ΓΙΑΤΙ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΤΟΣΑ ΚΕΝΑ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ;

Οι καταστηματάρχες της Εγνατίας οχυρωμένοι για χρόνια πίσω από λαμαρίνες, έκαναν υπομονή μέχρι να ανοίξουν οι πόρτες του Μετρό Θεσσαλονίκης. Ήλπιζαν πως τα δεδομένα, θα άλλαζαν. 

Τα στενά της Βενιζέλου, η Ερμού και ο κεντρικός άξονας της Αγίας Σοφίας, περίμεναν μια νέα πνοή. 

Τι συνέβη τελικά στο εμπορικό κέντρο της Θεσσαλονίκης, και γιατί βλέπουμε ακόμη δεκάδες κλειστά καταστήματα;

Το NEWS 24/7 περπάτησε τους δρόμους της πόλης και αναζήτησε στοιχεία για τα καταστήματα που έβαλαν λουκέτο μετά τη λειτουργία του μετρό. 

ΑΥΤΟΨΙΑ ΣΤΟΥΣ ΔΡΟΜΟΥΣ

Στην οδό Ερμού, στον αριθμό 31, ο Αποστόλης τοποθετεί το απόθεμα του καταστήματος σε κούτες. Στη βιτρίνα γράφει «Ξεπουλάμε». Καθώς συνομιλούμε, μια κυρία μπαίνει μέσα και αναζητά ένα ζευγάρι παπούτσια, που κόστιζαν 40 ευρώ. «Κλείσαμε» της αποκρίνεται, ο Αποστόλης, που βρίσκεται τα τελευταία 20 χρόνια στο κατάστημα. 

«Λέμε ότι η ελπίδα πεθαίνει πάντα τελευταία, γιατί πρώτα σκοτώνει εσένα», αφηγείται γλαφυρά. Για τον ίδιο τα τελευταία πέντε χρόνια ήταν πιο δύσκολα από τα χρόνια της κρίσης. Το ενοίκιο για το γωνιακό κατάστημα 120 τ.μ. άγγιζε τα 3.000 ευρώ. Καθώς έβλεπε τα χρέη προς το δημόσιο να μεγαλώνουν, και την αγοραστική δύναμη του κόσμου να περιορίζεται, αποφάσισε να βάλει λουκέτο, να εξοφλήσει τα χρέη και να κάνει μια στροφή στη ζωή του. 

Στην οδό Βενιζέλου, η κατάσταση σήμερα είναι χειρότερη σε σχέση με πέρυσι. Διασχίζοντας τον δρόμο από την Μητροπόλεως μέχρι την Εγνατία, παρατηρούμε οκτώ καταστήματα που έκλεισαν πρόσφατα, και άλλα τέσσερα ξεχασμένα μέσα στο χρόνο, πλησίον της Στοάς Σαούλ.

Ένα νέο κατάστημα με γλυκά του κουταλιού σώζει το γκρίζο της εγκατάλειψης στη συμβολή των οδών Βενιζέλου και Βασιλέως Ηρακλείου. Πλησιάζοντας στο Καπάνι, στην οδό Σπανδώνη επικρατεί ερημιά. Ένα καφέ-μπαρ έχει κάνει την εμφάνισή του τον τελευταίο χρόνο. 

Φτάνοντας στην Εγνατία το νέο λευκό κτίριο της ΑΑΔΕ έχει φωτίσει λίγο τον κεντρικό δρόμο. Ωστόσο, ακριβώς απέναντι, πέντε καταστήματα ρημάζουν την τελευταία πενταετία. 

Τα μόνα καταστήματα που επιβίωσαν ήταν τα κοσμηματοπωλεία και τα χρυσοχοεία. Η αγορά χρυσού και τα ενεχυροδανειστήρια άνθισαν μέσα στην κρίση. 

Στην Αγίας Σοφίας, δυο καταστήματα που έκλεισαν με την έναρξη του μετρό, παραμένουν μέχρι και σήμερα ξενοίκιαστα. Το NEWS 24/7 είχε επικοινωνήσει με τον ένα από τους δυο καταστηματάρχες τον περασμένο Φεβρουάριο. Οι αυξήσεις των ενοικίων, σύμφωνα με τον πρώην καταστηματάρχη Νίκο Παϊπούρογλου, έφτασαν το 300%, με αποτέλεσμα να βάλει λουκέτο. 

Βέβαια, στα στενά του μετρό της Αγίας Σοφίας, στην οδό Πλάτωνος υπήρξε έντονη δραστηριότητα. Το τελευταίο έτος έχει διαμορφωθεί μια γειτονιά γύρω από τη νέα πλατεία, με τουλάχιστον τρια νέα μαγαζιά εστίασης. 

ΤΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΓΙΑ ΤΑ ΛΟΥΚΕΤΑ

Σύμφωνα με δεδομένα της ΕΛΣΤΑΤ για το λιανεμπόριο στην Περιφερειακή Ενότητα Θεσσαλονίκης, η κίνηση τόσο στο α’ όσο και στο β’ τρίμηνο του 2025, ήταν οριακά ανοδική σε σχέση με τα αντίστοιχα δεδομένα του 2024.

Συγκεκριμένα, στο α’ τρίμηνο υπήρξε αύξηση 1% και στο β’ τρίμηνο άγγιξε το 3%. Ωστόσο, αν κανείς αφαιρέσει τους κλάδους οχημάτων, τροφίμων και καυσίμων, θα παρατηρήσει ότι και στα δύο τρίμηνα που εξετάζονται υπήρξε πτώση 2% και 1,8% αντίστοιχα. 

Το NEWS 24/7 απευθύνθηκε στο Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο για να αντλήσει δεδομένα αναφορικά με την κίνηση στην αγορά. Συγκεκριμένα, το αίτημα αφορούσε την έναρξη και τη διαγραφή επιχειρήσεων από το μητρώο στο εμπορικό κέντρο της πόλης. 

Τα διαστήματα που εξετάζονται είναι από 1/9/2023 μέχρι 30/1/2024, από 1/9/2024 μέχρι 30/1/2025 και από 30/1/2025 μέχρι 1/9/2025. 

 

Αξίζει να σημειωθεί πως τα δεδομένα του Βιομηχανικού Επιμελητηρίου δεν αφορούν αποκλειστικά ισόγεια καταστήματα λιανεμπορίου, αλλά και άλλες επαγγελματικές χρήσεις σε ορόφους πολυκατοικιών. 

ΤΑ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ ΕΝΔΥΣΗΣ-ΥΠΟΔΗΣΗΣ

Το Ινστιτούτο Εμπορίου και Υπηρεσιών (ΙΝΕΜΥ) παρακολουθούσε για χρόνια την εξέλιξη της επαγγελματικής στέγης ανά εξάμηνο. Η καταγραφή διενεργήθηκε τελευταία φορά τον Σεπτέμβριο του 2020. Σε εκείνη τη μέτρηση, η αναλογία των κλειστών/ενεργών επαγγελματικών στεγών στην εμπορική αγορά της Θεσσαλονίκης, σημειώνει ιστορικό υψηλό προσεγγίζοντας το 30% (29,57%).

Χωρίς να αποτελεί απαραίτητα αντιπροσωπευτική εικόνα, καθώς έχουν περάσει 5 έτη, ο παρακάτω χάρτης αποτύπωνε τον Σεπτέμβριο του 2020, που βρίσκονται οι κλειστές επιχειρήσεις. 

Η έρευνα αποτυπώνει έντονες συγκεντρώσεις επαγγελματικής στέγης, γύρω από τις οδούς Βαλαωρίτου, Βασιλέως Ηρακλείου, Τσιμισκή και Παλαιών Πατρών Γερμανού. Σχεδόν τα 2/3 των επιχειρήσεων του πεδίου αφορούν το λιανικό εμπόριο. 

Σύμφωνα με τα δεδομένα του 2020, το 39,57% των επιχειρήσεων ένδυσης-υπόδησης (330 από τις 834 ενεργές επιχειρήσεις του κλάδου) είναι εγκατεστημένες στις οδούς Εγνατία (11,63%), Τσιμισκή (14,75%) και Μητροπόλεως (7,31%). 

Η έρευνα εντοπίζει τις επιχειρήσεις ένδυσης-υπόδησης σε τρεις διακριτές περιοχές του κέντρου της Θεσσαλονίκης. Η μια από αυτές αφορά την ευρύτερη γειτονιά της οδού Βενιζέλου, στην οποία σήμερα εντοπίζονται τα περισσότερα κλειστά καταστήματα. 

Από τα στοιχεία και τη χωρική κατανομή των καταστημάτων προκύπτει πως το εμπορικό κέντρο της Θεσσαλονίκης βρίσκεται σε μια φάση αργής μετάβασης.

Ο κλάδος της ένδυσης και υπόδησης, που παραδοσιακά κατέχει μεγάλο μερίδιο στην αγορά, βρίσκεται σε κρίση. Όσο αυτός αιμορραγεί, η συνολική εμπορική ζωή του κέντρου υποχωρεί. Το κενό που δημιουργείται παραμένει ακόμη χωρίς σαφή αντικαταστάτη. Μέχρι να αναδυθεί μια νέα τάση που θα καθορίσει τον χαρακτήρα του κέντρου της Θεσσαλονίκης στο μέλλον.