Το τηλεφώνημα Τσίπρα που άφησε άφωνη τη Μέρκελ

Στην αίθουσα «Σταύρος Νιάρχος» η Άνγκελα Μέρκελ, σε μια εφ’ όλης της ύλης συζήτηση με τον διευθυντή της εφημερίδας «Καθημερινή», Αλέξη Παπαχελά, μίλησε για γνωστές και άγνωστες πτυχές της ελληνικής κρίσης χρέους, το δημοψήφισμα στην Ελλάδα αλλά και την πρώτη συνάντηση που είχε με τον Αλέξη Τσίπρα ως πρωθυπουργό το 2015.

Τα κύρια σημεία όσων είπε η κ. Μέρκελ, σύμφωνα με την Καθημερινή:

«Δεν περίμενα ότι θα είναι τόσο μεγάλο το πρόβλημα»

• Η Ελλάδα ήταν και είναι μέλος της Ε.Ε. και ως καγκελάριος και παλαιότερα συνεργαζόμουν με τους Ελληνες, δεν μπορούσα να φανταστώ ότι θα ζούσαμε τέτοια κρίση. Προερχόμενη από την Ανατολική Γερμανία, πίστευα στην κοινωνική οικονομία, στο γερμανικό θαύμα.
• Στην οικονομική κρίση της Ελλάδας, δεν περίμενα ότι οι Ελληνες εταίροι μου είχαν να αντιμετωπίσουν τέτοιο πρόβλημα. Και για το προσφυγικό μπορώ να πω ότι δεν περίμενα ότι θα ήταν τόσο μεγάλο το κοινό μας πρόβλημα.
• Τον Φεβρουάριο του 2010 ξεκαθαρίστηκε ότι το πρόβλημα ήταν όντως μεγάλο.
• Περιέγραψε τις πρώτες συναντήσεις που είχε αφού έγινε γνωστό ότι η Ελλάδα έχει πρόβλημα. «Μου είπαν ότι η Ελλάδα χρειάζεται χρήματα» και επικαλέστηκε τη «ρήτρα μη διάσωσης» που υπήρχε στο ευρώ, άρα «δεν μπορούσα να δώσω χρήματα».
• Ρώτησα τον Γιώργο Παπανδρέου, «εσύ τι θες;» και μου απάντησε: «Τίποτα». Στη συνεδρίαση ο Ελληνας πρωθυπουργός ήταν σιωπηρός, συζητούσαμε έντονα και εγώ έμοιαζα η κακιά που έλεγα ότι «δεν μπορώ να δώσω χρήματα». Ο Ρομπέι διέκοψε τη συνεδρίαση και έγραψε μερικές φράσεις, η Ελλάδα θα κάνει όσα πρέπει, θα στηρίξουμε και το ευρώ είναι το κοινό μας νόμισμα.

 

 

«Ενημέρωνα τον Σόιμπλε κάθε 2 ώρες»

• Ερωτηθείσα για το Grexit αφηγήθηκε μία ιστορία από το παρελθόν, κατά την περίοδο Κολ, στην οποία υπήρχε σκεπτικισμός. Το ευρώ είναι ένα κοινό νόμισμα μεν, αλλά είναι κάτι παραπάνω από ένα νόμισμα.
• Η Ελλάδα δεν μπορεί να έχει διακυμάνσεις στις ισοτιμίες έλεγε ο Σόιμπλε, εγώ είπα όχι, είμαστε μία ένωση, έχουμε αναλάβει ευθύνες, δεν πρέπει να κάνουμε πισωγυρίσματα. Το 2011 έπρεπε να κάνουμε ό,τι περνάει από τα χέρια μας. Αν η Ελλάδα δεν έμενε στη ζώνη του ευρώ, θα έπρεπε οι Έλληνες πολίτες να το πουν, όχι εμείς.
• Ημουν καθαρή σε αυτό, ότι δεν θέλω το Grexit. Ηξερα ότι αυτή μου η θέση θα δημιουργούσε εντάσεις ανάμεσα σε μένα και τον Σόιμπλε. Γνωρίζοντας ότι ο Σόιμπλε ήθελε εκτός την Ελλάδα, είχα πει ελάτε μαζί μου στις Βρυξέλλες, και τηλεφωνούσα κάθε 2 ώρες στον Σόιμπλε και τον ενημέρωνα. 

Μου έλεγαν «είσαι τρελή» που επιμένεις για το κούρεμα

• Για την πρόταση Παπανδρέου του 2011 για δημοψήφισμα η πρώην καγκελάριος δήλωσε «ήμασταν αντίθετοι, καθώς δεν θα ξέραμε πώς θα αντιμετωπίσουμε μία έξοδο της Ελλάδας» και αποκάλυψε ότι την επόμενη ημέρα η πρόταση απορρίφθηκε. Οπως σχολίασε «ήταν η καλύτερη δυνατή απόφαση».
• «Θα έπρεπε να μπει κανείς σε σωστή τροχιά. Αυτή ήταν η άποψή μου. Πολλές φορές έκανα εγώ τον “κακό αστυνομικό”, αλλά έπρεπε να επανέλθουμε σε μια εξισορρόπηση των οικονομικών στην Ελλάδα».
• «Γνωρίζαμε για την κριτική και την αντιδημοφιλία που είχα στην Ελλάδα. Είχα ασχοληθεί εντατικά με την υπόθεση της Ελλάδας κι αυτό ήταν καλό γιατί αλλάξαν πολλά ζητήματα, οι δήμοι και οι κοινότητες, ή το ζήτημα το κτηματολογίου. Ολα αυτά μπορεί να μην ήταν ευχάριστα, αλλά το κράτος έπρεπε να έχει έσοδα από τους φόρους, έτσι έχουν τα πράγματα, τι να κάνουμε. Ημουν πολύ καλά ενημερωμένη».
• «Ηξερα επίσης ότι κάτι έπρεπε να κάνουμε για να ηρεμήσουν τα πράγματα».
• «Ημουν υπέρ του κουρέματος του χρέους, και ο Σόιμπλε. Ο Τρισέ και ο Σαρκοζί ήταν αντίθετοι, θεωρούσαν ότι με το κούρεμα θα χάσει ο κόσμος την εμπιστοσύνη του στο ευρώ».
• Πίστευα ότι θα πρέπει να αποφορτίσουμε την Ελλάδα από το βάρος, αλλά και οι άλλοι είχαν καλά επιχειρήματα. Για αυτό και πήγαμε σε μία εθελοντική διαδικασία. Τότε ήταν παρακινδυνευμένη διαδικασία. Μου έλεγαν “είσαι τρελή” που επιμένεις για το κούρεμα».

Η πρώτη συνάντηση με Τσίπρα και το σοκ με το δημοψήφισμα

• Η πρώτη μου φορά που συνάντησα τον Τσίπρα δεν ήταν τόσο εντυπωσιακή γιατί τον είδα στις Βρυξέλλες. Μετά συναντηθήκαμε στο Βερολίνο. Ημουν μπροστά στην καγκελαρία και τον περίμενα, κι αντί να έρθει πήγε και είδε κάτι διαδηλωτές πίσω από την καγκελαρία. Ακουσε τη Διεθνή μαζί τους. Εεγώ περίμενα με τους συμβούλους μου και τους φωτογράφους.
• Οταν ήρθε, τον ρώτησα τι ακριβώς έκανε και με χαμόγελο μου είπε: Πρέπει κανείς να ασχοληθεί και με τους οπαδούς του. Είπα, δεν έχει άδικο.
• Ηρθαμε κοντά σταδιακά, εγώ ας πούμε είμαι από ένα κόμμα που είναι υπέρ των ιδιωτικοποιήσεων, αυτός είναι από ένα κόμμα που θεωρεί τις ιδιωτικοποιήσεις του διαβόλου.
• Η τέχνη στην πολιτική είναι, έχεις 2 θέσεις και ξέρεις ότι δεν θα συγκεραστούν πότε, άρα η τέχνη ήταν να διαμορφώσεις μια κοινή θέση. Είναι σημαντικό να ακούς τον άλλο, και θεωρώ σημαντικό ότι ο Τσίπρας ήταν ειλικρινής, δεν προσπάθησε να με παραπλανήσει. Στην πρώτη συνάντηση συμφωνήσαμε για τη διαδικασία, πώς θα κινηθούμε στην πορεία.
• Και οι 2 είχαμε τη βούληση να δουλέψουμε πάνω στη δύσκολη υπόθεση, εγώ δεν ήθελα να φύγει η Ελλάδα από το ευρώ, κι αυτός δεν ήθελε μνημόνιο.
• Ηταν το πιο αιφνιδιαστικό τηλεφώνημα της πολιτικής μου καριέρας η κλήση με την οποία ενημερώθηκα για το δημοψήφισμα.
• Περιέγραψε τη συνάντηση στο συμβούλιο αρχηγών πριν την απόφαση του δημοψηφίσματος. Και τότε ο Τσίπρας ήταν σιωπηλός, κι έτσι αποφάσισαν να μιλήσουν τηλεφωνικά. Σε αυτή την κλήση την ενημέρωσε για το δημοψήφισμα. Οταν τον ρώτησα ποια θα είναι η σύστασή σας, είπε «όχι». Εκεί έχασα τη φωνή μου. Κι ο Ολάντ με ρώτησε: «Και τώρα;»
• Αν ήταν «όχι», είπαμε ότι αυτό σημαίνει έξοδος από το ευρώ, η Ελλάδα δεν συμφώνησε και εμείς είπαμε ότι μια δημοκρατία δεν μπορεί να αποφασίσει για όλους τους άλλους.