Oι ηλιακές εκλάμψεις και η στεμματική εκπομπή μάζας από τον Ήλιο μπορούν να επηρεάσουν τη ζωή στη Γη, ποικιλοτρόπως. NASA/SDO

ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΕΣ ΗΛΙΑΚΕΣ ΕΚΛΑΜΨΕΙΣ ΑΠΕΙΛΟΥΝ ΤΗ ΓΗ

Όπως φτάνουμε στην κορύφωση του κύκλου δραστηριότητας του Ήλιου, θα έλθουμε αντιμέτωποι με φαινόμενα που μπορούν να επηρεάσουν τις ζωές μας -αφού θα επηρεάσουν δορυφόρους και την τεχνολογία της Γης. Ποια είναι η νέα απειλή.

Ο Ήλιος έχει 11ετη κύκλο δραστηριότητας. Ο τρέχων αναμένεται να φτάσει στο πικ του το 2025. Γιατί όμως, σε νοιάζει αυτό.

Θα σου μεταφέρω τι επισήμανε η NASA επί του θέματος, στην προειδοποίηση της πως θα ήταν χρήσιμο να προετοιμαστούμε για τεράστιες ηλιακές εκλάμψεις (τεράστιες εκρήξεις ακτινοβολίας και ενέργειας, που ταξιδεύουν με την ταχύτητα του φωτός προς πάσα κατεύθυνση -αρκούν 8 λεπτά για να φτάσουν στη Γη) και στεμματική εκπομπή μάζας (τεράστια σύννεφα σωματιδίων που εκσφενδονίζονται από το ηλιακό στέμμα και χρειάζονται μια με 3 ημέρες, για να φτάσουν στη Γη). Φαινόμενα που, όπως τονίστηκε, μπορούν να επηρεάσουν όλη μας τη ζωή.

“Tα ηλιακά συμβάντα θα συνεχίσουν να αυξάνονται ,καθώς πλησιάζουμε στο ηλιακό μέγιστο του 2025. Θα επηρεάσουν τις ζωές και την τεχνολογία της Γης, καθώς και τους δορυφόρους, αλλά και τους αστροναύτες στο διάστημα.

Οι στεμματικές εκπομπές μάζας (Coronal mass ejections -CME) απελευθερώνονται από τις συχνές ηλιακές καταιγίδες και κατευθύνονται προς τη Γη. Το CME προκαλεί γεωμαγνητικές καταιγίδες στη Γη, επηρεάζοντας όλες τις ηλεκτρικές υποδομές στον πλανήτη. Επιπλέον, αυτές οι καταιγίδες έχουν την ικανότητα να διαταράσσουν τους δορυφόρους και να επηρεάσουν τα πάντα, από την ηλεκτρική ενέργεια μέχρι το Διαδίκτυο”.

Έχω την προσοχή σου;

Τι μας περιμένει

Οι ηλιακές εκλάμψεις είναι οι μεγαλύτερες εκρήξεις του ηλιακού συστήματος και εξαπολύουν τεράστιες ποσότητες ενέργειας και λαμπρότητας. Τα ηλιακά ενεργειακά σωματίδια που απελευθερώνονται, επηρεάζουν τη Γη με το φαινόμενα που εντάσσονται στην κατηγορία ‘διαστημικός καιρός‘. Πρόκειται για εκρήξεις που προκύπτουν, όταν έντονη δραστηριότητα στα μαγνητικά πεδία του Ήλιου διαταράσσει την ισορροπία και έτσι προκύπτει έκλυση τεράστιας ενέργειας. Το φαινόμενο συνοδεύεται με μια λάμψη.

Τα CME είναι εκρήξεις που ‘διαχέονται’ στο διάστημα. Οδηγούν σε γεωμαγνητικές καταιγίδες στη Γη και επηρεάζουν όλη την ηλεκτρική υποδομή -και άρα τα πάντα, από το Διαδίκτυο έως την ενέργεια.

Είναι επίσης ικανά να καταστρέψουν δορυφόρους. Με τη μεγαλύτερη δραστηριότητα του ήλιου, έρχεται μια αύξηση στα διαστημικά καιρικά φαινόμενα, συμπεριλαμβανομένων των ηλιακών εκλάμψεων και των ηλιακών εκρήξεων, που μπορεί να επηρεάσουν τις ραδιοεπικοινωνίες, τα ηλεκτρικά δίκτυα και τα σήματα πλοήγησης, καθώς και να θέτουν κινδύνους για διαστημόπλοια και αστροναύτες” εξηγεί η NASA. Πώς γίνεται αυτό;

Όπως αυξάνεται η ηλιακή δραστηριότητα, ο Ήλιος εκπέμπει περισσότερη ακτινοβολία σωματιδίων υψηλής ενέργειας και ύλη στο Ηλιακό Σύστημα. Οι συνέπειες φτάνουν στο μαγνητικό πεδίο του πλανήτη μας, δηλαδή το στρώμα που έχει γύρω της η Γη και την προστατεύει από τις εκρήξεις του Ήλιου.

Έτσι, δημιουργούνται γεωμαγνητικές καταιγίδες. Αυτό είναι σοβαρό, καθώς οι συγκεκριμένες καταιγίδες μπορούν να δημιουργήσουν πρόβλημα στα σύγχρονα τεχνολογικά συστήματα, να προκαλέσουν προβλήματα ή και να καταστρέψουν δορυφόρους (και μοιραία τις υπηρεσίες που προσφέρουν), τα ηλεκτρικά δίκτυα και τις ραδιοεπικοινωνίες. Επίσης, εκθέτουν σε επιβλαβείς δόσεις ακτινοβολίας τους αστροναύτες.

Στο video που ακολουθεί παρουσιάζεται ένα μεγάλο CME, που εξερράγη από τον Ήλιο στις 23/7. Ο Ήλιος βρίσκεται στο κέντρο (γκρι), όπως φαίνεται από το Solar Dynamics Observatory, που περιβάλλεται από το εσωτερικό στέμμα (κόκκινο) και το εξωτερικό στέμμα (μπλε), όπως καταγράφηκε από το Ηλιακό και Ηλιοσφαιρικό Παρατηρητήριο.

Τι είναι διαστημικός καιρός

Ως διαστημικός καιρός αναφέρονται οι περιβαλλοντικές συνθήκες του διαστήματος, όπως επηρεάζονται από την ηλιακή δραστηριότητα. Όπως μπορείς να διαβάσεις στο European Space Agency στη σημερινή οικονομία της Ευρώπης, πολλοί τομείς μπορούν να επηρεαστούν από τις διαστημικές καιρικές συνθήκες -από τις τηλεπικοινωνίες που βασίζονται στο διάστημα, τις ραδιοτηλεοπτικές μεταδόσεις, τις μετεωρολογικές υπηρεσίες και την πλοήγηση, έως τη διανομή ενέργειας και τις επίγειες επικοινωνίες -ειδικά στα βόρεια γεωγραφικά πλάτη.

Μια σημαντική επίδραση της ηλιακής δραστηριότητας παρατηρείται στις διαταραχές που παρατηρούνται στις υπηρεσίες δορυφορικής πλοήγησης (πχ Galileo), λόγω των επιπτώσεων του διαστημικού καιρού στην ανώτερη ατμόσφαιρα. Κάτι που με σειρά του μπορεί να επηρεάσει την αεροπορία, τις οδικές μεταφορές, τη ναυτιλία και οποιεσδήποτε άλλες δραστηριότητες εξαρτώνται από την ακριβή τοποθέτηση”.

Ιδού σε εικόνα πώς ο διαστημικός καιρός επηρεάζει τη Γη

Πώς ο διαστημικός καιρός επηρεάζει τη Γη The European Space Agency

 

Για τους δορυφόρους που είναι σε τροχιά, οι επιπτώσεις του διαστημικού καιρού μπορούν να φανούν στην υποβάθμιση των επικοινωνιών, την απόδοση, την αξιοπιστία και τη συνολική διάρκεια ζωής. Για παράδειγμα, τα ηλιακά πάνελ που μετατρέπουν το ηλιακό φως σε ηλεκτρική ενέργεια στα περισσότερα διαστημόπλοια, θα παράγουν σταθερά λιγότερη ενέργεια κατά τη διάρκεια μιας αποστολής. Αυτή η υποβάθμιση πρέπει να λαμβάνεται υπόψη, κατά το σχεδιασμό ενός δορυφόρου.

Επιπλέον, η αυξημένη ακτινοβολία λόγω του διαστημικού καιρού μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένους κινδύνους για την υγεία των αστροναυτών, είτε τη σήμερον ημέρα σε ό,τι αφορά το Διεθνή Διαστημικό Σταθμό που είναι σε χαμηλή τροχιά, αλλά και μελλοντικά σε ό,τι έχει να κάνει με τα ταξίδια προς τη Σελήνη ή τον Άρη.

Στη Γη, οι εμπορικές αεροπορικές εταιρείες ενδεχομένως να ζήσουν την εμπειρία ζημιών στα ηλεκτρονικά των αεροσκαφών και αυξημένων δόσεων ακτινοβολίας στα πληρώματα (σε υψόμετρα αεροσκαφών μεγάλων αποστάσεων), κατά τη διάρκεια μεγάλων καιρικών φαινομένων στο διάστημα.

Οι διαστημικές καιρικές επιπτώσεις στο έδαφος μπορεί να περιλαμβάνουν ζημιά και διάβρωση στα δίκτυα διανομής ηλεκτρικής ενέργειας, αυξημένο αγωγό και υποβάθμιση των ραδιοεπικοινωνιών“.

Ο ‘ήσυχος’ Ήλιος δεν σημαίνει πως είναι άφοβος

Η δραστηριότητα ενός 11ετους κύκλου δραστηριότητας του Ήλιου φθίνει προς την ολοκλήρωση του. Για την ιστορία, τώρα βρισκόμαστε  στον Ηλιακό Κύκλο 25, ο οποίος ξεκίνησε στις 25/12 του 2019 και όπως διάβασες ήδη, αναμένεται να κορυφωθεί το 2025, συνοδεία πολλών ηλιακών εκρήξεων (σαν και αυτή που βλέπεις από κάτω).

Ο προηγούμενος κύκλος δραστηριότητας του Ήλιου (24), παρήγαγε μια επικών διαστάσεων ηλιακή καταιγίδα (το 2012) που ωστόσο, δεν πέρασε από τη Γη, με τους καθ’ ύλην αρμοδίους να ενημερώνουν τον περασμένο Σεπτέμβριο ότι “όταν η ηλιακή δραστηριότητα είναι αρκετά χαμηλή, δεν υπάρχουν πολλές ηλιακές κηλίδες, αλλά μπορούμε να αισθανθούμε τις επιπτώσεις του Ήλιου.

Η ελάχιστη ηλιακή ενέργεια δεν σημαίνει πως τελειώνει η ηλιακή δραστηριότητα, αλλά ότι αλλάζει φόρμα. Μεμονωμένα μεγάλα ηλιακά γεγονότα, τεράστιες εκλάμψεις και εκτοξεύσεις στεφανιαίας μάζας, μπορεί να συμβούν σε οποιοδήποτε σημείο, ανεξάρτητα από το πού βρισκόμαστε στον ηλιακό κύκλο ή πόσο ισχυρός είναι.

Οι γαλαξιακές κοσμικές ακτίνες βρίσκονται σε διαχρονικά υψηλό επίπεδο στο διαστημικό περιβάλλον. Αυτό έχει κάθε είδους επιπτώσεις για την εξερεύνηση του διαστήματος, τον διαστημικό τουρισμό και την αεροπορική βιομηχανία”.

Στα θετικά, ένας ‘ήσυχος’ ήλιος δεν στέλνει διαστημικά σκουπίδια (ό,τι σώμα μένει από πυραύλους που εκτοξεύονται στο διάστημα, αφότου κάνουν τη δουλειά τους) στην ατμόσφαιρα της Γης, για να καούν.

Πριν σε αφήσω, θα ήθελα να δεις βίντεο της NASA που δείχνει μια δεκαετία από τη ζωή (δραστηριότητα) του Ήλιου, σε μια ώρα με 425 εκατομμύρια εικόνες σε υπερυψηλή ανάλυση (από τις 2/6 του 2010 έως την 1η Ιουνίου του 2020). Κάθε δευτερόλεπτο είναι μια ημέρα ηλιακής ζωής.

Ροή Ειδήσεων

Περισσότερα