Να αποστρατεύσουμε τον Στρατηγό Άνεμο

Αν κάποιος ισχυριζόταν ότι σε λίγους μήνες θα έχουμε ξεχάσει την τραγωδία που χτύπησε την Αττική, τα θύματα και τις ιστορίες τους οι οποίες μας κινητοποιούν και μας κάνουν να δακρύζουμε, θα τον χαρακτηρίζαμε κυνικό. Θα ήταν όμως;

Θυμόμαστε τα θύματα των πυρκαγιών του 2007; Φυσικά όσοι θρήνησαν δικούς τους ανθρώπους, δεν ξέχασαν, αλλά στη συλλογική μνήμη τι έμεινε πέρα από τον στρατηγό άνεμο και τα τριχίλιαρα; Μάθαμε τίποτα από αυτό που έγινε; Άλλαξε κάτι στη χώρα από τότε; Ή απλώς ο στρατηγός άνεμος έγινε ασύμμετρη απειλή;

Η πρωτοφανής καταστροφή στην Αττική, είναι εύλογο να προκαλεί το ενδιαφέρον εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων, που εκφράζονται όχι μόνο με τοποθετήσεις στα Social Media, αλλά στην πράξη, καθώς πολίτες και φορείς συνασπίζονται για να βοηθήσουν όσους επλήγησαν.

Ένας τεράστιος αυθόρμητος ανθρωπιστικός μηχανισμός, λειτουργεί στα αποκαΐδια στη θέση ενός κρατικού μηχανισμού, που πιάστηκε απροετοίμαστος. Όχι τόσο ως προς την αντιμετώπιση ενός ακραίου φαινομένου, όσο ως προς τον σχεδιασμό για την προστασία των πολιτών, σε μια τέτοια περίπτωση.

Το μεγάλο μας πρόβλημα και είναι πρόβλημα όλων και όχι μόνο των πολιτικών ή όσων έχουν θέσεις ευθύνης, είναι ότι όχι απλώς δεν γνωρίζουμε τι έγινε και τι έπρεπε να γίνει, αλλά δεν έχουμε και πραγματική βούληση να ρωτήσουμε για να μάθουμε.

Κατάρες, θεωρίες συνωμοσίας και ανακωχή λίγων ημερών μέχρι να αρχίσει το πολιτικό ξεκατίνιασμα, επί πτωμάτων. Δεν θα αργήσει, να είστε βέβαιοι.

Και όμως θα έπρεπε η κοινωνία, που πράγματι κινητοποιείται για να βοηθήσει μετά την καταστροφή, να απαιτήσει να γίνουν οι σωστές ερωτήσεις με πρώτη το τι θα πρέπει να κάνουμε επιτέλους για να μην καιγόμαστε όταν φυσάει και για να μην πνιγόμαστε όταν βρέχει, σε μια ευρωπαϊκή χώρα τον 21ο αιώνα.

Ποιες είναι οι ελλείψεις σε μέσα πυρόσβεσης; Πόσους πυροσβέστες πρέπει να έχουμε και με τι μισθό; Πόσα χρήματα πρέπει να ξοδεύουμε για αντιπυρική προστασία. Τι σημαίνει πρόληψη; Τι σημαίνει “είμαστε πανέτοιμοι ενόψει του καλοκαιριού”; Αυτά και άλλα τόσα θα έπρεπε να απαντηθούν στην πράξη και όχι να υποκρινόμαστε ότι γνωρίζουμε και σε κάθε πυρκαγιά να αναζητάμε τον ένοχο σε πράκτορες και στρατηγούς ανέμους.

Ακόμα και αν υποθέσουμε ότι εμπρηστές ή πράκτορες δρουν οργανωμένα, ποια είναι η απάντηση του κράτους απέναντί τους; Ξέρουν οι αρχές πώς πρέπει να ενεργήσουν όταν ξεσπά μια πυρκαγιά σε μια περιοχή όπως το Μάτι; Διότι πυρκαγιές θα ξεσπούν, είτε από αμέλεια είτε από δόλο.

Ποιο είναι το σχέδιο του κράτους και των αρχών όταν κινδυνεύουν άνθρωποι από τις φλόγες ή από μια πλημμύρα; Δεν θα αναρωτιόμασταν αν το είχαμε δει να λειτουργεί στην πράξη. Δεν θα αναρωτιόμασταν αν δεν είχαν πεθάνει συμπολίτες μας αβοήθητοι. Πέθαναν όμως και επομένως τα ερωτήματα πρέπει να ξαναγίνουν και να απαντηθούν.

Πέρα όμως από το πώς αντιδρά ο κρατικός μηχανισμός σε μια πυρκαγιά, δεν πρέπει να συζητηθεί και το πώς μια ολόκληρη κοινωνία επί χρόνια συναλλάσσεται με τοπικούς άρχοντες-παράσιτα, με κομματάρχες και πολιτικάντηδες για να μπορεί να χτίζει όπου βρει και να αδιαφορεί για στοιχειώδεις κανόνες ασφαλείας;

Αυτό που οφείλουμε όλοι στους νεκρούς των πυρκαγιών και σε όσους έχασαν τις περιουσίες τους, είναι να απαιτήσουμε από το πολιτικό σύστημα να ανοίξει τη συζήτηση, ώστε να εκπονηθεί ένα πραγματικό σχέδιο προστασίας των πολιτών από φυσικές καταστροφές, που θα απαντά όχι μόνο στα παραπάνω απλοϊκά ερωτήματα, αλλά και σε δεκάδες άλλα, που θα θέσουν ειδικοί.

Το σχέδιο αυτό δεν θα εκπονηθεί για να σωθούμε τα επόμενα χρόνια. Δυστυχώς τον λογαριασμό για τα εγκλήματα δεκαετιών, θα συνεχίσουμε να τον πληρώνουμε για πολύ καιρό ακόμα. Αν ωστόσο δεν συνειδητοποιήσουμε ότι πρέπει να ξεκινήσουμε τώρα να αλλάζουμε για να προστατευθούμε σε μια δεκαετία από σήμερα, τότε απλώς θα ζούμε τραγωδίες σε επανάληψη.

Είναι εύκολο; Σίγουρα όχι. Διότι θα χρειαστεί πολιτικούς και αξιωματούχους, που θα σχεδιάσουν σήμερα, αυτό που θα καρπωθούν αύριο άλλοι και όχι οι ίδιοι. Δύσκολο εγχείρημα για ένα πολιτικό σύστημα που έχει μάθει να λειτουργεί με ορίζοντα τις επόμενες κάλπες.

Δύσκολο εγχείρημα και για μια μεγάλη μερίδα του ελληνικού λαού, που όταν έρθει η καταστροφή πάσχει και συμπάσχει, έχοντας όμως επί χρόνια συμβάλλει συνειδητά, από αδιαφορία ή από αμέλεια, στην έλευσή της.