Guardian: Ποιος διέρρευσε την κλήση Γουίτκοφ – Ουσάκοφ με τις “οδηγίες” για τον Πούτιν;

Το δημοσίευμα του Bloomberg που αποκάλυψε πώς ο απεσταλμένος του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ, καθοδήγησε το Κρεμλίνο για τον καλύτερο τρόπο να κερδίσει την εύνοια του Τραμπ αναδεικνύει, μεταξύ άλλων, τη δυνητική επιρροή του Κρεμλίνου στις διαπραγματεύσεις των ΗΠΑ. Ωστόσο, εξίσου ενδιαφέρον είναι το ίδιο υλικό που διέρρευσε καθώς και το από πού μπορεί να προήλθε.

Σύμφωνα με το δημοσίευμα, οι τηλεφωνικές συνομιλίες που καταγράφηκαν ήταν δύο: μία μεταξύ του Γουίτκοφ και του συμβούλου του Βλαντίμιρ Πούτιν, Γιούρι Ουσάκοφ, και μία άλλη μεταξύ του Ουσάκοφ και του Κίριλ Ντμιτρίεφ, ο οποίος έχει εμπλακεί έντονα σε διαπραγματεύσεις με τον Λευκό Οίκο υπό τον Τραμπ.

Το δημοσίευμα του Bloomberg ήταν ανυπόγραφο, προφανώς επειδή η αναφορά στον τόπο ή στον συντάκτη της είδησης θα μπορούσε να αποκαλύψει την ταυτότητα της πηγής. Το Bloomberg δεν αναφέρει πηγές και δεν διευκρινίζει τις διαδικασίες επαλήθευσης της αυθεντικότητας του περιεχομένου των τηλεφωνημάτων. Δεδομένης της φήμης του πρακτορείο, ωστόσο, μπορεί να θεωρηθεί ότι η πηγή κρίθηκε αξιόπιστη προτού ληφθεί η απόφαση να δημοσιευτεί το περιεχόμενο των κλήσεων, σημειώνει ο Guardian.

Ο Ουσάκοφ, ο οποίος συμμετείχε και στις δύο συνομιλίες, φάνηκε να επιβεβαιώνει την αυθεντικότητα των ηχογραφήσεων την Τετάρτη: αν και ισχυρίστηκε ότι κάποια από αυτά ήταν «ψεύτικα», δήλωσε ότι δεν θα σχολιάσει τα υπόλοιπα που διέρρευσαν, επειδή οι συνομιλίες ήταν εμπιστευτικές, και ανέφερε ότι η διαρροή τέτοιων συζητήσεων είναι «φυσικά απαράδεκτη».

Σε συνέντευξή του στην εφημερίδα Kommersant, ο Ουσάκοφ είπε ότι ορισμένες από τις συνομιλίες του διεξάγονται σε κρυπτογραφημένα κυβερνητικά κανάλια, αλλά υπέδειξε ότι οι συνομιλίες με τον Ντμίτριεφ και τον Γουίτκοφ μπορεί να έγιναν μέσω WhatsApp. «Υπάρχουν ορισμένες συνομιλίες στο WhatsApp που, γενικά, κάποιος θα μπορούσε κάπως να καταφέρει να ακούσει», είπε.

Ποιος μπορεί να διέρρευσε τη συνομιλία;

Το περιεχόμενο των συνομιλιών παρέχει απόδειξη για όσα πολλοί ήδη υποψιάζονταν σχετικά με την εγγύτητα του Γουίτκοφ στη ρωσική θέση στις διαπραγματεύσεις. Το ερώτημα του ποιος αποφάσισε να διαρρεύσει αυτό το ευαίσθητο ηχητικό σε έναν ειδησεογραφικό οργανισμό είναι πιο περίπλοκο.

«Είναι πολύ δύσκολο να κάνεις εικασίες. Θα μπορούσε να είναι 100 εκατομμύρια διαφορετικά πράγματα, συμπεριλαμβανομένων κάποιων από την πλευρά της Ρωσίας που προσπαθούν να βλάψουν τη φήμη του Γουίτκοφ», είπε ο Ντάνιελ Χόφμαν, πρώην επικεφαλής σταθμού της CIA στη Μόσχα.

Όπως σημειώνει ο Guardian σε ανάλυσή του, οι ρωσικές υπηρεσίες πληροφοριών έχουν μεγάλη παράδοση στην υποκλοπή και δημοσιοποίηση ευαίσθητων πολιτικών συνομιλιών, αλλά δεν υπάρχει εμφανές κίνητρο για τη Μόσχα ώστε να θέλει να εκθέσει τον Ουσάκοφ, έναν βασικό βοηθό του Πούτιν, και τον Γουίτκοφ, τον πιο φιλικό προς τη Ρωσία συνομιλητή στην αμερικανική κυβέρνηση. Ωστόσο, δεδομένων των αναφορών για διαμάχες στην ελίτ του Κρεμλίνου για το ποιος διαχειρίζεται τις σχέσεις με τις ΗΠΑ, δεν μπορεί να αποκλειστεί τίποτα.

Η Ουκρανία ίσως να είχε κίνητρο να δημοσιοποιήσει την κλήση – το Κιέβο είναι εξαιρετικά ανήσυχο σχετικά με τον ρόλο του Γουίτκοφ στις διαπραγματεύσεις και θα ήταν πρόθυμο να υπονομεύσει τη θέση του, καθώς και να φανερώσει την έκταση της συνεργασίας μεταξύ του Κρεμλίνου και του συμβούλου του Λευκού Οίκου. Αλλά ο κίνδυνος μιας καταστροφικής ρήξης με τους Αμερικανούς, πιθανότατα θα έκανε τους Ουκρανούς αξιωματούχους να το σκεφτούν καλά, ενώ θα ήταν και ένα εντυπωσιακό τεχνικό επίτευγμα για τις ουκρανικές υπηρεσίες πληροφοριών να μπορέσουν να παρακολουθήσουν μια συνομιλία στο WhatsApp που πραγματοποιήθηκε εκτός του ουκρανικού εδάφους.

Ένας ανώτερος πρώην αξιωματούχος της υπηρεσίας πληροφοριών δήλωσε ότι ενώ πολλές υπηρεσίες θα μπορούσαν να έχουν υποκλέψει την κλήση, η πιο πιθανή πηγή ήταν κάποιος εντός του αμερικανικού συστήματος.

«Υπάρχουν διάφοροι τρόποι να υποκλέψεις κλήσεις, περιλαμβανομένων παραδοσιακών μεθόδων σημάτων πληροφοριών, κυβερνοεπιθέσεων και έχοντας πρόσβαση στις συσκευές, οπότε όλα είναι θεωρητικά πιθανά, αλλά η έντονη υποψία μου είναι ότι αυτό προήλθε από την αμερικανική πλευρά, και αν είναι έτσι, υπάρχουν δύο οντότητες που είναι ικανές να το κάνουν, η CIA και η NSA», είπε ο αξιωματούχος.

Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι στις αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών που είναι δυσαρεστημένοι με την τρέχουσα κυβέρνηση και τις πολιτικές της για την Ουκρανία και τη Ρωσία, αλλά η διαρροή του ηχητικού θα ήταν μια δύσκολη και ενδεχομένως εξαιρετικά επικίνδυνη κίνηση για οποιονδήποτε απογοητευμένο υπάλληλο.

Ένα αξιοσημείωτο στοιχείο είναι ότι το Bloomberg απέκτησε ηχητικό της συνομιλίας, αντί μόνο ενός αποσπάσματος ή αναφοράς από τη συνομιλία, κάτι που υποδηλώνει ότι η πηγή ήταν είτε άμεσα εμπλεκόμενη στη συλλογή πληροφοριών είτε αρκετά ανώτερη για να αποκτήσει την αυθεντική ηχογράφηση. Ένας άλλος πρώην αξιωματούχος της υπηρεσίας πληροφοριών υπέθεσε ότι μια ευρωπαϊκή υπηρεσία πληροφοριών, που είχε τρομοκρατηθεί από τη φιλορωσική θέση του Γουίτκοφ, είναι πιο πιθανό να κρύβεται πίσω από τη διαρροή.

Ο Τραμπ κάνει ένα βήμα πίσω από τις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις για την Ουκρανία

Εν μέσω οργής για τη διαρροή της συνομιλίας Ουσάκοφ – Γουίτκοφ. Το Κρεμλίνο επιβεβαίωσε την Τετάρτη (26/11) πως την ερχόμενη εβδομάδα θα μεταβούν στη Μόσχα ο Γουίτκοφ, και άλλοι σημαντικοί Αμερικανοί αξιωματούχοι για συνομιλίες πάνω σ’ ένα πιθανό ειρηνευτικό σχέδιο για την Ουκρανία. Η απαίτηση του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για να υπογράψει η Ουκρανία μια συμφωνία μέχρι την Ημέρα των Ευχαριστιών φαίνεται να έχει μαλακώσει, καθώς αφήνει κάποια από τα πιο σημαντικά στοιχεία του σχεδίου ειρήνης στα χέρια των απεσταλμένων του, σημειώνει η Washington Post.

Ο Τραμπ ανέβαλε μια συνάντηση με τον Ουκρανό Πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι ενόψει της προθεσμίας της Πέμπτης, όταν αρχικά είχε απειλήσει να διακόψει κάθε στήριξη προς την Ουκρανία αν αυτή δεν τηρηθεί. Την Τρίτη, ο Τραμπ δήλωσε ότι δεν ήταν έτοιμος να συναντηθεί με τους Ζελένσκι ή Πούτιν.

«Ανυπομονώ να συναντηθώ με τον Πρόεδρο Ζελένσκι και τον Πρόεδρο Πούτιν σύντομα, αλλά ΜΟΝΟ όταν η συμφωνία για το τέλος αυτού του Πολέμου είναι ΤΕΛΙΚΗ ή σε τελική φάση», έγραψε ο Τραμπ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Ωστόσο, την Τετάρτη, αρκετοί Ρώσοι αξιωματούχοι δήλωσαν ότι οποιαδήποτε ειρηνική συμφωνία ήταν ακόμη μακριά και επανέλαβαν τις σκληρές θέσεις τους που συγκρούονται με τις τελευταίες τροποποιήσεις στο ειρηνευτικό σχέδιο των ΗΠΑ.

Η αλλαγή στη στάση του Τραμπ προσέφερε κάποια ανακούφιση και θα μπορούσε να δώσει στο Κίεβο χρόνο για να ενισχύσει τη θέση του πριν από μια εξαιρετικά κρίσιμη συνάντηση με τον πιο σημαντικό — και πιο απρόβλεπτο — συνεργάτη του. Αλλά η καθυστέρηση θα μπορούσε επίσης να εμποδίσει τις ελπίδες της Ουκρανίας να πετύχει συμφωνία για τα πιο ευαίσθητα ζητήματα της συμφωνίας χωρίς τη ρωσική επιρροή.

Παράλληλα, η απόφαση του Τραμπ να στείλει τον Γουίτκοφ στη Μόσχα την επόμενη εβδομάδα για να συναντηθεί με τον Πούτιν θα δημιουργήσει επίσης χώρο για το Κρεμλίνο να απορρίψει την τελευταία εκδοχή του σχεδίου ή να επικοινωνήσει με τον Τραμπ πριν το Κίεβο. Το Κρεμλίνο δεν έχει επιβεβαιώσει καμία ημερομηνία για την επίσκεψη.