτων, να έχουμε μία μεγαλύτερη συνδικαλιστική πυκνότητα όπως λέμε. Αυτό προς το παρόν στην Ελλάδα δεν υπάρχει, οι κοινωνικοί εταίροι βρίσκονται ακόμη μακριά και πρέπει να έρθουν πιο κοντά, θα είναι προς συμφέρον και το δύο”.

Συνεχίζοντας αναφέρει ότι “διατηρώ μία σοβαρή επιφύλαξη για το ρόλο που θα έχει η επιτροπή που εξαγγέλθηκε για το ΜΟΔ, να ασκεί δηλαδή ουσιαστικά μονομερή έλεγχο. Θα έπρεπε να αφεθεί στη διακριτική ευχέρεια των διαιτητών για να το κρίνουν.

Είναι, απαραίτητο, τέλος να επισημάνουμε και τούτο. Ο πυρήνας της ρύθμισης που αφορά το δικαίωμα της μονομερούς προσφυγής στη διαιτησία δεν έχει αλλάξει. Πρακτικά η μονομερής προσφυγή σε διαιτησία είναι πολύ δύσκολη αν εξαιρέσει κανείς σπάνιες περιπτώσεις για λόγους λειτουργίας της εθνικής οικονομίας, σε ΔΕΚΟ κτλ. Αυτό δεν διαφοροποιείται”.

Τσίπρα: Να μην καταστεί φενάκη ένα σημαντικό βήμα

Από την πλευρά της η εργατολόγος Μαρία Τσίπρα επισημαίνει τα εξής: “Οι Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας αποτελούν παγκοσμίως κορυφαίο θεσμό αυτορρύθμισης των εργασιακών σχέσεων και την ίδια στιγμή, σημαντικό παράγοντα προστασίας των εργαζομένων ως του πλέον αδύναμου μέρους της εργασιακής σχέσεως.

Δεν είναι τυχαίο, ότι στο πλαίσιο της απορρύθμισης των εργασιακών σχέσεων, που επιβλήθηκε ήδη από τα πρώτα χρόνια των Μνημονίων, οι ΣΣΕ περιορίστηκαν σημαντικά τόσο σε επίπεδο ποσοστού καλύψεως εργαζομένων όσο και σε επίπεδο ρυθμιστικού πεδίου αλλά και διάρκειας αυτών”.

Σχολίασε, επίσης, τις σημερινές εξελίξεις υπογραμμίζοντας πως “με την συμφωνία των κοινωνικών εταίρων, η οποία δεν φέρει μεν τυπική δεσμευτικότητα, μολαταύτα αποτελεί το πλαίσιο για την νομοθέτηση εκ μέρους του Υπουργείου, οι βασικές οργανώσεις εργοδοτών και εργαζόμενων εκφράζουν την κοινή δέσμευση τους στην επάνοδο των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας, συγκλίνοντας σε μία σειρά ζητημάτων, όπως η επέκταση και η μετενέργεια αυτών. Ως κοινή θέση των κοινωνικών εταίρων, η εν λόγω συμφωνία είναι εξαιρετικά σημαντική.

Πλην όμως οι διατάξεις, που θα νομοθετηθούν από το Υπουργείο Εργασίας στις αρχές του νέου έτους θα πρέπει να τύχουν προσεκτικής μελέτης, προκειμένου όσα σήμερα αποτελούν ένα εξαιρετικά σημαντικό βήμα για την αναβίωση των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας, να μην καταστούν στην πράξη, φενάκη στα πολλαπλά αδιέξοδα της ελληνικής οικονομίας και της αγοράς εργασίας”.