Καρίμ Χαν: Ακόμα μία γυναίκα κατηγορεί τον εισαγγελέα του ΔΠΔ για σεξουαλική παρενόχληση

Ακόμη μία γυναίκα κατήγγειλε τον επικεφαλής εισαγγελέα του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου, Καρίμ Χαν, για σεξουαλική παρενόχληση, σύμφωνα με πληροφορίες του Guardian.

Η συγκεκριμένη γυναίκα ισχυρίζεται ότι ενώ εργαζόταν παλαιότερα για τον επιφανή Βρετανό δικηγόρο, εκείνος της συμπεριφέρθηκε ανάρμοστα, προσεγγίζοντάς τη σεξουαλικά, κάνοντας κατάχρηση της εξουσίας του και προσπαθώντας επανειλημμένα να την πιέσει ώστε να εμπλακεί σε σεξουαλική δραστηριότητα μαζί του.

Ο Χαν, ο οποίος αρνείται οποιαδήποτε «μορφή σεξουαλικής κακοποίησης», έχει προσωρινά παραιτηθεί από την ηγεσία της εισαγγελικής υπηρεσίας του ICC, εν αναμονή της έκβασης της έρευνας για ξεχωριστές κατηγορίες κακοποίησης που διατυπώθηκαν από μέλος του προσωπικού του δικαστηρίου.

Όπως μεταδίδει ο Guardian, η έρευνα, η οποία ξεκίνησε πέρυσι από έναν εποπτικό οργανισμό του ΟΗΕ, έλαβε τις νέες καταγγελίες από τη δεύτερη γυναίκα φέτος το καλοκαίρι. Οι ερευνητές φέρονται να πραγματοποίησαν αρκετές συνεντεύξεις για να εξετάσουν τους ισχυρισμούς της, οι οποίοι ανάγονται στο 2009. Την εποχή εκείνη, η γυναίκα ήταν 20 χρονών και εργαζόταν ως άμισθη ασκούμενη για τον Χαν. Εκείνος ήταν διακεκριμένος δικηγόρος υπεράσπισης στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο και σε άλλα δικαστήρια για εγκλήματα πολέμου στη Χάγη, έχοντας εκπροσωπήσει, μεταξύ άλλων, τον πρώην πρόεδρο της Λιβερίας, Τσαρλς Τέιλορ.

Μιλώντας αποκλειστικά στον Guardian, η γυναίκα είπε ότι ο Χαν καταχράστηκε την εξουσία και την επιρροή του και περιέγραψε τη συμπεριφορά του ως μια «συνεχή επίθεση» από προσεγγίσεις. «Δεν έπρεπε να το κάνει», είπε.«Ήταν εργοδότης μου».

Η γυναίκα μίλησε υπό καθεστώς ανωνυμίας, καθώς φοβάται πιθανά αντίποινα και δυσμενείς συνέπειες για την ίδια και την οικογένειά της σε περίπτωση που αποκαλυφθεί η ταυτότητά της. Η ίδια αποφάσισε να προχωρήσει στην καταγγελία αφού διάβασε για τις πρόσφατες κατηγορίες εναντίον του Χαν από το στέλεχος του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου.

Η κατάθεση της δεύτερης γυναίκας σχετικά με την κακομεταχείριση που φέρεται να υπέστη από τον Χαν περιέχει αρκετές ομοιότητες με τους ισχυρισμούς της υπαλλήλου του δικαστηρίου. Και οι δύο γυναίκες κατήγγειλαν ότι ο Χαν τούς ζητούσε να εργαστούν στο σπίτι του. Εκεί, ισχυρίζονται και οι δύο, καθόταν δίπλα τους στον καναπέ, τις άγγιζε, τις φιλούσε και προσπαθούσε να τις πείσει να ξαπλώσουν μαζί του.

Οι δικηγόροι του Χαν δεν απάντησαν σε συγκεκριμένες λεπτομέρειες των καταγγελιών, αλλά δήλωσαν: «Είναι απολύτως αναληθές ότι έχει εμπλακεί σε οποιασδήποτε μορφής σεξουαλική κακοποίηση». Ανέφεραν ότι ο Χαν «αρνείται κατηγορηματικά» ότι «παρενόχλησε ή κακομεταχειρίστηκε οποιοδήποτε άτομο, ή ότι καταχράστηκε τη θέση ή την εξουσία του, ή ότι ενεπλάκη σε οποιαδήποτε συμπεριφορά που θα μπορούσε να ερμηνευτεί ως καταναγκαστική, εκμεταλλευτική ή επαγγελματικά ανάρμοστη». Ισχυρίστηκαν επίσης ότι ο Χαν έχει προσκομίσει λεπτομερή στοιχεία στην έρευνα, τα οποία «έρχονται σε πλήρη αντίθεση με τις κατηγορίες που του έχουν απευθυνθεί» και «σε αρκετές ουσιώδεις πτυχές αποδεικνύουν ότι οι κατηγορίες αυτές είναι εμφανώς ψευδείς».

Ο 55χρονος Χαν, εκλέχθηκε το 2021 για να υπηρετήσει εννιαετή θητεία ως επικεφαλής εισαγγελέας. Είναι ουσιαστικά το δημόσιο πρόσωπο του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου, ενός μόνιμου δικαστηρίου εσχάτης προσφυγής που διερευνά και διώκει άτομα που κατηγορούνται για θηριωδίες. Από την ανάληψη των καθηκόντων του, ο Χαν έχει ενισχύσει το προφίλ του δικαστηρίου εκδίδοντας εντάλματα σύλληψης για άτομα όπως ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν και ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου.

Η θητεία του τέθηκε σε κίνδυνο πέρυσι, όταν δημοσιοποιήθηκε η καταγγελία της υπαλλήλου του ΔΠΔ. Η 30χρονη δικηγόρος, η οποία εργαζόταν για τον Χαν, ισχυρίζεται ότι η παρενοχλούνταν από τον Χαν το διάστημα μεταξύ 2023 και 2024.

Ο Χαν και οι εκπρόσωποί του προσπάθησαν να παρουσιάσουν την εμφάνιση των καταγγελιών ως μέρος μια απόπειρας υπονόμευσής του και άσκησης πίεσης εναντίον του, σε απάντηση των ενεργειών του κατά του Νετανιάχου και του πρώην Ισραηλινού υπουργού Άμυνας Γιοάβ Γκάλαντ.

Αν και, σύμφωνα με πληροφορίες του Guardian, έχουν υπάρξει προσπάθειες φιλοϊσραηλινών παραγόντων να ενημερώσουν δημοσιογράφους και να διαρρεύσουν πληροφορίες σχετικά με την καταγγελία της υπαλλήλου του ΔΠΔ, δεν έχει βρεθεί κανένα στοιχείο που να υποδεικνύει ότι κάποια από τις δύο γυναίκες προέβη στις καταγγελίες στο πλαίσιο κάποιας ενορχηστρωμένης συνωμοσίας κατά του εισαγγελέα.

Μόλις ολοκληρωθεί η έρευνα του εποπτικού οργάνου του ΟΗΕ, τα ευρήματά της θα εξεταστούν από επιτροπή δικαστικών εμπειρογνωμόνων, η οποία θα συμβουλεύσει το διοικητικό όργανο του ΔΠΔ σχετικά με το αν πρέπει να ληφθούν μέτρα κατά του Χαν.

Εάν διαπιστωθεί ότι έχει διαπράξει παραβίαση των καθηκόντων του, ο εισαγγελέας ενδέχεται να βρεθεί αντιμέτωπος με μια άνευ προηγουμένου διαδικασία: μια μυστική ψηφοφορία στην οποία τα 125 κράτη-μέλη του ΔΠΔ θα αποφασίσουν αν θα τον απομακρύνουν από τη θέση του.

“Σύγχυση και ταπείνωση”

Καθώς οι καταγγελίες για σεξουαλική παρενόχληση συγκλόνισαν το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ICC) πέρυσι, ο Καν εξέδωσε δήλωση, επιμένοντας ότι στην 30ετή καριέρα του και ενώ έχει εργαστεί σε «ποικίλα περιβάλλοντα» «δεν έχει υπάρξει ποτέ καμία τέτοια καταγγελία εναντίον μου από κανέναν».

Η δεύτερη καταγγέλλουσα είπε ότι όταν διάβασε για τις καταγγελίες και είδε τη δήλωση του Καν, «της κόπηκε η ανάσα». Ανέφερε ότι στο παρελθόν, ως ασκούμενη στην αρχή της καριέρας της, δεν ένιωθε ότι μπορούσε να υποβάλει επίσημη καταγγελία.

Η ίδια είπε ότι πριν ξεκινήσει να εργάζεται για τον Καν, έβλεπε την πρακτική άσκηση ως μια «συναρπαστική και ουσιαστική» ευκαιρία. «Ο Καρίμ ήταν ένα άτομο με διασυνδέσεις, σεβαστό, που μπορούσε να κάνει πράγματα να συμβούν, και κάποιος που θα μπορούσε να πει μια καλή κουβέντα για σένα», είπε. Ωστόσο, η εργασία για τον Καν, σύμφωνα με την ίδια, «είχε ένα τίμημα που δεν έπρεπε να έχει, και αυτό με τάραζε και με στενοχώρησε για αρκετό καιρό μετά».

Σύμφωνα με την ίδια, μια από τις πρώτες εμπειρίες της φερόμενης παρενόχλησής της από τον Καν συνέβη στα γραφεία του δικαστηρίου, όπου ισχυρίζεται ότι ο Καν έπιασε το στήθος της με ένα «παρατεταμένο» άγγιγμα για το οποίο η ίδια δεν είχε συναινέσει.

Η γυναίκα είπε ότι το περιστατικό στο γραφείο την έκανε να νιώσει «συγχυσμένη και ταπεινωμένη», αλλά τις επόμενες εβδομάδες έπρεπε να συνεργαστεί στενά με τον Καν για την προετοιμασία μιας υπόθεσης. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, όπως αναφέρει, ο Καν της ζήτησε τουλάχιστον έξι φορές να εργαστούν στο σπίτι του στη Χάγη, όπου θα ήταν μόνοι τους. Είπε ότι όταν εργαζόταν στο διαμέρισμά του, έπρεπε να διαχειρίζεται τις προσεγγίσεις του ενώ προσπαθούσε να δουλέψει. «Προσπαθούσα να βρω τρόπο να μείνω στις καλές του χάρες και να αποκτήσω την εργασιακή εμπειρία χωρίς να κοιμηθώ μαζί του ή να ενδώσω», είπε.

Αυτό ήταν δύσκολο, εξήγησε, «επειδή όταν ήμασταν στο σπίτι του ήταν σαν μια συνεχής επίθεση». Ισχυρίστηκε ότι κάθε φορά που εργαζόταν στο διαμέρισμα, «ήταν άλλος ένας γύρος με [τον Καν] να κάθεται δίπλα μου στον καναπέ, να με αγγίζει, να με φιλά και να προσπαθεί να με πείσει να κοιμηθώ μαζί του».

Η καταγγέλλουσα είπε ότι τότε «ένιωθε παγιδευμένη». Κάλυπτε η ίδια τα έξοδα της πρακτικής της άσκησης και ένιωθε ότι ήταν κρίσιμο να λάβει μια θετική συστατική επιστολή από τον Καν. Η καταγγελία δεν ήταν επιλογή, όπως είπε, και η επιλογή που είχε ήταν «είτε να το αντέξω είτε να φύγω». «Θυμάμαι να περπατάω προς το σπίτι του και να προσπαθώ να ενισχύσω τον εαυτό μου, να νιώθω ότι έπρεπε να οχυρωθώ συναισθηματικά», συμπλήρωσε, όπως μεταδίδει ο Guardian. «Έβρισκα διάφορες χαζές δικαιολογίες για το γιατί δεν ήθελα να κοιμηθώ μαζί του, απλά για να μην τον θυμώσω», πρόσθεσε.

Παράλληλα, ανέφερε ότι, παρόλο που ήταν «δυστυχισμένη» όσο εργαζόταν για τον Καν, αποφάσισε να παραμείνει. Μετά την ολοκλήρωση της πρακτικής άσκησης, έλαβε μια εξαιρετική συστατική επιστολή από τον Καν. Είπε ότι ένιωθε σαν να είχε κάνει «συμφωνία με τον διάβολο».

Η καταγγέλλουσα είπε ότι διατήρησε επαφή με τον Καν για αρκετά χρόνια επειδή ήταν αναγκαίο επαγγελματικά να διατηρεί καλές σχέσεις μαζί του. Με τον καιρό, συνειδητοποίησε πόσο την είχε επηρεάσει η συμπεριφορά του Καν. Είπε ακόμα ότι ο Καν της έστελνε μηνύματα κατά καιρούς, πολύ μετά την πρακτική, αν και τελικά σταμάτησε να απαντά. Το 2019, έλαβε αυτό που περιέγραψε ως ένα «περίεργο μήνυμα». Ο Καν της είπε ότι τη σκεφτόταν. Την ευχαρίστησε για την «καλή παρέα» και για το ότι ήταν «πολύ καλή φίλη για κείνον».

Απάντησε: «Καρίμ, δεν μου κάνει καλό να ακούω νέα σου, γι’ αυτό δεν απαντώ. Εύχομαι να μη μου ξαναστείλεις, σε παρακαλώ μην το ξανακάνεις». Σύμφωνα με την ίδια, ο Καν δεν επικοινώνησε ξανά μαζί της.

Υπάλληλος του ΔΠΔ: “Ασταμάτητες” προσεγγίσεις

Αφού διάβασε για τις καταγγελίες της υπαλλήλου του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου (ΔΠΔ) κατά του Καν πέρυσι, η δεύτερη καταγγέλλουσα επικοινώνησε με τον Guardian. Δήλωσε ότι ένιωσε «αναστατωμένη» από το γεγονός ότι κάτι παρόμοιο με τη δική της εμπειρία φέρεται να είχε συμβεί ξανά.

Το φετινό καλοκαίρι παρείχε επίσημη κατάθεση στο Γραφείο Εσωτερικής Εποπτείας των Ηνωμένων Εθνών (OIOS), το όργανο που ερευνά τις καταγγελίες της υπαλλήλου του ΔΠΔ. Πηγή με γνώση της έρευνας ανέφερε ότι το OIOS εξέτασε υλικό που προσκόμισε η δεύτερη καταγγέλλουσα και πήρε συνεντεύξεις από άτομα του κοντινού της περιβάλλοντος.

Τους τελευταίους εννέα μήνες, οι ερευνητές εξετάζουν τις καταγγελίες της υπαλλήλου του ΔΠΔ. Όπως ανέφερε ο Guardian πέρυσι, οι ισχυρισμοί της περιλαμβάνουν καταναγκαστική σεξουαλική συμπεριφορά και κατάχρηση εξουσίας. Η φερόμενη σεξουαλική κακοποίηση λέγεται ότι συνέβη σε δωμάτια ξενοδοχείων κατά τη διάρκεια επαγγελματικών ταξιδιών, στο γραφείο του Καν στο ΔΠΔ, και στο σπίτι του. Έκτοτε, έχουν προκύψει νέες λεπτομέρειες σχετικά με τις καταγγελίες. Πολλές πηγές εντός του ΔΠΔ και άλλα άτομα με γνώση των ισχυρισμών ανέφεραν ότι υπήρξαν πολλαπλά περιστατικά σεξουαλικής παρενόχλησης που φέρεται να συνέβησαν στο σπίτι του Καν, αφού η υπάλληλος είχε προσκληθεί εκεί για επαγγελματικούς λόγους.

Σύμφωνα με δύο πηγές, η υπάλληλος κατήγγειλε ότι ο Καν την καλούσε να κάτσουν στον καναπέ του σαλονιού, όπου την άγγιζε και προσπαθούσε να την πείσει να συνευρεθούν σεξουαλικά. Λέγεται ότι προσπαθούσε να αποφύγει τις προσεγγίσεις του και να βρίσκει δικαιολογίες για να φύγει.

Η υπάλληλος περιέγραψε τις προσεγγίσεις του Καν στο σπίτι του ως «ασταμάτητες». Σε μια καταγραφή των ισχυρισμών της είπε: «Προσπαθούσε να με φιλήσει και πάντα γυρνούσα το κεφάλι μου και απομακρυνόμουν, και εκείνος μου έλεγε να σταματήσω να κουνιέμαι και έλεγε “φίλησέ με, φίλησέ με”».

Η θέση του Καν

Το δικηγορικό γραφείο που εκπροσωπεί τον Καν, δήλωσε ότι έχει άψογο ιστορικό και ότι ο ίδιος αρνείται τους ισχυρισμούς. Ανέφεραν επίσης ότι συνεργάζεται «πλήρως και με διαφάνεια» με την εν εξελίξει έρευνα, αλλά εξέφρασαν «σοβαρές ανησυχίες» σχετικά με το κατά πόσον η έρευνα μπορεί να εξασφαλίσει δίκαιη διαδικασία.

Υποστήριξαν ότι ο Καν «έχει αποτελέσει στόχο μιας οργανωμένης εκστρατείας» και ότι γνωρίζει για προσπάθειες «δυσφήμισης και καταστροφής της προσωπικής του φήμης μέσω των ΜΜΕ, ως άμεση συνέπεια της έκδοσης ενταλμάτων σύλληψης» για τον Νετανιάχου και τον Γκάλαντ.

Πέρυσι, ο Guardian, σε συνεργασία με το ισραηλινο-παλαιστινιακό μέσο +972 Magazine και το εβραϊκό μέσο Local Call, αποκάλυψε ότι οι ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες είχαν διεξαγάγει εκστρατεία κατά του ΔΠΔ. Αυτό περιελάμβανε επιχείρηση της Μοσάντ με στόχο την εκφοβισμό και τη δυσφήμιση της προκατόχου του Καν, Φατού Μπενσούντα.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, ο Καν και πρόσωπα του περιβάλλοντός του έχουν επιχειρήσει ιδιωτικά και μέσω δημοσιογράφων να υποστηρίξουν ότι αποτελεί και ο ίδιος στόχο παρόμοιας προσπάθειας από τις ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες.

Τις τελευταίες εβδομάδες, μέσα όπως το Middle East Eye (MEE) και η Le Monde δημοσίευσαν ρεπορτάζ σχετικά με πιέσεις που φέρονται να ασκήθηκαν στον Καν. Άρθρο του MEE ισχυρίστηκε ότι η έρευνα του ΔΠΔ για εγκλήματα πολέμου του Ισραήλ έχει «εκτροχιαστεί από απειλές, διαρροές και καταγγελίες για σεξ», και έθεσε ερωτήματα για την αξιοπιστία των καταγγελιών της υπαλλήλου.

Πέντε πηγές του ΔΠΔ με γνώση της αντίδρασης του Καν όταν εμφανίστηκαν οι καταγγελίες, δήλωσαν στον Guardian ότι η ομάδα του κατέληξε στο συμπέρασμα πως είναι εξαιρετικά απίθανο οι καταγγελίες να αποτελούν μέρος μυστικής επιχείρησης. Μία από τις πηγές ανέφερε ότι φιλοϊσραηλινά συμφέροντα «ίσως εκμεταλλεύτηκαν την ιστορία, αλλά δεν τη δημιούργησαν».