Φράγμα Βάιοντ: 58 χρόνια από την πολύνεκρη κατολίσθηση στην Ιταλία

Ήταν 9 Οκτωβρίου του 1963 όταν στη βορειοανατολική Ιταλία, έχασαν τη ζωή τους 1.910 άνθρωποι όταν σημειώθηκε μία μεγάλη κατολίσθηση πίσω από το φράγμα Βάιοντ, η οποία προκάλεσε ένα τεράστιο κύμα νερού (ένα τσουνάμι στη στεριά).

Λίγο μετά τις 11 το βράδυ, υπονομευμένη από τις καταρρακτώδεις φθινοπωρινές βροχές, η πλαγιά του όρους Τοκ υποχώρησε και έπεσε με τρομερή ορμή στην τεχνητή λίμνη του Βάιοντ. Το κύμα που δημιουργήθηκε υπερπήδησε με ευκολία το φράγμα, χωρίς να το βλάψει σοβαρά, και όρμησε στο φαράγγι. Δευτερόλεπτα αργότερα έφτασε στο Λονγκαρόνε, σκοτώνοντας δύο χιλιάδες από τις τέσσερις χιλιάδες των κατοίκων του.

Σύμφωνα με την επιστημονική και πολιτιστική υπηρεσία της Unesco, το γεγονός αυτό αποτελεί μία από τις χειρότερες ανθρωπογενείς περιβαλλοντικές καταστροφές όλων των εποχών. Η επιγραφή στο πολεμικό μνημείο της μικρής πόλης υπόσχεται ότι η θυσία όσων έχασαν τη ζωή τους για τη χώρα τους δεν θα ξεχαστεί ποτέ.

Το χρονικό

Όποιος κοιτάξει πέρα από αυτό, ανατολικά στην κοιλάδα του Piave, θα δει ένα λευκό φράγμα, ψηλά στην σχισμή ενός στενού φαραγγιού, με το τσιμεντένιο τοίχο του να αντανακλά τις ακτίνες του ήλιου που δύει. Το φράγμα ονομάζεται Vajont. Όταν χτίστηκε, ήταν το υψηλότερο φράγμα του είδους του στον κόσμο, αξιοποιώντας τα νερά ενός μικρού ορεινού χείμαρρου για να δημιουργήσει μια λίμνη που θα παράγει υδροηλεκτρική ενέργεια για το μεταπολεμικό οικονομικό θαύμα της βόρειας Ιταλίας. Αλλά οι μηχανικοί και οι γεωλόγοι αγνόησαν τις προειδοποιήσεις των ντόπιων ότι η γη ήταν ασταθής και ότι το έργο τους είχε προκαλέσει ανησυχητικές σεισμικές κινήσεις.

Αργά το βράδυ της 9ης Οκτωβρίου 1963, ένα τεράστιο κομμάτι της πλαγιάς του βουνού αποκόπηκε που είχε το μέγεθος μιας μικρής πόλης και βάθους 400 μέτρων. Σαράντα πέντε δευτερόλεπτα αργότερα, τα ορμητικά νερά ταξιδεύοντας με 100 χλμ/ώρα βυθίστηκαν στη νέα τεχνητή λίμνη, δημιουργώντας ένα εσωτερικό τσουνάμι που ανέβηκε πάνω από 200 μέτρα πάνω από το φράγμα πριν πέσει κατακόρυφα προς το Longarone. 

Τόσο ισχυρό ήταν το χτύπημα του νερού που σχεδόν όλα τα θύματα βρέθηκαν γυμνά, ενώ τα ρούχα τους διαλύθηακν σαν να σκίστηκαν από έκρηξη . Το φράγμα μπορεί να μην διαλύθηκε , αλλά το 80% των κατοίκων του Longarone και των γύρω χωριών του δεν έζησαν. Συνολικά, είναι γνωστό ότι έχουν πεθάνει σχεδόν 2.000 άνθρωποι – αλλά ο τελικός αριθμός των νεκρών δεν θα γίνει ποτέ γνωστός. Μόνο 30 από τα παιδιά του Longarone έζησαν . 

Από όλα τα θύματα ταυτοποιήθηκαν μόνο τα 700 για τα οποία υπάρχουν τάφοι για τα πτώματα τα οποία τάφηκαν από τις οικογένειές τους, ενώ πολύ μεγαλύτερος είναι ο αριθμός των μη  επισημασμένων τάφων των αγνώστων που βρίσκονται ομοιόμορφα παρατεταγμένη στο κοιμητήριο της πόλης

Το Φράγμα Βάιοντ (ή Φράγμα Βαγιόντ) είναι πλέον εγκαταλελειμμένο φράγμα, το οποίο που ολοκληρώθηκε το 1959 στην κοιλάδα του ποταμού Βάιοντ, 100 χιλιόμετρα βόρεια της Βενετίας στην Ιταλία. Είναι ένα από τα υψηλότερα φράγματα στον κόσμο με ύψος 262 μέτρων.

Πηγές:

– The Vaiont (Vajont) landslide of 1963  The Landslide Blog
– Ιστορικό Λεύκωμα 1963, σελ. 141, Καθημερινή (1997)

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις