Βιώσιμη εξόρυξη στην Ελλάδα: Περιβαλλοντική φροντίδα και κοινωνική υπευθυνότητα

• Σήμερα, η βιωσιμότητα δεν είναι απλώς μια υποχρέωση αλλά αναγκαία συνθήκη για κάθε επενδυτικό εγχείρημα. Πώς ενσωματώνεται η αρχή της βιωσιμότητας στον τρόπο που η Ελληνικός Χρυσός σχεδιάζει και υλοποιεί τα έργα της;

Στη σύγχρονη εξορυκτική βιομηχανία, η βιωσιμότητα δεν αποτελεί πλέον μια συμπληρωματική παράμετρο, αλλά θεμέλιο πάνω στο οποίο πρέπει να χτίζεται κάθε έργο. Στην Ελληνικός Χρυσός, η αρχή αυτή ενσωματώνεται στο Ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης Βιωσιμότητας (SIMS) που έχουμε αναπτύξει, το οποίο διέπει κάθε πτυχή της δραστηριότητάς μας, από τη γεωλογική έρευνα και τη λειτουργία μέχρι την αποκατάσταση, με συγκεκριμένα πρότυπα εταιρικής διακυβέρνησης, υγείας και ασφάλειας στην εργασία, περιβαλλοντικής προστασίας και ανθεκτικότητας στην κλιματική αλλαγή και κοινωνικών επιδόσεων.

Η δέσμευση αυτή αποτυπώνεται σε συγκεκριμένες πρακτικές και επενδύσεις: κάθε χρόνο, κατευθύνονται κατά μέσο όρο 9 εκατ. ευρώ σε δράσεις περιβαλλοντικής αποκατάστασης, προστασίας και ανθεκτικότητας στην κλιματική αλλαγή, μεγάλο μέρος των οποίων αφορά την περιβαλλοντική αποκατάσταση. Στα Μεταλλεία Κασσάνδρας εφαρμόζουμε την πρακτική της παράλληλης αποκατάστασης, όπου η αποκατάσταση του εδάφους γίνεται παράλληλα με τη μεταλλευτική δραστηριότητα, όταν αυτή ολοκληρώνεται. Παράλληλα, υλοποιούμε ένα από τα μεγαλύτερα προγράμματα περιβαλλοντικής αποκατάστασης στη χώρα έχοντας απομακρύνει πάνω από 3 εκατ. τόνους μεταλλευτικών καταλοίπων από μεταλλευτική δραστηριότητα προηγούμενων ιδιοκτητών των μεταλλείων, με το 44% των εκτάσεων να έχει αποκατασταθεί ή βρίσκεται σε διαδικασία αποκατάστασης. Στη διαχείριση των υδάτινων πόρων, η κατανάλωση νερού έχει μειωθεί κατά 75% μέσα σε μια δεκαετία, χάρη σε σύγχρονες μονάδες επεξεργασίας και ανακύκλωσης και στη μεγιστοποίηση της χρήσης ανακυκλωμένου νερού στην παραγωγή.

Για εμάς, όμως, η βιωσιμότητα δεν αφορά μόνο το περιβάλλον. Αφορά εξίσου τη διάχυση της αξίας στις τοπικές κοινωνίες και στην εθνική οικονομία. Τα τελευταία δύο χρόνια, περισσότερα από 30 εκατ. ευρώ διοχετεύθηκαν σε προμηθευτές του Δήμου Αριστοτέλη, ενώ το μεγαλύτερο μέρος της αξίας που διανέμεται από την εταιρεία παραμένει στην Ελλάδα, με το 82% των συνεργατών να είναι ελληνικές επιχειρήσεις. 

Παράλληλα, υλοποιούμε ένα εμβληματικό πρόγραμμα κοινωνικών επενδύσεων ύψους 80 εκατ. δολαρίων σε βάθος 20ετίας, το οποίο έχει ως στόχο την ενδυνάμωση της τοπικής κοινωνίας και της περιοχής και τη δημιουργία μακροπρόθεσμου θετικού αντικτύπου στην περιοχή, προκειμένου να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για τοπική ευημερία ακόμα και μετά το πέρας της μεταλλευτικής δραστηριότητας. Το πρόγραμμα αυτό σχεδιάζεται μέσω διαρκούς διαβούλευσης με την τοπική κοινωνία και επικεντρώνεται σε τομείς όπως η περιβαλλοντική προστασία και ανθεκτικότητα στην κλιματική αλλαγή, η ανάπτυξη τοπικών υποδομών, η στήριξη της εκπαίδευσης και της νέας γενιάς, η ενίσχυση των δομών υγείας και η προώθηση της ισότητας και της συμπερίληψης.

• Οι σύγχρονες τεχνολογίες ανοίγουν νέους δρόμους για πιο υπεύθυνη και διαφανή περιβαλλοντική λειτουργία. Με ποιους τρόπους αξιοποιείτε την καινοτομία στη διαχείριση του περιβαλλοντικού σας αποτυπώματος;

Πράγματι, η καινοτομία, εκτός από μέσο ενίσχυσης της αποδοτικότητας, αποτελεί και βασικό μοχλό υπεύθυνης περιβαλλοντικής λειτουργίας. Στην Ελληνικός Χρυσός, μέσα από τον ψηφιακό μας μετασχηματισμό, έχουμε επενδύσει σε τεχνολογίες που ενισχύουν την περιβαλλοντική μας υπευθυνότητα και ταυτόχρονα καλλιεργούν την εμπιστοσύνη της κοινωνίας, προσφέροντας ανοιχτή και άμεση πρόσβαση σε δεδομένα.

Στο υπόγειο μεταλλείο της Ολυμπιάδας, για παράδειγμα, λειτουργεί το πρώτο υπόγειο δίκτυο κινητής τηλεφωνίας στην Ελλάδα με τεχνολογία 4ης γενιάς, που μας δίνει τη δυνατότητα να διαχειριζόμαστε εξ αποστάσεως κρίσιμες λειτουργίες σε βάθος έως και 400 μέτρα. Κάποιες από αυτές είναι η δυνατότητα να οργανώνουμε και να ελέγχουμε τη διαδικασία παραγωγής στο υπόγειο μεταλλείο μας μέσα από το σύγχρονο Κέντρο Ελέγχου στην επιφάνεια, διασφαλίζοντας υψηλά επίπεδα ασφάλειας και παραγωγικότητας των ανθρώπων μας στο μεταλλείο.

Στις Σκουριές αναπτύσσουμε ένα πλήρως αυτοματοποιημένο ψηφιακό μεταλλείο στην Ελλάδα, αξιοποιώντας τις πλέον σύγχρονες λύσεις της παγκόσμιας μεταλλευτικής βιομηχανίας. Στην καρδιά του σχεδιασμού μας βρίσκεται το νέο Κέντρο Εκπαίδευσης που δημιουργήσαμε, μια επένδυση που αγγίζει τα 8 εκατ. ευρώ, εξοπλισμένο με προσομοιωτές εικονικής και επαυξημένης πραγματικότητας που προσομοιάζουν σε απόλυτο βαθμό τα μηχανήματα και το πεδίο που θα κληθούν στο μέλλον να εργαστούν. Μέσα από αυτή την υποδομή, οι εργαζόμενοί μας αποκτούν εμπειρίες σε ένα απόλυτα αληθοφανές, όσο και προστατευμένο και ασφαλές περιβάλλον, αποκτώντας δεξιότητες σε νέες τεχνολογίες απαραίτητες για τη μελλοντική λειτουργία του μεταλλείου των Σκουριών.

Στη διαχείριση μεταλλευτικών καταλοίπων εφαρμόζουμε τη μέθοδο της Ξηρής Απόθεσης, η οποία αυξάνει τη γεωστατική ασφάλεια των εγκαταστάσεων απόθεσής τους, ενώ η τεχνολογία της λιθογόμωσης επιτρέπει την επαναχρησιμοποίηση των καταλοίπων για την πλήρωση υπόγειων στοών και μελλοντικά του ανοιχτού ορύγματος στις Σκουριές, ανακυκλώνοντας μέρος των μεταλλευτικών καταλοίπων και περιορίζοντας το αποτύπωμα των απαιτούμενων χώρων απόθεσης.

Η διαφάνεια αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι αυτής της προσέγγισης. Το Πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Παρακολούθησης, με 500 σημεία μέτρησης και 15 κρίσιμες παραμέτρους – από την ποιότητα του νερού και του αέρα έως τη σκόνη, τον θόρυβο και τις δονήσεις – δημοσιοποιεί σε πραγματικό χρόνο όλα τα δεδομένα μέσω της πλατφόρμας environmental.hellas-gold.com. Με αυτόν τον τρόπο, κάθε πολίτης μπορεί να έχει άμεση, αξιόπιστη και κατανοητή πληροφόρηση για το περιβαλλοντικό αποτύπωμα της δραστηριότητάς μας.

Με αυτές τις πρωτοβουλίες αποδεικνύουμε στην πράξη ότι η τεχνολογία και η υπεύθυνη περιβαλλοντική διαχείριση δεν είναι δύο ξεχωριστές έννοιες, αλλά αλληλένδετοι στόχοι που καθορίζουν τη στρατηγική μας για βιώσιμη ανάπτυξη.

• Η δημιουργία σχέσεων εμπιστοσύνης με τις τοπικές κοινωνίες είναι κρίσιμη για τη βιωσιμότητα κάθε δραστηριότητας. Ποια είναι τα βασικά στοιχεία της προσέγγισής σας προς τις τοπικές κοινότητες και πώς καλλιεργείται αυτό το κλίμα συνεργασίας στην πράξη;

Η οικοδόμηση σχέσεων εμπιστοσύνης με την τοπική κοινωνία είναι μια διαδικασία που απαιτεί χρόνο, συνέπεια και ανοιχτό διάλογο. Από την πρώτη στιγμή παρουσίας μας στη Βορειοανατολική Χαλκιδική, επιλέξαμε να είμαστε παρόντες στην καθημερινότητα της περιοχής, να ακούμε τις ανησυχίες των κατοίκων και να συνεργαζόμαστε για λύσεις που έχουν πραγματικό αντίκτυπο. Η δέσμευση αυτή αποτυπώνεται τόσο στον τρόπο που σχεδιάζουμε τα έργα μας, όσο και στις επενδύσεις που κάνουμε για την τοπική ανάπτυξη.

Με την έναρξη της εμπορικής λειτουργίας του μεταλλείου στις Σκουριές και την αυξημένη παραγωγή στην Ολυμπιάδα, τα έσοδα από μεταλλευτικά τέλη αναμένεται να αυξηθούν σημαντικά τα επόμενα χρόνια. Η συγκεκριμένη διαδικασία δημιουργεί πρόσθετες δυνατότητες για τον Δήμο και την τοπική κοινωνία, ενισχύοντας τη βιώσιμη ανάπτυξη και τη δίκαιη κατανομή των ωφελειών από την επένδυση.

Η συμβολή αυτή, αποτελεί ένα απτό παράδειγμα του πώς η μεταλλευτική δραστηριότητα, όταν διέπεται από διαφάνεια και υπευθυνότητα, μπορεί να αποτελέσει μοχλό τοπικής ευημερίας, ενισχύοντας τη συνοχή και την κοινωνική αποδοχή μέσα από την άμεση επιστροφή αξίας στην κοινωνία που φιλοξενεί την επένδυση.

Παράλληλα, η εταιρεία έχει αναπτύξει μια σειρά μηχανισμών, με στόχο τη συνεχή και ανοιχτή επικοινωνία με την τοπική κοινωνία, στην οποία δραστηριοποιείται. Από το 2023, λειτουργεί στην Παλαιοκώμη, το Community Office, ένα σημείο καθημερινής επαφής για τους κατοίκους της περιοχής. Μέσω του γραφείου αυτού, οι πολίτες μπορούν να υποβάλουν ερωτήματα, αιτήματα ή παράπονα που σχετίζονται με τις δραστηριότητες της εταιρείας, να ενημερωθούν για διαθέσιμες θέσεις εργασίας και ευκαιρίες συνεργασίας, αλλά και να λάβουν άμεση πληροφόρηση για ζητήματα που τους απασχολούν.

Τα τελευταία δύο χρόνια, έχει συσταθεί και η Επιτροπή Κοινοτικών Ενδιαφερόντων (Communities of Interest Committee – CiC), μια δομή διαλόγου που συγκεντρώνει εκπροσώπους της τοπικής κοινωνίας – από τις τοπικές αρχές και τις επιχειρήσεις, μέχρι ευάλωτες ομάδες και φορείς της κοινωνίας των πολιτών. Στόχος της επιτροπής είναι η ενίσχυση της διαφάνειας γύρω από τα σχέδια ανάπτυξης της εταιρείας, η ανταλλαγή πληροφοριών και η πρόληψη ή διαχείριση πιθανών εντάσεων.

Συμπληρωματικά, η εταιρεία έχει αναπτύξει έναν πολυεπίπεδο Μηχανισμό Υποβολής Αναφορών (Grievance Mechanism), που επιτρέπει στους πολίτες, τους εργαζόμενους και κάθε ενδιαφερόμενο μέρος να υποβάλλουν παρατηρήσεις, ανησυχίες ή καταγγελίες με ασφάλεια και εμπιστευτικότητα.

Τέλος, στο πλαίσιο της εταιρικής διακυβέρνησης, στην Ελληνικός Χρυσός εφαρμόζουμε πολιτικές κατά της διαφθοράς, της βίας και της παρενόχλησης, ενισχύοντας την ακεραιότητα και την υπευθυνότητα σε όλα τα επίπεδα λειτουργίας της.