Οι συντάξεις και τα άλλα πέντε μέτωπα του Σεπτεμβρίου

Εκτός από το θέμα των συντάξεων, η έξοδος από τα μνημόνια θα έχει άλλα πέντε λιγότερο γνωστά αλλά εξίσου σημαντικά θέματα συζήτησης στην πρώτη μεταμνημονική αξιολόγηση.

Η μη περικοπή των συντάξεων ήταν και παραμένει το πιο δύσκολο από τα στοιχήματα που αναλαμβάνει η Κυβέρνηση αμέσως μετά την επίσημη ολοκλήρωση του προγράμματος.

Οι επίσημες διαδικασίες εφαρμογής του μέτρου προχωρούν κανονικά αφού μετά το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2019 -2020 η περικοπή των συντάξεων περιελήφθη ως μέτρο και στην εγκύκλιο σύνταξης του προϋπολογισμού του επόμενου χρόνου.

Ανεπίσημα πάντως ανώτερα Κυβερνητικά στελέχη επιμένουν ότι οι υπάρχουν λύσεις που ξεκινούν από την χρήση του υπερπλεονάσματος για τα το 2019, ώστε να μειωθεί η αρνητική επίδραση του μέτρου έως και την περικοπή των κοινωνικών αντιμέτρων για να μην κοπούν οι συντάξεις. Η συζήτηση για το θέμα αναμένεται από τον Σεπτέμβριο κατά τις πρώτες επαφές με τους θεσμούς για την προετοιμασία της πρώτης μεταμνημονιακής αξιολόγησης.

Εκτός από το θέμα των συντάξεων όμως που άνοιξε στην ουσία από την Κυβέρνηση υπάρχουν άλλα πέντε καυτά θέματα που επηρεάζουν μεγάλες κοινωνικές ομάδες.

Συγκεκριμένα:

1. Το θέμα της παράτασης της προστασίας της πρώτης κατοικίας που λήγει στις 31 /12 /2018 Το αρμόδιο υπουργείο σκοπίμως δεν έθεσε το θέμα στην διαπραγμάτευση της 4ης αξιολόγησης αναμένοντας το τέλος του προγράμματος. Ωστόσο το αίτημα αναμένεται να συναντήσει δυσκολίες καθώς μπορεί να θεωρηθεί ότι θα αναστείλει την προσπάθεια ταχείας εκκαθάρισης των κόκκινων δανείων.
2. Η εφαρμογή των αλλαγών στα εργασιακά στις οποίες έχουν συμφωνήσει κατ αρχήν και οι θεσμοί. Συγκεκριμένα η επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων, η μετενέργεια και αρχή της ευνοϊκότερης ρύθμισης αποτελεί μια αλλαγή ορόσημο για το Κυβερνητικό επιτελείο μετά το μνημόνιο. Μια πρώτη διαρροή από το ΔΝΤ η οποία περιλαμβάνεται και στην αξιολόγηση του άρθρου IV για την Ελλάδα που θα δημοσιευθεί στις αρχές του επόμενου μήνα, δείχνει ότι το Ταμείο αντιδρά στην αλλαγή του υφιστάμενου καθεστώτος. Στα εργασιακά τόσο το ΔΝΤ όσο και οι άλλοι θεσμοί ετοιμάζονται να ανοίξουν θέματα εφαρμογής και των ομαδικών απολύσεων που έχουν συμφωνηθεί και ψηφιστεί από το 2017
3. Το θέμα της αύξησης του κατώτερου μισθού θα είναι ένα ακόμη θέμα λεπτομερειακής συζήτησης με τους θεσμούς, καθώς όλοι οι Ευρωπαίοι δανειστές βλέπουν με σκεπτικισμό το μέτρο και αναμένεται μνα πιέσουν για πολύ αυστηρές προϋποθέσεις για την εφαρμογή του όπως έγινε και στην Πορτογαλία η οποία προχώρησε σε ανάλογη ρύθμιση μετά το τέλος του δικού της μνημονίου. Το ΔΝΤ σε μια πιο ακραία θέση δεν κρύβει την δυσαρέσκειά του για μια τέτοια αλλαγή.
4. Η αναθεώρηση στα επιδόματα επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας του δημοσίου θα είναι επίσης ψηλά στην ατζέντα των δανειστών στην πρώτη συνάντηση μετά το τέλος του προγράμματος. Είναι γνωστό ότι οι θεσμοί υποχρέωσαν ήδη να υπάρχει πλαφόν στο μισθολογικό κονδύλι του δημοσίου τουλάχιστον μέχρι και το 2022 και προσαρμογές που δεν είναι «συμβατές» με τους μνημονικούς στόχους θα συναντήσουν αντιδράσεις. Στο πακέτο «αλλαγές στο δημόσιο» περιλαμβάνεται και η νέας μορφής κινητικότητα στο δημόσιο είναι ένα κρίσιμο πείραμα. Η αρχή του στέφθηκε με επιτυχία καθώς υπήρχαν πολλοί που ήθελαν να μετακινηθούν από τις θέσεις τους. Το ζητούμενο είναι τι θα γίνει στην επόμενη φάση που δεν θα υπάρχει πλέον ενδιαφέρον για μετακινήσεις. Επίσης οι θεσμοί παρακολουθούν κατά πόδας και τους διορισμούς ανεξάρτητων Γενικών Γραμματέων
5. Τέλος το φθινόπωρο θα πρέπει να έχουμε ένα πρώτο δείγμα γραφής και για την διαχείριση των 13 ΔΕΚΟ που μεταφέρθηκαν στον υπερταμείο από την Ελληνική Εταιρία Συμμετοχών και Περιουσίας. Αυτό τον καιρό η διοίκηση αξιολογεί τις διοικήσεις και συλλέγει τα νέα επιχειρησιακά σχέδια και θα πρέπει να προτείνει λύσεις για την μείωση των ελλειμμάτων ( ειδικά για τις συγκοινωνιακές εταιρίες). Κάτι τέτοιο μπορεί να προέλθει ως ένα μέρος είτε από την αύξηση των τιμολογίων των παρεχόμενων υπηρεσιών είτε από την μείωση του προσωπικού είτε από ένα συνδυασμό τους. Κάθε τέτοια κίνηση μπορεί να έχει ως ανάδραση κοινωνική αναταραχή με απεργίες και στάσεις εργασίας.