ΕΔΔΑ: Οριστική καταδίκη της Ελλάδας για τις επαναπροωθήσεις στον Έβρο

Την 1η Ιουλίου 2025 το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) απέρριψε το αίτημα της ελληνικής κυβέρνησης για παραπομπή, στην Ευρεία Σύνθεση του Δικαστηρίου, της πρώτης υπόθεσης, που εξετάστηκε από το Δικαστήριο, σε σχέση με καταγγελία pushback αιτούσας άσυλο από την Τουρκία στον Έβρο από τις ελληνικές αρχές.

Υπενθυμίζεται ότι στις 7 Ιανουαρίου 2025, το ΕΔΔΑ με την εμβληματική απόφασή του A.R.E. κατά Ελλάδας (αρ. προσφ. 15783/21) καταδίκασε για πρώτη φορά την Ελλάδα σε υπόθεση επαναπροώθησης (pushback), την οποία υποστήριξαν, ενώπιον του Δικαστηρίου, δικηγόροι του Ελληνικού Συμβουλίου για τους Πρόσφυγες (ΕΣΠ).

Σύμφωνα με το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες, το ΕΔΔΑ δέχτηκε:

• την «συστηματική πρακτική επαναπροώθησης από τις ελληνικές αρχές πολιτών τρίτων χωρών από την περιοχή του Έβρου προς την Τουρκία»,
• ότι έλαβε χώρα η επαναπροώθηση (pushback), της Α.R.E., Τουρκάλας αιτούσας άσυλο, από τις ελληνικές Αρχές,
• ότι η A.R.E. κρατήθηκε παρανόμως από τις ελληνικές αρχές πριν το pushback,
• ότι οι ελληνικές δικαστικές αρχές δεν διεξήγαγαν αποτελεσματική ποινική έρευνα και αρχειοθέτησαν τη μήνυση της A.R.E. παρά τα αποδεικτικά στοιχεία,
• και διαπίστωσε παραβιάσεις της Ευρωπαϊκής Συμβάσης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ) [της απαγόρευσης βασανιστηρίων και της έκθεσης σε απάνθρωπη και εξευτελιστική μεταχείριση (άρθρα 3, 3 και 13), του δικαιώματος στην προσωπική ελευθερία και ασφάλεια (άρθρο 5) και του δικαιώματος σε πραγματική προσφυγή (άρθρο13 σε συνδυασμό με τα άρθρα 2 και 3)].

Πλέον, με την απόρριψη, από το ΕΔΔΑ, του αιτήματος της ελληνικής κυβέρνησης να επανεξεταστεί η υπόθεση από την Ευρεία Σύνθεση του Δικαστηρίου, η απόφαση A.R.E. κατά Ελλάδας (αρ. προσφ. 15783/21) καθίσταται οριστική.

Σημειώνεται ότι, μέχρι και σήμερα, οι Ελληνικές Αρχές αρνούνται συστηματικά την πρακτική των pushbacks στα ελληνικά σύνορα. Η οριστική, πλέον, Απόφαση του ΕΔΔΑ επιβεβαιώνει ότι οι επαναπροώθησεις στα ελληνικά σύνορα αποτελούν συστηματική πρακτική των ελληνικών αρχών, όπως αυτή ήδη καταγράφεται, επί σειρά ετών, από πολυάριθμες εκθέσεις διεθνών, ευρωπαϊκών και εθνικών οργανισμών καθώς επίσης και στις καθημερινές καταγγελίες από τα θύματα επαναπροωθήσεων, που δέχεται και η οργάνωση μας.

Το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες επισημαίνει, ότι από τη δημοσίευση της απόφασης A.R.E στις 7-1-2025, μέχρι και σήμερα, το ΕΣΠ έχει υποβάλει στο ΕΔΔΑ 14 αιτήματα ασφαλιστικών μέτρων (R 39), τα οποία έγιναν όλα δεκτά εκπροσωπώντας 55 αιτούντες άσυλο (μεταξύ αυτών οικογένειες με παιδιά), εκ των οποίων 20 αιτούντες από την Τουρκία και 35 αιτούντες άλλων εθνικοτήτων (Συρία, Αφγανιστάν, Ιράκ, Ιράν, ανιθαγενής).

“Σε 2 από αυτές τις υποθέσεις, οι αιτούντες από την Τουρκία συνελήφθησαν νομότυπα και υπήχθησαν στη νόμιμη διαδικασία από τις ελληνικές αρχές, σε 2 υποθέσεις, που αφορούν σε 2 Τούρκους αιτούντες άσυλο, οι αιτούντες καταγγέλλουν ότι υπέστησαν pushback από τις ελληνικές αρχές και αφού εισήλθαν εκ νέου στην Ελλάδα συνελήφθησαν νομότυπα, σε άλλες 7 υποθέσεις, που αφορούν σε 41 αιτούντες άσυλο, πληροφορηθήκαμε ότι όλοι επαναπροωθήθηκαν στην Τουρκία και σε 3 υποθέσεις, που αφορούν σε 8 αιτούντες άσυλο ( οικογένειες Αφγανών με μικρά παιδιά) και σε 2 Τούρκους αιτούντες δεν λάβαμε καμία πληροφορία για το πού βρίσκονται.

Καλούμε και πάλι τις αρμόδιες ελληνικές αρχές να σταματήσουν τις επαναπροωθήσεις και τις ελληνικές δικαστικές αρχές να διερευνούν αποτελεσματικά τις σχετικές καταγγελίες”, αναφέρει η σχετική ανακοίνωση.