4ο Evia Film Project: Όταν το “Υπάρχω” συνάντησε το ελληνικό καλοκαίρι

Μια κατάμεστη προβολή για την εμπορικότερη ταινία της χρονιάς, ο θρυλικός Νίκος Καβουκίδης παρουσίασε το “Τζένη Τζένη” κι άλλα highlights από το καλοκαιρινό event του φεστιβάλ Θεσσαλονίκης στην Αιδηψό και τη Λίμνη.

Αυτό που ξεκίνησε ως μια καλλιτεχνική αντίδραση σε μια τεράστια καταστροφή, έχει εξελιχθεί στο πέρασμα των χρόνων σε μια ολιγοήμερη συνάντηση που έχει τη δική της ξεχωριστή αξία.

Για 4η συνεχή χρονιά φέτος, ο κινηματογραφικός κόσμος της χώρας βρέθηκε στην Εύβοια, σε μια διοργάνωση που το έχει στόχο και το δείχνει έμπρακτα, το να φέρει τους καλεσμένους σε επαφή με τον τόπο, αλλά κι αντίστοιχα να φέρει τους ντόπιους σε επαφή με τη διοργάνωση.

Επειδή πολύ συχνά βλέπουμε φεστιβάλ που όχι απλά δεν έχουν επαφή με τον τόπο τους αλλά ενίοτε λειτουργούν και επιθετικά απέναντι σε αυτόν (Κάννες, για παράδειγμα), είναι πάρα πολύ ανανεωτικό το να βιώνεις μια διοργάνωση τόσο εναρμονισμένη με το χώρο στον οποίο διεξάγεται.

Το κέντρο επιχειρήσεων είναι το Κύμα, το οποίο βρίσκεται δίπλα σε όλα τα παραλιακά καφέ της Αιδηψού. Τα masterclasses επαγγελματικών του σινεμά απευθύνονται σε φοιτητές από το Τμήμα Ψηφιακών Τεχνών και Κινηματογράφου από τα Ψαχνά της Εύβοιας. Το Σινέ Απόλλων της Αιδηψού αναστήθηκε και βρέθηκε ξανά σε λειτουργία, φιλοξενώντας προβολές αλλά και τελετή έναρξης και λήξης της διοργάνωσης. Προβολές γίνονται στη Λίμνη και στην Αγία Άννα. Η δε διοργάνωση στοχεύει στο να φέρει τους καλεσμένους όσο πιο κοντά στον τόπο γίνεται, από το φαγητό και τη διασκέδαση μέχρι εκδρομές σε μέρη ενδιαφέροντος.

Μιλώντας και με συναδέλφους από το εξωτερικό, μου επιβεβαίωσαν και τη δική τους αίσθηση για το πόσο βαθιά στον συγκεκριμένο χώρο βρίσκεται η όλη εμπειρία. Σε όλη τη διάρκεια της μέρας βλέπεις δεκάδες καλεσμένους να κινούνται σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της πόλης, δοκιμάζοντας από ταβέρνες και μπαρ μέχρι παραλίες και υδρομασάζ. Όσο για τους ανθρώπους της περιοχής – και των γύρω περιοχών;

Ας πούμε πως αυτό που έγινε το βράδυ λήξης με το “Υπάρχω” ήταν κάτι το αξέχαστο και μοναδικό. Μαζί με αυτό, ας θυμηθούμε και μερικές από τις κορυφαίες στιγμές της φετινής διοργάνωσης.

Ο ΝΙΚΟΣ ΚΑΒΟΥΚΙΔΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΒΟΛΗ ΤΟΥ “ΤΖΕΝΗ ΤΖΕΝΗ”

Ο θρυλικός διευθυντής φωτογραφίας, που σημάδεψε τόσο τον παλιό ελληνικό κινηματογράφο, όσο και τον Νέο, κάνοντας πέρασμα σε συνεργασίες με δημιουργούς όπως ο Παντελής Βούλγαρης κι ο Νίκος Κούνδουρος, βρέθηκε στην Αιδηψό για την προβολή του “Τζένη Τζένη”. Η κλασική κωμωδία αποτέλεσε κεντρικό τίτλο από το φετινό αφιέρωμα του φεστιβάλ στο ελληνικό καλοκαίρι και το πώς αυτό έχει αποτυπωθεί στο σινεμά, κι ο Καβουκίδης είχε πολλά να πει προλογίζοντας την προβολή.

«Το Evia Film Project έχει μεγάλη σημασία γιατί υποστηρίζει τον πολιτισμό, μια πράξη την οποία έχει ανάγκη η Εύβοια μετά τις φωτιές. Έχω συγκινηθεί πολύ, γιατί το Φεστιβάλ με τιμά με την προβολή της ταινίας, αλλά και γιατί βλέπω ότι οι Ευβοιώτες έχουν αγκαλιάσει αυτή την πρωτοβουλία, η οποία εύχομαι να συνεχιστεί για πολλά χρόνια».

Στη συνέχεια, και σχετικά με τη συνεργασία του με τη Τζένη Καρέζη, ανέφερε: «Στην Τζένη άρεσε πολύ το ψαροντούφεκο και το ούζο, ενώ ήταν και φοβερή ταβλαδόρισσα! Είχαμε αποκτήσει πολύ καλή σχέση. Εγώ είχα φύγει από τη Φίνος Φιλμ πριν από το Κοντσέρτο για πολυβόλα, κι αυτή όταν έμαθε πως δεν θα είμαι στην ταινία διαμαρτυρήθηκε έντονα, λέγοντας: “Χωρίς τον Καβουκιδάκο, εγώ δεν την κάνω την ταινία!”».

Σχετικά με τη συνεργασία του με εμβληματικές γυναικείες φιγούρες του ελληνικού κινηματογράφου, ο Νίκος Καβουκίδης σχολίασε: «Όλοι οι διευθυντές φωτογραφίας προσέχουν να παρουσιάσουν όμορφη την πρωταγωνίστρια. Στο Δόλωμα με την Αλίκη Βουγιουκλάκη, θυμάμαι πως τραβούσαμε στη Φίνος Φιλμ με κάτι μεγάλες κάμερες που είχαν τζάμι μπροστά στον φακό. Η Αλίκη το χρησιμοποιούσε ως καθρέφτη, κι αν δεν της άρεσε κάτι, σταματούσε το γύρισμα. Εγώ θέλησα να τη φωτίσω διαφορετικά απ’ ό,τι συνήθως. Τελικά, όταν είδε το αποτέλεσμα σε μια δοκιμαστική προβολή, ξετρελάθηκε κι άρχισε να με αγκαλιάζει και να με φιλάει! Εγώ της είπα ν’ αφήσει τα φιλιά και να με αφήσει να τη φωτίσω όπως θέλω, κι έτσι έγινε τελικά».

Έπειτα, σχετικά με τον Νέο Ελληνικό Κινηματογράφο, ο Νίκος Καβουκίδης ανέφερε: «Με το νέο αυτό ρεύμα φύγαμε από τα πλατό της Φίνος Φιλμ και τραβήξαμε έξω, σε ταινίες όπως η Ληστεία στην Αθήνα, ή όπως η πρώτη ταινία του Βούλγαρη, το Προξενιό της Άννας, αλλά και το ντεμπούτο του Παναγιωτόπουλου, Τα χρώματα της ίριδος. Εμείς οι Έλληνες καταφεύγουμε σε πατέντες. Επειδή δεν είχαμε πολλά λεφτά για παραγωγές, κάναμε ό,τι μπορούσαμε και τα καταφέρναμε μια χαρά».

ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΕΙΝΑΙ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟ

«Οι απαιτήσεις είναι διαφορετικές, ανάλογα αν το φιλμ είναι ασπρόμαυρο ή έγχρωμο. Το ελληνικό φως είναι σκληρό, και ειδικά στο έγχρωμο φιλμ χρειάζεται προσοχή και ακρίβεια. Ωστόσο, όλοι οι Έλληνες διευθυντές φωτογραφίας κατάφεραν να αιχμαλωτίσουν το ελληνικό φως και να κάνουν υπέροχες δουλειές, ο Γιώργος Αρβανίτης, ο Γιώργος Φρέντζος και πολλοί άλλοι», σημείωσε στην παραπάνω προβολή ο Νίκος Καβουκίδης μιλώντας για το πώς αποτυπώνεται το ελληνικό καλοκαίρι στο σινεμά.

Αυτό αποτέλεσε και το κεντρικό αφιέρωμα της φετινής διοργάνωσης, με προβολές ταινιών σαν το φολκλορικό “Mamma Mia!” (δυστυχώς το μίλια ανώτερο σίκουελ γυρίστηκε στην Κροατία “ντυμένη” ως Ελλάδα, οπότε δε μπορούσε να παιχτεί), την πιο πολυβραβευμένη ελληνική ταινία των τελευταίων χρόνων που είναι το “Animal” της Σοφίας Εξάρχου (εκεί όπου το ελληνικό καλοκαίρι γίνεται κάτι σαν φυλακή), το ψυχολογικό προφίλ ενός αουτσάιντερ κάτω από τον ελληνικό καύσωνα στο “Suntan” του Αργύρη Παπαδημητρόπουλου, το “Πριν τα Μεσάνυχτα” του Ρίτσαρντ Λινκλέιτερ που βρίσκει την Ελλάδα ως φόντο σε μια γλυκιά ωρίμανση, αλλά και το “Απέραντο Γαλάζιο”, μια από τις κατεξοχήν ταινίες που μετέφεραν με αποστομωτική ομορφιά το ελληνικό τοπίο στη μεγάλη οθόνη σε όλο τον πλανήτη.

Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΕΙΝΑΙ ΠΑΝΤΟΥ

Έχετε βγει ποτέ από το σούπερ μάρκετ και να σας υποδέχεται ένα λαϊκό όργανο με μεγάλα κέφια; Ή έχετε κάτσει για καφέ δίπλα στο κύμα, με μουσικούς να περνάνε από μπροστά σας στο δρόμο δίνοντας μια αίσθηση πλανόδιου περφόρμερ;

Το 4ο Evia Film Project γιόρτασε τον ερχομό του καλοκαιριού και την Ημέρα Μουσικής με ένα πλήθος μουσικών εκδηλώσεων σε αναπάντεχα σημεία σε Αιδηψό και Λίμνη, με μουσικές που κινούνται από το παραδοσιακό και το έντεχνο μέχρι το ρεμπέτικο, την τζαζ και την ποπ.

Το κοινό της Βόρειας Εύβοιας είχε την ευκαιρία να απολαύσει τη μαγεία της μουσικής, με μικρά και μεγαλύτερα σχήματα, στην Αιδηψό –στο Κύμα, στην Πλατεία Θερμοποτάμου, στο Πάρκο, στις ταβέρνες Καλύβα και Πόντιος–, καθώς και στη Λίμνη –στο Κτίριο Μελά, στο Άγαλμα Λέλας Καραγιάννη, στην Ξύλινη προβλήτα, στην ταβέρνα Πλάτανος, στο Καφέ Baroūs– και σε άλλα σημεία. Όλες οι εκδηλώσεις ήταν ανοιχτές για το κοινό.

Η ημέρα ολοκληρώθηκε με την καταξιωμένη ερμηνεύτρια Ελένη Αράπογλου, η οποία παρουσίασε στο Κύμα διασκευές σε γνωστά ελληνικά τραγούδια για το καλοκαίρι, ενώ ακολούθησε πατινάδα από την κορυφαία μπάντα κρουστών και πνευστών Αγία Φανφάρα, σε ένα μοναδικό street party στους δρόμους της Αιδηψού που έφτασε μέχρι το θερινό σινεμά Απόλλων πριν από την προβολή της ταινίας “Υπάρχω”.

ΟΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΕΣ ΜΟΙΡΑΖΟΝΤΑΙ ΤΗ ΓΝΩΣΗ

Δεκάδες σημαντικοί επαγγελματίες του ελληνικού σινεμά έδωσαν το παρών στη φετινή διοργάνωση, δίνοντας έτσι μια εικόνα ένωσης του δημιουργικού χώροι. Πολλοί εξ αυτών μίλησαν μέσα από masterclass για την τέχνη τους.

Ο Κωστής Χαραμουντάνης, σκηνοθέτης της ταινίας “Κιούκα, πριν το τέλος του καλοκαιριού” (ένα αληθινό σύγχρονο καλοκαιρινό classic, και μια από τις καλύτερες ταινίες της τρέχουσας σεζόν) είπε πως: «Ξεκίνησα έχοντας μόνο κάποιες ελάχιστες γνώσεις πάνω στην υποκριτική, δεν είχα καμία απολύτως ιδέα πώς να γράψω ένα σενάριο, δεν είχα ιδέα από σκηνοθεσία, δεν ήξερα τίποτα. Τελειώνοντας το Ωδείο Αθηνών, άρχισα να γράφω μουσική για το θέατρο και τον κινηματογράφο. Αυτό όμως δεν με κάλυπτε, ήθελα κάτι πιο ολοκληρωτικό, πιο δύσκολο, κάτι στο οποίο να έχω εγώ τον έλεγχο».

«Αν είσαι σκηνοθέτης και σεναριογράφος, η δουλειά σου είναι να δημιουργείς. Από εκεί και πέρα, τα υπόλοιπα είναι δουλειά του παραγωγού – τα φεστιβάλ, η προώθηση, τα βραβεία και όλα τα υπόλοιπα. Καλό είναι να μην έχετε καθόλου το μυαλό σας σε αυτό» τόνισε. Προσέθεσε πως εάν η σκέψη του δημιουργου είναι προσκολλημένη στην προώθηση και στην επιτυχία, τότε διατρέχει τον κίνδυνο να προσαρμόσει τη δουλειά του γύρω από αυτόν τον άξονα και να καταλήξει να ανακυκλώνει τις θεματικές που χρησιμοποιεί. Επιπλέον, παρότρυνε τους φοιτητές να επικεντρωθούν σε αυτά που οι ίδιοι θέλουν να κάνουν, «σε ιστορίες οι οποίες σας αφορούν προσωπικά, και στη συνέχεια, αν η ταινία είναι καλή, θα βρει τον δρόμο της. Δεν θα χαθεί, δεν υπάρχει περίπτωση».

Από την πλευρά του, ο Αργύρης Παπαδημητρόπουλος του “Suntan” και του “Monday” χαρακτήρισε τον τρόπο που δουλεύει «punk rock», σημειώνοντας ότι τον ενδιαφέρει να είναι τα πράγματα αυθόρμητα, να μην είναι προσχεδιασμένα μέχρι την τελευταία λεπτομέρεια. Ωστόσο, τόνισε ότι θα πρέπει να υπάρχουν πόλοι μέσα στην ταινία που να λειτουργούν τέλεια, ώστε να ξέρει κανείς ποιο είναι το α, το β και το γ. «Ανάμεσά τους μπορείς να στήσεις μια δική σου αλφάβητο. Αλλά αν ξέρεις από πού ξεκινάς και πού πας, αποκλείεται να χαθείς στην πορεία, όσο και να αυτοσχεδιάζεις» επισήμανε σχετικά.

«Το να μην πάρεις ρίσκο είναι το μεγαλύτερο ρίσκο. Το να προσπαθήσεις να κάνεις κάτι όπως το έκαναν οι άλλοι είναι σχεδόν βέβαιη αποτυχία, ή είναι ένας δρόμος που θα σε οδηγήσει σε κάτι απόλυτα μέτριο. Αν σε ικανοποιεί αυτό, κάν’ το, ακολούθησε ακριβώς τα βήματα που έκανε κάποιος άλλος και προσπάθησε να κολυμπήσεις περίπου στα ίδια νερά. Αλλά αποκλείεται να έχει πλάκα, αποκλείεται να το ευχαριστηθείς» είπε.

Η ΛΑΟΘΑΛΑΣΣΑ ΓΙΑ ΤΟ “ΥΠΑΡΧΩ”

Την ώρα που το “Υπάρχω” του Γιώργου Τσεμπερόπουλου αρχίζει να κάνει καλές δουλειές και στα θερινά, η προβολή ως ταινία λήξης του Evia Film Project στην Αιδηψό έδωσε τον τόνο για το υπόλοιπο καλοκαίρι. Η προβολή ήταν κατάμεστη, με το θερινό σινεμά Απόλλων να έχει γεμίσει ήδη από αρκετή ώρα πριν ξεκινήσει η ταινία, και κόσμο να έρχεται από την ίδια ή και από γύρω περιοχές, συχνά φέρνοντας τις δικές τους καρέκλες!

«Θέλω να ευχαριστήσω τους φίλους μου από τη Βόρεια Εύβοια που έχουν έρθει και από τα γύρω χωριά, και φυσικά όλο το κοινό της Αιδηψού», είπε ο Γιώργος Τσεμπερόπουλος προλογίζοντας την προβολή. «Τονίζω το κοινό της Αιδηψού, γιατί εμείς οι κινηματογραφιστές είμαστε πλανόδιοι: πηγαίνουμε από φεστιβάλ σε φεστιβάλ και καθόμαστε συνήθως σε καρέκλες, παρακολουθώντας τις ταινίες των συναδέλφων. Το να είμαστε εδώ στη χαροκαμένη Βόρεια Εύβοια και να σας βλέπουμε να γεμίζετε τις αίθουσες των θερινών κινηματογράφων έχει πολύ μεγάλη σημασία για όλους μας. Το σινεμά πρέπει να το βλέπετε πρώτα στη μεγάλη οθόνη. Η μικρή είναι για επαναλήψεις».

«Η πρόκληση [για την ταινία] ήταν ο ίδιος ο Στέλιος Καζαντζίδης, ο χαρακτήρας του και το αποτύπωμα που έχει στους ανθρώπους», άρχισε να εξηγεί στη συνέχεια η σεναριογράφος του φιλμ, Κατερίνα Μπέη. «Κατόπιν εορτής όλοι θεωρούν πως μια ταινία για τον Καζαντζίδη δεν θα μπορούσε να μη γνωρίσει επιτυχία. Όμως τα πράγματα δεν είναι έτσι, γιατί ο Στέλιος Καζαντζίδης πατούσε σε δύο πολύ αντιφατικά κοινά: το πρώτο είναι το κοινό της παλιάς εποχής, το οποίο τον λάτρευε γιατί είχε ζήσει τον μύθο του. Αυτό το κοινό δεν ήθελε να ακουμπήσει κανείς τον Καζαντζίδη, κι όλοι ήταν επιφυλακτικοί απέναντι στην επιλογή του casting, θεωρούσαν πως κανείς δεν μπορεί να συγκριθεί μαζί του. Το δεύτερο είναι το σύγχρονο κοινό, το οποίο δεν είχε νιώσει το εκτόπισμα του Καζαντζίδη. Τον είχε γνωρίσει μόνο μέσα από κάποιες συνεντεύξεις του στο YouTube, τον θεωρούσαν μια φιγούρα συγκρουσιακή και προβληματική και τους ήταν μέχρι και αντιπαθής. Έπρεπε λοιπόν να βρούμε έναν τρόπο να επικοινωνήσουμε μ’ αυτά τα δύο τόσο αντιφατικά κοινά», τόνισε.

«Η ταινία “Υπάρχω” δεν είναι μόνο δουλειά ημών και του υπόλοιπου συνεργείου. Είναι και δουλειά όλων εκείνων που έγραψαν όλα αυτά τα σπουδαία τραγούδια», συμπλήρωσε ο Τσεμπερόπουλος. «Στην ταινία που θα παρακολουθήσετε, σε παρασέρνει το ταλέντο στιχουργών και συνθετών, οι οποίοι έχουν γράψει αριστουργήματα που έχουν αντέξει 50 και 60 χρόνια και θα αντέξουν άλλα τόσα. Άνθρωποι που με πολύ λίγα λόγια επικοινωνούσαν με τον κόσμο και, όπως αποδείχθηκε μ’ αυτή την ταινία, επικοινωνούν ακόμα».

Καταλήγοντας σε μια γλυκιά αναφορά στο εντυπωσιακό γέμισμα του κινηματογράφου που έκλεισε με τον πιο εντυπωσιακό τρόπο τη διοργάνωση: «Πριν ξεκινήσουμε την ταινία, θέλω να πω πως από σήμερα το Σινέ Απόλλων έχει και θεωρείο και εξώστη, γιατί το έχετε γεμίσει ασφυκτικά», ανέφερε. Κάποιες φορές, νιώθεις πως όλη η πόλη είναι ένα σινεμά.