Κι όμως, στην πραγματικότητα οι ανεμιστήρες δεν μας δροσίζουν

Όσο ανεβαίνει η θερμοκρασία, τόσοι περισσότεροι ανεμιστήρες βρίσκονται παντού: σε σπίτια, σε καφέ, σε εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους.

Και όχι άδικα, αφού είναι φθηνά εργαλεία που μας βοηθούν να νιώθουμε καλύτερα στη ζέστη.

Η λέξη-κλειδί εδώ είναι το «νιώθουμε». Σε θερμοκρασίες γύρω στους 32 βαθμούς Κελσίου και πάνω, οι ανεμιστήρες κάνουν πολύ λίγα πράγματα για να μας βοηθήσουν πέρα από το να ξεγελάσουν τον εγκέφαλό μας και να μας κάνουν να πιστέψουμε ότι δεν εισερχόμαστε σε φάση θερμικής εξάντλησης.

Σε ακραία ζέστη, οι ανεμιστήρες μπορεί παραδόξως να σας κάνουν να ζεσταίνεστε περισσότερο, σύμφωνα με νέα έρευνα.

«Δεν υπάρχει κανένα όφελος από έναν ανεμιστήρα. Στην πραγματικότητα δεν μειώνει τη θερμοκρασία του σώματος», δήλωσε ο Glen Kenny, καθηγητής φυσιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Οτάβα.

Επικίνδυνος για τα άτομα μεγάλης ηλικίας ο ανεμιστήρας

Αυτό είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό για τους ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας, οι οποίοι, όπως έχουν διαπιστώσει μελέτες, βιώνουν μεγαλύτερη πίεση στην καρδιά όταν χρησιμοποιούν ηλεκτρικούς ανεμιστήρες κατά τη διάρκεια υψηλών θερμοκρασιών.

Ο λόγος που οι επιστήμονες πιστεύουν ότι αυτό συμβαίνει είναι ότι οι ανεμιστήρες αυξάνουν την ταχύτητα του αέρα και κάνουν το σώμα μας να κερδίζει ξηρή θερμοκρασία.

Η διαδικασία αυτή επιδεινώνει, επίσης, την αφυδάτωση.

Οι νεότεροι ενήλικες κανονικά αντισταθμίζουν με το να ιδρώνουν περισσότερο -άλλωστε, ο ιδρώτας είναι ο κύριος τρόπος του σώματός μας για να δροσίζεται- αλλά χάνουμε την ικανότητά μας να ιδρώνουμε τόσο έντονα όταν μεγαλώνουμε.

Εξάλλου, τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ECDC) των ΗΠΑ συνιστούν να βρίσκεστε σε κλιματισμό τουλάχιστον μερικές ώρες την ημέρα κατά τη διάρκεια ενός καύσωνα.

Πώς μπορεί να γίνει ο ανεμιστήρας αποτελεσματικός

Για να κάνετε, λοιπόν, τον ανεμιστήρα σας αποτελεσματικό στις υψηλές θερμοκρασίες, δοκιμάστε το εξής:

Βρέξτε το δέρμα σας. Χρησιμοποιήστε ένα μπουκάλι ψεκασμού ή μία βρεγμένη πεσέτα για να απλώνετε κατά διαστήματα δροσερό νερό στο σώμα, ή ακόμα καλύτερα, αν μπορείτε, βρέξτε ολόκληρο το μπλουζάκι σας.

Μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι ο συνδυασμός ηλεκτρικών ανεμιστήρων και διαβροχής του δέρματος, μπορεί να μειώσει τη θερμική καταπόνηση σε θερμοκρασίες έως και 45 βαθμούς Κελσίου.

Το βρέξιμο του δέρματος λειτουργεί επειδή όταν αυτό το νερό εξατμίζεται από το δέρμα μας, απομακρύνει μαζί του τη θερμοκρασία.

Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η εφίδρωση μας δροσίζει, αλλά βρέχοντας το δέρμα σας από άλλη πηγή, έχετε όλα τα οφέλη της εξάτμισης, ενώ παράλληλα μειώνετε την αφυδάτωση κατά περίπου 50%,.

Τι έδειξε η έρευνα για την αναποτελεσματικότητα του ανεμιστήρα

Πέρυσι, ο καθηγητής Kenny και η ομάδα του δημοσίευσαν μια μελέτη στο επιστημονικό περιοδικό JAMA που μελετούσε τις επιπτώσεις των ηλεκτρικών ανεμιστήρων σε ηλικιωμένους ενήλικες.

Οι συμμετέχοντες ηλικίας 65 έως 85 ετών κάθισαν για οκτώ ώρες σε θερμοκρασία 36 βαθμών Κελσίου και είχαν τη δυνατότητα να πίνουν όσο νερό ήθελαν, αλλά σε ορισμένους τοποθετήθηκε τυχαία ένας ηλεκτρικός ανεμιστήρας, ενώ σε άλλους όχι.

Θα πίστευε κανείς ότι οι χρήστες του ανεμιστήρα θα ήταν πιο δροσεροί, αλλά στην πραγματικότητα, όλες οι ομάδες έφτασαν στο ίδιο επίπεδο υπερθερμίας και καταπόνησης της καρδιάς.

Η μόνη διαφορά, είπε ο Kenny, ήταν ότι οι χρήστες ανεμιστήρων «ένιωθαν καλύτερα» και έδειχναν χαρούμενοι καθώς πλησίαζαν στη θερμική εξάντληση, ενώ η ομάδα που δεν χρησιμοποιούσε ανεμιστήρες είχε έντονη επίγνωση της δυστυχίας της.

Το κόλπο του μυαλού συμβαίνει επειδή οι ανεμιστήρες καταπραΰνουν πολλούς από τους θερμικούς αισθητήρες του σώματος στην επιφάνεια του δέρματός μας.

Αυτοί με τη σειρά τους στέλνουν ένα σήμα που λέει στον εγκέφαλο ότι ολόκληρο το σώμα πρέπει να είναι άνετο και ότι δεν χρειάζεται να ιδρώνουμε τόσο επιθετικά.

Επειδή όμως οι ανεμιστήρες δεν δροσίζουν πραγματικά το εσωτερικό του οργανισμού σας, αυτό μπορεί να δημιουργήσει μια επικίνδυνη και ψευδή αίσθηση ασφάλειας.

«Το να αισθάνεστε καλά από τους ανεμιστήρες δεν έχει καμία σχέση με την πραγματική αλλαγή στη φυσιολογία του σώματος. Είναι απλώς ότι αυτοί οι αισθητήρες που έχουμε στο σώμα παίζουν παιχνίδια με το μυαλό σας», ξεκαθαρίζει ο ίδιος.