ROBLOX: ΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΠΟΥ ΕΓΙΝΕ ΚΑΤΑΦΥΓΙΟ ΒΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΙΔΕΡΑΣΤΩΝ

Το επτάχρονο βαφτιστήρι μου παίζει Roblox στο κινητό της μητέρας του. 

Κοιτάζοντας λίγο την οθόνη καταλαβαίνω ότι πρόκειται για μια πλατφόρμα που θυμίζει κάτι ανάμεσα σε Sims και Μinecraft. Μόνο που εδώ οι χρήστες μπορούν να κατασκευάσουν δικές τους αρένες και αξεσουάρ. 

Αποφάσισα να δημιουργήσω έναν λογαριασμό υποδυόμενος ένα 12χρονο κορίτσι και να επισκεφθώ διάφορα παιχνίδια.

Το κίνητρο δεν ήταν η περιέργεια, αλλά ο αυξανόμενος αριθμός καταγγελιών στις ΗΠΑ για παιδόφιλους που προσεγγίζουν ανήλικους μέσα στο Roblox, με καταγεγραμμένες υποθέσεις απαγωγής ανηλίκων και βιασμών. 

Το ρεπορτάζ του NEWS 24/7 αποκαλύπτει πως η εφαρμογή έχει απασχολήσει και τις ελληνικές αρχές.

ΣΚΟΤΕΙΝΕΣ ΓΩΝΙΕΣ ΔΙΑΘΕΣΙΜΕΣ ΣΕ ΑΝΗΛΙΚΟΥΣ

Καθώς κάναμε την εγγραφή μας, το Roblox δεν ζήτησε ποτέ να επιβεβαιώσει την ηλικία μας, ούτε έθεσε αυτόματα κάποιο γονικό έλεγχο. Απλά μας απαγόρευσε να εισέλθουμε σε παιχνίδια που δεν είναι για την ηλικία μας – αυτή που δηλώσαμε. 

Σε αντίθεση με το ΤikTok ή το Instagram, όπου οι χρήστες πρέπει να είναι τουλάχιστον 12 για να εγγραφούν, το Roblox επιτρέπει την είσοδο σε παιδιά 5 ετών. Η πλατφόρμα είναι δωρεάν και η πλειονότητα των χρηστών είναι παιδιά: το 56% των παικτών είναι κάτω των 17 ετών, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του Roblox για το 2024. 

Τα πιο δημοφιλή παιχνίδια του είναι το ”Steal a Brainrot” και το ”Brookhaven”, ένα παιχνίδι όπου οι χρήστες μπορούν να δημιουργούν τα δικά τους σπίτια και να εξερευνούν μια πόλη.

Αναζητώντας πιο περίεργα δωμάτια ανακαλύψαμε χώρους, διαθέσιμους σε παιδιά άνω των 5 ετών, όπου μπορείς να σκοτώνεις γυναίκες, να πυροβολάς άστεγους και να φλερτάρεις φορώντας γούνινες χειροπέδες. 

Το Beat Up Lisa Gaming έχει 1,7 εκατομμύρια επισκέψεις και είναι αυτό ακριβώς που περιγράφει ο τίτλος: μπαίνεις στο παιχνίδι και δέρνεις τις κούκλες, που κάθονται απαθείς, μέχρι να πεθάνουν. Όπλο σου μπορεί να είναι ένα κατάνα, ένα ρόπαλο ή ένα φλεγόμενο σπαθί. 

Αν ψάχνεις λίγο μεγαλύτερη ένταση, ίσως το Reverse Woman Repellant, με 8,7 εκατομμύρια επισκέψεις είναι για σένα. Εκεί, μόλις οι γυναίκες σε εντοπίσουν τρέχουν από πίσω σου. Μόνη σου επιλογή; Να τις σκοτώσεις με τις βόμβες που σου δίνει το παιχνίδι. 

Αν πάλι έχεις λίγα παραπάνω νεύρα, μπορείς απλά να πας έξω από ένα κατάστημα McDonald’s και να πυροβολείς άστεγους που σου ζητάνε λεφτά, στο παιχνίδι Beat up homeless outside McDonald’s. 

Όλα αυτά τα παιχνίδια είναι διαθέσιμα για παιδιά άνω των 5 ετών. Όπως και το Boys And Girls Pool Roleplay.

Φαινομενικά το παιχνίδι σου δίνει τη δυνατότητα να γίνεις ναυαγοσώστης, κολυμβητής ή χορεύτρια. Εν τέλει όμως είναι απλά μια πισίνα όπου διαλέγεις αν θα μπεις στην πλευρά με τα αγόρια ή με τα κορίτσια και να συνομιλήσεις. Τους τελευταίους δυο μήνες που είναι ενεργό έχει περισσότερες από 585.000 επισκέψεις.

Με την είσοδό μας στο δωμάτιο επιλέξαμε να μείνουμε στο χώρο και να παρακολουθήσουμε το chat. Την πρώτη μέρα μια κοπέλα έλεγε: 

«Αν δείτε έναν χρήστη που τον λένε ”Ava” κάντε αναφορά είναι παιδόφιλος». Μια άλλη κοπέλα συμπληρώνει, «ο τύπος που με τραυμάτισε και κακοποίησε τρια ανήλικα». Μια άλλη χρήστρια αναφέρει: «έλεγα σε άτομα για τους παιδεραστές και ένας μου λέει ‘’είμαι κόκκινο, είσαι μπλε, θες να γίνουμε μωβ;’’»

ROBUX ΚΑΙ ΑΞΕΣΟΥΑΡ

Βγαίνοντας από το παιχνίδι αναζητήσαμε αξεσουάρ. Πλήθος από χρήστες καταγγέλουν σε πλατφόρμες ότι εντόπισαν κατά καιρούς διαθέσιμα αντικείμενα που δεν αρμόζουν σε παιδιά.

Ένας χρήστης στο Reddit αναφέρει το 2024 ότι εργάζεται για μια εταιρεία που κερδίζει αρκετά λεφτά από τα UGC αξεσουάρ του Roblox και περιγράφει την εμπορική πτυχή της σεξουαλικοποίησης της πλατφόρμας: 

«Τα Χριστούγεννα του 2023, τα προϊόντα με τις μεγαλύτερες πωλήσεις ήταν αυτά τα δερμάτινα αξεσουάρ που, για κάποιο λόγο, η εταιρεία μας είχε αποφασίσει να δημιουργήσει και να πουλήσει. Τον Ιανουάριο του 2024, το Roblox αφαίρεσε αυτά τα αντικείμενα και απέκλεισε τους σχετικούς λογαριασμούς.

[…] Το kink περιεχόμενο ήταν το χειρότερο από όλα, αλλά υπήρχαν πάντα ύποπτα ρούχα που κατασκευάζονταν και πωλούνταν και που έμοιαζαν να σεξουαλικοποιούν αδικαιολόγητα την πλατφόρμα. Όλα τα επίπεδα της διοίκησης, μέχρι και τον CEO, γνώριζαν ακριβώς τι συνέβαινε. Αλλά τα χρήματα ήταν πάρα πολλά, οπότε όλα συνεχίζονταν (και συνεχίζονται ακόμα). Έκαναν αστεία του τύπου “Ποιος τα αγοράζει αυτά;”, χωρίς κανείς να θέλει να κατονομάσει τον ελέφαντα στο δωμάτιο: ότι προφανώς ενήλικοι βρίσκονταν στην πλατφόρμα και ουσιαστικά τροφοδοτούσαν αυτές τις πωλήσεις.»

Τα αξεσουάρ όπως και τα παιχνίδια δημιουργούνται από χρήστες οι οποίοι έπειτα πληρώνονται με Robux, το εικονικό νόμισμα της πλατφόρμας. Την περασμένη εβδομάδα, στην έρευνα μας εντοπίσαμε λούτρινους χειροπέδες για 60 Robux και χειροπέδες για το λαιμό με 50 Robux.

Οι καταγγελίες για το Roblox αναφορικά με περιστατικά σεξουαλικής κακοποίησης ανήλικων στις ΗΠΑ πληθαίνουν. Τον Αύγουστο, ο γενικός εισαγγελέας της Λουιζιάνα ισχυρίστηκε ότι οι αποτυχίες του Roblox σε θέματα ασφάλειας δημιούργησαν «τον ιδανικό τόπο για παιδόφιλους».

Αντίστοιχα, μια αγωγή που κατατέθηκε στην Καλιφόρνια τον Ιούλιο ζητά αποζημίωση για ένα 11χρονο κορίτσι που βιάστηκε, αφού ένας παιδεραστής την παγίδευσε μέσω grooming στην πλατφόρμα. Η αγωγή κατηγορεί το Roblox και το Discord για «συστημικές αποτυχίες να προστατεύσουν τα πιο ευάλωτα μέλη της κοινωνίας από αδιανόητη βλάβη, επιλέγοντας το οικονομικό όφελος έναντι της ασφάλειας των παιδιών».

Το Roblox δηλώνει ότι έχει ένα εξελιγμένο σύστημα ΑΙ, που ελέγχει τα αντικείμενα και τις καταγγελίες των χρηστών, αλλά απ΄ότι φαίνεται αποτυχγάνει συστηματικά.

ΠΟΙΟΣ ΕΛΕΓΧΕΙ ΤΙΣ ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΕΣ

Στα τέλη του 2024, η ερευνητική ομάδα Hindenburg Research, που ειδικεύεται στην λογιστική έρευνα, μελέτησε το Roblox και δημοσίευσε μια πολυσέλιδη έρευνα. 

Έκτοτε, η εταιρεία έχει βρεθεί αντιμέτωπη με πολλαπλές αγωγές στις ΗΠΑ, οι οποίες περιγράφουν περιπτώσεις όπου ανήλικοι παγιδεύτηκαν μέσω grooming — η προσπάθεια σεξουαλικής προσέγγισης ανηλίκων — και κακοποιήθηκαν.

Η έρευνα διαπίστωσε ότι μεγάλο μέρος της εποπτείας (moderation) γινόταν με outsourcing σε τηλεφωνικά κέντρα του εξωτερικού, πιθανότατα για να μειωθεί το κόστος. Ένας πρώην εργολάβος είπε στο Hinderburg ότι οι moderators κέρδιζαν περίπου 12 δολάρια την ημέρα. 

Όταν ρώτησαν για τα καθημερινά περιστατικά που αντιμετώπιζαν, ένας πρώην υπάλληλος moderation του Roblox με έδρα τις Φιλιππίνες είπε ότι το grooming αντιστοιχούσε περίπου στο 20% των αναφορών που λάμβανε η ομάδα. Χαρακτηριστικά μηνύματα που συναντούσαν οι χρήστες στην πλατφόρμα ήταν:

 “Ποιο είναι το νούμερό σου; Πόσο χρονών είσαι; Μπορούμε να συναντηθούμε;” και στη συνέχεια: “Έχω χρήματα. Μπορώ να σου στείλω αυτά τα χρήματα. Μπορούμε να είμαστε αγόρι και κορίτσι; Μπορώ να σε λέω αγάπη; Μπορώ να σε λέω μωρό;”»

Μια ανεπίσημη πηγή σημειώνει ότι περίπου 65.000 μηνιαίοι ενεργοί χρήστες προέρχονται από την Ελλάδα. Από αυτούς, οι έφηβοι (13–16 ετών) αποτελούν το 40%, ενώ τα παιδιά (9–12 ετών) αντιπροσωπεύουν το 60%. 

Το πλήθος των καταγγελιών στις ΗΠΑ μας δημιούργησε την απορία αν έχουν καταγραφεί αντίστοιχα περιστατικά στην Ελλάδα. 

Αστυνομική πηγή, που εξετάζει τέτοιες υποθέσεις, είπε στο NEWS 24/7 ότι η πλατφόρμα έχει απασχολήσει την Ελληνική Αστυνομία. Μάλιστα, οι καταγγελίες που έφτασαν στα χέρια της Υπηρεσίας οδήγησαν στον σχηματισμό δικογραφίας. Η ίδια πηγή ανέφερε ότι η πλατφόρμα Roblox συνεργάζεται με τις ελληνικές αρχές. 

Ο CEO της Roblox φιλοξενήθηκε την περασμένη εβδομάδα στους New York Times.

Σε σχετική ερώτηση των δημοσιογράφων για το πως βλέπει το πρόβλημα με τους παιδόφιλους στην πλατφόρμα ο David Baszucki απαντά: “Δεν το βλέπουμε απαραίτητα μόνο ως πρόβλημα, αλλά και ως ευκαιρία. Πώς επιτρέπουμε στους νέους να δημιουργούν, να επικοινωνούν και να περνούν χρόνο μαζί;»