Δόντια: Τέλος στα σφραγίσματα με τζελ επαναφοράς σμάλτου
Διαβάζεται σε 3'
Το σμάλτο δεν αναγεννάται με φυσικό τρόπο, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε επώδυνη τερηδόνα (κουφάλα). Ωστόσο, ένα τζελ υπόσχεται να δώσει λύση στο πρόβλημα.
- 06 Νοεμβρίου 2025 06:10
Ένα τζελ χρησιμοποιεί χημικές ουσίες που βρίσκονται στο σάλιο για να επισκευάσει και να αναγεννήσει το σμάλτο των δοντιών, κάτι που θα μπορούσε να αποτρέψει την εμφάνιση τερηδόνας (κουφάλες στα δόντια) που απαιτεί σφράγισμα.
Το σμάλτο –η σκληρή, γυαλιστερή στρώση στην επιφάνεια των δοντιών– προστατεύει τα ευαίσθητα εσωτερικά στρώματα από τη φθορά, τα οξέα και τα βακτήρια.
«Το σμάλτο είναι η πρώτη γραμμή άμυνας. Μόλις αυτή η γραμμή άμυνας αρχίσει να καταρρέει, η αποσύνθεση των δοντιών επιταχύνεται», λέει ο Αλβάρο Μάτα από το Πανεπιστήμιο του Νότιγχαμ στο Ηνωμένο Βασίλειο. Το σμάλτο δεν αναγεννάται φυσικά και θεραπείες όπως τα βερνίκια φθορίου και οι λύσεις επαναμετάλλωσης απλώς αποτρέπουν την περαιτέρω επιδείνωση της κατάστασης.
Ψάχνοντας για μια λύση, ο Μάτα και οι συνεργάτες του ανέπτυξαν ένα τζελ που περιέχει μια τροποποιημένη εκδοχή μιας πρωτεΐνης που επεξεργάστηκαν, ώστε να λειτουργεί σαν την αμελογενίνη, μια πρωτεΐνη που βοηθά στην καθοδήγηση της ανάπτυξης του σμάλτου όταν είμαστε βρέφη.
Πειράματα, όπου το τζελ εφαρμόστηκε σε ανθρώπινα δόντια υπό μικροσκόπιο σε διαλύματα που περιείχαν ασβέστιο και φωσφορικό άλας –τα κύρια συστατικά του σμάλτου– έδειξαν ότι δημιουργεί μια λεπτή και ανθεκτική στρώση που παραμένει στα δόντια για μερικές εβδομάδες, ακόμη και κατά τη διάρκεια του βουρτσίσματος.
Το τζελ γεμίζει τρύπες και ρωγμές, δημιουργώντας μια δομή που χρησιμοποιεί το ασβέστιο και το φωσφορικό άλας για να προάγει την οργανωμένη ανάπτυξη νέων κρυστάλλων στο σμάλτο κάτω από τη στρώση του τζελ, ακόμη και όταν είχε χαθεί τόσο πολύ σμάλτο που είχε εκτεθεί η οδοντίνη.
«Το τζελ ήταν ικανό να αναπτύξει κρυστάλλους επιταξιακά, πράγμα που σημαίνει ότι είναι στην ίδια κρυσταλλογραφική κατεύθυνση με το υπάρχον σμάλτο», λέει ο Μάτα.
Αυτή η κατεύθυνση σημαίνει ότι η νέα ανάπτυξη, η οποία έφτασε μέχρι και 10 μικρόμετρα πάχος, ενσωματώνεται στον υποκείμενο φυσικό ιστό, αναδομώντας τη δομή και τις ιδιότητες του σμάλτου.
Νέο σμάλτο στα δόντια σε μία εβδομάδα
«Η ανάπτυξη πραγματοποιείται εντός μιας εβδομάδας», λέει ο Μάτα. Η διαδικασία λειτούργησε επίσης χρησιμοποιώντας σάλιου, το οποίο περιέχει φυσικά ασβέστιο και φωσφορικό άλας, αντί μόνο του διαλύματος που χρησιμοποίησε η ομάδα που περιείχε αυτά τα χημικά στοιχεία.
Μια παρόμοια προσέγγιση είχε αναφερθεί το 2019, αλλά εκείνη παράγει λεπτότερες επικαλύψεις και η αποκατάσταση της αρχιτεκτονικής των εσωτερικών στρωμάτων του σμάλτου ήταν μόνο μερική.
Κλινικές δοκιμές σε ανθρώπους αναμένονται για αρχές του επόμενου έτους. Ο Μάτα έχει επίσης ξεκινήσει μια εταιρεία με το όνομα Mintech-Bio και ελπίζει να έχει το πρώτο προϊόν στην αγορά προς το τέλος του 2026, το οποίο αναμένει ότι θα χρησιμοποιούν οι οδοντίατροι.
«Είμαστε πολύ ενθουσιασμένοι γιατί η τεχνολογία έχει σχεδιαστεί με γνώμονα τον κλινικό ιατρό και τον ασθενή. Είναι ασφαλής, μπορεί να εφαρμοστεί εύκολα και γρήγορα, και είναι κλιμακώσιμη. Επίσης, η τεχνολογία είναι ευέλικτη, κάτι που ανοίγει την ευκαιρία να μεταφραστεί σε πολλούς τύπους προϊόντων για να βοηθήσει ασθενείς όλων των ηλικιών που υποφέρουν από ποικίλα οδοντικά προβλήματα που σχετίζονται με την απώλεια σμάλτου και την εκτεθειμένη οδοντίνη. Έχουμε ξεκινήσει αυτή τη διαδικασία με την start-up μας Mintech-Bio και ελπίζουμε να έχουμε το πρώτο προϊόν το επόμενο έτος. Αυτή η καινοτομία θα μπορούσε σύντομα να βοηθήσει ασθενείς παγκοσμίως», λέει ο καθηγητής Αλβάρο Μάτα.
