Η Ευρώπη τιμά τα 80 χρόνια από την Ημέρα της Νίκης εν μέσω νέων προκλήσεων

Στις 8 Μαΐου 2025, η Ευρώπη γιορτάζει την 80η επέτειο της Ημέρας της Νίκης στην Ευρώπη (VE Day), την ημέρα που η Ναζιστική Γερμανία υπέγραψε την άνευ όρων συνθηκολόγηση, βάζοντας τέλος στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο στην Ευρώπη.

Η “Ημέρα της Νίκης” γιορτάζεται με επισημότητα σε πολλές χώρες της Ευρώπης, αν και η κάθε χώρα προσδίδει τη δική της σημασία στην ημέρα αυτή. Στη Γαλλία, για παράδειγμα, οι τελετές θα ξεκινήσουν με την κατάθεση στεφάνου από τον πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν στο άγαλμα του Σαρλ ντε Γκολ, στη συνέχεια θα ακολουθήσει παρέλαση στο Παρίσι, στρατιωτικές μπάντες από έξι χώρες, καθώς και αεροπορικές επιδείξεις.

Αν και η Γαλλία αποτελεί μια από τις χώρες που γιορτάζουν τη νίκη με μεγάλες τελετές, άλλες χώρες επιλέγουν περιορισμένες εκδηλώσεις ή γιορτάζουν την ημέρα αυτή σε διαφορετικές ημερομηνίες.

Στη Ρωσία, για παράδειγμα, η Ημέρα της Νίκης γιορτάζεται στις 9 Μαΐου, καθώς εκεί η συνθηκολόγηση υπεγράφη στη 1:01 π.μ. της 9ης Μαΐου, λόγω της διαφοράς ώρας. Στη Γερμανία, για πρώτη φορά φέτος, η ημέρα αυτή θα αναγνωριστεί ως επίσημη αργία, με σειρά εκδηλώσεων σε όλη τη χώρα, τιμώντας τους πεσόντες και τους επιζήσαντες της Ναζιστικής εποχής.

Η Γερμανία, παρά την πληγή που άφησε η ναζιστική κληρονομιά, γιορτάζει αυτή την ημέρα με μια σειρά από σημαντικές εκδηλώσεις, περιλαμβανομένων τελετών μνήμης και ομιλιών. Ο καγκελάριος της Γερμανίας, Φρίντριχ Μερτς, θα συμμετάσχει σε τελετές σε εκκλησία της Βερολίνου, ενώ θα παραστεί και στην κεντρική εκδήλωση της ημέρας, στην Bundestag, όπου θα τονιστεί η σημασία της διατήρησης της μνήμης και των θυσιών του πολέμου.

Αξιοσημείωτο είναι ότι, ενώ πολλές χώρες γιορτάζουν τη “Ημέρα της Νίκης”, η σημασία της ενδέχεται να διαφέρει από περιοχή σε περιοχή. Στη Δυτική Ευρώπη, η 8η Μαΐου συνδέεται άμεσα με την αποκατάσταση της ελευθερίας και τη θριαμβευτική επιστροφή της δημοκρατίας, ενώ για πολλές χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης η ημέρα σηματοδοτεί την αρχή ενός νέου και διαφορετικού καθεστώτος – αυτό του κομμουνισμού. Για παράδειγμα, στην Πολωνία και στις Βαλτικές χώρες, η 8η Μαΐου συνδέεται με την απελευθέρωση από την ναζιστική κατοχή, ενώ πολλές πρώην σοβιετικές χώρες, όπως η Ρωσία και η Λευκορωσία, εξακολουθούν να την εορτάζουν στις 9 Μαΐου, σε αντίθεση με τις πρώην κομμουνιστικές χώρες που, με την αποκατάσταση της ανεξαρτησίας τους, γιορτάζουν την 8η Μαΐου.

Η “Ημέρα της Νίκης για την Ευρώπη” εν μέσω γεωπολιτικών προκλήσεων

Η 80η επέτειος αυτής της ιστορικής ημέρας ενδέχεται να είναι και η πιο κρίσιμη, καθώς η Ευρώπη βρίσκεται ξανά αντιμέτωπη με προκλήσεις για την ειρήνη και την ασφάλεια στην περιοχή. Η συνεχιζόμενη σύγκρουση στην Ουκρανία, η οποία έχει τα χαρακτηριστικά του πιο θανατηφόρου πολέμου στην Ευρώπη από το 1945, καθιστά πιο επίκαιρο από ποτέ το μήνυμα της “Ημέρας της Νίκης”. Η αβεβαιότητα γύρω από την αμυντική και πολιτική ενότητα της Ευρώπης τονίζει την ανάγκη να διατηρηθούν οι αξίες της ειρήνης, της δημοκρατίας και της ελευθερίας, αξίες που θριάμβευσαν το 1945, αλλά που, όπως φαίνεται, εξακολουθούν να είναι ευάλωτες.

Το 2025, καθώς η Ευρώπη αντιμετωπίζει νέες απειλές για την ασφάλειά της, είναι πιο σημαντικό από ποτέ να διατηρηθούν ζωντανές οι μνήμες του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Η Ημέρα της Νίκης αποτελεί υπενθύμιση ότι οι ελευθερίες που απολαμβάνουμε σήμερα είναι το αποτέλεσμα σφοδρών αγώνων και ότι η ειρήνη στην Ευρώπη δεν είναι δεδομένη.