Δημοψήφισμα 10 χρόνια μετά: Ποιοι και γιατί κρύβουν τα πρακτικά της 6ης Ιουλίου

Μετέωρο θεσμικά, αλλά κυρίως πολιτικά, παραμένει το θέμα της δημοσιοποίησης των πρακτικών του Συμβουλίου των Πολιτικών Αρχηγών που έγινε στις 6 Ιουλίου του 2015. Μια ημέρα μετά το δημοψήφισμα για την αποδοχή της συμφωνίας που είχαν προτείνει οι λεγόμενοι «Θεσμοί».

Οκτώ μέρες

Έχουν περάσει 8 ημέρες από την δημόσια έκκληση του Αλέξη Τσίπρα, να δοθούν στην δημοσιότητα τα ντοκουμέντα της συγκεκριμένης συνάντησης. Ενός Συμβουλίου Πολιτικών Αρχηγών, δηλαδή, που συγκάλεσε ο ίδιος με την ιδιότητα του πρωθυπουργού προκειμένου οι πολιτικές δυνάμεις της περιόδου εκείνης να εκφράσουν τις θέσεις τους μετά το αποτέλεσμα του Δημοψηφίσματος της 5^ης Ιουλίου. Θυμίζουμε ότι εκεί μετείχαν οι επικεφαλής των κομμάτων ΣΥΡΙΖΑ, Ν.Δ, ΠΑΣΟΚ, Ποτάμι, ΚΚΕ και  Ανεξάρτητοι Έλληνες που μετείχαν στην κυβέρνηση.

Τις προηγούμενες ημέρες έχουν καταγραφεί 4 καταφάσεις και μία άρνηση για το συγκεκριμένο ζήτημα. Σε αυτές περιλαμβάνεται φυσικά το αίτημα του Αλέξη Τσίπρα, η άμεση απόκριση του ΚΚΕ που τάχθηκε υπέρ της δημοσιοποίησης, η θετική γνώμη του πρώην επικφαλής του Ποταμιού Σταύρου Θεοδωράκη αλλά και η συναίνεση του πρώην πρόεδρου των Ανεξάρτητων Ελλήνων, Πάνου Καμμένου. Να σημειωθεί μάλιστα ότι όσοι συναινούν δεν διατηρούν σήμερα κάποια ιδιαίτερη σχέση με τον πρώην πρωθυπουργό. Σε κάποιες περιπτώσεις μάλιστα ισχύει το ακριβώς αντίθετο.

Η μόνη άρνηση ανήκει στον κορυφαίο πολιτειακό παράγοντα της χώρας. Αφού ήταν ο Κώστας Τασούλας αυτός που ανέλαβε να απαντήσει (και μάλιστα δύο φορές) στο αίτημα του Αλέξη Τσίπρα μιας και ήταν ο αποδέκτης της επιστολής του πρώην πρωθυπουργού. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν επικαλέστηκε κάποια ρητή απαγόρευση του Συντάγματος ή της νομοθεσίας. Αντιθέτως επικαλέστηκε μία συνάφεια του «άτυπου» όπως το χαρακτήρισε όργανο του Συμβουλίου Πολιτικών Αρχηγών με το αντίστοιχο «Συμβούλιο της Δημοκρατίας» που ήταν σε ισχύ πριν το 1986.

Επίσης δήλωσε αναφορικά με την φύση του Συμβουλίου των Πολιτικών Αρχηγών πως «τα διαλαμβανόμενα σε αυτό είναι απόρρητα, καθώς αφορούν σε σοβαρότατα εθνικά θέματα, γι’ αυτό και τα πρακτικά δεν κοινοποιούνται στους μετέχοντες του Συμβουλίου, αλλά παραμένουν στην Προεδρία της Δημοκρατίας».

Με την εκτίμηση του Κώστα Τασούλα ότι συζητήθηκαν απόρρητα θέματα ουσιαστικά διαφώνησε η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτικών δυνάμεων που μετείχαν στο Συμβούλιο Αρχηγών. Αυτό προκύπτει από το ότι 3 από τις 4 δημόσιες τοποθετήσεις έγιναν μετά από την απάντηση του Κώστα Τασούλα. Μόνη εξαίρεση το ΚΚΕ που έλαβε θέση νωρίτερα, όμως το συγκεκριμένο κόμμα είναι γνωστό διαχρονικά για την πρακτική του επι δεκαετίες να μην διαρρέει η πολύ περισσότερο να δημοσιοποιεί πληροφορίες για ζητήματα που σχετίζονται με την εξωτερική πολιτική και άμυνα της χώρας.

ΝΔ και ΠΑΣΟΚ

Ουσιαστικά οι δύο πολιτικές δυνάμεις που δεν έχουν συναινέσει στην δημοσιοποίηση των πρακτικών της 6^ης Ιουλίου είναι το ΠΑΣΟΚ και η Νέα Δημοκρατία. Η Χαριλάου Τρικούπη φάνηκε εξαρχής απρόθυμη να εμπλακεί στην συγκεκριμένη δημόσια πολιτική συζήτηση. Έκτοτε φαίνεται να τηρεί τις αποστάσεις της μην επιλέγοντας να φέρει το συγκεκριμένο ζήτημα στο επίκεντρο της επικαιρότητας.

Πολύ πιο «δυναμική» όμως φαίνεται να είναι για το ζήτημα αυτό η στάση της Νέας Δημοκρατίας. Ιδίως από την στιγμή που ο συγκεκριμένος πολιτικός σχηματισμός, όπως προκύπτει από τις δηλώσεις των κορυφαίων στελεχών της αλλά και του ίδιου του πρωθυπουργού, διατηρεί στο ακέραιο τις «κορώνες» για τον «καταστροφικό χαρακτήρα» της διαπραγμάτευσης και των κινήσεων που έκανε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, το πρώτο 6μηνο του 2015. Παρότι έκτοτε έχουν περάσει 10 χρόνια στις κατά καιρούς πρωθυπουργικές ομιλίες και δευτερολογίες στην Βουλή εντοπίζονται ακόμη τέτοιου είδους αναφορές.

Επίσης είναι δύσκολο να αποδεχθεί κανείς αβασάνιστα, πως η δημόσια θέση που έλαβε ο Πρόεδρος της Δημομρατίας, Κώστας Τασούλας, προέκυψε δίχως να συζητήσει – τουλάχιστον- το ζήτημα αυτό με την κυβέρνηση. Στοιχείο που ενισχύεται – ως αίσθηση- από το γεγονός πως ο ΠτΔ είναι ο μόνος στην μεταπολιτευτική ιστορία της χώρας που έχει τα αυστηρά χαρακτηριστικά ενός «παραταξιακού» προέδρου, όπως τουλάχιστον εκτίμησε η αντιπολίτευση την περίοδο της εκλογής του.

Από την πλευρά του Αλέξη Τσίπρα, όπως προκύπτει από την αντίδρασή του και το πνεύμα της επιστολής με την οποία ζήτησε την δημοσιοποίηση των πρακτικών φαίνεται να εκτιμάται πως υπάρχει ένα σαφές κίνητρο: Η «διατήρηση» της προπαγάνδας που καταγράφθηκε εναντίον των κυβερνήσεων στις οποίες ηγήθηκε την τελευταία 10ετία.

Η Α.Μέρκελ

Τέλος αξίζει να σημειωθεί ότι «ρωγμή» στο αφήγημα της Νέας Δημορκατίας για την περίοδο της πρώτης διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ φαίνεται να αποτελεί και η πρόσφατη παρουσία της Άνγκελα Μέρκελ στην Αθήνα. Προ ημερών παραβρέθηκε σε εκδήλωση για την παρουσίαση του βιβλίου της και μίλησε για το περίφημο καλοκαίρι του 2015.

Δεν έκρυψε τον αιφνιδιασμό της όταν η κυβέρνηση Τσίπρα αποφάσισε όχι μόνον να καταφύγει σε δημοψήφισμα αλλά και να ταχθεί υπέρ του «Όχι». Παράλληλα όμως έδωσε με σαφήνεια την αίσθηση πως θεωρούσε ότι διαπραγματεύονταν με μία συγκροτημένη κυβέρνηση που διέθετε στόχους και στρατηγική. Χρησιμοποιώντας μάλιστα φράσεις του είδους «θεωρώ σημαντικό ότι ο Τσίπρας ήταν ειλικρινής, δεν προσπάθησε να με παραπλανήσει. Στην πρώτη συνάντηση συμφωνήσαμε για τη διαδικασία, πώς θα κινηθούμε στην πορεία».

Επίσης την επισήμανση ότι «αι οι 2 είχαμε τη βούληση να δουλέψουμε πάνω στη δύσκολη υπόθεση, εγώ δεν ήθελα να φύγει η Ελλάδα από το ευρώ, κι αυτός δεν ήθελε μνημόνιο». Μια εικόνα που προδήλως εν παραπέμπει στην κριτική που έχει ασκηθεί από την Ν.Δ για απουσία γνώσης, προετοιμασίας και κυρίως τυχοδιωκτική προσέγγιση.