Πέτυχαν πλήρη ίαση διαβήτη τύπου 1 με μία ένεση

Μεγάλος είναι ο ενθουσιασμός που επικρατεί στην επιστημονική κοινότητα, καθώς ειδικοί πέτυχαν πλήρη ίαση του σοβαρού διαβήτη τύπου 1 με μόνο μία δόση κυτταρικής θεραπείας.

Σύμφωνα με όσα ανακοινώθηκαν, τα 10 από τα 12 άτομα στα οποία δοκιμάστηκε η νέα θεραπεία, δεν χρειάστηκε για ένα έτος να κάνουν ούτε μία δόση ινσουλίνης, όταν κάποιοι από αυτούς χρειάζονταν και δύο δόσεις την ημέρα.

Η εξέλιξη αυτή έκανε τους ειδικούς που συμμετείχαν στο Επιστημονικό Συνέδριο της Αμερικανικής Διαβητολογικής Εταιρείας να μιλούν για πλήρη ίαση της νόσου.

Μάλιστα, εκτός από το συνέδριο, τα αποτελέσματα της μελέτης δημοσιεύτηκαν και στην επιστημονική επιθεώρηση The New England Journal of Medicine (NEJM).

Σύμφωνα με όσα αναφέρουν οι επιστήμονες, «μια εφάπαξ έγχυση ζιμισλεσέλης, μιας πειραματικής θεραπείας με βάση τα βλαστικά κύτταρα, αποκατέστησε τη φυσιολογική λειτουργία των νησίδων παγκρέατος και επέφερε βελτιωμένα αποτελέσματα και απεξάρτηση από τη χορήγηση ινσουλίνης μετά από 1 έτος σε μια μικρή μελέτη σε ασθενείς με διαβήτη τύπου 1».

Τα αποτελέσματα από το στάδιο 1/2 της κλινικής δοκιμής FORWARD-101, στην οποία συμμετείχαν ασθενείς με διαβήτη τύπου με σοβαρά υπογλυκαιμικά επεισόδια και μειωμένη υπογλυκαιμική ευαισθησία, είχε χωριστεί σε τρία μέρη, κατά τα οποία οι ειδικοί εξέτασαν την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα της κυτταρικής θεραπείας κατά τη διάρκεια ενός έτους.

«Η ζιμισλεσέλη είναι μια θεραπεία με κύτταρα νησίδων παγκρέατος που βρίσκεται σε κλινική ανάπτυξη για άτομα με διαβήτη τύπου 1 που παρουσιάζουν επιπλοκές από επαναλαμβανόμενη σοβαρή υπογλυκαιμία. Το φάρμακο είναι στην ουσία μια πειραματική θεραπεία με κύτταρα νησίδων που προέρχονται από αλλογενή βλαστικά κύτταρα, πλήρως διαφοροποιημένα και παράγουν ινσουλίνη, η οποία χορηγείται με έγχυση στην πυλαία φλέβα για ενδοηπατική εμφύτευση στο πλαίσιο ανοσοκαταστολής», δήλωσε ο Michael R. Rickels, MD, MS, ιατρικός διευθυντής του Προγράμματος Μεταμόσχευσης Νησιδίων Παγκρέατος και καθηγητής Διαβήτη και Μεταβολικών Νοσημάτων στην Ιατρική Σχολή Perelman του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια, κατά τη διάρκεια της παρουσίασης.

Η ζιμισλεσέλη έχει τη ιδιότητα να αποκαθιστά την ικανότητα του οργανισμού να ρυθμίζει τα επίπεδα γλυκόζης, αποκαθιστώντας τη λειτουργία των κυττάρων των νησίδων παγκρέατος, συμπεριλαμβανομένης της παραγωγής ινσουλίνης που ανταποκρίνεται στη γλυκόζη, σύμφωνα με δελτίο Τύπου της Vertex, η οποία παρασκευάζει το φάρμακο.

Τι έδειξαν τα αποτελέσματα της μελέτης

Η καινοτόμα θεραπεία χορηγήθηκε σε συγκεκριμένο πληθυσμό ασθενών: ενήλικες με μακροχρόνιο διαβήτη τύπου 1 (μέση ηλικία τα 42 έτη, κυρίως άνδρες, όλοι λευκοί, μέση διάρκεια διαβήτη τα 22 έτη) με τουλάχιστον δύο σοβαρά επεισόδια υπογλυκαιμίας κατά το προηγούμενο έτος, εξάρτηση από ινσουλίνη για τουλάχιστον 5 χρόνια, γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη μεγαλύτερη από 7%, μη ανιχνεύσιμα επίπεδα C-πεπτιδίου κατά την έναρξη της μελέτης και μειωμένη αντίληψη της υπογλυκαιμίας, η οποία ορίστηκε ως η αδυναμία να αντιληφθεί κανείς την έναρξη της υπογλυκαιμίας.

Όλοι οι συμμετέχοντες είχαν λάβει κατάλληλη αγωτή για τον διαβήτη και χρησιμοποιούσαν σύστημα συνεχούς παρακολούθησης της γλυκόζης πριν από την εγγραφή τους στην κλινική μελέτη. Το 50% χρησιμοποιούσε αυτόματο σύστημα χορήγησης ινσουλίνης.

Οι συμμετέχοντες έλαβαν είτε μισή δόση (0,4 x 109 κύτταρα) είτε πλήρη δόση ζιμισλεσέλ, χορηγούμενη επιπλέον της ανοσοκατασταλτικής θεραπείας χωρίς γλυκοκορτικοειδή.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, μετά την έγχυση ζιμισλεσέλης και οι 12 συμμετέχοντες:

• έδειξαν εμφύτευση και λειτουργία των νησίδων, με παραγωγή ενδογενούς πεπτιδίου C που ανταποκρίνεται στη γλυκόζη, κατά τη διάρκεια ενός έτους παρακολούθησης
• είχαν γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη μικρότερη από 7 και πέρασαν περισσότερο από το 70% του χρόνου τους στο εύρος γλυκόζης-στόχο των 70 mg/dL έως 180 mg/dL
• δεν παρουσίασαν σοβαρά υπογλυκαιμικά επεισόδια από την ημέρα 90 έως το 1 έτος
• μείωση της χρήσης εξωγενούς ινσουλίνης (μέση μείωση της ημερήσιας δόσης: 92%), με 10 από τους 12 συμμετέχοντες (83%) να μην χρειάζονται πλέον εξωγενή ινσουλίνη μετά από 1 έτος
• επίτευξη του πρωταρχικού τελικού σημείου της φάσης 1/2, δηλαδή της εξάλειψης των σοβαρών υπογλυκαιμικών επεισοδίων με γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη κάτω του 7.

«Η κατευθυνόμενη διαφοροποίηση πολυδύναμων βλαστικών κυττάρων σε εξειδικευμένους κυτταρικούς τύπους μπορεί ενδεχομένως να παρέχει μια ανεξάντλητη πηγή ιστών αντικατάστασης για σοβαρές ασθένειες. Η μελέτη μας έδειξε ότι τα νησίδια που προέρχονταν από βλαστικά κύτταρα εμφυτεύτηκαν, παρήγαγαν εξωγενή ινσουλίνη και αποκατέστησαν τη φυσιολογική λειτουργία των νησίδων, οδηγώντας σε βελτιωμένο γλυκαιμικό έλεγχο, εξάλειψη σοβαρών υπογλυκαιμικών επεισοδίων και ανεξαρτησία από την ινσουλίνη σε άτομα με διαβήτη τύπου 1», έγραψαν οι ερευνητές στη NEJM.

Οι ανεπιθύμητες ενέργειες

Το φάρμακο ήταν καλά ανεκτό και δεν εμφανίστηκαν σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες σχετικές κατά τη διάρκεια της παρακολούθησης, σύμφωνα με τους ερευνητές.

Οι πιο συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες ήταν διάρροια, πονοκέφαλος και ναυτία.

Παρατηρήθηκαν επίσης ουδετεροπενία, παροδικές αυξήσεις των επιπέδων των ηπατικών αμινοτρανσφερασών και μειωμένη νεφρική λειτουργία.

Δύο ασθενείς πέθαναν από αιτίες που δεν σχετίζονταν με τη θεραπεία, σύμφωνα με τους ειδικούς.

Το προφίλ ασφάλειας είναι σύμφωνο με την ανοσοκαταστολή, τη διαδικασία έγχυσης και τις επιπλοκές από μακροχρόνιο διαβήτη, σύμφωνα με την ανακοίνωση της Vertex.

Αλλάζοντας τη διαχείριση του διαβήτη τύπου 1

«Η θεραπεία με βλαστικά κύτταρα δείχνει τεράστια υποσχέσεις για τον μετασχηματισμό της φροντίδας του διαβήτη τύπου 1, προσφέροντας πραγματική ελπίδα για ανεξαρτησία από την ινσουλίνη», δήλωσε ο Marlon Pragnell, PhD, αντιπρόεδρος έρευνας και επιστήμης της Αμερικανικής Διαβητολογικής Εταιρείας, σε δελτίο Τύπου που εξέδωσε.

Τα εν λόγω αποτελέσματα «υποστηρίζουν την περαιτέρω διερεύνηση του zimislecel σε μεγαλύτερες, μακροχρόνιες μελέτες που περιλαμβάνουν διαφορετικούς πληθυσμούς», έγραψαν οι ερευνητές στο NEJM.

«Η μελέτη φάσης 3 βρίσκεται σε καλό στάδιο και αναμένεται να ολοκληρωθεί η εγγραφή περίπου 50 ατόμων μέχρι το τέλος του καλοκαιριού», κατέληξαν οι ειδικοί.