Δεν τα λέει καλά ο ‘κουμπάρος’

Όταν ο Ερντογάν χτυπάει τα τύμπανα και ζητάει από τους “τοπικούς άρχοντες” να χειροκροτήσουν στη φράση “παραχωρήσαμε νησιά που μπορούμε να πατήσουμε με ένα σάλτο” τα πράγματα δεν είναι παίξε γέλασε και, εν γνώσει του, οι αναφορές στην “ελληνοτουρκική φιλία” γίνονται επιθεωρησιακό νούμερο.

Ότι το κάνει και για εσωτερικούς λόγους είναι προφανές: γιαυτό στοχοποίησε -κι ας μην τους κατονόμασε- τον Ινονού και τους κεμαλιστές που “προσπάθησαν να μας εξαπατήσουν παρουσιάζοντας τη Συνθήκη αυτή σαν νίκη”.

Ότι δείχνει άλλη μια φορά τις “ξένες δυνάμεις” που “κάθισαν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και δεν φέρθηκαν δίκαια στην Τουρκία” είναι επίσης προφανές αλλά και προβλέψιμο. Οι ξένοι και “πράκτορές” τους βρίσκονται πάντοτε -σύμφωνα με την κατεστημένη αφήγηση- πίσω από κάθε πρόβλημα που αντιμετωπίζει το καθεστώς Ερντογάν: από το “ξενοκίνητο πραξικόπημα” μέχρι τον “πόλεμο με τις τρομοκρατικές οργανώσεις”.

Αλλά αυτό είναι μόνο η μία όψη του ζητήματος. Η άλλη είναι ότι ο Τούρκος πρόεδρος ανοίγει το πεδίο των εξελίξεων, θέτοντας και το Αιγαίο στο ευρύτερο δούναι και λαβείν των ανακατατάξεων στην περιοχή.

Με το Κυπριακό στο “τελευταίο μίλι πριν από τη λύση” όπως είπε χαρακτηριστικά χτες ο ειδικός εκπρόσωπος του ΟΗΕ και τον πρόεδρο της Κύπρου εμφανώς σε περίσκεψη για τις εξελίξεις, παρ’ ότι υπήρξε υπέρμαχος του Σχεδίου Ανάν, το να θέτεις υπό αμφισβήτηση τη Συνθήκη της Λωζάνης απέχει μόνο ένα… σάλτο από το να ανοίξεις και άλλον ασκό του Αιόλου.

Οι κινήσεις του Ερντογάν γίνονται περισσότερο επικίνδυνες καθώς πλέον και το Κουρδικό είναι ορθάνοιχτο, με την αυτόνομη περιοχή της Ροζάβα να “φωνάζει” και να ακούγεται καθαρά στα κουρδικά εδάφη της Τουρκίας. Και δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι με τη Συνθήκη της Λωζάνης -από την οποία αποκλείστηκαν οι Κούρδοι- χωρίστηκε σε τέσσερα κομμάτια η γη του Κουρδιστάν.

Αυτό προφανώς δεν το αγνοεί ο Τούρκος πρόεδρος, οπότε σκιαγραφείται σαφέστερα, σε σχέση και με τους γενικότερους γεωπολιτικούς σχεδιασμούς, η προσπάθειά του να μεταφερθεί η ένταση και στο Αιγαίο.

Άλλωστε, ξεβολεύοντας όσους θα προτιμούσαν να κρύψουν το κεφάλι τους στην άμμο, δεν άφησε καθόλου γκρίζες ζώνες στις επιδιώξεις του: Χρέωσε στη “Λωζάνη” το ότι “Η Τουρκία παλεύει ακόμη σχετικά με τον καθορισμό της επικράτειας της, αλλά και του εδαφικού και εναέριου χώρου της”, προσπαθώντας να ξαναβάλει στο τραπέζι τα θέματα της υφαλοκρηπίδας και του ελέγχου του αρχιπελάγους.

*Ο Βαγγέλης Δεληπέτρος είναι δημοσιογράφος και συγγραφέας.