Η αλήθεια για τη φωτογραφία των Ευρωπαίων ηγετών που έγινε viral

Με το τετ α τετ Ντόναλντ Τραμπ – Βολοντίμιρ Ζελένσκι να βρίσκεται σε εξέλιξη, το βράδυ της Δευτέρας (18/8), ξεκίνησε στα social media η διάδοση μιας εικόνας που γρήγορα κατέληξε να γίνει viral.

Σε αυτή διακρίνονταν σε πρώτο πλάνο ο Γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, και η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ενώ στο βάθος οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι ηγέτες που έδιναν το «παρών» στον Λευκό Οίκο, στην κρίσιμη συνάντηση για το μέλλον του πολέμου στην Ουκρανία.

Σε μια προσπάθεια να υπονομευθεί ο ρόλος της Ευρώπης στις εξελίξεις γύρω από τον πόλεμο, αρκετοί λογαριασμοί στα social media έκαναν λόγο για «φτωχούς συγγενείς» που περίμεναν καρτερικά τον Ντόναλντ Τραμπ έξω από το Οβάλ Γραφείο.

Η εικόνα όμως, όπως και αντίστοιχες κατά το παρελθόν σε άλλα συμβάντα, απέχει πλήρως από την πραγματικότητα, καθώς είναι προϊόν Τεχνητής Νοημοσύνης.

Για του λόγου το αληθές, ας ρίξουμε μια ματιά στα χαρακτηριστικά της:

1. Στα πόδια: Η Τεχνητή Νοημοσύνη συνήθως δυσκολεύεται με τα άκρα. Σε αυτή την περίπτωση, φαίνεται να υπάρχει ένα επιπλέον ζευγάρι πόδια δίπλα στον Εμανουέλ Μακρόν. Αν κάνουμε zoom, μπορούμε επίσης να παρατηρήσουμε ότι τα γόνατα της γυναίκας με το κόκκινο φόρεμα φαίνεται να μπερδεύονται το ένα με το άλλο, ενώ υπάρχει ένα ακόμη ψηλοτάκουνο παπούτσι πιο κάτω.
2. Το μοτίβο στο πάτωμα δεν είναι σταθερό: Ένα ακόμη συνηθισμένο πρόβλημα στις εικόνες που δημιουργούνται με Τεχνητή Νοημοσύνη. Υπάρχει μια περίεργη μπλε επιφάνεια μπροστά στην εικόνα, ενώ το μοτίβο φαίνεται να γίνεται ασυνάρτητο όσο απομακρύνεται από τον θεατή.
3. Οι γυναίκες στην εικόνα δεν μοιάζουν καθόλου με την Ιταλίδα πρωθυπουργό Τζόρτζια Μελόνι ή την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Τα ρούχα τους, δε, είναι τελείως διαφορετικά από εκείνα που φορούσαν οι ηγέτες στον Λευκό Οίκο.

Πώς έγινε viral μέσα σε λίγες ώρες

Το BBC επιχείρησε να εξετάσει πώς η εικόνα διαδόθηκε σε όλο τον κόσμο.

Βάζοντάς την στην αναζήτηση της Google, εμφανίστηκαν εκατοντάδες αποτελέσματα, με το βρετανικό δίκτυο να επιλέγει τις πρώτες 250 κοινοποιήσεις από αυτά τα αποτελέσματα.

Τα πρώτα αντίγραφα που εντόπισε δημοσιεύτηκαν από ολλανδόφωνους λογαριασμούς X τη Δευτέρα το απόγευμα, ενώ οι πρώτες δημοσιεύσεις με μεγάλο αριθμό προβολών προήλθαν από φιλορωσικούς λογαριασμούς – που συγκέντρωσαν 1,3 εκατομμύρια προβολές.

Το πιο δημοφιλές αντίγραφο, από όλα όσα είδε το BBC, δημοσιεύθηκε το απόγευμα και τελικά προβλήθηκε 2,2 εκατομμύρια φορές, προκαλώντας «κύμα» δημοσιεύσεων μέσα στην επόμενη ώρα.

Οι χρήστες που την κοινοποίησαν ανέβασαν ειρωνικές λεζάντες, σε πλατφόρμες όπως το Χ και το Telegram, σε γλώσσες όπως τα Αγγλικά, Γερμανικά, Ιταλικά, Λευκορωσικά, Ρωσικά, Γαλλικά, Αραβικά και Πολωνικά. Έτσι, λοιπόν, προστέθηκαν άλλες 1,7 εκατομμύρια προβολές.

Περίπου στις 21:00 της Δευτέρας, ξεκινώντας από το Ουκρανικό Telegram και μια κοινότητα επαλήθευσης γεγονότων στο Discord, άρχισαν να δημοσιεύονται αναφορές που επεσήμαναν ότι η εικόνα ήταν προϊόν AI. Ανάμεσα στις δημοσιεύσεις ήταν και εκείνες των Ουκρανικών καναλιών Trukha και Insider UA, που συγκέντρωσαν συνολικά ένα εκατομμύριο προβολές.

Ρωσικοί λογαριασμοί στο Telegram, όπως στρατιωτικοί σχολιαστές και φιλο-Κρεμλινικοί μπλόγκερ, επεσήμαναν ότι η εικόνα είχε κοινοποιηθεί από περισσότερους από μισό εκατομμύριο χρήστες. Παράλληλα, συντηρητικοί πολιτικοί λογαριασμοί στις ΗΠΑ στο X άρχισαν να τη κοινοποιούν με την παραδοχή ότι ήταν εικόνα AI.

Από τις 22:00 έως τις 00:00, τα πιο προβεβλημένα αντίγραφα που είδε το BBC προέρχονταν από χρήστες κατέρριπταν τους αρχικούς ισχυρισμούς και αποκαθιστούσαν την αλήθεια. Ανάμεσα σε αυτούς, ο Μάρεκ Μαγιερόφσκι, πρώην Πολωνός πρέσβης στις ΗΠΑ και το Ισραήλ, ο οποίος έγραψε: «Συγχαρητήρια σε όλους όσοι έπεσαν στην παγίδα».