Μέσα στα νοσοκομεία της Γάζας: “Η πείνα είναι το πιο σπαρακτικό”

Η Γάζα βρίσκεται στα όρια μιας ανθρωπιστικής καταστροφής, καθώς οι διεθνείς οργανισμοί κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για εξάπλωση λιμού και οι γιατροί μιλούν για εικόνες ασθενών που λιμοκτονούν.

Το παρατεταμένο εμπάργκο, οι μάχες και η κατάρρευση των βασικών δομών έχουν αφήσει χιλιάδες ανθρώπους χωρίς πρόσβαση σε τρόφιμα, με τα παιδιά και τους τραυματίες να πληρώνουν το βαρύτερο τίμημα.

Τις δραματικές στιγμές που διαδραματίζονται στον παλαιστινιακό θύλακα περιγράφουν οι γιατροί που βρίσκονται εκεί για να παράσχουν βοήθεια.

Λίγο μετά την άφιξή του στις αρχές Αυγούστου σε νοσοκομείο της Γάζας, ο Τεξανός χειρουργός Μοχάμεντ Αντίλ Χαλίλ κλήθηκε να περιθάλψει έναν 17χρονο με σφαίρες και στα δύο πόδια και στο ένα χέρι. Το παιδί είχε πυροβοληθεί ενώ προσπαθούσε να συλλέξει τρόφιμα σε σημείο διανομής βοήθειας.

Στην αίθουσα επειγόντων, ο Χαλίλ παρατήρησε τα πλευρά που προεξείχαν από τον σκελετωμένο κορμό του εφήβου – σημάδι βαρύ υποσιτισμού. Όταν οι γιατροί του νοσοκομείου Αλ-Άχλι σταθεροποίησαν τον ασθενή, εκείνος ύψωσε το δεμένο με επιδέσμους χέρι του και έδειξε με νόημα το άδειο του στόμα, αφηγείται ο Χαλίλ.

«Το επίπεδο της πείνας είναι πραγματικά σπαρακτικό. Είχαμε δει τον υποσιτισμό να ξεκινά ήδη από τον Νοέμβριο. Αλλά τώρα η κατάσταση ξεπερνά κάθε φαντασία», είπε στο Associated Press ο Χαλίλ, νευροχειρουργός σπονδυλικής στήλης, στην τρίτη εθελοντική αποστολή του στη Γάζα.

Την Παρασκευή, η Ενοποιημένη Κατάταξη Φάσεων Επισιτιστικής Ασφάλειας (Integrated Food Security Phase Classification – IPC), η κορυφαία διεθνής αρχή για τις παγκόσμιες κρίσεις πείνας, ανακοίνωσε για πρώτη φορά ότι τμήματα της Γάζας βρίσκονται σε κατάσταση λιμού και προειδοποίησε ότι η κατάσταση εξαπλώνεται. Εδώ και μήνες, ΟΗΕ, ανθρωπιστικές οργανώσεις και ειδικοί είχαν προειδοποιήσει ότι ο ισραηλινός αποκλεισμός και η συνεχιζόμενη στρατιωτική επιχείρηση οδηγούν την περιοχή στο χείλος της καταστροφής.

Μέσα σε 24 ώρες από την ανακοίνωση, οκτώ άνθρωποι πέθαναν από αιτίες που σχετίζονται με υποσιτισμό, ανεβάζοντας τον συνολικό αριθμό των θανάτων από την αρχή του πολέμου σε 281, σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας της Γάζας, το οποίο υπάγεται στη διοίκηση της Χαμάς αλλά στελεχώνεται από επαγγελματίες γιατρούς. Αμερικανική μη κερδοσκοπική οργάνωση που δρα στη Γάζα αναφέρει ότι ένα στα έξι παιδιά κάτω των πέντε ετών πάσχει από οξύ υποσιτισμό.

Το Ισραήλ απέρριψε την ανακοίνωση περί λιμού, κάνοντάς λόγο για «καθαρό ψέμα», τονίζοντας ότι έχει χαλαρώσει τον αποκλεισμό 2,5 μηνών και επιτρέπει πλέον την είσοδο περισσότερων τροφίμων. Κατηγορεί τη Χαμάς ότι υπεξαιρεί τη βοήθεια – κατηγορίες που ο ΟΗΕ διαψεύδει, υποστηρίζοντας ότι οι ισραηλινές απαγορεύσεις και η κατάρρευση της τάξης καθιστούν εξαιρετικά δύσκολη τη διανομή στους πιο ευάλωτους.

“Η πείνα φαίνεται παντού”

Ο Χαλίλ, που μίλησε στο Associated Press λίγο πριν την επίσημη ανακοίνωση, είπε ότι τα σημάδια στέρησης ήταν ήδη εμφανή.

«Ο βαθμός απώλειας βάρους, οι μετεγχειρητικές επιπλοκές, η πείνα που βλέπουμε. Δεν θα με εξέπληττε καθόλου αν το χαρακτήριζαν λιμό», είπε ο γιατρός, που ταξίδεψε ανεξάρτητα μέσω του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.

Στο νοσοκομείο Σίφα της Γάζας, ο διευθυντής διατροφής, δρ. Μοχάμεντ Κουχέιλ, έδειξε σε δημοσιογράφο του AP μια κοπέλα με αδύνατα άκρα. Η 15χρονη Άγια Σμπέτεχ είχε τραυματιστεί σε αεροπορική επιδρομή, αλλά η ανάρρωσή της καθυστερεί λόγω αδυναμίας από την έλλειψη τροφής.

Η οικογένειά της λέει ότι έχει χάσει πάνω από το ένα τρίτο του βάρους της.

«Το μόνο που έχουμε είναι όσπρια, φακές κυρίως», λέει ο πατέρας της, Γιούσεφ Σμπέτεχ, 44 ετών. «Ακόμα και το αλεύρι είναι απλησίαστο».

Οι πιο ευάλωτοι στο χείλος

Άλλος ασθενής, ο Κάραμ Ακούμεχ, νοσηλευόταν με βαθουλωμένα μάγουλα και δέρμα κολλημένο πάνω στα πλευρά. Τα έντερά του είχαν υποστεί σοβαρές βλάβες από σφαίρα ενώ έψαχνε για αλεύρι, γεγονός που εμπόδισε τη σωστή πέψη.

Τώρα είναι ένας από τους 20 ασθενείς στο Σίφα με κοιλιακά τραύματα που επιδεινώνονται από την έλλειψη ενδοφλέβιων συμπληρωμάτων διατροφής. Ο πατέρας του, Άτεφ, λέει ότι ο γιος του έχει χάσει σχεδόν το μισό βάρος του, από 62 κιλά στα 35.

«Έψαξα σε όλα τα νοσοκομεία της Γάζας για τα συμπληρώματα, αλλά δεν βρήκα πουθενά», είπε.

Ισραηλινοί αξιωματούχοι υποστηρίζουν ότι αρκετοί από τους νεκρούς είχαν ήδη προβλήματα υγείας. Όμως γιατροί και ειδικοί σημειώνουν ότι αυτό είναι αναμενόμενο, αφού ο λιμός χτυπά πρώτα τους πιο αδύναμους – βρέφη, μικρά παιδιά και ασθενείς.

Η έλλειψη θρεπτικών στοιχείων είναι το ίδιο ορατή και εκτός νοσοκομείων.

«Δεν υπάρχουν πηγές ζωικής πρωτεΐνης, μόνο φυτική από όσπρια. Κρέας και κοτόπουλο δεν υπάρχουν. Γαλακτοκομικά δεν υπάρχουν, ούτε φρούτα», λέει ο Κουχέιλ.

Στην Πόλη της Γάζας, εκτοπισμένοι αφηγούνται την απελπισμένη αναζήτηση τροφής.

«Πεινάμε. Τρώμε μία φορά τη μέρα. Θα μπορούμε να πεινάσουμε περισσότερο απ’ όσο πεινάμε τώρα; Δεν έχει μείνει τίποτα», λέει η Ντάλια Σαμάλι, που έχει εκτοπιστεί πολλές φορές με την οικογένειά της από το σπίτι τους στη Σατζάγια.

Η οικογένεια ξόδεψε σχεδόν όλα της τα χρήματα τα τελευταία δύο χρόνια για να μετακινείται συνεχώς, ακολουθώντας εντολές εκκένωσης του ισραηλινού στρατού. Παρότι η τιμή του αλευριού έχει πέσει τελευταία με την αυξημένη εισαγωγή τροφίμων, η οικογένεια δεν μπορεί να το αγοράσει.

Ο λιμός απειλεί να εξαπλωθεί

Στην ανακοίνωσή της, η IPC προειδοποίησε ότι χωρίς κατάπαυση του πυρός και μαζική εισροή ανθρωπιστικής βοήθειας, ο λιμός που εντοπίστηκε στη Γάζα θα εξαπλωθεί σε ολόκληρη τη Λωρίδα.

Αντίστοιχα, έκθεση της αμερικανικής ΜΚΟ MedGlobal, που οργανώνει ιατρικές αποστολές στη Γάζα, κάνει λόγο για «καταστροφική αύξηση του σοβαρού υποσιτισμού» σε παιδιά και εγκύους.

Ένα στα έξι παιδιά κάτω των πέντε ετών πάσχει ήδη από οξύ υποσιτισμό, σύμφωνα με τα στοιχεία της οργάνωσης από τέσσερις από τις πέντε επαρχίες της Γάζας. Όλα τα μικρά παιδιά διατρέχουν κίνδυνο λιμοκτονίας χωρίς άμεση παρέμβαση.

Ο Χαλίλ λέει ότι αφήνει σε ειδικούς τον ακριβή ορισμό του λιμού, αλλά οι εικόνες που αντίκρισε ήταν ξεκάθαρες: Γιατροί έκοβαν ρούχα τραυματιών για να τους χειρουργήσουν, αποκαλύπτοντας κορμιά αποστεωμένα, με το δέρμα να τεντώνεται πάνω σε κόκαλα.

«Αυτοί οι ασθενείς που βλέπουμε έχουν εκτεθειμένα πλευρά, άκρα σκελετωμένα», λέει. «Ξέρεις απλώς ότι δεν λαμβάνουν καθόλου θερμίδες».