Πώς ο πληρωμένος διαδικτυακός στρατός trolls της Κίνας λογόκρινε τον κορονοϊό

Ήταν πρώτες πρωινές ώρες της 7ης Φεβρουαρίου όταν έγινε γνωστός ο θάνατος από κορονοϊό του Li Wenliang, του γιατρού που είχε προειδοποιήσει για ένα παράξενο ξέσπασμα ενός νέου ιού, με επακόλουθο να απειληθεί από την αστυνομία και να κατηγορηθεί για διασπορά φημών. Ήταν τότε που το ισχυρό δίκτυο διαδικτυακής λογοκρισίας της Κίνας ένιωσε να χάνει τον έλεγχο.

Θλίψη και οργή κατέκλυσε τα social media, με τον θάνατό του να δείχνει το μεγάλο κόστος του ενστίκτου της κινεζικής κυβέρνησης να “εξαφανίσει” τις ενοχλητικές πληροφορίες. Ωστόσο, οι λογοκριτές της Κίνας πείσμωσαν. Προειδοποιώντας για την “άνευ προηγουμένου πρόκληση” που προκάλεσε ο θάνατος του γιατρού και για το “φαινόμενο της πεταλούδας” που μπορεί να είχε ξεκινήσει, οι αξιωματούχοι έπρεπε να εργαστούν για την αποκρύψουν τις ενοχλητικές ειδήσεις, σύμφωνα με εμπιστευτικές οδηγίες που εστάλησαν σε εργαζόμενους στην προπαγάνδα και ειδησεογραφικά πρακτορεία.

Διέταξαν τους ιστότοπους ειδήσεων να μην εκδίδουν ειδοποιήσεις που ειδοποιούν τους αναγνώστες για τον θάνατό του. Είπαν στις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης να αφαιρέσουν σταδιακά το όνομά του από τις σελίδες με δημοφιλή θέματα. Και ενεργοποίησαν ουκ ολίγους ψεύτικους διαδικτυακούς σχολιαστές για να πλημμυρίσουν κοινωνικούς ιστότοπους με μηνύματα που θα αποσπούσαν την προσοχή: «Καθώς οι σχολιαστές αγωνίζονται να καθοδηγήσουν την κοινή γνώμη, πρέπει να κρύψουν την ταυτότητά τους, να αποφύγουν τον ωμό πατριωτισμό και τον σαρκαστικά εγκώμια, και να είναι πειστικοί και εχέμυθοι για την επίτευξη αποτελεσμάτων”.

Οι οδηγίες αυτές ήταν μεταξύ χιλιάδων μυστικών κυβερνητικών εγγράφων που εξετάστηκαν από τους The New York Times και την ProPublica, στα οποία έφτασαν από Κινέζους χάκερς που αποκαλούνται CCP Unmasked, αναφερόμενοι στο Κινεζικό Κομμουνιστικό Κόμμα. Αναφέρουν με εξαιρετική λεπτομέρεια τα συστήματα που βοήθησαν τις κινεζικές αρχές να διαμορφώσουν τη διαδικτυακή γνώμη κατά τη διάρκεια της πανδημίας.

Τα έγγραφα περιλαμβάνουν περισσότερες από 3.200 οδηγίες και 1.800 υπομνήματα και άλλα αρχεία από τα γραφεία της ρυθμιστικής αρχής του διαδικτύου της χώρας, της Διοίκησης Κυβερνοχώρου της Κίνας (CAC). Περιλαμβάνουν επίσης εσωτερικά αρχεία και κωδικούς από μια κινεζική εταιρεία, την Urun Big Data Services, η οποία κάνει λογισμικό που χρησιμοποιείται από τις τοπικές κυβερνήσεις για την παρακολούθηση συζήτησης στο Διαδίκτυο και τη διαχείριση στρατών διαδικτυακών σχολιαστών.

Ελέγχοντας την ιστορία

Ο πρόεδρος Κίνας, Ξι Γινπίνγκ δημιούργησε τη Διοίκηση Κυβερνοχώρου της Κίνας το 2014 για να συγκεντρώσει τη διαχείριση της λογοκρισίας και της προπαγάνδας του Διαδικτύου, καθώς και άλλων πτυχών της ψηφιακής πολιτικής. Σήμερα, η υπηρεσία αναφέρει στην ισχυρή Κεντρική Επιτροπή του Κομμουνιστικού Κόμματος, ένα σημάδι της σημασίας της για την ηγεσία.

Οι έλεγχοι κορονοϊού του CAC ξεκίνησαν την πρώτη εβδομάδα του Ιανουαρίου. Σύμφωνα με μια οδηγία για τα ΜΜΕ, οι ειδησεογραφικοί ιστότοποι έπρεπε να χρησιμοποιούν μόνο υλικό που δημοσίευε η κυβέρνηση και όχι συνδέσεις με το θανατηφόρο ξέσπασμα SARS στην Κίνα που ξεκίνησε το 2002, ακόμη και όταν ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας σημείωσε τις ομοιότητες.

Στις αρχές Φεβρουαρίου, σε μια συνάντηση υψηλού επιπέδου με επικεφαλής τον Γινπίνγκ αποφασίστηκε αυστηρότερη διαχείριση των ψηφιακών μέσων και τα γραφεία της CAC σε ολόκληρη τη χώρα μπήκαν σε δράση. Μια οδηγία μάλιστα ανέφερε ότι η υπηρεσία δεν πρέπει μόνο να ελέγχει τα μηνύματα εντός της Κίνας, αλλά και να επιδιώκει “να επηρεάσει ενεργά τη διεθνή γνώμη”.

Οι υπάλληλοι των ΜΜΕ άρχισαν να λαμβάνουν συνδέσμους προς άρθρα που σχετίζονταν με τον ιό. Οι οδηγίες καθόριζαν ποιοι σύνδεσμοι πρέπει να εμφανίζονται στις αρχικές οθόνες των ιστότοπων, πόσες ώρες πρέπει να παραμείνουν στο διαδίκτυο και ακόμη και ποιοι τίτλοι πρέπει να εμφανίζονται με έντονη γραμματοσειρά.

Οι διαδικτυακές αναφορές θα πρέπει να ενισχύουν τις ηρωικές προσπάθειες των ιατρών που αποστέλλονται στη Γουχάν, την κινεζική πόλη όπου αναφέρθηκε για πρώτη φορά ο ιός, καθώς και τις ζωτικές συνεισφορές των μελών του Κομμουνιστικού Κόμματος, ανέφεραν οι εντολές της υπηρεσίας.

Στους τίτλους πρέπει να αποφεύγονται οι λέξεις “ανίατη” και «θανατηφόρα», σύμφωνα με μια οδηγία, «για να αποφευχθεί η πρόκληση πανικού στην κοινωνία». Κατά την κάλυψη των περιορισμών κίνησης και ταξιδιού, η λέξη «lockdown» δεν πρέπει να χρησιμοποιείται. Αρκετές οδηγίες τόνιζαν ότι δεν πρέπει να προωθούνται «αρνητικές» ειδήσεις για τον ιό.

Όταν ένας αξιωματικός φυλακής, που είπε ψέματα για τα ταξίδια του, διέσπειρε τον ιό μεταξύ των κρατουμένων, το CAC ζήτησε από τα τοπικά γραφεία να παρακολουθούν στενά την υπόθεση επειδή “θα μπορούσε εύκολα να προσελκύσει προσοχή από το εξωτερικό”.

Τα ειδησεογραφικά πρακτορεία κλήθηκαν να μην αναπαράγουν αναφορές για δωρεές και αγορές ιατρικών ειδών από το εξωτερικό ενώ οι εργαζόμενοι της CAC επισήμαναν ορισμένα βίντεο στα οποία φαίνονταν πτώματα εκτεθειμένα σε δημόσιους χώρους. Άλλα βίντεο που είχαν επισημανθεί φαίνεται να δείχνουν ανθρώπους να φωνάζουν θυμωμένα μέσα σε ένα νοσοκομείο, εργάτες που τραβούν ένα πτώμα από ένα διαμέρισμα και ένα παιδί σε καραντίνα που κλαίει για τη μητέρα του. Δεν ήταν δυνατή η επιβεβαίωση της αυθεντικότητας των βίντεο.

Η υπηρεσία ζήτησε από τα τοπικά υποκαταστήματα να δημιουργήσουν ιδέες για περιεχόμενο «διασκέδασης στο σπίτι» για να «ηρεμήσουν τους χρήστες του διαδικτύου». Πολίτες περιέγραψαν ένα «πνευματώδες και χιουμοριστικό» ποιηματάκι με κιθάρα που τους είχε προωθηθεί. Έλεγε “Ποτέ δεν πίστευα ότι θα ήταν αλήθεια να πω: Για να στηρίξετε τη χώρα σας, απλά κοιμηθείτε όλη μέρα”.

Οι ερευνητές έχουν εκτιμήσει ότι εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι στην Κίνα εργάστηκαν με μερική απασχόληση για να δημοσιεύουν σχόλια και να μοιράζονται περιεχόμενο που ενισχύει την κρατική ιδεολογία. Πολλοί από αυτούς ήταν χαμηλόβαθμοι υπάλληλοι σε κυβερνητικές υπηρεσίες και κομματικές οργανώσεις. Τα πανεπιστήμια είχαν προσλάβει μαθητές και καθηγητές για το έργο. Οι τοπικές κυβερνήσεις πραγματοποίησαν εκπαιδευτικές συνεδρίες.

Οι σχεδιαστές του στρατού trolls

Οι κυβερνητικές υπηρεσίες στην Κίνα διαθέτουν μια ποικιλία εξειδικευμένου λογισμικού στη διάθεσή τους για να διαμορφώσουν αυτό που βλέπει το κοινό στο διαδίκτυο.

Ένας κατασκευαστής τέτοιου λογισμικού, η Urun, έχει κερδίσει τουλάχιστον δύο δωδεκάδες συμβόλαια με τοπικές υπηρεσίες και κρατικές επιχειρήσεις από το 2016, σύμφωνα με τα αρχεία δημοσίων συμβάσεων. Σύμφωνα με μια ανάλυση από την Urun, τα προϊόντα της εταιρείας μπορούν να παρακολουθούν τις τάσεις στο διαδίκτυο, να συντονίζουν τη δραστηριότητα λογοκρισίας και να διαχειρίζονται ψεύτικους λογαριασμούς κοινωνικών μέσων για την ανάρτηση σχολίων.

Ένα σύστημα λογισμικού Urun δίνει στους κυβερνητικούς υπαλλήλους μια λεπτή, εύχρηστη διεπαφή για γρήγορη προσθήκη επισημάνσεων “μου αρέσει” σε δημοσιεύσεις. Οι διαχειριστές μπορούν να χρησιμοποιήσουν το σύστημα για να εκχωρήσουν συγκεκριμένες εργασίες σε σχολιαστές. Το λογισμικό μπορεί επίσης να παρακολουθεί πόσες εργασίες έχει ολοκληρώσει ένας σχολιαστής και πόσα πρέπει να πληρώσει σε αυτό το άτομο.

Σύμφωνα με ένα έγγραφο που περιγράφει το λογισμικό, οι σχολιαστές στη νότια πόλη Γκουανγκζού πληρώνονται 25 δολάρια για μια αρχική ανάρτηση μεγαλύτερη από 400 χαρακτήρες. Η επισήμανση ενός αρνητικού σχολίου για διαγραφή τους κερδίζει 40 σεντς. Οι αναρτήσεις αξίζουν ένα σεντ ανά τεμάχιο.

Η Urun δημιουργεί μια εφαρμογή smartphone που βελτιστοποιεί τη δουλειά τους όπως και λογισμικό που μοιάζει με βιντεοπαιχνίδια που βοηθά στην εκπαίδευση σχολιαστών. Το λογισμικό χωρίζει μια ομάδα χρηστών σε δύο ομάδες, μία κόκκινη και μία μπλε, και τους τοποθετεί μεταξύ τους για να δουν ποιες μπορούν να παράγουν πιο δημοφιλείς δημοσιεύσεις.

Άλλος κωδικός Urun έχει σχεδιαστεί για να παρακολουθεί τα κινέζικα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για «επιβλαβείς πληροφορίες». Οι εργαζόμενοι μπορούν να χρησιμοποιήσουν λέξεις-κλειδιά για να βρουν αναρτήσεις που αναφέρουν ευαίσθητα θέματα, όπως “περιστατικά σχετικά με την ηγεσία” ή “εθνικές πολιτικές υποθέσεις”. Μπορούν επίσης να προσθέσουν ετικέτες σε αναρτήσεις για μη αυτόματο έλεγχο.

Η μεγάλη “θάλασσα” ηρεμίας

Μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου, η συναισθηματική φόρτιση από τον θάνατο του γιατρού φαινόταν να εξασθενεί. Οι εργαζόμενοι της CAC συνέχισαν να ανιχνεύουν στο Διαδίκτυο για οτιδήποτε μπορούσε να διαταράξει τη μεγάλη “θάλασσα” της γαλήνης.

Στις 12 Μαρτίου η υπηρεσία εξέδωσε σημείωμα σχετικά με νέους εθνικούς κανόνες για τις πλατφόρμες. Τα τοπικά γραφεία έπρεπε να συγκροτήσουν ειδικές ομάδες για τη διενέργεια καθημερινών επιθεωρήσεων τοπικών ιστότοπων, ανέφερε το σημείωμα. Σε εκείνους που διαπιστώνονταν παραβιάσεις θα έπρεπε να «εποπτεύονται αμέσως και να διορθώνονται».

Το CAC διατηρούσε ήδη μια τριμηνιαία κάρτα αποτελεσμάτων για να αξιολογεί πόσο καλά οι τοπικές πλατφόρμες διαχειρίζονταν το περιεχόμενό τους. Κάθε ιστότοπος ξεκινούσε το τρίμηνο με 100 πόντους. Οι πόντοι αφαιρούνταν για την αποτυχία επαρκούς ελέγχου αναρτήσεων ή σχολίων. Μπορούσαν επίσης να προστεθούν πόντοι.

Με την πάροδο του χρόνου, οι αναφορές των γραφείων της CAC επέστρεψαν στην παρακολούθηση θεμάτων που δεν σχετίζονταν με τον ιό: μεγάλα κατασκευαστικά έργα που κρατούν τους ανθρώπους ξύπνιους τη νύχτα, έντονες βροχές που προκαλούν πλημμύρες σε σιδηροδρομικό σταθμό.

Διαβάστε τις Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο, με την αξιοπιστία και την εγκυρότητα του News247.gr