Ο Παλαιστίνιος κρατούμενος που το Ισραήλ “φοβάται” να απελευθερώσει εδώ και 20 χρόνια

Το μεγάλο “στοίχημα” τώρα στον πόλεμο μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, είναι η μεταξύ τους ανταλλαγή ομήρων και φυλακισμένων. Και η Χαμάς απαιτεί την απελευθέρωση ενός εξέχοντος Παλαιστίνιου κρατούμενου.

Λίγοι πολιτικοί ηγέτες έχουν κερδίσει τόση εκτίμηση ανάμεσα στους Παλαιστίνιους όσο ο Μαρουάν Μπαργκούτι, ο πιο διάσημος Παλαιστίνιος κρατούμενος που εκτίει πέντε φορές ισόβια σε ισραηλινή φυλακή.

Ο πρώην ηγέτης της Φατάχ στη Δυτική Όχθη παραμένει η πιο δημοφιλής πολιτική φιγούρα στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη, αν και μια ολόκληρη γενιά Παλαιστινίων γεννήθηκε μετά την σύλληψή του, πριν από περισσότερα από 20 χρόνια.

Ορισμένοι τον αποκαλούν “Παλαιστίνιο Νέλσον Μαντέλα”, έναν ηγέτη που έχει φυλακιστεί για χρόνια και θεωρείται από πολλούς ως το πρόσωπο που μπορεί να οδηγήσει τον παλαιστινιακό λαό στην ελευθερία.

Για το Ισραήλ, είναι ένας από τους πιο διάσημους τρομοκράτες. Ο 66χρονος φυλακίστηκε το 2002 για τον σχεδιασμό επιθέσεων που προκάλεσαν το θάνατο πέντε αθώων πολιτών κατά τη διάρκεια της Δεύτερης Παλαιστινιακής Ιντιφάντα. Τότε αρνήθηκε τις κατηγορίες και απέρριψε τη δικαιοδοσία του δικαστηρίου που τον καταδίκασε.

Η Χαμάς ζητά τώρα την απελευθέρωσή του ως μέρος της πιθανής συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός στη Γάζα – μία κίνηση που θα μπορούσε να αναδιαμορφώσει την πολιτική σκηνή της Παλαιστίνης.

Δεδομένης της δημοτικότητάς του στους Παλαιστινίους και της αντιληπτής ικανότητάς του να ηγηθεί προς την κατεύθυνση της ίδρυσης κράτους, είναι εξαιρετικά απίθανο το Ισραήλ να δεχτεί την απελευθέρωσή του.

Παλαιστινιακές παρατάξεις έχουν προσπαθήσει επανειλημμένα να εξασφαλίσουν την απελευθέρωσή του, ακόμα και σε προηγούμενες διαπραγματεύσεις κατάπαυσης του πυρός κατά τη διάρκεια του τρέχοντος πολέμου. Ωστόσο, το Ισραήλ αρνούνταν κάθε φορά να εξετάσει το ενδεχόμενο αποφυλάκισής του.

Ο “ηγέτης της ενότητας” για τον παλαιστινιακό λαό

Ο γιος του, Άραμπ Μπαργκούτι, δήλωσε τον Αύγουστο στην CNN ότι το Ισραήλ δεν επιθυμεί την απελευθέρωση του πατέρα του, γιατί ο Νετανιάχου “δεν θέλει έναν εταίρο για την ειρήνη”.

Ακόμη και μετά από δύο δεκαετίες φυλάκισης, ο Μπαργκούτι παραμένει ο ηγέτης που πολλοί Παλαιστίνιοι θεωρούν ικανό να ενώσει τον λαό τους. Η Παλαιστινιακή Αρχή της Δυτικής Όχθης, πλήττεται από διαφθορά και αυστηρούς ισραηλινούς περιορισμούς, γεγονός που την καθιστά αδύναμη και με σοβαρές οικονομικές πιέσεις.

«Αντιμετωπίζεται από το κοινό ως εθνικός ήρωας, ένας άνθρωπος ακεραιότητας, απαλλαγμένος από τη διαφθορά. Ένας ηγέτης που μπορεί να συμφιλιώσει τη Χαμάς και να ενοποιήσει τις τάξεις όλων των Παλαιστινίων», δήλωσε στο CNN ο Χαλίλ Σικάκι, διευθυντής του Παλαιστινιακού Κέντρου Πολιτικής και Έρευνας.

Ο Χαλίλ Σικάκι, που παρακολουθεί τη δημόσια γνώμη των Παλαιστινίων για δεκαετίες, τόνισε ότι ο Μπαργκούτι είναι ο πιο δημοφιλής Παλαιστίνιος ηγέτης και ο μόνος κοσμικός εθνικιστής που μπορεί να κερδίσει τις εκλογές.

Σύμφωνα με τον ίδιο, ο Μαρουάν Μπαργκούτι θεωρείται “ρεαλιστής”, αλλά και “σκληρός διαπραγματευτής”, ικανός να πετύχει μια αξιόπιστη ειρήνη με το Ισραήλ, βασισμένη σε λύση δύο κρατών, που μπορεί να βρει υποστήριξη από την πλειοψηφία των Παλαιστινίων.

Η απελευθέρωσή του, πάντα σύμφωνα με όσα υποστηρίζει ο Σικάκι, θα αποτελούσε μεγάλη νίκη για τη Χαμάς και πιθανότατα θα άλλαζε τη διάθεση των Παλαιστινίων προς έναν πιο αισιόδοξο δρόμο και θα ενίσχυε την πολιτική τους δράση.

«Θα τον θεωρούσαν διάδοχο του Αμπάς. Η ζήτηση για την παραίτηση του Αμπάς θα αυξανόταν σημαντικά», πρόσθεσε, αναφερόμενος στον Μαχμούντ Αμπάς, που διατηρεί την εξουσία για 20 χρόνια και θεωρείται από τους επικριτές του ως ένας ηγέτης χωρίς δημοκρατική νομιμοποίηση.

Η αντίσταση του Ισραήλ και οι πολιτικές επιπτώσεις

Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο το Ισραήλ πιθανότατα θα αντισταθεί σφοδρά στην απελευθέρωσή του.

Ο Νετανιάχου είναι αμετακίνητος στην απόρριψη της ιδέας ενός ανεξάρτητου Παλαιστινιακού κράτους, ενώ οι πολιτικές του κατά τη διάρκεια των ετών έχουν συχνά υπονομεύσει την Παλαιστινιακή Αρχή, η οποία επιδιώκει να κυβερνήσει το μελλοντικό κράτος της Παλαιστίνης.

Η πορεία του Μπαργκούτι ως ακτιβιστής ξεκίνησε όταν ήταν έφηβος. Πέρασε τέσσερα χρόνια στη φυλακή για τη συμμετοχή του στη Φατάχ, που τότε ήταν παράνομη στο Ισραήλ, όταν ήταν μόλις 15 ετών. Μετά την αποφυλάκισή του, σπούδασε ιστορία και πολιτικές επιστήμες.

Ανέβηκε σταδιακά στην ιεραρχία και τελικά έγινε γενικός γραμματέας της Φατάχ στη Δυτική Όχθη και μέλος του Παλαιστινιακού Νομοθετικού Συμβουλίου, του κοινοβουλίου της Παλαιστινιακής Αρχής.

Η δημοτικότητα και η επιρροή του μέχρι και σήμερα, οφείλονται εν μέρει στη φήμη του ως χαρισματικού πολιτικού που ήταν ικανός και πρόθυμος να συνεργαστεί με διάφορες παλαιστινιακές παρατάξεις.

Η φυλάκισή του από το Ισραήλ για πολλά χρόνια ουσιαστικά τον απομόνωσε από τον έξω κόσμο. Σπανίως δημοσιεύονται φωτογραφίες και βίντεο με τον ίδιο.

Η τελευταία δημόσια εμφάνιση του Μπαργκούτι έγινε σε ένα σύντομο βίντεο που δημοσίευσε ο υπουργός Ασφαλείας του Ισραήλ, Ιτάμαρ Μπεν-Γβίρ, ο οποίος τον κορόιδευε στη φυλακή. Στο εν λόγω βίντεο, φαινόταν αρκετά αδύναμος, οριακά άρρωστος, γεγονός που πυροδότησε την ανησυχία της συζύγου του, Φάντα, η οποία υποστήριξε ότι δεν τον αναγνώρισε αμέσως.

Μια απελευθέρωσή του θα σήμαινε όχι μόνο μία νίκη για τη Χαμάς, αλλά και μία πολιτική και κοινωνική ανατροπή που θα άλλαζε το μέλλον της Παλαιστίνης.