Dam Removal: Γιατί πρέπει να ελευθερώσουμε τα ποτάμια μας – Δείτε φωτογραφίες

Η 8η Οκτωβρίου, Ημέρα Απομάκρυνσης Φραγμών από ποταμούς (Dam Removal Day), θα αποτελεί από σήμερα άλλη μία ημερομηνία ορόσημο για όλους όσοι αγωνίζονται υπέρ της απελευθέρωσης των ποταμών από μη λειτουργικά φράγματα και παρωχημένα εμπόδια. Σήμερα, πραγματοποιούνται δεκάδες δράσεις ανά την Ευρώπη που αναδεικνύουν την πολύτιμη αξία των ποτάμιων οικοσυστημάτων.

Το MedINA, τόσο ως εταίρος του έργου «Απομάκρυνση φραγμών από ποταμούς: Σχέδιο εφαρμογής για τη Νοτιοανατολική Ευρώπη» όσο και ως μέλος του πανευρωπαϊκού δικτύου Dam Removal Europe, συμμετέχει ενεργά στην πρωτοβουλία και παρουσιάζει νέα εργαλεία και δράσεις που δείχνουν τον δρόμο για την αποκατάσταση των ποταμών.

Συγκεκριμένα:

• Οδικός Χάρτης για την Απομάκρυνση Εμποδίων από ποταμούς στην Ελλάδα: Ένα πρακτικό εργαλείο που περιγράφει τα βασικά βήματα για την απομάκρυνση φραγμάτων και άλλων εμποδίων.
• Έκθεση για το νομοθετικό πλαίσιο απομάκρυνσης εμποδίων από ποταμούς στην Ελλάδα: Εξειδικευμένη πληροφόρηση σχετικά με τις νομικές διαδικασίες και τις προϋποθέσεις για την απομάκρυνση φραγμών

Τα παραπάνω εργαλεία είναι διαθέσιμα στη νέα ιστοσελίδα που δημιούργησε το MedINA, damremoval.gr, μαζί με εκπαιδευτικό και ενημερωτικό υλικό, μύθους και αλήθειες για τα φράγματα, καθώς και τρόπους με τους οποίους πολίτες και φορείς μπορούν να στηρίξουν το κίνημα για ελεύθερους ποταμούς.

Ελεύθερα ποτάμια:

Επιπλέον, στο πλαίσιο ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης για τη σπουδαιότητα της απομάκρυνσης φραγμών, το MedINA διοργανώνει διαδικτυακό σεμινάριο για το θέμα, την Πέμπτη 23 Οκτωβρίου 2025. Κατά τη διάρκεια του σεμιναρίου θα παρουσιαστούν τα νέα διαθέσιμα εργαλεία καθώς και παραδείγματα χαρτογράφησης εμποδίων σε λεκάνες απορροής ποταμών.

Παράλληλα, θα υπάρξει ομιλία από την Εταιρία Προστασίας Πρεσπών σχετικά με δράσεις προετοιμασίας για την απομάκρυνση φραγμών, καθώς και τη WWF Φιλανδίας, χώρα-πρότυπο στην αποκατάσταση ποτάμιων οικοσυστημάτων.

Πλέον των ανωτέρω, ένα νέο μικρού μήκους φιλμ από το δίκτυο Dam Removal Europe απευθύνει ισχυρό κάλεσμα προς τις αρμόδιες αρχές, φορείς και πολίτες να αναλάβουν άμεσα δράση για να δοθεί ξανά ζωή στα ποτάμια. Το δίκτυο παραθέτει, επίσης, τη νέα Ετήσια Έκθεση Προόδου για την καθαίρεση φραγμάτων στη Νοτιονατολική Ευρώπη.

Φέτος, η Ημέρα Απομάκρυνσης Φραγμών από ποταμούς αποτελεί την πρώτη συντονισμένη προσπάθεια και είναι πολλά περισσότερα από ένας συμβολικός εορτασμός – είναι ένα κάλεσμα για δράση και αλλαγή. Το MedINA ενώνει τη φωνή του με δεκάδες οργανισμούς σε όλη την Ευρώπη υπέρ των ελεύθερων ποταμών γιατί όταν οι ποταμοί ρέουν ελεύθερα η φύση ξαναγεννιέται, οι τοπικές κοινότητες ωφελούνται και η κλιματική ανθεκτικότητα ενισχύεται.

Οι μύθοι για τα φράγματα:

Τα φράγματα αντιμετωπίζουν τις επιπτώσεις της ξηρασίας πιο αποτελεσματικά.

Αντιθέτως! Τα φράγματα αλλοιώνουν τη φυσική ροή κατάντη του ποταμού, επιδεινώνοντας τα φαινόμενα ξηρασίας. Το νερό πρέπει να αποθηκεύεται με φυσικό τρόπο στο τοπίο: Τα φυσικά συστήματα και η βελτιωμένη διαχείριση των υδάτων αποτελούν πολύ καλύτερες λύσεις για την αντιμετώπιση της ξηρασίας.

Ακόμη κι όταν περάσουν πολλά χρόνια, τα φράγματα παραμένουν ασφαλή και δεν αποτελούν κίνδυνο για τις κοινότητες με τις οποίες γειτνιάζουν.

Τα απαρχαιωμένα φράγματα, που κατασκευάστηκαν πριν από 50-100 χρόνια, δεν έχουν σχεδιαστεί για τις σημερινές κλιματικές συνθήκες, γεγονός που αυξάνει τον κίνδυνο θραύσης και εντείνει την απειλή καταστροφικών πλημμυρών.

Να απομακρύνουμε φράγματα από περιοχές που πλήττονται από ξηρασία; Αυτό θα χειροτερέψει την κατάσταση!

Αντί να αποθηκεύουμε νερό σε «κουτιά από μπετόν», θα πρέπει να επικεντρωθούμε σε φυσικά συστήματα, όπως υγιείς υδρολογικές λεκάνες και υγροτόπους, βελτιώνοντας παράλληλα τη διαχείριση του νερού σε επίπεδο λεκάνης απορροής.

SOUTHEASTERN