Επελαύνει ο καύσωνας στην Ευρώπη: Ρεκόρ θερμοκρασιών σε Πορτογαλία και Ισπανία

Σφοδρό κύμα καύσωνα πλήττει την Ευρώπη, προκαλώντας ρεκόρ θερμοκρασιών σε πολλές χώρες, με την Πορτογαλία και την Ισπανία να καταγράφουν θερμοκρασίες άνω των 45°C, ενώ το Ηνωμένο Βασίλειο βιώνει τον πιο ζεστό Ιούνιο από το 1884.

Παράλληλα η κεντρική και νότια Ιταλία  ήρθαν αντιμέτωπες με μπλακ άουτ, ενώ ο καύσωνας προκάλεσε χθες τον θάνατο ενός εργάτη 47 ετών που δούλευε σε οικοδομή της Μπολόνια.

Εδικότερα, δυο εργάτες που είχαν αναλάβει την αποκατάσταση οδοστρώματος, έξω από την πόλη Βιτσέντσα, έχασαν τις αισθήσεις τους εξαιτίας της ζέστης. Μεταφέρθηκαν στο πλησιέστερο νοσοκομείο όπου ο ένας διασωληνώθηκε σε κωματώδη κατάσταση. Παράλληλα, μια ηλικιωμένη γυναίκα η οποία υπέφερε από καρδιακή ανεπάρκεια, ενώ περπατούσε στον δρόμο πέθανε από ανακοπή στο Παλέρμο της Σικελίας.

Στη Φλωρεντία και στο Μπέργκαμο σημειώθηκαν μπλακ άουτ εξαιτίας της αυξημένης χρήσης των κλιματιστικών τόσο σε επιχειρήσεις όσο και σε δημόσιες υπηρεσίες και ιδιωτικές κατοικίες.

Στην περιφέρεια Πεδεμόντιο, με πρωτεύουσα το Τορίνο, μετά την ανάλογη απόφαση της Λομβαρδίας, από σήμερα απαγορεύεται η εργασία σε ανοικτούς χώρους, κάτω από τον ήλιο, καθ’ όλη την περίοδο του καύσωνα. Η απαγόρευση ισχύει από τις 12.30 το μεσημέρι μέχρι τις 4.30 το απόγευμα. Και άλλες ιταλικές περιφέρειες ετοιμάζονται να λάβουν ανάλογα μέτρα.

Στο μεταξύ, τόσο η ευρύτερη περιοχή της Νάπολης όσο και η Καλαβρία αποφάσισαν να ενισχύσουν το ανθρώπινο δυναμικό στα τμήματα των επειγόντων περιστατικών των δημόσιων νοσοκομείων, λόγω της αύξησης των περιστατικών που συνδέονται με τις συνέπειες του καύσωνα, ιδίως τις τελευταίες ημέρες.

Ρεκόρ θερμοκρασιών σε Πορτογαλία και Ισπανία

Η Πορτογαλία, που βρίσκεται αντιμέτωπη με έναν ακραίο καύσωνα, κατέγραψε νέο ιστορικό ρεκόρ για τον Ιούνιο με 46,6°C στην περιοχή Μόρα, περίπου 100 χιλιόμετρα ανατολικά της Λισαβόνας.

Το προηγούμενο ρεκόρ για το μήνα Ιούνιο, 44,9°C, καταγράφηκε το 2017. Περίπου το 37% των μετεωρολογικών σταθμών στη χώρα σημείωσαν θερμοκρασίες άνω των 40°C την Κυριακή, με περιοχές όπως η Λισαβόνα να βρίσκονται σε κόκκινο συναγερμό λόγω των αυξημένων κινδύνων πυρκαγιών.

Αν και οι θερμοκρασίες υποχώρησαν σήμερα, οκτώ περιφέρειες παραμένουν σε πορτοκαλί συναγερμό λόγω του κινδύνου δασικών πυρκαγιών. Το πορτογαλικό Ινστιτούτο Θάλασσας και Ατμόσφαιρας (IPMA) ανέφερε πως το Σαββατοκύριακο σημειώθηκαν πολύ υψηλές θερμοκρασίες, με αρκετούς σταθμούς να ξεπερνούν τα προηγούμενα ρεκόρ.

Στην Ισπανία, η θερμοκρασία του Ιουνίου 2025 κατέρριψε όλα τα ρεκόρ, φτάνοντας τους 46°C στην περιοχή Χέλβα στην Ανδαλουσία, ενώ η μέση θερμοκρασία του μήνα ήταν 23,6°C, κατά 0,8°C υψηλότερη από τον προηγούμενο θερμότερο Ιούνιο του 2017.

Η χώρα βρίσκεται επίσης αντιμέτωπη με ακραίες θερμοκρασίες, καθώς η Ιβηρική χερσόνησος πλήττεται από τον ίδιο καύσωνα που σαρώνει την Ευρώπη.

Θερμός Ιούνιος και στο Ηνωμένο Βασίλειο

Το Ηνωμένο Βασίλειο σημείωσε τον θερμότερο Ιούνιο από το 1884, σύμφωνα με το Μετεωρολογικό Γραφείο, με θερμοκρασίες που έφτασαν έως και τους 35°C, καθιστώντας τον φετινό Ιούνιο τον πιο ζεστό καταγεγραμμένο στην ιστορία.

Ο καύσωνας αυτός ήταν το δεύτερο κύμα ζέστης που έπληξε τη χώρα μέσα στον τελευταίο μήνα, με τους επιστήμονες να υπογραμμίζουν ότι η κλιματική αλλαγή έχει καταστήσει τέτοιες καυτές συνθήκες πολύ πιο συχνές.

Αξιοσημείωτο είναι ότι το δεύτερο κύμα καύσωνα έφερε θερμοκρασίες ρεκόρ στο Λονδίνο και άλλες περιοχές της Αγγλίας, ενώ οι προειδοποιήσεις για ακραία ζέστη συνεχίζουν να ισχύουν για τη διάρκεια της εβδομάδας, με τον Wimbledon να ξεκινά με την πιο θερμή έναρξη στην ιστορία του.

Πρωτοφανής ξηρασία στην Γερμανία

Η Γερμανία αντιμετωπίζει πρωτοφανή ξηρασία για το πρώτο εξάμηνο του 2025, με το μετεωρολογικό σταθμό στο Telegrafenberg στην Πότσνταμ, κοντά στο Βερολίνο, να καταγράφει τις χαμηλότερες βροχοπτώσεις από το 1893.

Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Κλιματικών Επιπτώσεων του Πότσνταμ (PIK), οι πρώτοι έξι μήνες του 2025 ήταν οι πιο ξηροί από τότε που άρχισαν οι μετρήσεις, με μόλις 146,8 χιλιοστά βροχής να καταγράφονται, ακόμα λιγότερα από το προηγούμενο ρεκόρ των 158,5 χιλιοστών το 1942.

Η ξηρασία αυτή έχει επιφέρει ανησυχητικά αποτελέσματα, ιδιαίτερα στα δάση της Γερμανίας, με τις βλάστηση και τα τοπία να χρειάζονται αυξημένες ποσότητες νερού λόγω των υψηλών θερμοκρασιών. Οι επιστήμονες αναφέρουν ότι η μέση θερμοκρασία στη χώρα είναι τώρα περίπου 2°C υψηλότερη σε σχέση με πριν από 100 χρόνια, κάτι που έχει αυξήσει τις ανάγκες για νερό, εντείνοντας ακόμα περισσότερο την κατάσταση.

Σε κόκκινο συναγερμό το Παρίσι

Το Παρίσι έχει τεθεί σήμερα σε κόκκινο συναγερμό – τον πιο υψηλό. Η προηγούμενη φορά που είχε κηρυχθεί ο ύψιστος συναγερμός στη γαλλική πρωτεύουσα ήταν πριν πέντε χρόνια, από τις 7 ως τις 12 Αυγούστου του 2020.

Λόγω των ακραίων θερμοκρασιών έχουν επιβληθεί αυστηροί περιορισμοί στην κίνηση των αυτοκινήτων, ενώ η κορυφή του Πύργου του Άιφελ θα παραμείνει κλειστή για τους τουρίστες ως την Τετάρτη.

Συνολικά 16 από τα 96 γαλλικά μητροπολιτικά διαμερίσματα, δηλαδή οι περιοχές που συνορεύουν με την πρωτεύουσα και άλλες που βρίσκονται κυρίως νοτιοδυτικά της πόλης, βρίσκονται σε κόκκινο συναγερμό την Τρίτη, με τη θερμοκρασία να αναμένεται να φτάσει ως τους 41° Κελσίου.

Ο κόκκινος συναγερμός για καύσωνα είναι το υψηλότερο επίπεδο υγειονομικού συναγερμού στη Γαλλία (μετά το κίτρινο και το πορτοκαλί) και επιτρέπει στις αρχές να ενεργήσουν και να περιορίσουν ορισμένες δραστηριότητες. Αντιστοιχεί σε έναν ακραίο καύσωνα, σπάνιο για τη διάρκειά του, την έντασή του, το γεωγραφικό εύρος του, ο οποίος έχει σοβαρές επιπτώσεις για την υγεία του συνόλου του πληθυσμού.

Ευρωπαϊκές χώρες αναλαμβάνουν δράση για να ανακουφίσουν τους πολίτες

Η Ευρώπη, ενώ αντιμετωπίζει ακραίες θερμοκρασίες, προσπαθεί να βρει δημιουργικούς τρόπους για να βοηθήσει τους πιο ευάλωτους πολίτες να αντέξουν τις ακραίες συνθήκες. Όπως αναφέρει το πρακτορείο Agence France-Presse, η Ιταλία προσφέρει δωρεάν ξεναγήσεις σε κλιματιζόμενα μουσεία και δημόσια κτίρια για άτομα άνω των 75 ετών στην Βενετία, ενώ στην Ρώμη οι πισίνες είναι δωρεάν για άτομα άνω των 70 ετών.

Στην Ολλανδία, τα σχολεία στο Ρότερνταμ και στην περιοχή Δυτικού Μπράμπαντ μείωσαν τις ώρες διδασκαλίας από τις 8 το πρωί μέχρι το μεσημέρι, προσφέροντας επιπλέον διαλείμματα για νερό.

Η Αυστρία, με τη βοήθεια της φιλανθρωπικής οργάνωσης Καρίτας, προσφέρει 23 «οάσεις» με κλιματιστικά, σνακ και ποτά για εκείνους που το χρειάζονται, ενώ λεωφορεία με εθελοντές γιατρούς πραγματοποιούν περιπολίες σε κεντρικούς δρόμους.

Στη Γαλλία, πόλεις όπως η Ορλεάνη προσφέρουν δωρεάν πρόσβαση σε μουσεία, ενώ η Μασσαλία έκανε τις δημόσιες πισίνες δωρεάν κατά τη διάρκεια του καύσωνα, δίνοντας μία ανάσα στους πολίτες.

ΟΗΕ: “Ο κόσμος πρέπει να μάθει να ζει με τους καύσωνες”

Ο κόσμος θα πρέπει να μάθει να ζει με τους καύσωνες, προειδοποίησε σήμερα ο Παγκόσμιος Οργανισμός Μετεωρολογίας, μια υπηρεσία του ΟΗΕ, την ώρα που μεγάλο μέρος της Ευρώπης ασφυκτιά λόγω των υψηλών θερμοκρασιών.

«Λόγω της κλιματικής υπερθέρμανσης που προκαλείται από τον άνθρωπο, η ακραία ζέστη καθίσταται συχνότερη και εντονότερη. Είναι κάτι με το οποίο θα πρέπει να μάθουμε να ζούμε», είπε η εκπρόσωπος του OMM, Κλερ Νάλις, σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε στη Γενεύη.

Ο επίμονος καύσωνας στη νότια Ευρώπη οδήγησε σε θερμοκρασίες ρεκόρ στην Ισπανία, τη Γαλλία και τη Μεσόγειο γενικότερα, ενώ στην Πορτογαλία σχηματίστηκε ένα εντυπωσιακό «κυλιόμενο νέφος» στη θάλασσα.

Αν και, κατά παράδοση, ο Ιούλιος είναι ο θερμότερος μήνας του χρόνου στο βόρειο ημσφαίριο, η Νάλις εξήγησε ότι τέτοια «θερμά επεισόδια» τόσο νωρίς το καλοκαίρι αποτελούν σπάνιο γεγονός. Όπως είπε, η δυτική Ευρώπη ασφυκτιά λόγω του ισχυρού αντικυκλώνα που εγκλωβίζει πάνω από την περιοχή αυτήν «αέριας μάζες που προέρχονται από τη Βόρεια Αφρική».

Οι «αστικές θερμικές νησίδες» δυσχεραίνουν την κατάσταση στις πόλεις, λόγω της απουσίας βλάστησης που θα απορροφούσε τη θερμότητα και των κατασκευών (δρόμοι, κτίρια) που την αντανακλούν.

Οι καύσωνες είναι «σιωπηλοί δολοφόνοι», είπε η Νάλις. Στα επίσημα στατιστικά στοιχεία ο αριθμός των θυμάτων λόγω της ζέστης συχνά υποτιμάται. «Είναι σημαντικό να υπογραμμίσουμε ότι οι θάνατοι από τη ζέστη είναι δυνατόν να αποφευχθούν: έχουμε τη γνώση, έχουμε τα εργαλεία για να σώσουμε ζωές», τόνισε.