Τράπεζες: Μαζική στροφή στα Ομολογιακά Α/Κ

«Πλασματική» χαρακτηρίζουν υψηλόβαθμα τραπεζικά στελέχη την μείωση που καταγράφουν οι καταθέσεις στο πιστωτικό σύστημα από την αρχή του έτους, σημειώνοντας ταυτόχρονα πως η συνολική εικόνα δεν είναι ενδεικτική της οικονομικής κατάστασης των πολιτών.

Και αυτό γιατί πρόκειται ουσιαστικά για μετατόπιση των κεφαλαίων σε άλλους καταθετικούς προορισμούς με σαφώς ελκυστικότερες αποδόσεις σε σχέση με τους λογαριασμούς προθεσμίας όπου λόγο της συνεχιζόμενης πρώτης των επιτοκίων έχουν καταστεί εδώ και μήνες χωρίς κανένα ουσιαστικά επενδυτικό κίνητρο.

Όπως αναλύουν οι ίδιες πηγές «η μείωση που καταγράφεται στις καταθέσεις δεν είναι αποτέλεσμα συρρίκνωσης του διαθέσιμου εισοδήματος, ενώ σε καμία περίπτωση δεν προκύπτει ότι οι περισσότεροι Έλληνες «τρώνε από τα έτοιμα». Η πραγματικότητα είναι πως η περιουσία των Ελλήνων συνεχίζει να αυξάνεται, αλλά πλέον οι επενδυτικές – αποταμιευτικές επιλογές είναι σαφώς διαφορετικές σε σχέση με το πρόσφατο παρελθόν.

Έτσι από την μία τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος αναδεικνύουν ότι οι καταθέσεις των φυσικών προσώπων, ήτοι των εργαζομένων, των συνταξιούχων και των ελεύθερων επαγγελματιών, μειώθηκαν τους πρώτους πέντε μήνες του 2025 κατά 1,65 δισ. ευρώ.

Από την άλλη όμως τα στατιστικά στοιχεία της Ένωσης Θεσμικών Επενδυτών δείχνουν ότι  στο πεντάμηνο Ιανουάριος – Μάιος 2025 οι καθαρές εισροές σε αμοιβαία κεφάλαια έφτασαν τα 2,82 δισ. ευρώ, ποσό που υπερκαλύπτει τις απώλειες στην καταθετική βάση των ιδιωτών. Μάλιστα η πλειονότητά τους, περί τα 2,3 δισ. ευρώ κατευθύνθηκε σε προϊόντα που επενδύουν σε ομολογιακούς τίτλους. Προέρχονται δηλαδή από συντηρητικούς κατά βάση καταθέτες που επιζητούν μία απόδοση καλύτερη των προθεσμιακών καταθέσεων χωρίς ιδιαίτερο ρίσκο.

Ζήτηση για ομολογιακά Α/Κ

Στην κορυφή των προτιμήσεων των αποταμιευτών παραμένουν τα ομολογιακά αμοιβαία κεφάλαια και ιδιαίτερα εκείνα που είναι προκαθορισμένης διάρκειας και επενδύουν σε ομόλογα. Όπως εξηγούν τραπεζικά στελέχη ο λόγος είναι πως προσομοιάζουν, εξ αυτού του λόγου, με τις προθεσμιακές καταθέσεις και ταυτόχρονα ο επενδυτής έχει εικόνα για το εύρος της απόδοσης που δύναται να πετύχει.

Αυτήν τη στιγμή είναι διαθέσιμα προϊόντα της κατηγορίας, με διάρκεια 2 και 3 ετών, που υπόσχονται μέσο ετήσιο όφελος της τάξης του 1,5% – 2,2%. Πρόκειται για επίπεδα υψηλότερα των αποδόσεων στις προθεσμιακές καταθέσεις, τα οποία ταυτόχρονα εξασφαλίζονται για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.

Μαζική φυγή από τις προθεσμιακές

Ως γνωστόν η ΕΚΤ έχει προχωρήσει από τον περυσινό Ιούνιο σε οκτώ διαδοχικές μειώσεις των παρεμβατικών της δεικτών με άμεση, όπως είναι φυσικό, επίδραση στα επιτόκια των προθεσμιακών καταθέσεων που συγκέντρωσαν μεγάλο ενδιαφέρον την περίοδο του ακριβού χρήματος. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα επιτόκια στις προθεσμιακές καταθέσεις καταγράφουν μείωση σχεδόν 50% μέσα σε σχεδόν ένα χρόνο. Ως εκ τούτου μεγάλη μερίδα των αποταμιευτών στράφηκαν μαζικά στην αναζήτηση ελκυστικότερων αποδόσεων για τα εισοδήματά τους. Πρόκειται για τάση που καταγράφεται ήδη τη διετία 2023 – 2024, και η οποία εκτιμάται, σύμφωνα με τραπεζικά στελέχη, πως θα ενισχυθεί ακόμη περισσότερο το επόμενο διάστημα.

Είναι χαρακτηριστικό ότι αν και μέχρι πριν από περίπου ένα χρόνο οι συστημικοί τραπεζικοί όμιλοι διέθεταν προϊόντα με αποδόσεις που προσέγγιζαν το 2%, η εικόνα σήμερα είναι τελείως διαφορετική.

Τα περισσότερα προϊόντα διατίθενται με επιτόκια που υπολείπονται του 1%, ενώ στα μικρότερα πιστωτικά ιδρύματα δεν ξεπερνούν το 1,6% και αυτό σε πολλές περιπτώσεις για ποσά τουλάχιστον 50.000 ευρώ.

Παράλληλα, έχει καταργηθεί η πλειονότητα των προθεσμιακών καταθέσεων με διάρκεια μεγαλύτερη του έτους, περιορίζοντας τις επιλογές των αποταμιευτών που θέλουν να κλειδώσουν ένα σίγουρο εισόδημα στην εποχή του φθηνού χρήματος, στην οποία έχουμε εισέλθει.

Τα στοιχεία που δημοσιεύει κάθε μήνα η Τράπεζα της Ελλάδος είναι ενδεικτικά. Το μέσο επιτόκιο στους λογαριασμούς προθεσμίας 1 – 12 μηνών υποχώρησε από τη ζώνη του 1,90% που βρισκόταν μέχρι και τον Αύγουστο του 2024, στο 1,33% τον περασμένο Απρίλιο.

Αντίστοιχα, στις προθεσμιακές καταθέσεις 15 – 24 μηνών, από το υψηλό του 1,86%, έχει πλέον πέσει στο 1,19%, ενώ ταυτόχρονα, όπως προαναφέρθηκε, έχουν περιοριστεί οι επιλογές των αποταμιευτών.