Πολλά παιδιά προκαλούν για να βρεθεί κάποιος να τα σταματήσει

Όλοι όσοι έχουμε παιδιά αγωνιούμε και αναρωτιόμαστε συχνά, αν τα μεγαλώνουμε σωστά,  αν τα προετοιμάζουμε για να ζήσουν καλά.  Ακούμε γνώμες φίλων, συγγενών, ειδικών, ψάχνουμε στο internet, δοκιμάζουμε διαφορετικές μεθόδους –  πότε πετυχαίνουμε και πότε αποτυγχάνουμε, και συχνά, ξανακαταλήγουμε εκεί απ’όπου αρχίσαμε: από τον τρόπο διαπαιδαγώγησης των δικών μας γονιών.  Μας καλύπτει, δε μας καλύπτει, τουλάχιστον αυτός είναι δοκιμασμένος!

Τι γίνεται όμως όταν βλέπουμε ότι κάποιες δυσκολίες, κάποια προβλήματα δεν λύνονται με τους “παραδοσιακούς” τρόπους;  Καταλαβαίνουμε ότι οι συνθήκες της δικής μας, σύγχρονης ζωής απαιτούν νέα οπτική επειδή, μάλλον, και οι απαιτήσεις στα παιδιά μας  θα είναι άλλες από αυτές για τις οποίες προετοιμαστήκαμε εμείς, μια γενιά πριν.

Ψάχνοντας και μελετώντας, λοιπόν, θα βρεθούμε μπροστά σε πολλές απόψεις και θεωρίες που ίσως μας μπερδέψουν.  Πιστεύω πως τα βασικά, όμως, είναι απλά: τα παιδιά με καλή προσαρμογή έχουν γονείς που τα αγαπούν και τους το δείχνουν, που τα φροντίζουν, που ασκούν λογικό έλεγχο  και που τα υποστηρίζουν.  Πώς γίνεται αυτό;

Όταν οι γονείς :

*θέτουν δίκαια και σταθερά όρια,

*θέτουν λογικούς κανόνες, κατάλληλους για την ηλικία των παιδιών,

*δίνουν σαφείς οδηγίες και εντολές, ευγενικά αλλά σταθερά,

*ενθαρρύνουν και επαινούν την σωστή συνεργασία, και

*αντιδρούν με συνέπεια στην κακή συμπεριφορά.

Μελέτες αναφέρουν πως όταν οι γονείς θέτουν όρια τα οποία είναι σαφή, σταθερά και, σε ορισμένες περιπτώσεις, συμφωνημένα με τα παιδιά, αυτά μεγαλώνουν με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση και αυτοεκτίμηση από παιδιά στα οποία επιτρέπεται να συμπεριφέρονται όπως εκείνα θέλουν.  Αυτό συμβαίνει γιατί, αντίθετα απ’ότι , ίσως, πιστεύουμε, το να πούμε ‘όχι’ στο παιδί το καθησυχάζει.  Ένα παιδί που βλέπει πως οι φωνές του και οι κρίσεις του, του επιτρέπουν να ελέγχει τους γονείς του αποκτάει, μεν, μια αίσθηση δύναμης, αλλά από την άλλη, νιώθει μεγάλη ανασφάλεια λόγω της έλλειψης κύρους των γονέων του. Αυτός είναι και ο λόγος που πολλά παιδιά παραφέρονται στο σπίτι και στο σχολείο: προκαλούν για να βρεθεί κάποιος να τα σταματήσει.

Αυτό το τελευταίο μας συνδέει και με το θέμα του αφιερώματος του NEWS 247 στον σχολικό εκφοβισμό.  Το θέμα αυτό χρειάζεται ολοκληρωμένη μελέτη, ευαισθητοποίηση, πρόληψη και αντιμετώπιση,τόσο από την οικογένεια, όσο και από το σχολείο, που πρέπει να βασίζεται στην θέσπιση σαφών και δίκαιων κανόνων για τη στάση γύρω από το πρόβλημα. Έτσι, όλη η σχολική κοινότητα συνειδητοποιεί το πρόβλημα και έχει κοινή στάση αντίδρασης σ’αυτό, και τα παιδιά, θύτες και θύματα, αλλά και οι παρατηρητές, ξέρουν τα δικαιώματά τους, τις εναλλακτικές λύσεις για αποδεκτή συμπεριφορά, αλλά και τις, πιθανές κυρώσεις.

*Η Φωτεινή Ξενάκη γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε Ψυχολογία και Παιδαγωγικά στα Πανεπιστήμια Boston University  και Boston State College, ΗΠΑ  και την Tavistock Clinic στο Λονδίνο.  Εργάζεται ως σχολική ψυχολόγος στη Σχολή Μωραΐτη από το 1976. Τα τελευταία 20 χρόνια περίπου, ασχολείται ιδιαίτερα με την ευαισθητοποίηση, πρόληψη και αντιμετώπιση της ενδοσχολικής βίας (bullying).  Παράλληλα, διοργανώνει παιδαγωγικά σεμινάρια και ομιλίες για γονείς και εκπαιδευτικούς, και συμμετέχει σε συνέδρια και άλλες εκδηλώσεις γύρω από παιδαγωγικά θέματα.