Ιστορική συμφωνία ΗΠΑ – Ταλιμπάν: Αποχωρούν από το Αφγανιστάν τα ξένα στρατεύματα

Οι αντιπροσωπείες των ΗΠΑ και των Ταλιμπάν υπέγραψαν τη συμφωνία για την αποχώρηση των ξένων στρατευμάτων από το Αφγανιστάν, στην Ντόχα του Κατάρ.

Ο πρόεδρος του Αφγανιστάν Άσραφ Γάνι ευχαρίστησε τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ για τη στήριξή τους, εκφράζοντας την ελπίδα ότι η συμφωνία της Ουάσινγκτον με τους Ταλιμπάν θα οδηγήσει σε μια μόνιμη κατάπαυση του πυρός, η οποία με τη σειρά της θα φέρει την ειρήνη και τη σταθερότητα στη χώρα.

Αφού ευχαρίστησε το ΝΑΤΟ και τους διοικητές της αποστολής Resolute Support, ο Γάνι σημείωσε ότι θα πρέπει να μελετηθούν ορισμένα σημεία στη συμφωνία ΗΠΑ-Ταλιμπάν. Όπως είπε, τα θέματα αυτά θα συζητηθούν στις συνομιλίες που θα ακολουθήσουν με τους Ταλιμπάν.

Ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ Μαρκ Έσπερ, που βρίσκεται επίσης στην Καμπούλ, είπε ότι η συμφωνία ανοίγει τον δρόμο για τις ενδοαφγανικές διαπραγματεύσεις, ώστε να επιτευχθεί μια μόνιμη, συνολική εκεχειρία. «Αυτή είναι μόνο η αρχή», τόνισε, προειδοποιώντας όμως ότι η πορεία δεν θα είναι εύκολη.

Ο Έσπερ τόνισε ότι οι ΗΠΑ και οι εταίροι τους έχουν δεσμευτεί να διατηρήσουν τη σχέση τους με τις αφγανικές δυνάμεις ασφαλείας.

Η Ουάσινγκτον «δεν θα διστάσει να ακυρώσει τη συμφωνία» αν οι αντάρτες δεν τηρήσουν τις δεσμεύσεις τους, πρόσθεσε. Αν δεν τηρήσουν τα συμφωνηθέντα «θα χάσουν την ευκαιρία να καθίσουν στο ίδιο τραπέζι με τους άλλους Αφγανούς και να συζητήσουν το μέλλον της χώρας τους», πρόσθεσε.

Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ κάλεσε χθες Παρασκευή τους Αφγανούς «να αδράξουν την ευκαιρία για ειρήνη».

«Αν οι Ταλιμπάν και η αφγανική κυβέρνηση καταφέρουν να σεβαστούν τις δεσμεύσεις τους, θα έχουμε έναν οδικό χάρτη για τον τερματισμό του πολέμου στο Αφγανιστάν και την επιστροφή των στρατιωτών μας στην πατρίδα», πρόσθεσε ο Τραμπ.

Η συμφωνία, η οποία υπήρξε αντικείμενο διαπραγμάτευσης επί ενάμισι χρόνο στο Κατάρ, υπεγράφη στη Ντόχα από τους Αμερικανούς απεσταλμένους και τους Ταλιμπάν. Ωστόσο δεν πρόκειται ακριβώς για μια ειρηνευτική συμφωνία.

Οι αφγανικές αρχές από την πλευρά τους, μπλεγμένες σε μια διαμάχη για την εξουσία μετά τις αμφιλεγόμενες προεδρικές εκλογές, έχουν μείνει μακριά από τις διαπραγματεύσεις. Και σε αυτό το στάδιο προβλέπεται μόνο «μείωση της βίας» και όχι πραγματική εκεχειρία.

«Βρισκόμαστε μπροστά σε μια ιστορική ευκαιρία για τη χώρα», τόνισε ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο, ενώ ένας από τους διοικητές των Ταλιμπάν, ο Σιραζουντίν Χακάνι, ανέφερε στην εφημερίδα New York Times ότι «όλος ο κόσμος έχει κουραστεί από τον πόλεμο».

Αβέβαιο μέλλον

Η συμφωνία θα παρουσιαστεί ως η έναρξη μιας νέας εποχής για το Αφγανιστάν, μια χώρα φτωχή που σπαράσσεται από τον πόλεμο εδώ και 40 χρόνια, και αφήνει να διαφανεί το τέλος της αμερικανικής επέμβασης στη χώρα, η οποία ξεκίνησε στις 7 Οκτωβρίου 2011 μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου.

Όμως κανείς δεν γνωρίζει πώς θα είναι το μέλλον στη χώρα μετά τη συμφωνία, με ερωτήματα για τις πραγματικές προθέσεις των Ταλιμπάν και την ικανότητα των Αφγανών πρωταγωνιστών να τερματίσουν την πολιτική κρίση.

Περισσότεροι από 100.000 άμαχοι έχουν σκοτωθεί ή τραυματιστεί στο Αφγανιστάν την τελευταία δεκαετία, σύμφωνα με τον ΟΗΕ, και η σύγκρουση έχει κοστίσει στους Αμερικανούς φορολογούμενους περισσότερα από 914 δισεκ. ευρώ σε στρατιωτικό κόστος και κόστος ανοικοδόμησης.

Οι διαπραγματεύσεις μεταξύ των Ταλιμπάν και τον ΗΠΑ, με τη μεσολάβηση του Κατάρ, έχουν περιέλθει σε αδιέξοδο επανειλημμένα εξαιτίας της βίας που εξακολουθεί να σπαράσσει το Αφγανιστάν.

Αν και το περιεχόμενο της συμφωνίας ακόμη δεν έχει παρουσιαστεί, αναμένεται ότι θα προβλέπει την έναρξη της απόσυρσης των αμερικανικών δυνάμεων από το Αφγανιστάν, όπου αυτή τη στιγμή σταθμεύουν 12.000 με 13.000 άνδρες. Οι ΗΠΑ έχουν ανακοινώσει ότι η πρώτη φάση της απόσυρσης, τους επόμενους μήνες, θα αφορά περίπου 8.600 στρατιώτες.

Αργότερα ίσως ακολουθήσουν και άλλες φάσεις. Αυτό θα εξαρτηθεί από την πρόοδο των ειρηνευτικών συνομιλιών μεταξύ της κυβέρνησης του προέδρου Άσραφ Γάνι και των Ταλιμπάν. Προς το παρόν, οι αντάρτες θεωρούν την αφγανική κυβέρνηση μαριονέττα των Αμερικανών.

Επίσης οι αντάρτες θα πρέπει να εγγυηθούν ότι τζιχαντιστικές οργανώσεις όπως η αλ Κάιντα ή το Ισλαμικό Κράτος δεν θα χρησιμοποιούν πλέον το Αφγανιστάν ως βάση για να εξαπολύουν επιθέσεις στο εξωτερικό.

Παρά τις επικρίσεις κάποιων παρατηρητών, που εκτιμούν ότι η Ουάσινγκτον κάνει πολλές υποχωρήσεις πολύ νωρίς, η κυβέρνηση Τραμπ διαβεβαιώνει ότι οι εγγυήσεις των ανταρτών για αντιμετώπιση της τρομοκρατίας απαντούν στον βασικό λόγο της πρώτης επέμβασης των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν.