Κορονοϊός: Ποιος είναι τελικά ο “ασθενής μηδέν”;

Κορονοϊός: Ποιος είναι τελικά ο “ασθενής μηδέν”;
Γιατροί στην Κίνα ελέγχουν ασθενή AP

Η επιδημία του κορονοϊού επεκτείνεται σε όλο και περισσότερες χώρες. Ένα από τα ερωτήματα που προκύπτουν είναι ποιος ήταν ο πρώτος άνθρωπος που νόσησε.

Η επιδημία του κορονοϊού εξαπλώνεται όλο και περισσότερο, με 116 χώρες προσβεβλημένες από τον ιό. Οι κινεζικές αρχές και οι επιστήμονες διαφωνούν σχετικά με την προέλευση της γνωστής ασθένειας. Συγκεκριμένα η διαφωνία έγκειται στον ασθενή μηδέν της επιδημίας. Η έννοια του ασθενή μηδέν μιας επιδημίας αναφέρεται στον πρώτο άνθρωπο που μολύνεται από μια ιογενή ή βακτηριακή ασθένεια σε ένα ξέσπασμα.

Αναλυτικότερα, οι επιστήμονες διαφωνούν στο αν τελικά πρέπει να γίνεται αυτός ο εντοπισμός του πρώτου ατόμου που μολύνεται, με αρκετούς να υποστηρίζουν ότι είναι ιδιαίτερα χρήσιμο να βλέπουν από πού προήλθε μια επιδημία, καθώς η ανίχνευση αυτών των ανθρώπων μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση κρίσιμων ερωτημάτων σχετικά με το πώς, πότε και γιατί ξεκίνησε.

Άλλοι, αντιτίθενται, αφού θεωρούν ότι μπορεί να οδηγήσει σε παραπληροφόρηση σχετικά με την ασθένεια ή ακόμη και στη στιγματοποίηση του ατόμου.

Όμως, την ώρα που ο κορονοϊός εξαπλώνεται όλο και περισσότερο με 119.134 κρούσματα, και 4.285 θύματα, στο όλο debate επικρατεί η άποψη του εντοπισμού του πρώτου ασθενή, με κυριότερο στόχο τη μελλοντική αποτροπή μόλυνσης περισσότερων ατόμων.

Ποιος είναι λοιπόν ο ασθενής μηδέν της επιδημίας του κορονοϊού;

Σύμφωνα με το BBC, οι Κινέζικες αρχές εικάζουν ότι η επιδημία ξεκίνησε, την Τρίτη 31 Δεκεμβρίου του 2019, σε μια αγορά θαλασσινών στην πόλη Γουχάν της επαρχίας Χουμπέι, στην Κίνα. Εντούτοις, μια μελέτη από τους Κινέζους ερευνητές, ισχυρίζεται ότι το πρώτο πρόσωπο που διαγνώστηκε με το Covid-19 , εντοπίζεται αρκετά νωρίτερα, συγκεκριμένα την 1η Δεκεμβρίου 2019 και το άτομο αυτό δεν είχε καμία επαφή με την αγορά θαλασσινών.

Ο Wu Wenjuan, ανώτερος γιατρός στο Νοσοκομείο της πόλης Γουχάν, δήλωσε στην κινεζική υπηρεσία του BBC ότι ο ασθενής ήταν ένας ηλικιωμένος άνδρας που υπέφερε από τη νόσο του Αλτσχάιμερ.

“Αυτός (ο ασθενής) ζούσε μακριά από την αγορά θαλασσινών και επειδή ήταν άρρωστος, ουσιαστικά δεν βγήκε έξω”, δήλωσε ο γιατρός.

Ωστόσο, άλλοι ερευνητές διαπίστωσαν ότι 27 άτομα από δείγμα 41 ασθενών που είχαν εισαχθεί στο νοσοκομείο στα πρώτα στάδια της εμφάνισης “είχαν εκτεθεί στην αγορά”.

Αγορά Θαλασσινών στην πόλη Ουχάν στην Κίνα AP

Η υπόθεση ότι το ξέσπασμα ξεκίνησε στην αγορά θαλασσινών και θα μπορούσε να έχει μεταδοθεί από ένα ζωντανό ζώο σε έναν άνθρωπο, προτού εξαπλωθεί από άνθρωπο σε άνθρωπο, εξακολουθεί να θεωρείται ως το πιο πιθανό σενάριο, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ).

Μπορεί όμως ένα άτομο να προκαλέσει ένα τόσο μεγάλο ξέσπασμα;

Η επιδημία Ebola

Δυτική Αφρική Ebola AP

Το παρελθόν μας απαντά σε αυτό το ερώτημα πως κάτι τέτοιο είναι δυνατό να συμβεί. Η επιδημία Ebola 2014-2016 στη Δυτική Αφρική ήταν το μεγαλύτερο παράδειγμα, καθώς ο υπεύθυνος για τον ιό ανακαλύφθηκε το 1976. Σκότωσε πάνω από 11.000 ανθρώπους και μόλυνε πάνω από 28.000, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Το αρχικό ξέσπασμα διήρκεσε περισσότερο από δύο χρόνια και εστιάστηκε σε 10 χώρες, κυρίως στην Αφρική.

Οι επιστήμονες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι το ξέσπασμα του Ebola ξεκίνησε με ένα μόνο άτομο – ένα αγόρι ηλικίας 2 ετών από τη Γουινέα – το οποίο ενδέχεται να είχε μολυνθεί παίζοντας σε ένα κούφιο δέντρο που “στέγαζε” μια αποικία νυχτερίδων.

Η Τυφοειδής Μαίρη

Mary Mallon youtube@StorieMisteriose

16/01/1948 το σπίτι της τυφοειδούς Μαίρης AP

Ο πιο γνωστός όμως ασθενής μηδέν που προκάλεσε ασθένεια ήταν η Mary Mallon, γνωστή ως τυφοειδής Μαίρη. Η Μαίρη ήταν από την Ιρλανδία, μετανάστευσε στις ΗΠΑ, όπου άρχισε να εργάζεται για πλούσιες οικογένειες ως μαγείρισσα. Μετά από δεκάδες τυφοειδών περιπτώσεων ανάμεσα σε πλούσιες οικογένειες στη Νέα Υόρκη, οι γιατροί παρακολούθησαν την Mallon. Παρατήρησαν ότι οπουδήποτε είχε εργαστεί, τα μέλη της οικογένειας άρχισαν να αναπτύσσουν τον τυφοειδή πυρετό.

Οι γιατροί την ονόμασαν “υγιή φορέα της ασθένειας”, δηλαδή κάποιος που μολύνθηκε από μια ασθένεια αλλά παρουσιάζει ελάχιστα ή καθόλου συμπτώματα της νόσου.

Υπάρχουν πολλές επιστημονικές ενδείξεις ότι κάποιοι άνθρωποι είναι πιο “αποτελεσματικοί” από άλλους στην εξάπλωση ιών όπως η Μαίρη, η οποία είναι μία από τις πρώτες καταγεγραμμένες περιπτώσεις ενός ατόμου που έχει αυτή την “ικανότητα”, γνωστή ως “super-spreader”.

Την εποχή εκείνη η ασθένεια έπληξε αρκετές χιλιάδες Αμερικανούς με ποσοστό θνησιμότητας 10%.

Το HIV

Gaëtan Dugas youtube@InsideTheStory

Παρ’ όλα αυτά δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις όπου οι επιστήμονες έκαναν λάθος ως προς τον “ασθενή μηδέν” μιας επιδημίας. Ένα διάσημο παράδειγμα που αναγνωρίστηκε λανθασμένα ως “ασθενής μηδέν” της επιδημίας του AIDS είναι ο Gaetan Dugas.

Ο Gaetan Dugas ήταν ένα Καναδός ομοφυλόφιλος αεροσυνοδός, από τους πιο δαιμονοποιημένους ασθενείς στην ιστορία, κατηγορούμενος για τη διάδοση του ιού HIV στις ΗΠΑ τη δεκαετία του 1980. Τρεις δεκαετίες αργότερα, όταν ο ίδιος είχε αποβιώσει, οι επιστήμονες αποκάλυψαν ότι δεν θα μπορούσε να είναι η πρώτη περίπτωση – μια μελέτη του 2016 έδειξε ότι ο ιός είχε μεταφερθεί από την Καραϊβική στην Αμερική στις αρχές της δεκαετίας του 1970.

O όρος του “ασθενούς μηδέν” δημιουργήθηκε τυχαία κατά την επιδημία του ιού HIV.

Ερευνητές από τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC), ενώ διερευνούσαν την εξάπλωση της νόσου στο Λος Άντζελες και στο Σαν Φρανσίσκο στις αρχές της δεκαετίας του ’80, χρησιμοποίησαν το γράμμα “O” για να αναφερθούν σε περιπτώσεις “έξω από την πολιτεία της Καλιφόρνια”.

Άλλοι ερευνητές ερμήνευσαν λανθασμένα την επιστολή ως αριθμό 0 – και έτσι γεννήθηκε η έννοια του μηδενικού ασθενούς.

Ροή Ειδήσεων

Περισσότερα