Έρπης Ζωστήρας: Μια αρκετά επίπονη νόσος η οποία μπορεί να προληφθεί με εμβόλιο

Έχουν γίνει σημαντικές προσπάθειες ευαισθητοποίησης σχετικά με το ισχυρό ενδεχόμενο νόσησης από έρπητα ζωστήρα, ωστόσο έχει διαπιστωθεί πως ειδικά οι ενήλικες άνω των 50 ετών δεν προχωρούν στον εμβολιασμό τους. Ο εμβολιασμός αποτελεί το μόνο όπλο κατά της εμφάνισης της νόσου, η οποία εμφανίζεται με ιδιαίτερα επίπονα συμπτώματα.

Στη χώρα μας εδώ και αρκετά χρόνια κυκλοφορεί το σχετικό εμβόλιο το οποίο μάλιστα συστήνεται σε όλους τους πολίτες άνω των 60 ετών, αν και σύμφωνα με την επιστημονική κοινότητα όσοι από εμάς έχουμε νοσήσει στο παρελθόν με ανεμοβλογιά θα πρέπει να το κάνουμε διότι δυνητικά μπορεί να εμφανίσουμε και έρπης κάποια στιγμή της ζωής μας.

Πλέον οι γιατροί έχουν στη φαρέτρα τους ένα ακόμη εγκεκριμένο εμβόλιο το οποίο διαθέτει πλεονεκτήματα σε σχέση με το ήδη υπάρχον. Όμως, όπως επισημαίνουν κύκλοι της ιατρικής κοινότητας, οι μεγαλύτερες ηλικίες φοβούνται να απευθυνθούν σε δομές υγείας που γίνονται εμβολιασμοί και για άλλα νοσήματα, αμελώντας έτσι τη θωράκιση του οργανισμού τους και γι’ αυτά. Αυτό συμβαίνει γιατί πλέον ο κορονοϊός έχει επισκιάσει την ανάγκη για περαιτέρω εμβολιασμό και για τα άλλα λοιμώδη νοσήματα.

Τι είναι ο έρπης ζωστήρας

Ο έρπης ζωστήρας είναι ένα εξαιρετικά επώδυνο λοιμώδες νόσημα που πλήττει συνήθως τους ανθρώπους μέσης και τρίτης ηλικίας. Η κύρια αιτία εμφάνισής του είναι το γεγονός ότι οι αμυντικοί μηχανισμοί του ανοσοποιητικού συστήματος προοδευτικά εξασθενούν, ειδικά μετά την ηλικία των 50 ετών ή και λόγω ανοσοκαταστολής λόγω νόσου ή θεραπείας, το οποίο έχει σημειωθεί και σε νεότερες ηλικίες. Βάσει μελετών εμφανίζεται σε 1 στους 3 ανθρώπους, αποτελώντας ένα από τα πιο συχνά εμφανιζόμενα νοσήματα στα άτομα της μέσης και τρίτης ηλικίας.

Περισσότερο από το 90% των ενηλίκων ηλικίας 50 ετών και άνω είναι ήδη φορείς του ιού που προκαλεί έρπητα ζωστήρα και σε 1 από τους 3 ο ανενεργός ιός επανενεργοποιείται προκαλώντας έρπη ζωστήρα, ένα εξαιρετικά επώδυνο νόσημα το οποίο μπορεί να έχει και σοβαρές επιπλοκές για τον ασθενή, όπως η μεθερπητική νευραλγία (PHN) (εμφανίζεται σε περίπου 30% των ασθενών που νοσούν) και ο οφθαλμικός έρπης ζωστήρας (εμφανίζεται σε περίπου 25% των ασθενών που νοσούν).

Αξιοσημείωτο είναι ότι ο έρπης ζωστήρας έχει πολύ σημαντική αρνητική επίπτωση στην ποιότητα ζωής των ασθενών, καθώς συνοδεύεται από πόνο, ο οποίος μπορεί να γίνει αφόρητος. Ο πόνος ενδέχεται να γίνει μακροχρόνιος νευροπαθητικός πόνος και να οδηγήσει με «μεθερπητική νευραλγία», η οποία επηρεάζει καταλυτικά την καθημερινότητα των πασχόντων. Σε αυτή την περίπτωση, ο πόνος μπορεί να έχει διάρκεια από μερικούς μήνες έως και χρόνια.

Οι γιατροί τονίζουν ότι η αξία του εμβολιασμού για τη συγκεκριμένη νόσο είναι πολύ μεγάλη, λόγω της υψηλής συχνότητάς του, αλλά και επειδή ο έρπης ζωστήρας δεν μπορεί να αντιμετωπισθεί αποτελεσματικά με φαρμακευτική αγωγή. Επίσης, έχει παρατηρηθεί ότι η αποτελεσματικότητα των θεραπειών για την αντιμετώπιση του πόνου είναι περιορισμένη.

Το νέο εμβόλιο

Από το 2014 είναι διαθέσιμη η δυνατότητα πρόσληψης με το εμβόλιο που ήδη κυκλοφορεί και συμπεριλαμβάνεται στη λίστα των συνταγογραφούμενων/ αποζημιούμενων σκευασμάτων.

Ωστόσο, οι θετικές εξελίξεις στην πρόληψη έναντι του έρπητα ζωστήρα και της μεθερπητικής νευραλγίας αφορούν στο νέο εμβόλιο που κυκλοφορεί στις Η.Π.Α από το 2018 και προσφάτως κυκλοφορεί και στη χώρα μας. Διαθέτει πολύ υψηλή και μεγάλης διάρκειας αποτελεσματικότητα σε όλες τις ηλικιακές ομάδες, από 50 ετών και άνω, και το οποίο προσφέρει και δυνατότητα προστασίας και σε ασθενείς ηλικίας από 18 ετών και άνω που βρίσκονται σε ανοσοκαταστολή λόγω νόσου ή θεραπείας και για τους οποίους μέχρι πρότινος δεν υπήρχε δυνατότητα προστασίας έναντι του έρπητα ζωστήρα.

Είναι σαφές ότι το νέο εμβόλιο είναι υψηλής κλινικής αξίας για την κοινωνία, τόσο για τη δυνατότητα προστασίας που προσφέρει σε ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς ηλικίας άνω των 18 ετών όσο και για την υψηλή και παρατεταμένη αποτελεσματικότητα που παρέχει σε ενήλικες ηλικίας πάνω από 50 ετών. Το νέο εμβόλιο δεν έχει ακόμα συμπεριληφθεί στη λίστα των συνταγογραφούμενων και άρα αποζημιούμενων σκευασμάτων, το οποίο αναμένεται να γίνει σύντομα, ώστε να αποκτήσουν πρόσβαση οι ενδιαφερόμενες ομάδες στα οφέλη που προσφέρει.