Έρευνα ανατρέπει όσα γνωρίζαμε για τα αντικαταθλιπτικά και την αύξηση βάρους

Οι παρενέργειες των αντικαταθλιπτικών δεν είναι ίδιες για όλους τους τύπους φαρμάκων, αποκαλύπτει νέα έρευνα από το Ηνωμένο Βασίλειο. Όπως δείχνουν τα δεδομένα επιστημόνων του King’s College London και του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, ορισμένα αντικαταθλιπτικά μπορεί να προκαλέσουν σημαντικές αλλαγές στο βάρος, τον καρδιακό ρυθμό και την αρτηριακή πίεση, ενώ άλλα έχουν πολύ πιο περιορισμένες σωματικές επιπτώσεις.

Συγκεκριμένα, άνθρωποι που λαμβάνουν ορισμένους τύπους αντικαταθλιπτικών μπορεί να πάρουν έως και 2 κιλά μέσα στους δύο πρώτους μήνες της θεραπείας, ενώ ασθενείς που λαμβάνουν άλλα φάρμακα μπορεί να χάσουν αντίστοιχο ή και μεγαλύτερο βάρος, σύμφωνα με μια μεγάλη ανασκόπηση πιθανών παρενεργειών.

Οι ερευνητές ζητούν οι κατευθυντήριες οδηγίες για τη χορήγηση αντικαταθλιπτικών να επικαιροποιηθούν ώστε να αντικατοπτρίζουν αυτά τα νέα ευρήματα.

Τα αντικαταθλιπτικά είναι φάρμακα που μπορούν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση ψυχικών διαταραχών, όπως η κατάθλιψη και το άγχος, και συνήθως συνιστώνται για χρήση έως και δύο ετών.

Η μελέτη ανέλυσε δεδομένα από 151 κλινικές δοκιμές σχετικά με αντικαταθλιπτικά, συγκρίνοντας τις επιπτώσεις στη σωματική υγεία από 30 διαφορετικά φάρμακα σε περισσότερους από 58.000 ανθρώπους.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι υπάρχουν σημαντικές διαφορές στις παρενέργειες ανάμεσα στα διάφορα φάρμακα, παρόλο που οι περισσότερες από τις μελέτες αφορούσαν μόνο οκτώ εβδομάδες χρήσης.

Για παράδειγμα, καταγράφηκε διαφορά έως και 4 κιλών στη μέση μεταβολή βάρους μεταξύ ορισμένων φαρμάκων: περίπου 2,5 κιλά απώλεια βάρους με την αγομελατίνη, σε σύγκριση με περίπου 2 κιλά αύξηση βάρους με τη μαπροτιλίνη.

Αύξηση βάρους παρατηρήθηκε σχεδόν στους μισούς από όσους λάμβαναν μαπροτιλίνη ή αμιτριπτυλίνη, ενώ περισσότεροι από τους μισούς που έπαιρναν αγομελατίνη παρουσίασαν απώλεια βάρους.

Η μελέτη βρήκε επίσης διαφορά 21 παλμών το λεπτό στον καρδιακό ρυθμό μεταξύ όσων λάμβαναν φλουβοξαμίνη και νορτριπτυλίνη, καθώς και διαφορά 11 mmHg στην αρτηριακή πίεση μεταξύ νορτριπτυλίνης και δοξεπίνης.

Ο Δρ. Τόμπι Πίλινγκερ, κλινικός λέκτορας στο King’s College London, δήλωσε:

“Τα αντικαταθλιπτικά είναι από τα πιο ευρέως χρησιμοποιούμενα φάρμακα παγκοσμίως. Παρότι πολλοί άνθρωποι ωφελούνται από αυτά, δεν είναι όλα ίδια – ορισμένα μπορούν να οδηγήσουν σε σημαντικές αλλαγές στο βάρος, τον καρδιακό ρυθμό και την αρτηριακή πίεση μέσα σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα.

Τα ευρήματά μας δείχνουν ότι οι SSRIs (εκλεκτικοί αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης), που είναι η πιο συχνά συνταγογραφούμενη κατηγορία αντικαταθλιπτικών, τείνουν να έχουν λιγότερες σωματικές παρενέργειες, κάτι που είναι ενθαρρυντικό.

Ωστόσο, για άλλα φάρμακα, ίσως χρειάζεται πιο στενή παρακολούθηση της φυσικής υγείας. Στόχος δεν είναι να αποτρέψουμε τη χρήση, αλλά να δώσουμε τη δυνατότητα σε ασθενείς και γιατρούς να κάνουν ενημερωμένες επιλογές και να ενισχύσουμε την εξατομικευμένη φροντίδα”.

Ο Καθηγητής Αντρέα Τσιπριάνι από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης πρόσθεσε:

«Τα αποτελέσματά μας υπογραμμίζουν τη σημασία της συνεκτικής λήψης αποφάσεων, μιας συνεργατικής διαδικασίας κατά την οποία οι ασθενείς υποστηρίζονται από τους γιατρούς τους ώστε να καταλήξουν από κοινού σε μια απόφαση για τη θεραπεία τους, λαμβάνοντας υπόψη τις προτιμήσεις, τις προσωπικές συνθήκες, τους στόχους, τις αξίες και τις πεποιθήσεις τους. Αυτός πρέπει να είναι ο δρόμος προς τα εμπρός, τόσο στο NHS όσο και διεθνώς».