ΒΕΡΟΠΟΥΛΟΣ: ΤΑ ΠΡΩΤΑ 200 ΧΡΟΝΙΑ ΕΙΝΑΙ ΔΥΣΚΟΛΑ
Η εξαγορά της Βερόπουλος από τον όμιλο Σκλαβενίτη δεν σημαίνει αναγκαστικά και το τέλος μίας από τις μακροβιότερες εμπορικές οικογένειες της Ελλάδας
Από τον περασμένο Αύγουστο οι οικογένειες Σκλαβενίτη και Βερόπουλου έχουν μετρήσει ουκ ολίγες ανταλλαγές επισκέψεων στα γραφεία η μία της άλλης. Η κοντινή απόσταση, του Σκλαβενίτη στο Περιστέρι, δίπλα στο «ποτάμι» και του Βερόπουλου λίγα χιλιόμετρα πιο πάνω, στην έξοδο της Αττικής Οδού στην Εθνική Οδό προς Λαμία, απλώς έκανε την ζωή τους λίγο πιο εύκολη σε κάτι μεγάλο που ετοίμαζαν.
Η αρχή έγινε με την μεταβίβαση των μετοχών που είχε ο Βερόπουλος στην κρητική αλυσίδα Χαλκιαδάκης και έπιασαν ξανά το νήμα λίγο μετά την εξαγορά της Makro από την Σκλαβενίτης όπου πλέον τώρα συζητούσαν τον τρόπο που θα οδηγούσε στην δημιουργία του μεγαλύτερου ομίλου σούπερ μάρκετ στην Ελλάδα. Καθώς εξετάσθηκαν διάφορα σενάρια, την περασμένη Τρίτη κατέληξαν στην απόκτηση από την Σκλαβενίτης των δραστηριοτήτων της Βερόπουλος στην Ελλάδα. Κίνηση λίγο πολύ επιβεβλημένη και από τις πιστώτριες τράπεζες καθώς ο δανεισμός της Βερόπουλος παρέμεινε υψηλός παρά την ρευστότητα που πρόσφερε η πώληση του μεριδίου του στην Χαλκιαδάκης.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή και συγκεκριμένα από τις πρώτες δεκαετίες του 19ου αιώνα. Τότε που ο Παναγιώτης Βερόπουλος από τη Βυτίνα της Γορτυνίας (σ.σ. όπου σήμερα βρίσκονται οι κατασκηνώσεις του Ομίλου που φιλοξενούνται παιδιά των εργαζομένων κάθε καλοκαίρι) , δηλαδή την ορεινή Αρκαδία, μεταναστεύει στη Σύρο και λίγο αργότερα στη Σμύρνη, όπου και εγκαθίσταται οριστικά. Σύμφωνα με την οικογενειακή παράδοση, αλλά και γραπτές ενδείξεις, εκεί στα μικρασιατικά παράλια δημιουργείται η πρώτη εμπορική επιχείρηση τροφίμων της οικογένειας. Η επιχείρηση ασχολούνταν με τις εισαγωγές και το χονδρεμπόριο.
Ο γιος του ιδρυτή Κώστας συνέχισε την οικογενειακή επιχείρηση, την οποία ακολούθως μεταβίβασε στους τρεις γιους του, Αλέξανδρο, Νίκο και Παναγιώτη.
Στις αρχές του 1900, στην είσοδο δηλαδή του 20ού αιώνα, η οικογενειακή επιχείρηση έφτασε σε μεγάλη ακμή. Διέθετε υποκαταστήματα στη Ρουμανία και στην Αίγυπτο, αλλά και ένα ευρύ δίκτυο συνεργατών σε ολόκληρη τη Μικρά Ασία. Το 1922 ήταν τραγικό για δύο εκατομμύρια μικρασιάτες Ελληνες, φυσικά και για την οικογένεια Βερόπουλου. Ο Νίκος και ο Αλέκος μαζί με τον γαμπρό τους Σταύρο Αναστασιάδη μεταφέρθηκαν στον Πειραιά, όπου και προσπάθησαν να ανασυστήσουν την οικογενειακή επιχείρηση. Περί τα μέσα της δεκαετίας του 1920 δημιουργούν μία μικρή εισαγωγική και χονδρεμπορική επιχείρηση με έδρα τον Πειραιά, αλλά λίγα χρόνια αργότερα, το 1930, ο Νίκος Βερόπουλος πλέον μεταφέρει την επιχείρηση στην Αθήνα και συγκεκριμένα στην οδό Σοφοκλέους.
Η δεκαετία του 1930 ήταν αρκετά δύσκολη, με πολλούς περιορισμούς, ίσα ίσα που τα έβγαζε πέρα. Μετά έρχονται ο πόλεμος και η κατοχή. Η μικρή επιχείρηση δεν κλείνει, αλλά πωλεί προϊόντα για λογαριασμό των παραγωγών, κερδίζοντας τη σχετική προμήθεια. Τελειώνει η περίοδος της κατοχής και η εταιρεία ανασυγκροτείται, αλλά και πάλι κινδυνεύει με καταστροφή λόγω της μακροχρόνιας αρρώστιας του Νίκου Βερόπουλου και της στράτευσης των δύο γιων του, του Κώστα και του Αλέκου.
Το 1952 ξαναρχίζει και πάλι από μηδενική βάση. Η υποτίμηση της κυβέρνησης Μαρκεζίνη δημιούργησε ευνοϊκές συνθήκες για τους εξαγωγείς. Προς την εξαγωγική λοιπόν δραστηριότητα στρέφεται πλέον η οικογένεια. Εξάγει όσπρια και ρύζι. Πρώτος πελάτης ήταν κάποιος εισαγωγέας στον Λίβανο. Υστερα όμως από επίμονη αλληλογραφία η εταιρεία κατορθώνει να αποκτήσει πελάτες στη Γαλλία, στην Ισπανία, στην Πορτογαλία, στο Μαρόκο και στην Αλγερία. Ταυτόχρονα όμως με τις εξαγωγές διατηρεί τη δραστηριότητά της στο εισαγωγικό εμπόριο και στο χονδρεμπόριο τροφίμων, στα λεγόμενα την εποχή εκείνη «αποικιακά είδη», όπως ήταν η ζάχαρη, ο καφές, το ρύζι, τα όσπρια και το γάλα. Ο ανταγωνισμός όμως ήταν οξύς και κεφάλαια επαρκή δεν υπήρχαν.
Το 1963 ο Νίκος Βερόπουλος πεθαίνει. Τα ηνία αναλαμβάνουν οι δύο γιοι του, Κώστας και Αλέκος, δίνοντας πλέον ακόμη μεγαλύτερη έμφαση στις αντιπροσωπείες και στην τυποποίηση των τροφίμων.
Σε λίγα χρόνια κατέλαβε την πρώτη θέση στις εισαγωγές και στο δίκτυο πωλήσεων κονσερβών στην Ελλάδα, διαθέτοντας ακόμη και δικό της εργαστήριο στη Θεσσαλονίκη. Το 1967 εγκατέλειψε την οδό Σοφοκλέους – την έδρα του αθηναϊκού χονδρεμπορίου – και μεταφέρθηκε στο Αιγάλεω σε δικές της εγκαταστάσεις, ενώ παράλληλα ήλθε σε επαφή με τη διεθνή εταιρεία Spar και για πρώτη φορά η μέθοδος του φραντσάιζ εισήλθε στην ελληνική αγορά επιχειρώντας να οργανώσει τα παντοπωλεία της εποχής σε αλυσίδα καταστημάτων με αυτή την επωνυμία. Τα σωματεία των παντοπωλών, αλλά και οι χονδρέμποροι, των οποίων τα συμφέροντα θίγονταν, αντέδρασαν και η προσπάθεια απέτυχε.
Το 1973 τα δύο αδέλφια αποφασίζουν να προχωρήσουν στη δημιουργία αλυσίδας σουπερμάρκετ με χώρους πωλήσεων άνω των 50 τ.μ. Η αρχή γίνεται στο Περιστέρι τον Ιούλιο του 1973 και το 1977 επιλέγεται η Θεσσαλονίκη. Αυτό είναι το προοίμιο της σημερινής αλυσίδας σουπερμάρκετ Αφοί Βερόπουλοι ΑΕΒΕ που έγινε γνωστή στο πανελλήνιο από το τηλεοπτικό σλόγκαν: Είναι κεφάτη γυρίζει από του Βερόπουλου. Η διαδρομή της χαρακτηρίστηκε από έντονες διακυμάνσεις και πειραματισμούς που δεν ήταν όμως όλοι επιτυχείς. Από τις αρχές της δεκαετίας του 1990 όμως, με δύο εξαγορές που έκανε τότε (αλυσίδα Αθηνά και το 60% της Χαλκιαδάκης ΑΕ), την επέκταση στις γειτονικές αγορές της πΓΔΜ και της Σερβίας, καθώς και την εξαγορά της Πανεμπορικής, της Τροφίνο και της Αστέρας που ακολούθησαν, αναδείχθηκε σε σημαντικό παράγοντα του ελληνικού λιανεμπορίου.
O Νίκος Βερόπουλος (γιός του Αλέκου), ο σημερινός επικεφαλής του ομίλου αλλά και η ξαδελφή του Αθηνά Βεροπούλου – Μπατάγια (κόρη του Κώστα) που επίσης έχει ενεργό ρόλο στην διοίκηση δυσκολεύονται να θυμηθούν τον εαυτό του, όσο πίσω και να πάνε, μακριά από κάποιο κατάστημα της εταιρείας. Εκεί επέστρεφαν, τα καλοκαίρια όταν έκλειναν τα σχολεία, η αργότερα στις διακοπές του πανεπιστήμιου. Ακόμη και οι σπουδές τους είχαν να κάνουν με το λιανεμπόριο. Ο Νίκος ο οποίος ολοκλήρωσε τις οικονομικές του σπουδές στην Ουαλία, εξειδικεύτηκε πάνω στα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας στο «πανεπιστήμιο» της Tesco για έξι μήνες.
Την εποχή που ακόμη δεν υπήρχε προϊόν με το σήμα της εταιρείας στις άλλες αλυσίδες ο Βερόπουλος είχε κάνει ήδη τα πρώτα του βήματα και σε αυτό τον τομέα. Και όχι μόνο αυτό, σε αρκετές περιπτώσεις όποτε αισθάνονταν ότι η συνεργασία του με κάποιο επώνυμο προϊόν δεν έβαινε καλώς είχε ένα ισχυρό διαπραγματευτικό χαρτί. Όπως στα τέλη της δεκαετίας του ’90 όταν «πέταξε έξω» την Coca Cola διαφημίζοντας ακόμη και από την τηλεόραση την American Cola που παράγονταν αποκλειστικά για τα καταστήματα της αλύσιδας.
Πολύ πιο πρόσφατα, το 2007, ήταν αυτός που με το «Γάλα των Άλπεων» έσπασε προς τα κάτω το φράγμα του 1ευρώ για το γάλα υψηλής παστερίωσης.
Στις δυναμικές κινήσεις είναι και η λειτουργία του πρώτου ηλεκτρονικού καταστήματος super market στην Ελλάδα καθώς και η ανάπτυξη ενός εκτενούς δικτύου πρατηρίων καυσίμων. Κλείνοντας το κύκλο να αναφέρουμε ότι ο όμιλος Βερόπουλου, παρά τις δυσκολίες, ήταν ο πρώτος και ο μόνος ελληνικός ο οποίος κατάφερε και βγήκε με επιτυχία στα Βαλκάνια και σήμερα έχει παρουσία στην Σερβία με έξι καταστήματα και δέκα στην ΠΓΔΜ καθώς και ένα εμπορικό κέντρο 40.000 τ.μ. στα Σκόπια.
