Η ώρα της δικαίωσης του ελεύθερου επαγγελματία πλησιάζει

Το γεγονός ότι ανώνυμο στέλεχος του Υπουργείου Οικονομικών υπέδειξε ως υπεύθυνο τον Γ. Κατρούγκαλο για την υστέρηση των εσόδων από τον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων, δεν αποτελεί ένα θέμα εσωκομματικής διαμάχης αλλά μια πολύ σοβαρή παραδοχή σχετικά με τον λάθος σχεδιασμό της Κυβέρνησης. Θα έχει άλλωστε επίσης σοβαρές επιπτώσεις τόσο στο μείγμα οικονομικής πολιτικής που θα ακολουθήσει η κυβέρνηση όσο και στις ενδοκυβερνητικές ισορροπίες.

Αυτό που αντιλαμβάνονται καλύτερα στο ΥΠΟΙΚ είναι ότι οι φόροι και οι εισφορές είναι συγκοινωνούντα δοχεία. Οι πολίτες μπορούν να εκχωρήσουν στο κράτος ένα συγκεκριμένο μέρος του εισοδήματός τους. Είτε το ονομάσει κανείς φόρο, είτε ασφαλιστική εισφορά, είτε χαράτσι, είτε ΕΝΦΙΑ, οι πολίτες είναι απρόθυμοι να υπερβούν ένα όριο και προτιμούν να ρισκάρουν φοροδιαφεύγοντας.

Αυτό ακριβώς έκαναν. απέκρυψαν τα εισοδήματά τους για να γλιτώσουν από τις παλαβές ασφαλιστικές εισφορές που επεβλήθησαν. Δεν ήταν μόνον ιδιαίτερα υψηλές αλλά και ελάχιστα ανταποδοτικές. Μαζί με τις εισφορές γλίτωσαν και τους αντίστοιχους φόρους στο εισόδημα. Έτσι το συνολικό αποτέλεσμα για τα ταμεία του κράτους ήταν αρνητικό. Όπως ακριβώς συνέβη και με τον φόρο στο κρασί που ο Πρωθυπουργός υποσχέθηκε να καταργήσει.

Οι οικονομολόγοι γνώριζαν την κατάληξη της αλχημείας Κατρούγκαλου. Όσοι την επεσήμαναν εξαρχής θεωρήθηκε ως συνήθως ότι το κάνουν για να πολεμήσουν την αριστερή κυβέρνηση. Στην πραγματικότητα η αριστερή Κυβέρνηση αποδεχόμενη μια τέτοια πρόταση πολέμησε την λογική αλλά και την εμπειρία. Η Ελλάδα όπως ανέφερε πρόσφατα και η έκθεση Tax Policy Reforms 2017 που συνέταξε ο ΟΟΣΑ, ήταν η μόνη χώρα που ταυτόχρονα αύξησε τον Φ.Π.Α., την φορολογική επιβάρυνση των άγαμων μισθωτών αλλά και τις εισφορές κοινωνικής ασφάλισης. Ολ’ αυτά εν μέσω κρίσης.

Προτίμησε αυτές τις επιλογές αντί της μείωσης του κόστους του κράτους. Ταυτόχρονα αγκυλωμένη σε ιδεοληψίες στελεχών που κάνουν διαρκώς εκλογικές ασκήσεις παρεμπόδισε και την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων που θα μπορούσαν να δώσουν μια ανάσα ενισχύοντας το ΑΕΠ. Το αποτέλεσμα είναι να βρίσκεται πλέον η Κυβέρνηση προ μιας δυσάρεστης πραγματικότητας. Τα έσοδα μειώνονται και τελικά η Κυβέρνηση θα υποχρεωθεί σε όλες εκείνες τις μειώσεις που θεωρητικά απέφυγε με την επιλογή της υπερφορολόγησης. Σχεδόν σύσσωμη η Κυβέρνηση παραδέχεται πλέον ότι η μείωση των επιβαρύνσεων -ειδικά στους ελεύθερους επαγγελματίες- είναι μονόδρομος.

Πέρα από την νέα αλλαγή πλεύσης και το επιπλέον κόστος από τις λάθος επιλογές, η Κυβέρνηση ΄χει να αντιμετωπίσει και δυο σοβαρές συνέπειες. Πρώτον θα πρέπει να κλείσει τις λογιστικές τρύπες που θα ανοίξουν από την κατάργηση (μερική ή ολική) του νόμου Κατρούγκαλου. Διότι μπορεί να μην εισέπραξε, αλλά στα χαρτιά υπολόγισε αυξημένα έσοδα από φόρους και εισφορές. Πλέον για να βγει η άσκηση θα πρέπει να βρει (έστω λογιστικά) νέες πηγές εσόδων ή να περικόψει τις δαπάνες. Ας μην ξεχνούμε ότι η κατάρτιση του προϋπολογισμού του 2018 είναι από τα βασικά θέματα της τρίτης αξιολόγησης.

Δεύτερον θα πρέπει να “κουλαντρίσει’ τις εσωκομματικές και ενδοκυβερνητικές αντιδράσεις. Θα πρέπει να εξηγήσει πως από τις “αριστερές” επιλογές της υπερφορολόγησης των ελευθέρων επαγγελματιών θα προχωρήσει σε άλλες λύσεις που ενδέχεται να πλήξουν αυτούς που λογίζει ως ψηφοφόρους της. Επιπλέον “αδειάζοντας” ξανά τον Κατρούγκαλο και όσους και όσες υπερασπίστηκαν το νόμο του, θα πρέπει να συνυπολογίσει τις αντιδράσεις.

Σε κάθε περίπτωση, όπως και οι περισσότερες από τις προηγούμενες αλλαγές πλεύσης της Κυβέρνησης της Αριστεράς, είναι μάλλον προς την ορθή κατεύθυνση. Όχι επειδή το λέει κάποιος αμετανόητος φιλελεύθερος αλλά διότι και οι ίδιοι οι εμπνευστές αυτών των πολιτικών αντιλήφθηκαν στην πράξη ότι είναι λάθος. Μπορεί να μην το παραδέχονται στον δημόσιο λόγο τους, αλλά τα στελέχη των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ δεν διστάζουν να κάνουν το αντίθετο από ότι υποστήριζαν με θέρμη, προκειμένου να επιδιορθώσουν τα λάθη τους. Ακόμη και υποχρεώνονται να εφαρμόζουν κλασικές φιλελεύθερες συνταγές. Δεν γνωρίζω αν αυτό είναι μια δικαίωση για τους φιλελεύθερους αλλά σίγουρα είναι η ώρα της δικαίωσης για τους βασανισμένους ελευθέρους επαγγελματίες. Τουλάχιστον γι’ αυτούς που ήταν συνεπείς…

(φωτό: Sooc)

*Ο Σταμάτης Ζαχαρός είναι Αρθρογράφος του NEWS 247 και Σύμβουλος Έκδοσης της 24 MEDIA ( @SZacharos).