Η τεχνική ενός ορθοπεδικού από τη Δανία που σώζει παιδιά στο Ιράκ
Η μαρτυρία ενός χειρουργού από την αποστολή του στη Μοσούλη με τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα.
- 12 Αυγούστου 2023 07:07
Πέντε χρόνια μετά τη λήξη του πολέμου, οι χειροβομβίδες που δεν έχουν εκραγεί είναι μόνο μία πτυχή της σύγκρουσης που εξακολουθεί να επηρεάζει τους κατοίκους της Μοσούλης στο Ιράκ. Ο ορθοπεδικός χειρουργός, Peter Tengber, θυμάται την αποστολή του εκεί την άνοιξη του 2022.
Ο 12χρονος Shaher έπαιζε με τους φίλους του όταν ξαφνικά εξερράγη δίπλα του μια χειροβομβίδα. Η δύναμη της έκρηξης ξεφλούδισε το δέρμα από το ένα του πόδι και έσπασε την κνήμη του (οστό της κνήμης).
«Αρχικά φαινόταν ότι η μόνη λύση θα ήταν να ακρωτηριάσουμε το πόδι του Shaher», λέει ο ορθοπεδικός χειρουργός Peter Tengberg. «Είχαμε όμως την ευκαιρία να χρησιμοποιήσουμε μια τεχνική γνωστή ως “μεταφορά οστών” και μέσω αυτής καταφέραμε να το σώσουμε».
Ο Peter όταν δεν πηγαίνει σε αποστολές, εργάζεται σε ένα νοσοκομείο κοντά στην Κοπεγχάγη, αλλά στη Μοσούλη είχε να αντιμετωπίσει αρκετά διαφορετικά καθήκοντα, όπως η φροντίδα των σοβαρών τραυματισμών που συμβαίνουν όταν οι άνθρωποι δέχονται πυρά από σφαίρες ή χειροβομβίδες.
«Πρόκειται για τραυματισμούς που απαιτούν προηγμένη ορθοπεδική χειρουργική για την αποφυγή ακρωτηριασμών», λέει ο Peter. «Και επειδή δεν υπάρχουν δημόσια νοσοκομεία στην περιοχή με τη δυνατότητα να κάνουν τέτοιου είδους χειρουργικές επεμβάσεις, ήταν επίσης καθήκον μας να περιθάλψουμε περιστατικά τροχαίων και άλλων ατυχημάτων».
Μια σημαδεμένη πόλη
Έχουν περάσει περισσότερα από πέντε χρόνια από το τέλος του πολέμου στη Μοσούλη, αλλά οι επιπτώσεις του εξακολουθούν να είναι αισθητές.
«Όταν έφτασα, με υποδέχτηκε ένα πλήθος από σπίτια που είχαν καταρρεύσει και οι προσόψεις τους ήταν διάτρητες από πυροβολισμούς», λέει ο Peter. «Όλα τα κυβερνητικά νοσοκομεία είχαν ισοπεδωθεί κατά την τελευταία φάση της μάχης για τη Μοσούλη, ενώ στα ερείπια βρίσκονταν ακόμη πυρομαχικά που δεν έχουν εκραγεί, γεγονός που καθιστά πολύ δύσκολη την ανοικοδόμηση των υποδομών και των υπηρεσιών υγείας της πόλης».
«Το σύστημα υγείας βρίσκεται στα πρόθυρα της κατάρρευσης και για τους κάτοικους είναι πολύ δύσκολο να λάβουν βοήθεια για τις πιο βασικές ανάγκες υγείας. Το ίδιο ισχύει και για το ψυχολογικό τραύμα που υφίστανται οι άνθρωποι μετά τις φρικαλεότητες που έζησαν».
Κατά τη διάρκεια του πολέμου, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα λειτούργησαν αρκετές μονάδες τραύματος στη Μοσούλη, όπου οι ομάδες μας αντιμετώπισαν οξέα τραύματα από πυροβολισμούς και εκρήξεις. Στα πέντε χρόνια που μεσολάβησαν, οι ανάγκες υγείας των ανθρώπων έχουν αλλάξει. Ο Peter εντάχθηκε σε μια ομάδα που επικεντρώνεται τώρα στις συνεχιζόμενες συνέπειες της σύγκρουσης.
Αναδόμηση των οστών
Στο νοσοκομείο της Μοσούλης, ο Peter εργάστηκε ιδιαίτερα με τη μεταφορά οστών, μια τεχνική κατά την οποία αφαιρείται το κατεστραμμένο τμήμα ενός οστού και στη συνέχεια, με την πάροδο του χρόνου, διεγείρεται η ανάπτυξη νέου οστού για να γεμίσει το κενό.
«Ένας από τους ασθενείς που βοήθησα στη θεραπεία ήταν ο 12χρονος Shaher, του οποίου το πόδι είχε σπάσει από έκρηξη χειροβομβίδας. Μαζί με τους Ιρακινούς συναδέλφους μου, αφαιρέσαμε το νεκρό οστό από τη μέση της κνήμης του. Με τον τρόπο αυτό μίκρυνε άμεσα το πόδι του κατά έξι εκατοστά. Αργότερα ξεκινήσαμε τη διαδικασία ενθάρρυνσης της ανάπτυξης νέου οστού -μακρύναμε το πόδι του κατά ένα χιλιοστό την ημέρα».
Η διαδικασία επιμήκυνσης των οστών απαιτεί χρόνο, οπότε όταν ο Peter επέστρεψε στη Δανία, οι Ιρακινοί συνάδελφοί του συνέχισαν να εργάζονται με τον Shaher. Ο Peter βρίσκεται σε τακτική επαφή με τους Ιρακινούς χειρουργούς για να συζητήσουν τη διαδικασία και τη μελλοντική θεραπεία.
«Όταν για πρώτη φορά φροντίσαμε το πόδι του Shaher, μας είπε ότι ήθελε να μπορεί να παίξει ξανά ποδόσφαιρο με τους φίλους του. Ελπίζουμε ότι αυτό θα γίνει σύντομα δυνατό» λέει ο Peter.
Στην πατρίδα του, στη Δανία, το νοσοκομείο του Peter κάνει μόνο τρεις μεταφορές οστών το χρόνο. Εν τω μεταξύ, ο ίδιος και η ομάδα του χρησιμοποίησαν την τεχνική για να βοηθήσουν έως και επτά ασθενείς κατά τη διάρκεια του σύντομου χρόνου που ήταν στη Μοσούλη, και η ομάδα συνεχίζει να τη χρησιμοποιεί και σήμερα.
«Νιώθω καλά που μπόρεσα να μεταδώσω κάποιες από τις εξειδικευμένες γνώσεις μου στους μόνιμους χειρουργούς του νοσοκομείου. Αυτές οι δεξιότητες θα μείνουν μαζί τους στη Μοσούλη, παρόλο που η αποστολή μου τελείωσε, και αυτό είναι το σωστό».
