Tα ρωσικά drones δεν μπήκαν τυχαία στην Πολωνία – Τι ακολουθεί

Ξημέρωσε η ημέρα που χώρα του ΝΑΤΟ ενεπλάκη άμεσα, με «την πρώτη κατάρριψη ρωσικής περιουσίας», όπως αναφέρουν τα διεθνή μέσα, από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, το 2022.

Η ρωσική περιουσία ήταν drones, τύπου Shahed, που παραβίασαν τον εναέριο χώρο της Πολωνίας.

Ως συνέπεια, αναπτύχθηκαν πολωνικά και ΝΑΤΟϊκα αεροσκάφη, που κατέρριψαν κάποιους από τους εισβολείς, με τον πρωθυπουργό της χώρας, Ντόναλντ Τουσκ να λέει πως η παραβίαση έγινε από «έναν τεράστιο αριθμό ρωσικών drones, σε μια μεγάλης κλίμακας πρόκληση της Ρωσίας».

Είπε και ότι «αυτή ήταν η πρώτη φορά που καταρρίφθηκαν, πάνω από το έδαφος, χώρας του ΝΑΤΟ. Όλοι οι σύμμαχοί μας λαμβάνουν πολύ σοβαρά υπόψη την κατάσταση. Δεν έχουμε καταγράψει θύματα».

Δεν ήταν όμως, η πρώτη φορά που σηκώθηκαν μαχητικά αεροσκάφη του ΝΑΤΟ να βοηθήσουν τα πολωνικά, να διαχειριστούν εισβολής, μηδέ ήταν η πρώτη κατάρριψη drone.

Δεδομένα ωστόσο, η ένταση μεταξύ των χωρών αυξάνεται και να αναμένεται να κορυφωθεί από την Παρασκευή 12/9, όταν αρχίζει η Zapad-2025. Είναι κοινή στρατιωτική (κάποιοι λένε “πολεμική”) άσκηση των Ρώσων με τους Λευκορώσους.

Τι μας περιμένει;

Σίγουρα όχι οι πιο ειρηνικές μέρες της ζωής μας.

Τι έγραψαν οι Ρώσοι για το συμβάν

Κατά τη διάρκεια της σημερινής επίθεσης ρωσικών drones στις δυτικές περιοχές της Ουκρανίας (δίπλα στα σύνορα με την Πολωνία), τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη εισήλθαν στον πολωνικό εναέριο χώρο, «απειλώντας τρεις πόλεις».

Η πολεμική αεροπορία της Πολωνίας, μαζί με συμμαχικά αεροσκάφη του ΝΑΤΟ (F-16 Πολωνίας και F-35 των ΗΠΑ και της Ολλανδίας), κατέρριψαν κάποια, με τους Πολωνούς να κάνουν λόγο για «πράξη επιθετικότητας» και «πραγματική απειλή για την ασφάλεια των πολιτών».

Αμέσως έκλεισε ο εναέριος χώρος στη Βαρσοβία και το Ζέσουφ, όπου είναι το κύριο κέντρο μεταφοράς όπλων της Ουκρανίας και ενεργοποιήθηκαν τα συστήματα αεράμυνας Patriot.

Το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων ITAR-TASS ενημέρωσε τους αναγνώστες του ότι «η Πολωνία έχει κλείσει μέρος του εναέριου χώρου της, με πτήσεις από και προς το μεγαλύτερο αεροδρόμιο της Βαρσοβίας να είναι προσωρινά μη λειτουργικές. Ο Πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ, ενημέρωσε τον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, για το περιστατικό», που αναφέρθηκε ως «δραστηριότητες» που σχετίζονται με τη ρωσική επίθεση στην Ουκρανία. Δεν αναφέρθηκαν λέξεις όπως “παραβίαση” ή “κατάρριψη drones”.

Παραβιάσεις, καταρρίψεις και απρόσκοπτη κατασκοπεία

Η ένταση χαρακτήριζε πάντα τις σχέσεις της Πολωνίας και της Ρωσίας, εξαιτίας πολέμων και καταλήψεων, με τον πόλεμο στην Ουκρανία να τις κάνει εχθρικές.

Οι Πολωνοί είναι ο μεγαλύτερος υποστηρικτής της Ουκρανίας (έχει διαθέσει περισσότερα από 6.000.000.000 δολάρια, σε βοήθεια και τον στρατό της, με 300.000 άνδρες) στην Ευρωπαϊκή Ένωση και το logistics hub (εφοδιαστικός κόμβος) για τα όπλα.

Μεταξύ άλλων, από το 2022 μέχρι σήμερα περισσότεροι από 100 άνθρωποι έχουν συλληφθεί στην Πολωνία, με την κατηγορία της κατασκοπίας που συνδέεται με τις ρωσικές μυστικές υπηρεσίες (GRU, SVR, FSB).

Πληροφορίες αναφέρουν πως οι μυστικές υπηρεσίες της Μόσχας συχνά στρατολογούν ντόπιους, μετανάστες ή υπηκόους τρίτων χωρών για δολιοφθορά, αναγνώριση και παραπληροφόρηση.

Φέτος έχει παρατηρηθεί μια αύξηση, εν μέσω ανησυχιών για υβριδικό πόλεμο (π.χ. εμπρησμοί, ξυλοδαρμοί και δολιοφθορά υποδομών). Συλλήψεις για κατασκοπεία έχουν κάνει και οι Ρώσοι, οι οποίοι δεν έχουν δώσει αριθμούς.

Ας δούμε τώρα, τι έχει προηγηθεί σε παραβιάσεις εναέριου χώρου.

Από την έναρξη της πλήρους εισβολής της Μόσχας στην Ουκρανία, το Φεβρουάριο του 2022, ο πολωνικός εναέριος χώρος έχει παραβιαστεί αρκετές φορές, μεταξύ άλλων από ρωσικούς πυραύλους και αερόστατα παρατήρησης, αλλά και από λευκορωσικά ελικόπτερα, όπως αναφέρει το Notes from Poland. 

Έχουν καταγραφεί διάφορα περιστατικά, όπως όπως αυτό της 15ης Νοεμβρίου του 2022, όταν πύραυλος είχε σκοτώσει δυο άνδρες -ενώ εργάζονταν σε εγκατάσταση αποθήκευσης σιτηρών- στο Πσεβοντίουφ, χωριό της Πολωνίας, κοντά στα σύνορα με την Ουκρανία.

Αργότερα, μέσα όπως το Sky News ανέφεραν πως διαπιστώθηκε ότι ο πύραυλος είχε εκτοξευθεί από την ουκρανική αεράμυνα, σε απάντηση σε ρωσική επίθεση.

Την Τετάρτη 20 Αυγούστου του 2025, δυο ημέρες μετά τη συνάντηση του Ντόναλντ Τραμπ με τον Βλαντίμιρ Πούτιν στην Αλάσκα και και ενώ ευρωπαϊκοί ηγέτες είχαν ταξιδέψει στις ΗΠΑ για να συναντήσουν, μαζί με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι, τον πρόεδρο των ΗΠΑ, συνετρίβη ρωσικό στρατιωτικό drone, σε αγροτική περιοχή της ανατολικής Πολωνίας, κοντά στα σύνορα με την Ουκρανία.

Σύμφωνα με το Politico, το μη επανδρωμένο αεροσκάφος έπεσε σε ένα χωράφι με καλαμπόκι κοντά στο χωριό Όσινι, περίπου 100 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά της Βαρσοβίας.

Αυτή ήταν η πρώτη επιβεβαιωμένη συντριβή ρωσικού drone, σε πολωνικό έδαφος.

Οδήγησε στην ενίσχυση της αεροπορικής άμυνας, με επιχειρήσεις όπως το Eastern Aurora, που είχε ως στόχο τη βελτίωση του χρόνου απόκρισης και ελέγχου περιστατικών «που αφορούν τις παραβιάσεις του εναέριου χώρου μας από ξένα drones», όπως είχε πει ο επικεφαλής επιχειρήσεων των ένοπλων δυνάμεων της χώρας.

«Ενώπιον των απρόβλεπτων ενεργειών της Ρωσίας, η ενίσχυση της αεράμυνας αποτελεί προτεραιότητα».

Ο Πολωνός υπουργός Άμυνας, Βλάντισλαβ Κοσινιάκ-Κάμις κατηγόρησε τη Ρωσία ότι «πρόκειται για άλλη μια προκλητική πράξη προς εμάς και ενός κράτους του ΝΑΤΟ», που προφανώς και ενημερώθηκε για τα καθέκαστα.

Η Μόσχα δεν είχε σχολιάσει, ενώ οι Ρουμάνοι και οι Λιθουανοί είχαν θυμίσει πως drones είχαν καταρριφθεί και επί των δικών τους εδαφών, κοντά στη ζώνη πολέμου με την Ουκρανία.

Η πρώτη φορά που σηκώθηκαν στην Πολωνία και αεροσκάφη του ΝΑΤΟ

Τα ξημερώματα της 3ης Σεπτεμβρίου, η Ρωσία εξαπέλυσε σμήνος 502 drones και 24 πυραύλων στην Ουκρανία, με εκρήξεις να αναφέρονται έως τα σύνορα με την Πολωνία.

Οι Ουκρανοί είχαν ενημερώσει πως κατέρριψαν 430 drones, εκ των οποίων τα 15 επιτέθηκαν σε πόλη που είναι δίπλα στα σύνορα με την Πολωνία. Ο Ζελένσκι είχε χαρακτηρίσει το περιστατικό «ρωσική επίθεση επίδειξης», ενώ εν μέσω της επίθεσης σηκώθηκαν αεροσκάφη του ΝΑΤΟ, από τις βάσεις στην Πολωνία.

Η Επιχειρησιακή Διοίκηση των Ενόπλων Δυνάμεων της Πολωνίας είχε αναφέρει, σε ανακοίνωση της, ότι τα αεροσκάφη αναπτύχθηκαν, σε απάντηση στις ρωσικές «επιθέσεις σε εγκαταστάσεις που βρίσκονται στο έδαφος της Ουκρανίας.

Στον εναέριο χώρο μας, τα πολωνικά και συμμαχικά αεροσκάφη (F-35 της Ολλανδίας) επιχειρούν εντατικά, ενώ τα συστήματα αεράμυνας και αναγνώρισης με ραντάρ επίγειας βάσης έχουν φτάσει σε κατάσταση μέγιστης ετοιμότητας».

Δεν έγιναν καταρρίψεις «καθώς τα drones δεν αποτέλεσαν άμεσο κίνδυνο και αποχώρησαν χωρίς να προκαλέσουν ζημιές», όπως μπορείτε να διαβάσετε και το Kyiv Independent. 

Έγιναν σήμερα, όταν οι Πολωνοί έκλεισαν και τα σύνορα με τη Λευκορωσία.

Η άσκηση Zapad-2025 εκτοξεύει την ένταση

Μετά το συμβάν της 9ης Σεπτεμβρίου, oι Πολωνοί ανακοίνωσαν πως κλείνουν τα σύνορα με τη Λευκορωσία από τα μεσάνυχτα της 11ης Σεπτεμβρίου «λόγω των κοινών λευκορωσικών στρατιωτικών ασκήσεων Zapad-2025».

Θα γίνουν από τις 12 έως τις 16 Σεπτεμβρίου, για πρώτη φορά μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.

Οι ασκήσεις Zapad (σημαίνει Δύση) άρχισαν το 1977, στο πλαίσιο του Συμφώνου της Βαρσοβίας. Συνεχίστηκαν ως ρωσο-λευκορωσική συνεργασία, από το 2009. Γίνονται κάθε δυο χρόνια, με τα εδάφη που τις φιλοξενούν να εναλλάσσονται. Φέτος είναι η σειρά της Λευκορωσίας.

Ο στόχος, όπως αναφέρεται από τους πρωταγωνιστές, είναι η ετοιμότητα κατά απειλών, όπως οι τρομοκρατικές επιθέσεις και η ξένη υποστήριξη εσωτερικών αναταραχών.

Ειρήσθω εν παρόδω, το 2009 είχε γίνει προσομοίωση πυρηνικής επίθεσης στη Βαρσοβία.

Σε περιοχές εκπαίδευσης κοντά στο Μπορίσοφ, θα εμφανιστούν περίπου 13.000 στρατιώτες (2.000 από τη Ρωσία και 11.000 από τη Λευκορωσία). Στην ευρύτερη περιοχή οι συμμετέχοντες εκτιμάται πως θα είναι έως 30.000, συμπεριλαμβανομένων μελών του CSTO (Οργάνωση Συνθήκης Συλλογικής Ασφαλείας, με συμμετοχή χωρών όπως το Καζακστάν, το Κιργιστάν και το Τατζικιστάν).

Η άσκηση εστιάζει στην άμυνα από αέρος, την απόκρουση εισβολών, την τακτική αεροπορία και την λογιστική υποστήριξη.

Περιλαμβάνει άμυνα αέρα, αεροπορική υποστήριξη, προσομοιώσεις πυρηνικών χτυπημάτων και δοκιμές του υπερηχητικού πυραύλου -με δυνατότητα να γίνει πυρηνικός- Oreshnik, που θα παραδοθεί στη Λευκορωσία έως το τέλος του 2025.

Για τους Δυτικούς, το Zapad-2025 είναι «εχθρική άσκηση» που πιθανότατα θα οδηγήσει σε περαιτέρω κλιμάκωση της έντασης, όπως είπε ο Τσουκ, ο οποίος έχει να ασχοληθεί με τη δική του πολεμική άσκηση, ενώ το ΝΑΤΟ πραγματοποιεί, παράλληλα, το Tarassis 25, με 10 βόρειες χώρες του -μόλις χθες ολοκληρώθηκε η πρώτη φάση του.

Η Πολωνία παίζει επίσης, το σύστημα «αν θέλετε ειρήνη, ετοιμαστείτε για πόλεμο»

Παρεμπιπτόντως, η Πολωνία κάνει αυτήν την εβδομάδα τη δική της πολεμική άσκηση, το Iron Defender-25. Σύμφωνα με την κυβέρνηση της χώρας,  «είναι μια από τις μεγαλύτερες και πιο σημαντικές εκπαιδευτικές επιχειρήσεις των Πολωνικών Ενόπλων Δυνάμεων που έχουν προγραμματιστεί για το 2025. Αυτοί οι αμυντικοί ελιγμοί θα διεξαχθούν στην ξηρά, στον αέρα και στη θάλασσα στην περιοχή της Βαλτικής.

Συμμετέχουν 30.00 στρατιώτες από όλες τις μονάδες των Ενόπλων Δυνάμεων, εξοπλισμένοι με περίπου 600 μονάδες στρατιωτικού υλικού και δοκιμάζουν, από κοινού, την ικανότητά τους να αποτρέπουν και να υπερασπίζονται αποτελεσματικά το έδαφος της Πολωνίας».

Κύριος στόχος της άσκησης είναι «η επαλήθευση της διαλειτουργικότητας των Ενόπλων Δυνάμεων της Πολωνίας, σε ένα περιβάλλον πολλών τομέων. Η εκπαίδευση επικεντρώνεται στη βελτίωση των επιχειρησιακών-τακτικών λύσεων στο πλαίσιο των περιφερειακών αμυντικών σχεδίων, την τακτική ενσωμάτωση με το Εθνικό Πρόγραμμα Αποτροπής και Άμυνας EASTERN SHIELD (βλ. 700 χιλιόμετρα άμυνας, κοντά στα σύνορα της χώρας) και τη χρήση νέων πλατφορμών κρούσης και αναγνώρισης σε τακτικές επιχειρήσεις».

H Aνατολική Ασπίδα έχει χαρακτηριστεί και ως “Η Γραμμή του Τουσκ”, σε σχέση με την περίφημη γαλλική «Γραμμή Maginot» του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Το εκτεταμένο σύστημα οχυρώσεων, φρουρίων και αμυντικών εγκαταστάσεων, κατασκευάστηκε από τη Γαλλία τη δεκαετία του 1930, κατά μήκους των συνόρων με τη Γερμανία, την Ιταλία και την Ισπανία, για να αποτρέψει την εισβολή της ναζιστικής Γερμανίας.

Ωστόσο, ο εκπρόσωπος της χώρας στο project, Γιάτσεκ Μπρζοζόφσκι δήλωσε στο Euronews ότι «η Eastern Shield «συχνά ταυτίζεται λανθασμένα με ένα εμπόδιο στα σύνορα με την ίδια τη Λευκορωσία, αλλά στην πραγματικότητα πρόκειται για δύο διαφορετικά πράγματα. Η Ασπίδα είναι ένα πολύπλοκο έργο για την αύξηση της ανθεκτικότητας του κράτους και των πολιτών του.

Προβλέπει επενδύσεις σε τεχνικές και ψηφιακές υποδομές, αλλά και τη χρήση φυσικών φραγμάτων. Ταυτόχρονα, ολόκληρο το έργο έχει αμυντικό χαρακτήρα και δεν προσανατολίζεται στην επιθετικότητα προς τη Ρωσία και τη Λευκορωσία», χώρες που όπως παραδέχθηκε έχουν εχθρική στάση, απέναντι στην Πολωνία και το ΝΑΤΟ.

Ως εκ τούτου, για να διατηρηθεί η ειρήνη είναι απαραίτητο να αναπτυχθεί η δυνατότητα εκφοβισμού. Ή όπως είχε γράψει ο Ρωμαίος συγγραφέας, Publius Flavius Vegetius Renatus στο «Περί Στρατιωτικών Υποθέσεων» (σύγγραμμα για την στρατιωτική τέχνη και στρατηγική) «αν θέλεις ειρήνη, ετοιμάσου για τον πόλεμο».

Ναι, ζούμε σε έναν υπέροχο κόσμο.