Airbnb: Στενό φορολογικό “μαρκάρισμα” με επαναφορά του Τέλους Επιτηδεύματος

Την επαναφορά του Τέλους Επιτηδεύματος προωθεί η κυβέρνηση, με νομοθέτηση αυτή τη φορά, στις βραχυχρόνιες μισθώσεις, με διάταξη που περιλαμβάνεται στο υπό διαβούλευση νομοσχέδιο «Εθνικός Τελωνειακός Κώδικας και άλλες διατάξεις».

Συγκεκριμένα η κυβέρνηση με αυτόν τον τρόπο προσπαθεί να θεραπεύσει το «άκυρο» που έχει δώσει το ΣτΕ σε  εγκύκλιο που όριζε την υποχρέωση επιβολής του. Η προσφυγή είχε γίνει  στο ΣτΕ από τον STAMA Greece το σύνδεσμο για τα Airbnb  και πέντε εταιρείες διαχείρισης μέλη του.

Η εν λόγω αίτηση αφορούσε την εγκύκλιο της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), σύμφωνα με την οποία κάθε ακίνητο που εκμισθώνεται με καθεστώς βραχυχρόνιας μίσθωσης όταν εκμισθωτής είναι είτε ιδιώτης με τουλάχιστον 3 ακίνητα είτε εταιρεία (ασχέτως αριθμού ακινήτων) υπόκειτο σε τέλος επιτηδεύματος.

Στην ίδια εγκύκλιο αναφερόταν ότι «τα ακίνητα που μισθώνονται ή υποεκμισθώνονται με βάση τις διατάξεις του άρθρου 111 του νόμου 4446/2016 από νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες χωρίς την παροχή άλλων υπηρεσιών, πλην της παροχής κλινοσκεπασμάτων, λογίζονται ως επαγγελματικές εγκαταστάσεις (έδρα και υποκατάστημα) των προσώπων αυτών και εφαρμόζονται οι διατάξεις περί επιβολής τέλους επιτηδεύματος». 

Πλέον το ΥΠΕΘΟ καταγράφει σε σχέδιο νόμου ρητά ότι κάθε ακίνητο που μισθώνεται ή υπεκμισθώνεται για βραχυχρόνια χρήση θεωρείται υποκατάστημα και επιβαρύνεται με ξεχωριστό τέλος επιτηδεύματος.

Αυτό σημαίνει ότι κάθε ακίνητο που εκμισθώνεται μέσω της πλατφόρμας θεωρείται, για φορολογικούς σκοπούς, ως ξεχωριστή επιχειρηματική μονάδα, ανεξάρτητα από το αν ο ιδιοκτήτης έχει άλλα ακίνητα ή όχι.

Σημειώνεται ότι λόγω της σπουδαιότητας της υπόθεσης εκκρεμεί η εκδίκαση του συγκεκριμένου αιτήματος του Stama από την Oλομέλεια του ΣτΕ, που έχει προγραμματιστεί για τον προσεχή Δεκέμβριο.

Πάντως παράγοντες του κλάδου αναφέρουν ότι η νομοθέτηση της επιβολής επιτηδεύματος καταγράφει μια τάση της κυβέρνησης  κατά των βραχυχρόνιων μισθώσεων.

Η διάταξη

Να σημειωθεί ότι αν τελικά η ρύθμισή  ψηφιστεί, θα ισχύσει αναδρομικά από το φορολογικό έτος 2024.

Αναλυτικά το άρθρο προβλέπει τα εξής:

Άρθρο 248  Τέλος επιτηδεύματος – Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 31 ν. 3986/2011

Στην παρ. 1 του άρθρου 31 του ν. 3986/2011 (Α’ 152), περί επιβολής τέλους επιτηδεύματος, το δεύτερο εδάφιο αντικαθίσταται και η παρ. 1 διαμορφώνεται ως εξής:

«1. Τα νομικά πρόσωπα και οι νομικές οντότητες υποχρεούνται σε καταβολή ετήσιου τέλους επιτηδεύματος ως εξής: 

α) νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες, κερδοσκοπικού χαρακτήρα, που έχουν την έδρα τους σε τουριστικούς τόπους και σε πόλεις ή χωριά με πληθυσμό έως διακόσιες χιλιάδες (200.000) κατοίκους, σε οκτακόσια (800) ευρώ ετησίως, 

β) αστικές μη κερδοσκοπικές εταιρείες της περ. ε) του άρθρου 45 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (Κ.Φ.Ε., ν. 4172/2013, Α’ 167) που έχουν την έδρα τους σε τουριστικούς τόπους και σε πόλεις ή χωριά με πληθυσμό έως διακόσιες χιλιάδες (200.000) κατοίκους, σε τετρακόσια (400) ευρώ ετησίως, 

γ) νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες, κερδοσκοπικού χαρακτήρα, που έχουν την έδρα τους σε πόλεις με πληθυσμό πάνω από διακόσιες χιλιάδες (200.000) κατοίκους, σε χίλια (1.000) ευρώ ετησίως, 

δ) αστικές μη κερδοσκοπικές εταιρείες της περ. ε) του άρθρου 45 του Κ.Φ.Ε. που έχουν την έδρα τους σε πόλεις με πληθυσμό πάνω από διακόσιες χιλιάδες (200.000) κατοίκους, σε πεντακόσια (500) ευρώ ετησίως, 

ε) για κάθε υποκατάστημα που συστήνεται από νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα των περ. α) και γ) σε εξακόσια (600) ευρώ ετησίως και για κάθε υποκατάστημα που συστήνεται από αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία των περ. β) και δ), σε τριακόσια (300) ευρώ ετησίως.

Tι νοείται ως υποκατάστημα για τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο Airbnb και τη βραχυχρόνια μίσθωση 

Ως υποκατάστημα στην ημεδαπή, για την εφαρμογή του παρόντος, εκτός της έδρας της επιχείρησης, νοείται κάθε: 

α) επαγγελματική εγκατάσταση του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας, στην οποία ενεργείται παραγωγική ή συναλλακτική δραστηριότητα, 

β) ακίνητο, που μισθώνεται ή υπεκμισθώνεται για βραχυχρόνια μίσθωση, όπως αυτή ορίζεται στο άρθρο 111 του ν. 4446/2016 (Α’ 240).  Δεν λογίζονται ως υποκαταστήματα, για την επιβολή του τέλους επιτηδεύματος, οι προσωρινοί εκθεσιακοί χώροι και οι πρόσκαιρες επαγγελματικές εγκαταστάσεις, που λειτουργούν για χρονικό διάστημα μέχρι τριάντα (30) ημέρες, οι επαγγελματικές εγκαταστάσεις που στεγάζονται σε διαφορετικούς ορόφους, συνεχόμενους ή μη, του ίδιου κτιριακού συγκροτήματος, οι εγκαταστάσεις τουριστικών καταλυμάτων εντός παραδοσιακών κτισμάτων, σύμφωνα με το π.δ. 33/1979 (Α’ 10), που λειτουργούν σε ξεχωριστά κτίρια, αλλά με ενιαία άδεια λειτουργίας, η οποία εντάσσεται ως ενιαία εγκατάσταση στην ίδια τουριστική μονάδα, καθώς και οι αγροτικές εκμεταλλεύσεις της περ. δ) της παρ. 1 του άρθρου 2 του ν. 3874/2010 (Α’ 151).». 

Σύμφωνα με το άρθρο 269 του νομοσχεδίου: Η παρ. 1 του άρθρου 248, περί του Τέλους Επιτηδεύματος, ισχύει από το φορολογικό έτος 2024 και εφεξής.

Επέκταση στο «μπλόκο»

Στο μεταξύ σε παράταση των περιορισμών για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις έως το τέλος του 2026 και επέκταση του μέτρου σε νέες περιοχές στο κέντρο της Αθήνας προσανατολίζεται το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης

Κι αυτό την ώρα που το στεγαστικό καίει ενώ η διαθεσιμότητα για μακροχρόνιες μισθώσεις συρρικνώνεται.

Έτσι το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών εξετάζει όχι μόνο τη διατήρηση των υφιστάμενων περιορισμών για το 2025, αλλά και την επέκτασή τους σε περιοχές με ραγδαία άνοδο καταλυμάτων βραχυχρόνιας μίσθωσης. Σύμφωνα με πληροφορίες, στο μικροσκόπιο των αρχών βρίσκονται συγκεκριμένες συνοικίες με ακμάζουσα τουριστική αγορά, όπως για παράδειγμα Ψυρρή, Μακρυγιάννη, Ακρόπολη, Καλλιμάρμαρο ,Θησείο, Μεταξουργείο ακόμα και τα Εξάρχεια.

Το ισχύον καθεστώς προβλέπει «πάγωμα» νέων καταχωρίσεων στο Μητρώο Ακινήτων για το σύνολο του 2025 στις εξής περιοχές:

1ο Δημοτικό Διαμέρισμα: Πλάκα, Κολωνάκι, Κουκάκι, Σύνταγμα, Ομόνοια, Μοναστηράκι, Εξάρχεια, Ιλίσια, Νεάπολη

2ο Δημοτικό Διαμέρισμα: Μετς, Νέος Κόσμος, Άγιος Αρτέμιος, Παγκράτι

3ο Δημοτικό Διαμέρισμα: Βοτανικός, Μεταξουργείο, Γκάζι, Πετράλωνα, Ρουφ

Με βάση τη νομοθεσία, οι υπουργοί Οικονομικών, Εθνικής Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού μπορούν να επεκτείνουν τους περιορισμούς έως τις 31 Δεκεμβρίου 2026, εφόσον διαπιστωθεί επιδείνωση της στεγαστικής κατάστασης. Παρά τις ρυθμιστικές παρεμβάσεις, η αγορά των Airbnb διατηρεί έντονη δυναμική.