Πόσο πιθανό είναι να πετύχει το σχέδιο του Τραμπ για τη Γάζα

Η θετική απάντηση της Χαμάς στο σχέδιο 20 σημείων του Ντόναλντ Τραμπ για τη Γάζα αποτελεί αυτή τη στιγμή το πιο κοντινό σημείο στο οποίο έχουν φτάσει Ισραήλ και Χαμάς, τα τελευταία δύο χρόνια, για τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα.

Την Παρασκευή, η παλαιστινιακή οργάνωση, σε μια προσεκτικά διατυπωμένη ανακοίνωση, η οποία φέρεται να γράφτηκε με τη βοήθεια μεσολαβητών, δεν απορρίπτει κατηγορηματικά την πρόταση του Τραμπ, αλλά αντίθετα παρέχει ένα επιφυλακτικό “ναι” υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις.

Αύριο, Δευτέρα (06/10), διαπραγματευτές από το Ισραήλ, τη Χαμάς, παλαιστινιακές οργανώσεις και τις ΗΠΑ θα συναντηθούν στο Κάιρο, με στόχο την επίλυση των διαφορών που εξακολουθούν να υπάρχουν σχετικά με το σχέδιο του προέδρου των ΗΠΑ. Το κλίμα αισιοδοξίας είναι έντονο, καθώς Ισραηλινοί, Παλαιστίνιοι, Αμερικανοί και Άραβες ηγέτες πιέζουν για μια οριστική συμφωνία.

Η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί με προσοχή, καθώς η προοπτική αυτή μπορεί να σηματοδοτήσει το τέλος ενός πολέμου που έχει αφήσει πίσω του πάνω από 67.000 νεκρούς Παλαιστινίους και περίπου 170.000 τραυματίες. Ο αριθμός των θυμάτων εκτιμάται ότι είναι ακόμη μεγαλύτερος, καθώς το υπουργείο Υγείας της Γάζας καταγράφει μόνο τα σώματα που έχουν ανασυρθεί, ενώ χιλιάδες παραμένουν θαμμένοι κάτω από τα ερείπια.

Όσο κοντά όμως κι αν είναι το ενδεχόμενο μιας συνολικής λύσης του ζητήματος, οι δύο πλευρές δείχνουν να απέχουν πολύ από την επίτευξη συμφωνίας.

Ποια κενά παραμένουν;

Τόσο η Χαμάς όσο και το Ισραήλ έχουν προφυλάξει τις θέσεις τους τους ενόψει των διαπραγματεύσεων.

Η Χαμάς έχει αρνηθεί συστηματικά να παραδώσει τα όπλα της και σε προηγούμενες διαπραγματεύσεις. Δεν έχει δώσει καμία ένδειξη για το αν η θέση της έχει αλλάξει σε αυτό το θέμα, ακόμη και αν συμφωνεί κατ’ αρχήν με το σχέδιο του Τραμπ, υπό προϋποθέσεις. Ο Τραμπ και το Ισραήλ έχουν καταστήσει σαφές ότι δεν υπάρχει περιθώριο ελιγμών στο θέμα του αφοπλισμού και είναι αποφασισμένοι να δεσμεύσουν τη Χαμάς με δεσμευτική γλώσσα σε οποιοδήποτε σχέδιο προχωρήσει.

Η Χαμάς δήλωσε επίσης ότι αποδέχεται να παραδώσει την εξουσία στη Γάζα σε μια τεχνοκρατική κυβερνητική δύναμη, όπως ορίζεται στο σχέδιο του Τραμπ. Ωστόσο, σε μια δήλωση, η μαχητική οργάνωση διευκρίνισε ότι θα αποδεχόταν ένα παλαιστινιακό τεχνοκρατικό κυβερνητικό όργανο, και όχι το διεθνές όργανο που προβλέπεται στο σχέδιό του Τραμπ.

Από την άλλη πλευρά, το Ισραήλ διατηρεί θολή στάση γύρω από το ζήτημα της αποχώρησης των στρατευμάτων του. Μόλις λίγες ώρες μετά την ανακοίνωση του σχεδίου του Τραμπ σε κοινή συνέντευξη Τύπου στην Ουάσινγκτον την περασμένη εβδομάδα, ο Νετανιάχου δημοσίευσε βίντεο με το οποίο διαβεβαίωνε τους Ισραηλινούς ότι τα στρατεύματα θα παραμείνουν στο μεγαλύτερο μέρος της Λωρίδας της Γάζας.

Το βράδυ του Σαββάτου, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός επανέλαβε ότι οι δυνάμεις θα παραμείνουν στη Γάζα, τονίζοντας πως οι όμηροι θα επιστραφούν ενώ οι Ισραηλινές Ένοπλες Δυνάμεις θα παραμείνουν “βαθιά μέσα στη Λωρίδα“.

Η στάση του Νετανιάχου φαίνεται να έρχεται σε αντίθεση με τον όρο του σχεδίου του Τραμπ που προβλέπει την πλήρη αποχώρηση των ισραηλινών στρατευμάτων από τη Γάζα.

Η Χαμάς θα ζητήσει διαβεβαιώσεις ότι το Ισραήλ θα αποσυρθεί πλήρως και ότι, αν η οργάνωση παραδώσει τα όπλα της, οι ισραηλινές δυνάμεις δεν θα εισέλθουν εκ νέου στη Λωρίδα της Γάζας.

Οι διαπραγματευτές καλούνται να γεφυρώσουν αυτό το χάσμα, εξασφαλίζοντας σαφή και δεσμευτική γλώσσα για τον αφοπλισμό της Χαμάς, αλλά και να αποδείξουν ότι το Ισραήλ θα αποσυρθεί πραγματικά, με διεθνείς εγγυήσεις που θα το υποχρεώνουν να τηρήσει τη συμφωνία.

Οι διαφορές, παρότι φαινομενικά χαώδεις, θα μπορούσαν να επιλυθούν και οι ΗΠΑ θα πιέσουν σίγουρα τις δύο πλευρές να καταλήξουν σε συμφωνία. Ωστόσο, οι διαπραγματεύσεις πολλές φορές βρίσκονται ένα βήμα πριν τη συμφωνία, πριν καταρρεύσουν ξαφνικά τα τελευταία δύο χρόνια, με αποτέλεσμα και οι δύο πλευρές να είναι επιφυλακτικές στο να πανηγυρίσουν πριν υπογραφεί η συμφωνία.