Ύπατη Αρμοστεία: Αριθμοί σοκ – Οι εκτοπισμένοι αντιστοιχούν σε πληθυσμό ίσο με της Ιαπωνίας

Σε ιστορικά επίπεδα σε όλο τον πλανήτη εκτοξεύτηκαν οι αναγκαστικοί εκτοπισμοί πληθυσμών την περασμένη χρονιά, σύμφωνα με την έκθεση Παγκοσμίων Τάσεων του 2024 της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες.

Η αύξηση του συνολικού αναγκαστικού εκτοπισμού στα 120 εκατομμύρια ανθρώπων μέχρι τον Μάιο του 2024, είναι η 12η κατά σειρά αύξηση που καταγράφεται ετησίως και όπως σημειώνει η Ύπατη Αρμοστεία, αντανακλά τις νέες συγκρούσεις αλλά και την αποτυχία επίλυσης των μακροχρόνιων κρίσεων.

Ο αριθμός αυτός κάνει τους εκτοπισμένους τον 12ο μεγαλύτερο “πληθυσμό ανθρώπων” στον πλανήτη αυτή τη στιγμή, κάτι που θα αναλογούσε στο μέγεθος ενός κράτους όπως η Ιαπωνία.

Βασικός παράγοντας που αυξάνει τα ποσοστά είναι η καταστροφική σύγκρουση στο Σουδάν: Από τον Απρίλιο του 2023 πάνω από 7,1 άνθρωποι καταγράφηκαν ως εκτοπισμένοι μέσα στα σύνορα της χώρας, και ακόμη 1,9 εκ. εκτός χώρας. Μέχρι το τέλος του 2023 ένα σύνολο 10,8 Σουδανών είχαν χάσει τις εστίες τους.

Στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό και τη Μιανμάρ εκατομμύρια άνθρωποι εκτοπίστηκαν εσωτερικά λόγω άγριων συγκρούσεων.

Το δράμα των εκτοπισμένων

Η Υπηρεσία Αρωγής και Έργων του ΟΗΕ για τους Παλαιστινίους Πρόσφυγες στην Εγγύς Ανατολή εκτιμά ότι μέχρι το τέλος του περασμένου έτους, έως και 1,7 εκατομμύρια άνθρωποι (το 75% του συνολικού πληθυσμού) είχαν χάσει τις εστίες τους στη Λωρίδα της Γάζας λόγω του πολέμου. Αρκετοί Παλαιστίνιοι πρόσφυγες έχουν αναγκαστεί να μετακινηθούν πολλαπλές φορές.

Η μεγαλύτερη παγκόσμια κρίση εκτοπισμένων συνεχίζει να καταγράφεται στη Συρία με 13,8 εκ. ανθρώπους να έχουν εκτοπιστεί εντός και εκτός χώρας λόγω των συγκρούσεων.

“Πίσω από αυτούς τους μεγάλους και αυξανόμενους αριθμούς κρύβονται αμέτρητες ανθρώπινες τραγωδίες. Αυτός ο πόνος πρέπει να παρακινήσει την παγκόσμια κοινότητα για να ενεργήσει επειγόντως για την άμεση αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτιών των εξαναγκαστικών εκτοπισμών”, δήλωσε ο Filippo Grandi, Ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες.

Ποιοι πληθυσμοί έλαβαν άσυλο μέσα στο 2023:

“Είναι πλέον καιρός για τους αντιμαχόμενους να αρχίσουν να σέβονται τους βασικούς νόμους που διέπουν τις πολεμικές συρράξεις και το Διεθνές Δίκαιο. Το γεγονός είναι ότι χωρίς καλύτερη συνεργασία και συντονισμένες προσπάθειες για την αντιμετώπιση των συγκρούσεων, των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την κλιματική κρίση, τα ποσοστά εκτοπισμού θα συνεχίσουν να αυξάνονται, φέρνοντας νέα δυστυχία και δαπανηρές ανθρωπιστικές βοήθειες”.

Η μεγαλύτερη αύξηση στους αριθμούς των εκτοπισμένων προήλθε από άτομα που τράπηκαν σε φυγή από τις συγκρούσεις και παραμένουν εντός των συνόρων των πατρίδων τους, αυξάνοντας τα νούμερα αυτά σε 68,3 εκατομμύρια άτομα σύμφωνα με το Κέντρο Παρακολούθησης Εσωτερικού Εκτοπισμού, κάτι που σηματοδοτεί μια αύξηση της τάξης του 50% σε ένα διάστημα πέντε ετών.

Ο αριθμός των προσφύγων και άλλων που χρήζουν διεθνούς προστασίας, ανήλθε στα 43,4 εκατομμύρια. Η συντριπτική πλειοψηφία των προσφύγων είναι φιλοξενούμενοι σε γειτονικές χώρες, με το 75% να προσπαθεί να επιβιώσει σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδηματικού επιπέδου που από κοινού παράγουν λιγότερο από το 20% του παγκόσμιου εισοδήματος.

Η έκθεση κατέδειξε ότι περισσότεροι από 5 εκατομμύρια εσωτερικά εκτοπισμένοι και 1 εκατομμύριο πρόσφυγες επέστρεψαν στην πατρίδα τους το 2023. Αυτά τα στοιχεία δείχνουν κάποια πρόοδο προς τις μακροπρόθεσμες λύσεις, όπως παρατηρεί η Ύπατη Αρμοστεία. Επίσης, στα θετικά προσμετράται το γεγονός πως οι επανεγκαταστάσεις αυξήθηκαν σε σχεδόν 160.000 το 2023.

Οι δρόμοι της μετανάστευσης από την Αφρική:

“Οι πρόσφυγες – και οι κοινότητες που τους φιλοξενούν – χρειάζονται αλληλεγγύη και περαιτέρω βοήθεια. Είναι άνθρωποι που μπορούν να συμβάλλουν θετικά στις κοινωνίες που ζουν αν ενσωματωθούν”, συμπληρώνει ο Ύπατος Αρμοστής, Grandi.

“Επίσης, πέρυσι εκατομμύρια επέστρεψαν στα σπίτια τους, κάτι που σηματοδοτεί μια σημαντική αχτίδα ελπίδας. Οι λύσεις είναι εκεί έξω, έχουμε δει χώρες όπως η Κένυα να πρωτοστατούν στην ένταξη των προσφύγων – αλλά χρειάζεται πραγματική δέσμευση από όλους”, αναφέρει.

Η έκθεση προχώρησε άλλωστε και σε συμπερίληψη των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής και πώς αυτή επηρεάζει όλο και περισσότερο τους πληθυσμούς ως προς την εκτόπισή τους.

Χάρτης επικινδυνότητας για εκτοπισμούς λόγων κλιματικής κρίσης:

Δεδομένων των τεράστιων προκλήσεων που αντιμετωπίζουν 120 εκατομμύρια βίαια εκτοπισμένοι άνθρωποι που περιγράφονται στην παγκόσμια αναφορά τάσεων, η Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες παραμένει σταθερή στη δέσμευσή της για την παροχή νέων προσεγγίσεων και λύσεων ώστε να βοηθήσει τα άτομα που αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους, όπου κι αν βρίσκονται στον πλανήτη.

global-trends-report-2023