Η δύσκολη επιλογή για τον Ζελένσκι: Κακή συμφωνία ή καθόλου συμφωνία;

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ απέσυρε την προθεσμία της Ημέρας των Ευχαριστιών για συμφωνία για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, παρά την έντονη επιθυμία του να παρουσιαστεί ως ειρηνοποιός.

Η απόφαση αυτή στέλνει ένα σαφές μήνυμα, σύμφωνα με ανάλυση του CNN: η ειρηνευτική πρωτοβουλία του Τραμπ, που τώρα αναμένεται να μεταφραστεί σε μια συνάντηση με την Μόσχα με τον ειδικό του απεσταλμένο Στιβ Γουίτκοφ, δεν πρόκειται να οδηγήσει σε άμεση συμφωνία για το τέλος της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία.

Η απόσταση μεταξύ Κιέβου και Μόσχας παραμένει χαοτική, οι διαφορές εμφανείς και οι λόγοι πίσω από την ακαμψία τους γεμάτοι από θυσίες, ανησυχία και αίμα. Ο Βλαντίμιρ Πούτιν συνεχίζει να αρνείται οποιαδήποτε πρόταση δεν διασφαλίζει τον πλήρη έλεγχο της ανατολικής περιοχής του Ντονέτσκ, κάτι που για την Ουκρανία και τους Ευρωπαίους συμμάχους της είναι στρατηγικά και πολιτικά ανεπιθύμητο.

Η ιστορία του πολέμου της Ουκρανίας με τη Ρωσία καθιστά τον οποιονδήποτε συμβιβασμό δύσκολο και αμφισβητήσιμο. Η πολιτική και στρατηγική ακαμψία της Μόσχας αποδεικνύει ότι η εύρεση ενός συμβιβασμού είναι πιο περίπλοκη από ποτέ, και οι διαπραγματεύσεις φαίνεται να οδηγούν σε ένα αδιέξοδο. Πολλές από τις προτεινόμενες λύσεις αφορούν θεωρητικές υποθέσεις για συμμαχίες, χρηματοδότηση και στρατηγικές, οι οποίες μπορεί να αλλάξουν ή να εξαφανιστούν εντελώς όταν έρθουν αντιμέτωπες με την πραγματικότητα.

Η Ουκρανία δεν χρειάζεται έναν στρατό 600.000 στρατιωτών αν επιδιώκει πραγματική ειρήνη. Η ένταξη στο ΝΑΤΟ, επίσης, φαίνεται να χάνει τη σημασία της καθώς η Ουκρανία θα πρέπει να αποστρατεύσει και να ανασυγκροτήσει την οικονομία της μετά τον πόλεμο. Οι σημαντικές στρατηγικές προκλήσεις δεν περιορίζονται μόνο στην ασφάλεια, αλλά και στην ανοικοδόμηση της χώρας, με την Ευρώπη και τις ΗΠΑ να καλούνται να βρουν τις απαραίτητες λύσεις.

Το κρίσιμο ζήτημα παραμένει: Θα υπάρξει πραγματική συμφωνία που θα σταματήσει τον πόλεμο ή θα βρεθούν και πάλι οι δύο πλευρές να μιλούν χωρίς αποτέλεσμα;

Ο Ζελένσκι βρίσκεται μπροστά σε έναν επώδυνο συμβιβασμό: να επιλέξει αν θα παραχωρήσει το Ντονέτσκ για να εξασφαλίσει εγγυήσεις ασφαλείας από τις ΗΠΑ και την Ευρώπη, ή αν θα κρατήσει τη στρατηγική του εδαφική ακεραιότητα, γνωρίζοντας ότι κάθε παραχώρηση μπορεί να έχει ανυπολόγιστες συνέπειες για την πολιτική του θέση και την εσωτερική σταθερότητα της Ουκρανίας.

Η πολιτική πίεση για να «υποχωρήσει» η Ουκρανία μεγαλώνει καθώς η στρατιωτική κατάσταση γίνεται ολοένα και πιο δύσκολη. Η Ρωσία έχει εδραιώσει τις θέσεις της σε κρίσιμα σημεία όπως το Ζαπορίζια και το Ντονέτσκ, ενώ η Ουκρανία αγωνίζεται να αντιστρέψει την πορεία του πολέμου με περιορισμένους πόρους και ανησυχίες για την εξασθένηση της υποστήριξης από την Ευρώπη.

Η ελπίδα του Κιέβου και των συμμάχων του, ίσως μια μάταιη ελπίδα, είναι ότι η εξάντληση της Ρωσίας θα οδηγήσει σε ρωγμές στην εσωτερική της πολιτική και στρατιωτική ισχύ, παρά την ισχυρή οικονομική και στρατιωτική της στήριξη για τον πόλεμο. Παρά τις δυσκολίες, η τελευταία χρονιά έδειξε πως η κατεύθυνση των διαπραγματεύσεων μπορεί να ανατραπεί, και συμφωνίες που φαινόταν αδιανόητες πριν από λίγο καιρό, τώρα επανέρχονται στο τραπέζι.

Η προοπτική μιας συμφωνίας που θα περιλαμβάνει παραχωρήσεις από την Ουκρανία σε αντάλλαγμα για την ειρήνη, κάτι που πριν από μήνες θεωρούνταν αδιανόητο, πλέον βρίσκεται σε συζητήσεις, παρά τις έντονες αντιδράσεις από το Κίεβο και την Ευρώπη. Το σχέδιο ειρήνης του Τραμπ, παρά την αποδοκιμασία του στην αρχή, περιλαμβάνει αυτήν ακριβώς τη διάσταση: παραχώρηση εδαφών στην Ρωσία για την επίτευξη μιας συμφωνίας.

Αναμένονται νέες πιέσεις στον Ζελένσκι για την αποδοχή ενός τέτοιου σεναρίου, με τον Τραμπ και τον απεσταλμένο του να ελπίζουν ότι η Ρωσία θα υποχωρήσει, κάτι που φαίνεται αβέβαιο με τον Πούτιν να παραμένει αδιάλλακτος στις βασικές του απαιτήσεις. Η επόμενη φάση των διαπραγματεύσεων μπορεί να φέρει νέες προθεσμίες και πιέσεις, δημιουργώντας νέα αδιέξοδα και αβεβαιότητα για την Ουκρανία και τους συμμάχους της.