Γιατί μας νίκησε ο μπιν Λάντεν

Μη λέμε τα ίδια κάθε χρόνο. Δεν υπάρχει άνθρωπος που να μη θυμάται τι έκανε όταν τα αεροπλάνα έπεσαν πάνω στους δίδυμους πύργους. Πρόκειται για το κορυφαίο, το πιο δραματικό γεγονός που μοιραστήκαμε όσοι ήμασταν εκείνη τη μέρα στον πλανήτη. Είναι η πιο κοινή μνήμη για όσους, σήμερα, κουβαλάμε πάνω από σαράντα χρόνια στην πλάτη.

Πρόκειται για εικόνες που δεν χρειάζεται να τις δεις για να τις θυμηθείς. Είναι πάντα μέσα μας, δεν μπορείς να τις ξεχάσεις. Και κάτι ακόμα: Όλοι γνωρίζαμε ή αισθανθήκαμε, ότι οι ζωές μας δεν θα είναι πλέον ίδιες. Για τις μεγαλύτερες γενιές, η σύγχρονη ιστορία του κόσμου χωρίζεται σε δύο κομμάτια: πριν και μετά την 11η Σεπτεμβρίου.

Πριν, ήμασταν πιο «αθώοι», περισσότερο αφελείς και ας είχαμε χάσει τα σίγουρα πατήματα του ψυχροπολεμικού διπολισμού, παρατηρώντας έναν καινούργιο κόσμο να ανατέλλει. Είναι ειρωνικό, αλλά απόλυτα αληθινό: Τα πράγματα ήταν καλά στη διάρκεια μίας περιόδου που οριοθετήθηκε από δύο πτώσεις. Από την κατάρρευση του Τείχους, στο Βερολίνο, μέχρι την πτώση των δίδυμων πύργων, ήταν όλα πιο αισιόδοξα. Είχε ξεσπάσει, βέβαια, ο πόλεμος στο Κουβέιτ, αλλά, σε γενικές γραμμές, στη Δύση βλέπαμε τον κόσμο με πιο φωτεινά χρώματα. Μέχρι που ξημέρωσε, στη Νέα Υόρκη, η 11η Σεπτεμβρίου. 9.11. Ο αριθμός που καλούν οι Αμερικανοί για τα επείγοντα.

Οι Αμερικανοί κήρυξαν τον «πόλεμο κατά της τρομοκρατίας». Μας έδειξαν ότι μπορούν να καταστρέψουν χώρες, αλλά όχι να τις ξαναφτιάξουν. Η καθημερινότητα μας ανατράπηκε. Αν περιγράψεις σε κάποιο νεότερο πώς ήταν τα αεροδρόμια πριν την 11η Σεπτεμβρίου, θα καταλάβει ότι ένα σημερινό λούνα παρκ έχει πιο σοβαρά μέτρα ασφαλείας. Η ασφάλεια έγινε μια ιεροτελεστία εξευτελισμού, αποδεκτή από όλους μας. Στις κοινωνίες, η ισλαμοφοβία άρχισε να σιγοβράζει. Άρχισες πια να κοιτάζεις γύρω σου με φόβο. Και το κυριότερο: χάσαμε την αθωότητα μας. Νομίζαμε ότι ο πόλεμος είναι κάτι που συμβαίνει μακριά από τις πόρτες μας. Τώρα μάθαμε ότι ίσως μας περιμένει στην επόμενη στάση του μετρό.

Πέρασαν 24 χρόνια, αλλά η 11η Σεπτεμβρίου είναι ένα γεγονός σε πλήρη εξέλιξη. Αν θες να καταλάβεις τον κόσμο του σήμερα, πρέπει να κοιτάξεις πίσω σ’ εκείνο το πρωινό του 2001. Και ναι, ο Οσάμα μπιν Λάντεν σκοτώθηκε από τους Αμερικανούς. Αλλά, ας το παραδεχθούμε, πέθανε νικητής. Έκανε τη ζωη μας πιο δύσκολη.