Δολοφονία Τζορτζ Φλόιντ: Τέσσερα χρόνια μετά, η αστυνομική μεταρρύθμιση μοιάζει “όνειρο”

Η 25η Μαΐου θα μείνει στη μνήμη όλων ως η ημέρα που η δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ, πυροδότησε μία εθνική συζήτηση για την κοινωνική δικαιοσύνη, την πάταξη των διακρίσεων και των στερεοτύπων και φυσικά τη μεταρρύθμιση της αστυνομίας στις ΗΠΑ.

Τέσσερα χρόνια μετά τον θάνατο του Αφροαμερικανού Τζορτζ Φλόιντ και το “I can’t breathe” που φώναζε ενώ γονατισμένος στον λαιμό του επί 9 λεπτά βρισκόταν ένας λευκός αστυνομικός, ο Ντέρεκ Σόβιν, λίγα πράγματα έχουν αλλάξει.

Πολλοί είναι εκείνοι που αμφισβητούν κατά πόσον έχει σημειωθεί ουσιαστική πρόοδος όσον αφορά τη μεταρρύθμιση της αστυνόμευσης στην πόλη μετά την τραγωδία που συγκλόνισε τον κόσμο στις 25 Μαΐου 2020, προκάλεσε αποτροπιασμό και τεράστιες διαδηλώσεις σε όλες τις ΗΠΑ.

Τέσσερα χρόνια μετά οι αντιδράσεις έχουν κάπως μειωθεί και οι νομοθετικές προσπάθειες έχουν σταματήσει, αφήνοντας τις κοινότητες, τους υποστηρικτές και τις οικογένειες που έχασαν αγαπημένα τους πρόσωπα από την αστυνομική βία απογοητευμένους, βλέποντας τις ευθύνες της αστυνομίας να απομακρύνονται.

“Δεν μπορείς να τιμήσεις τη ζωή και την κληρονομιά του Τζορτζ Φλόιντ χωρίς να περάσεις μια ολοκληρωμένη πολιτική και νομοθετική αλλαγή για να αποτρέψεις γεγονότα σαν αυτά”, δήλωσε στο πρακτορείο Reuters ο Stevante Clark, ο αδερφός του οποίου, Stephon Clark, σκοτώθηκε από την αστυνομία του Σακραμέντο τον Μάρτιο του 2018, έχοντας δεχθεί 20 πυροβολισμούς ενώ βρισκόταν στην αυλή του σπιτιού των παππούδων του. Η αστυνομία τότε είχε υποστηρίξει ότι φοβήθηκε ότι ο νεαρός άνδρας οπλοφορούσε. Όπως διαπιστώθηκε αργότερα, κρατούσε μόνο ένα κινητό τηλέφωνο.

“Δεν νομίζω ότι η κυβέρνηση Μπάιντεν ήταν αρκετά επιθετική όταν πρόκειται για αυτή την κρίση – και αυτός δεν είναι μόνο ένας αγώνας των Μαύρων – είναι για όλους“, πρόσθεσε ο Clark.

Παρά το αρχικό κύμα εκκλήσεων για αλλαγή, οι ομοσπονδιακές προσπάθειες για ευρεία μεταρρύθμιση ήταν ως επί το πλείστον ανεπιτυχείς.

Την Παρασκευή, ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν δήλωσε: “Θα συνεχίσω να παροτρύνω το Κογκρέσο να στείλει στο γραφείο μου τον νόμο George Floyd Justice in Policing Act, ο οποίος διασφαλίζει τη λογοδοσία των αρχών επιβολής του νόμου“.

Ο νόμος George Floyd Justice in Policing Act – ο οποίος εισήχθη αρχικά το 2021 για να σταματήσει τις επιθετικές τακτικές επιβολής του νόμου, την κακή συμπεριφορά και τη φυλετική προκατάληψη – έχει αντιμετωπίσει επανειλημμένα εμπόδια στο Κογκρέσο και δεν έχει ακόμη προχωρήσει.

Οι προσπάθειες για την επίτευξη διακομματικής συμφωνίας για την αστυνομική μεταρρύθμιση απέτυχαν το 2021, με τον Μπάιντεν να κατηγορεί τους Ρεπουμπλικάνους για αυτό. Μεταξύ των θεμάτων που συζήτησαν οι νομοθέτες ήταν οι αλλαγές στους νόμους περί “ειδικής ασυλίας” που προστατεύει τους αστυνομικούς από ορισμένες αγωγές υπερβολικής βίας.

Οι ειδικοί, όπως αναφέρει το Reuters, λένε ότι ενώ οι προσπάθειες μεταρρύθμισης της ποινικής δικαιοσύνης εν μέρει τροφοδότησαν τον εκλογικό κύκλο του 2020, η αστυνόμευση είναι απίθανο να αποτελέσει κορυφαίο ζήτημα στις προεδρικές εκλογές του 2024.

“Άλλα ζητήματα έχουν έρθει στο προσκήνιο, ιδίως με τις συγκρούσεις στο Ισραήλ και την Παλαιστίνη, με τις συγκρούσεις στην Ουκρανία και την οικονομία”, δήλωσε ο Jorge Camacho, διευθυντής πολιτικής του Justice Collaboratory στη Νομική Σχολή του Yale, ο οποίος υποστήριξε πως αυτός μπορεί να είναι και ένας λόγος που ο Τζο Μπάιντεν έχει ασθενέστερη υποστήριξη μεταξύ των μαύρων ψηφοφόρων, προσθέτοντας ότι οι κοινότητες των μαύρων θέλουν να δουν δράση για την αστυνόμευση.

Η δράση ήταν και το σύνθημα που έδωσε ο Αμερικανός πρόεδρος στην ανάρτηση που έκανε στο X (Twitter) για να τιμήσει τη μνήμη του Τζορτζ Φλόιντ.

“Ο Τζορτζ Φλόιντ θα έπρεπε να είναι ζωντανός. Του άξιζαν πολύ περισσότερα.

Σήμερα, ενώνω τη μνήμη μου με όλους εκείνους που τον αγάπησαν και με όλους εκείνους που συγκινήθηκαν από το κίνημα για τα πολιτικά δικαιώματα που ενέπνευσε και θυμούνται την τραγωδία και την αδικία του θανάτου του.

Άλλαξε τον κόσμο.

Τώρα, ας δράσουμε στη μνήμη του“.

Μόλις μία ημέρα πριν τη σημερινή μαύρη επέτειο του θανάτου του Φλόιντ, ο βετεράνος υπέρμαχος των πολιτικών δικαιωμάτων Rev. Al Sharpton, κάλεσε το Κογκρέσο να εγκρίνει το νομοσχέδιο.

“Ο νόμος του George Floyd Justice in Policing Act εκπληρώνει μια υπόσχεση που δώσαμε πριν από τέσσερα χρόνια στη δική του και σε κάθε οικογένεια μαύρου άνδρα ή γυναίκας που σκοτώθηκε από την επιβολή του νόμου”, δήλωσε, προσθέτοντας ότι θα εκπληρώσει αυτό για το οποίο “έχουμε περάσει δεκαετίες διαδηλώνοντας”.

Το ίδιο ζητά και η οικογένεια του Τζορτζ Φλόιντ που τίμησε τη μνήμη του απευθύνοντας εκ νέου έκκληση προς το Κογκρέσο να ψηφίσει τη νομοθεσία για τη μεταρρύθμιση της αστυνόμευσης στην Αμερική.

“Χρειάζεται αλλαγή“, δήλωσε ο αδερφός του Τζορτζ Φλόιντ, Φιλονίσε, σε συνέντευξη Τύπου την Πέμπτη, όπου οι δημοκρατικοί νομοθέτες ανακοίνωσαν την τελευταία τους προσπάθεια να περάσουν τον νόμο George Floyd Justice in Policing Act.

“Υποσχέθηκα στον εαυτό μου καθώς παρακολουθούσα το βίντεο (σ.σ. του θανάτου του) ότι πρέπει να κάνω κάτι. Και δεν σταμάτησα να κάνω κάτι“, δήλωσε στο CNN ο θείος του Φλόιντ, Selwyn Jones.

Τέσσερα χρόνια μετά, τι έχει αλλάξει;

Στα τέσσερα χρόνια που πέρασαν από το ξέσπασμα των μαζικών διαδηλώσεων για τη δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ, οι πόλεις στις ΗΠΑ έχουν διευθετήσει περισσότερες από 130 αγωγές που αφορούσαν παραβατική συμπεριφορά της αστυνομίας με τις αποζημιώσεις σε διαδηλωτές να φτάνουν σχεδόν τα 150 εκατομμύρια δολάρια.

Οι διακανονισμοί, οι οποίοι περιλαμβάνουν μερικές από τις μεγαλύτερες πληρωμές για αστυνομικές ενέργειες που σχετίζονται με διαμαρτυρίες μέχρι σήμερα, ανάγκασαν επίσης μια σειρά από μεταρρυθμίσεις στα αστυνομικά τμήματα, συμπεριλαμβανομένων των περιορισμών στη χρήση των λεγόμενων “λιγότερο θανατηφόρων“ όπλων.

Στο σύνολό τους, σημειώνει η έκθεση που δημοσιεύει ο Guardian, τα αποτελέσματα των αγωγών καταρρίπτουν ριζικά την αφήγηση ότι οι διαδηλώσεις ήταν βίαιες και υπογραμμίζουν πως η αντίδραση της αστυνομίας σε αυτές ήταν αυτή που παραβίασε νόμους και δικαιώματα.

“Μετά την εξέταση τόσων πολλών αγωγών, προκύπτει η ίδια ιστορία: οι αστυνομικοί είχαν μηδενικό ενδιαφέρον να τιμήσουν τα δικαιώματα της πρώτης τροπολογίας των διαδηλωτών”, δήλωσε η Sue Udry, εκτελεστική διευθύντρια της ομάδας για την ελευθερία του λόγου “Defending Rights & Dissent” και συγγραφέας της έκθεσης. “Οι πιο επιτυχημένες αγωγές κέρδισαν αποζημιώσεις και σημαντικούς νέους περιορισμούς για την αστυνομία. Αλλά είναι αποσπασματικές και δεν υποκαθιστούν τη συστημική αλλαγή”.

Η έκθεση αναλύει τα αποτελέσματα των αγωγών που κατατέθηκαν ως απάντηση σε αστυνομικές ενέργειες σε 40 πόλεις και 25 πολιτείες, αλλά δεν περιλαμβάνει πολλές ακόμη υποθέσεις που παραμένουν σε εκκρεμότητα. Οι διευθετήσεις έρχονται σε αντίθεση με την αφήγηση που προωθούσε τότε η κυβέρνηση Τραμπ, η οποία χαρακτήριζε τις διαδηλώσεις ως “αναταραχές” και “εξεγέρσεις” και τους διαδηλωτές “τρομοκράτες”. Αντίθετα, όπως δείχνει η ανάλυση, συχνά η αστυνομία ήταν αυτή που κλιμάκωσε τις εντάσεις και παραβίασε τα δικαιώματα των διαδηλωτών.

Οι παραβιάσεις αυτές οδήγησαν σε μερικούς από τους μεγαλύτερους χρηματικούς διακανονισμούς για αστυνομική παραβατική συμπεριφορά που έχουν καταγραφεί μέχρι σήμερα – συμπεριλαμβανομένων πληρωμών ύψους 7 και 13 εκατομμυρίων δολαρίων σε εκατοντάδες άτομα που υπέστησαν αδιάκριτες συλλήψεις και βία σε διάφορες διαδηλώσεις στη Νέα Υόρκη, καθώς και αποζημίωση ύψους 9,25 εκατομμυρίων δολαρίων σε διαδηλωτές που η αστυνομία παγίδευσε σε αυτοκινητόδρομο ρίχνοντάς τους δακρυγόνα στη Φιλαδέλφεια. Στο Ντένβερ, ομοσπονδιακό δικαστήριο επιδίκασε 14 εκατ. δολάρια σε 12 άτομα τα οποία η αστυνομία πυροβόλησε με βλήματα από κοντινή απόσταση.