Οι κίνδυνοι του υβριδικού πολέμου του Πούτιν στην Ευρώπη

Χωρίς να ρίξει ούτε μία σφαίρα, ο Βλαντίμιρ Πούτιν κατάφερε τις τελευταίες ημέρες να φέρει τον πόλεμο στην Ουκρανία στη “καρδιά” της Ευρώπης, αγγίζοντας εκατομμύρια Ευρωπαίους που -μέχρι τώρα- είχαν παραμείνει αδιάφοροι από την ένοπλη σύγκρουση.

Και αυτό δεν ξεκίνησε με ένα δυνατό χτύπημα, αλλά με μία βουβή κίνηση.

Όπως ανέφερε η πρωθυπουργός της Δανίας, Μέτε Φρέντρικσεν, σε τηλεοπτική της δήλωση, μετά από επιθέσεις με drones που προκάλεσαν σοβαρές αναταραχές σε αρκετά αεροδρόμια, η Ευρώπη πρέπει να προετοιμαστεί για «πιο βίαιες και συχνές υβριδικές επιθέσεις, που αποτελούν μια νέα πραγματικότητα».

Παρά το γεγονός ότι δεν υπέδειξε άμεσα τη Ρωσία ως υπεύθυνη για τις επιθέσεις, το μήνυμα ήταν σαφές: ο Πούτιν είναι η βασική απειλή για την ήπειρο.

Η αόριστη φύση των επιθέσεων και η στρατηγική αβεβαιότητας

Όπως γράφει το CNN, η έλλειψη σαφήνειας είναι ένα από τα χαρακτηριστικά αυτών των επιθέσεων. Η ανώνυμη φύση του δράστη καθιστά αδύνατο -για κάποιο χρονικό διάστημα- να αναγνωριστεί ή να σταματήσει, παρά τη ζημιά ή τις μικρές ενοχλήσεις που προκαλεί.

Η αβεβαιότητα και η αναμονή εντείνουν την ανησυχία, καθώς οι Ευρωπαίοι πολίτες δεν ξέρουν ποιος βρίσκεται πίσω από τις επιθέσεις και τι σκοπεύει να κάνει στη συνέχεια. Όπως ανέφερε η Φρέντρικσεν, οι επιτιθέμενοι θέλουν να «μας κάνουν να μην εμπιστευόμαστε τις αρχές μας».

Η ίδια αόριστη κατάσταση εξελίσσεται σε όλη την Ευρώπη. Ήταν η Ρωσία που προσπάθησε να στείλει πάνω από 20 drones στην Πολωνία; Ή μήπως η παραβίαση του εναέριου χώρου της Εσθονίας για 12 λεπτά ήταν αποτέλεσμα κακής εκπαίδευσης των Ρώσων πιλότων, όπως ανέφερε ο ανώτερος Αμερικανός αξιωματούχος Αλέξους Γκρινκέβιτς, ή ήταν μια κλιμάκωση της ρωσικής επιθετικότητας;

Και πώς να εξηγήσει κανείς την επίθεση χάκερ που “έριξε” αρκετές πτήσεις σε όλη την Ευρώπη, αν όχι ως μέρος μιας συντονισμένης επιχείρησης;

Μετά από τρεις ημέρες κλεισίματος αεροδρομίων και την αναφορά για την παρουσία ρωσικού πολεμικού πλοίου ανοιχτά της Δανίας, οι αξιωματούχοι της χώρας παραδέχονται ότι δεν είναι ακόμη σαφές ποιος είναι υπεύθυνος για τις επιθέσεις.

Όπως δήλωσε η Φρέντρικσεν, οι κίνδυνοι από λάθος ή καθυστερημένες απαντήσεις είναι μεγάλοι. Ο στρατιωτικός οργανισμός της Δανίας ανέφερε ότι δεν μπορεί να “κατονομάσει” τους υπεύθυνους, ενώ η υπηρεσία εσωτερικής ασφάλειας υπογραμμίζει ότι ο κίνδυνος ρωσικής σαμποτάζ στη Δανία είναι υψηλός.

Η Δανία, ωστόσο, δεν κρύβει την απειλή του Πούτιν. Στηρίζει την Ουκρανία με την αποστολή F16, τη βοήθεια για την κατασκευή drones και τον εξοπλισμό της με πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς στο πλαίσιο της αποτροπής. Αλλά το παράδοξο για τις Δυτικές κυβερνήσεις είναι αν πρέπει να αποδώσουν ευθύνες ή όχι.

Αν κατηγορήσουν ευθέως τη Ρωσία, μήπως αυτό ενισχύει την αποσταθεροποίηση και τις εντάσεις που επιθυμεί να προκαλέσει ο Πούτιν, ή αν δεν αναγνωρίσουν τον αυξανόμενο κίνδυνο, μήπως αφήνουν την κοινωνία ανυποψίαστη και απροετοίμαστη για το τι έρχεται;

Ο αντίκτυπος στον αμυντικό προϋπολογισμό της Ευρώπης

Για τους αμυντικούς προϋπολογισμούς της Ευρώπης, οι τελευταίες εβδομάδες υβριδικών αναταραχών έχουν προσθέσει δύο άμεσες και δαπανηρές προτεραιότητες: τη μεγαλύτερη ανθεκτικότητα στις υποδομές απέναντι σε drones και χάκερς και μια διαρκή, ακριβή αεροπορική άμυνα απέναντι σε ρωσικά drones και αεροσκάφη κατά μήκος του ανατολικού συνόρου της.

Ο πόλεμος αυτός, που δεν απαιτεί να πέσουν βόμβες ή σφαίρες, επιφέρει σημαντικό κόστος στους Ευρωπαίους πολίτες, καθώς αυξάνονται οι καθυστερήσεις στα αεροδρόμια, οι τιμές της βενζίνης και οι κυβερνοεπιθέσεις, δημιουργώντας μια αίσθηση ότι ο πόλεμος «χτυπά» και την καθημερινή ζωή.

Το πραγματικό στοίχημα, πάντως, παραμένει η άμυνα της Ουκρανίας, και το ερώτημα αν οι Ευρωπαίοι πολιτικοί θα καταφέρουν να διατηρήσουν την εστίασή τους σε αυτό το μείζον ζήτημα, παρά τις μικρές αλλά πολυδάπανες επιθέσεις που προκαλούν εντάσεις.

Ο Πούτιν, όσο και αν αποφεύγει μεγάλες κλιμακώσεις, φαίνεται να κερδίζει στο να στρέψει την προσοχή της Ευρώπης σε ένα συνεχώς διευρυνόμενο μέτωπο.