Το Ισραήλ κατεδαφίζει ολόκληρες πόλεις στη Γάζα, ακόμη και άθικτα κτίρια
Διαβάζεται σε 7'
Το Ισραήλ έχει κατεδαφίσει χιλιάδες κτίρια σε όλη τη Γάζα από τότε που αποσύρθηκε από την εκεχειρία με τη Χαμάς τον Μάρτιο, με ολόκληρες πόλεις και προάστια να ισοπεδώνονται.
- 18 Ιουλίου 2025 14:04
Σοκαριστικές δορυφορικές εικόνες που φέρνει στο φως ρεπορτάζ του BBC αποδεικνύουν την κλιμάκωση των “ελεγχόμενων μαζικών κατεδαφίσεων” κτιρίων στη Λωρίδα της Γάζας από το Ισραήλ, ακόμη και σε κτίρια που ήταν άθικτα μετά τους βομβαρδισμούς.
Μεγάλα τμήματα αυτής της καταστροφής έχουν προκληθεί από προγραμματισμένες κατεδαφίσεις, τόσο σε ήδη κατεστραμμένα κτίρια όσο και σε κτίρια που φαίνονταν σε μεγάλο βαθμό άθικτα, όπως χαρακτηριστικά σημειώνει το BBC. Πλάνα που έχουν τεκμηριωθεί ως μη παραποιημένα, καταγράφουν μεγάλες εκρήξεις , καθώς οι ισραηλινές δυνάμεις πραγματοποιούν ελεγχόμενες κατεδαφίσεις σε πολυκατοικίες, σχολεία και άλλες υποδομές.
Νομικοί εμπειρογνώμονες δήλωσαν στο BBC Verify ότι το Ισραήλ μπορεί να έχει διαπράξει εγκλήματα πολέμου βάσει της Σύμβασης της Γενεύης, η οποία απαγορεύει σε μεγάλο βαθμό την καταστροφή υποδομών από μια κατοχική δύναμη. Εκπρόσωπος των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων (IDF) δήλωσε ότι λειτουργούσαν σύμφωνα με το διεθνές Δίκαιο καθώς “η Χαμάς απέκρυψε εκουσίως στρατιωτικά περιουσιακά στοιχεία σε περιοχές αμάχων” και ότι “η καταστροφή περιουσίας εκτελείται μόνο όταν απαιτείται επιτακτική στρατιωτική ανάγκη”.
Τον Ιούλιο, ο υπουργός Άμυνας του Ισραήλ, Ισραήλ Κατζ, είχε περιγράψει τα σχέδια για αυτό που ο Νετανιάχου ονοματίζει ως “ανθρωπιστική πόλη” πάνω στα ερείπια της Ράφα, εκεί όπου στοιβάζονται πάνω από 600.000 Παλαιστίνιοι. Το σχέδιο αυτό έχει γνωρίσει διεθνείς αντιδράσεις. Ο πρώην πρωθυπουργός του Ισραήλ, Εχούντ Όλμερτ, δήλωσε στο BBC ότι η πρόταση “θα εκληφθεί παρόμοια με τη δημιουργία στρατοπέδου συγκέντρωσης”.
Το BBC αναφέρει πως οι ισραηλινοί έχουν κατεδαφίσει ακόμη και “υγιείς” υποδομές στη γειτονιά Τελ αλ-Σουλτάν της Ράφα, όπου βρισκόταν το μοναδικό εξειδικευμένο μαιευτήριο της περιοχής και ένα κέντρο φροντίδας για ορφανά και εγκαταλελειμμένα παιδιά. Το νοσοκομείο είναι ένα από τα λίγα κτίρια που έχουν απομείνει όρθια, σημειώνεται ενδεικτικά.
Ισραηλινές κατεδαφίσεις είναι επίσης ορατές σε άλλα μέρη της Λωρίδας, τα οποία δεν είχαν σοβαρές ζημιές κατά τη διάρκεια προηγούμενων βομβαρδισμών. Παράδειγμα είναι η αγροτική πόλη Khuza’a, μια κωμόπολη που αριθμούσε 11.000 κατοίκους πριν τον πόλεμο και ήταν γνωστή για τις εύφορες γεωργικές εκτάσεις και τις καλλιέργειές της όπως ντομάτες, σιτάρι και ελιές.
Ο IDF αναφέρει επισήμως πως κατεδάφισε 1.200 κτίρια στη Khuza’a, τα οποία, όπως ισχυρίζονται, αποτελούσαν μέρος “τρομοκρατικών υποδομών” που διοικούσε η Χαμάς. Κάτι ανάλογο έγινε στην κοντινή πόλη Αμπάσαν αλ-Καμπίρα, όπου ζούσαν περίπου 27.000 άνθρωποι πριν από τον πόλεμο. Φωτογραφίες που τραβήχτηκαν στις 31 Μαΐου και στις 8 Ιουλίου δείχνουν ότι η πόλη έχει ισοπεδωθεί.
Το Ισραήλ έχει δημιουργήσει εκτεταμένες “ζώνες ασφαλείας” και “διαδρόμους” που χωρίζουν τμήματα της Γάζας και έχει καταστρέψει μεγάλο αριθμό κτιρίων κατά μήκος και κοντά σε αυτές τις διαδρομές. Ο τελευταίος “διάδρομος” χωρίζει στα δύο τη δυτική από την ανατολική Χαν Γιουνίς.
Επίσης, από την αρχή του πολέμου, οι αναλυτές έχουν υποστηρίξει ότι το Ισραήλ προσπαθεί να δημιουργήσει βαθιές “ζώνες ασφαλείας” καταστρέφοντας κτίρια κοντά στα σύνορα, ωστόσο ορισμένες από τις περιοχές που έχουν διαλυθεί είναι βαθιά μέσα στη Γάζα. Στο Κιζάν Αμπού Ρασουάν – έναν αγροτικό οικισμό περίπου 7 χλμ. από τα ισραηλινά σύνορα – ό,τι είχε απομείνει όρθιο γκρεμίστηκε από τις 17 Μαΐου και μετά.
Το BBC Verify παρουσίασε στον Ισραηλινό Στρατό μια λίστα με μέρη στα οποία κατέγραψε κατεδαφίσεις, ζητώντας συγκεκριμένη στρατιωτική αιτιολόγηση. Ωστόσο ο IDF δεν ανταποκρίθηκε στο αίτημα αυτό.
“Όπως έχει τεκμηριωθεί ευρέως, η Χαμάς και άλλες τρομοκρατικές οργανώσεις κρύβουν στρατιωτικά περιουσιακά στοιχεία σε πυκνοκατοικημένες περιοχές πολιτών”, δήλωσε δημοσίως εκπρόσωπος του Ισραηλινού Στρατού. “Ο Ισραηλινός Στρατός εντοπίζει και καταστρέφει τρομοκρατικές υποδομές που βρίσκονται, μεταξύ άλλων σημείων, μέσα σε κτίρια σε αυτές τις περιοχές”.
“Εγκλήματα πολέμου στη Γάζα”
Δικηγόροι που μιλούν στο BBC Verify υποστήριξαν ότι η εκστρατεία αυτή θα μπορούσε να ισοδυναμεί με εγκλήματα πολέμου. Ο Eitan Diamond – ανώτερος νομικός εμπειρογνώμονας στο Διεθνές Κέντρο Ανθρωπιστικού Δικαίου Diakonia στην Ιερουσαλήμ – δήλωσε ότι δεν υπάρχει πρακτικά επαρκής αιτιολόγηση των πράξεων του Τελ Αβίβ βάσει της Τέταρτης Σύμβασης της Γενεύης, του εγγράφου που γενικά διέπει την προστασία των αμάχων σε καιρό πολέμου.
“Το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο απαγορεύει μια τέτοια ελεγχόμενη καταστροφή περιουσίας πολιτών κατά τη διάρκεια ένοπλης σύγκρουσης, εκτός από περιορισμένες συνθήκες απόλυτης στρατιωτικής επιχειρησιακής αναγκαιότητας”, δήλωσε ο κ. Diamond. “Η καταστροφή περιουσίας λόγω ανησυχιών ή εικασιών σχετικά με την πιθανή μελλοντική χρήση της (για παράδειγμα, ότι θα χρησιμοποιηθεί για την έναρξη επιθέσεων στο μέλλον) εμπίπτει σε μεγάλο βαθμό εκτός αυτής της εξαίρεσης”, είπε.
Η καθηγήτρια Janina Dill, συν-διευθύντρια του Ινστιτούτου Ηθικής, Δικαίου και Ένοπλων Συγκρούσεων της Οξφόρδης, δήλωσε ότι μια κατοχική δύναμη πρέπει να διοικεί μια περιοχή προς όφελος του πληθυσμού, κάτι που εν προκειμένω είναι μη συμβατό με όσα πράττονται. “Το Ισραήλ απλώς αφήνει περιοχές ακατοίκητες και δεν αφήνει τίποτα όρθιο”.
Πολλά από τα κτίρια που κατεδάφισαν οι Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις είχαν ήδη ερειπωθεί από τους βομβαρδισμούς και τις αεροπορικές επιδρομές, δήλωσε ο καθηγητής Εϊτάν Σαμίρ, διευθυντής του Κέντρου Στρατηγικών Μελετών BESA στο Ισραήλ και πρώην αξιωματούχος του Υπουργείου Στρατηγικών Υποθέσεων, υποστηρίζοντας τις πρακτικές του IDF. Όπως είπε από τη δική του μεριά στο BBC Verify τα κτίρια αποτελούν κίνδυνο για την ασφάλεια των αμάχων που θα επιστρέφουν, ειδικά “κατά τη διάρκεια των χειμερινών βροχών, όταν είναι πιο πιθανό να καταρρεύσουν”.
“Η περιοχή είναι ζώνη μάχης”, είπε. “Ακόμα και όταν ένα κτίριο έχει εκκενωθεί από τις Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις, μόλις οι Ισραηλινοί βγουν από αυτό, οι τρομοκράτες συχνά επιστρέφουν για να τοποθετήσουν βόμβες ή να κρυφτούν μέσα για να τις πυροβολήσουν”.
Δεν υπάρχουν ενδείξεις επιβράδυνσης στον ρυθμό των κατεδαφίσεων. Τα ισραηλινά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν την περασμένη εβδομάδα ότι ο Ισραηλινός Στρατός Άμυνας είχε λάβει δεκάδες μπουλντόζες από τις ΗΠΑ, κάτι που είχε “παγώσει” επί κυβέρνησης Μπάιντεν. Δεκάδες διαφημιστικά μπάνερ – αναρτήσεις στο Facebook αναφέρουν πως προσφέρεται εργασία για “οικοδομικές εργασίες” στη Γάζα, με εργολάβους κατεδαφίσεων να ζητούν προσωπικό. Η πλειονότητα των αναρτήσεων έχουν κυκλοφορήσει από τον Μάιο και μετά.
Άλλοι αναλυτές λένε ότι οι κατεδαφίσεις θα μπορούσαν πράγματι να προετοιμάζουν το έδαφος για την ανάπτυξη της προτεινόμενης “ανθρωπιστικής πόλης” στη Ράφα. Ο Efraim Inbar – Πρόεδρος του Ινστιτούτου Στρατηγικής και Ασφάλειας της Ιερουσαλήμ – υποστήριξε ότι οι Ισραηλινοί ενδέχεται να προσπαθούν να ενθαρρύνουν τους Παλαιστίνιους να εγκαταλείψουν εντελώς τη Λωρίδα, “αυξάνοντας την επιθυμία για μετανάστευση”.
Ο ίδιος ο Νετανιάχου δήλωσε σε ομάδα βουλευτών σε μια συνάντηση κεκλεισμένων των θυρών, τα πρακτικά της οποίας όμως κυκλοφόρησαν από τα ΜΜΕ, ότι ο IDF “καταστρέφει όλο και περισσότερα σπίτια” αφήνοντας τους Παλαιστίνιους “χωρίς τόπο για να επιστρέψουν”. Κάτι που καταδεικνύει την κυνική λογική πίσω από τα όσα γίνονται το τελευταίο διάστημα.
Θυμίζουμε πως διεθνής κατακραυγή υπάρχει εναντίον του Ισραήλ το τελευταίο διάστημα και για τα χτυπήματα εναντίον αμάχων. Συγκεκριμένα, περίπου 800 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί προσπαθώντας να λάβουν επισιτιστική βοήθεια στη Λωρίδα της Γάζας από τα τέλη Μαΐου, όπως ανέφερε το γραφείο ανθρωπίνων δικαιωμάτων του ΟΗΕ, αποτυπώνοντας τη φονική ασυδοσία του ισραηλινού στρατού.
Ο ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου αρκέστηκε να δηλώσει πως λυπάται “βαθιά” για πρόσφατο πλήγμα σε εκκλησία στη Λωρίδα της Γάζας το οποίο είχε αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους τρεις άνθρωποι.