Παιδικά Χωριά SOS: Στο πλευρό 1.000 οικογενειών που “χτύπησε” η κρίση, κάθε μήνα

Κάθε χρόνο, τέτοιες μέρες, η προσφορά όλων μας, είναι πράγματι μεγάλη. Τι γίνεται όμως, τους μήνες που ξεχνάμε όσους μας χρειάζονται; Ευτυχώς, υπάρχουν άνθρωποι – ήρωες της καθημερινότητας, που έχουν αφιερώσει τη ζωή τους στην παροχή κάθε μορφής στήριξης, σε όσους αντιμετωπίζουν δυσκολίες. Και τα νούμερα είναι αμείλικτα… Τα αιτήματα για βοήθεια, ιδίως λόγω κρίσης, αυξάνονται μέρα με τη μέρα.

Εκατοντάδες οικογένειες στην Αθήνα και περίπου 1.000 σε όλη την Ελλάδα στρέφονται στα Κέντρα Στήριξης Παιδιού και Οικογένειας των Παιδικών Χωριών SOS, για υλική και κοινωνικο-ψυχολογική, κάθε μήνα.

Το NEWS 247 επισκέφτηκε το πρώτο Κέντρο που ιδρύθηκε στην Ελλάδα και βρίσκεται στην Αθήνα, στην περιοχή της Κυψέλης.

Ποιες δράσεις αναπτύσσονται, πόσοι άνθρωποι παρέχουν υποστήριξη στις οικογένειες που χτυπούν την πόρτα του Κέντρου, για πόσο διάστημα μέχρι να σταθούν στα πόδια τους και πού βρίσκεται το κράτος σε όλη αυτήν την προσπάθεια;

Δείτε αναλυτικά τι δήλωσε στο NEWS 247 ο κ. Μενέλαος Τσαούσης, Υπεύθυνος του Κέντρου Στήριξης Παιδιού και Οικογένειας των Παιδικών Χωριών SOS.

Κύριε Τσαούση, πότε ξεκίνησε η λειτουργία των Κέντρων Στήριξης Παιδιού και Οικογένειας; Σε πόσες περιοχές λειτουργούν Κέντρα και ποιοι λόγοι κατέστησαν αναγκαία την ίδρυσή τους;

“Το Κέντρο Στήριξης Παιδιού και Οικογένειας ξεκίνησε να λειτουργεί το 1999. Δεν είχε από την αρχή τον ρόλο που έχει σήμερα. Κυρίως είχε ως στόχο την αξιολόγηση των παιδιών, του προσωπικού, των μαμάδων και των παιδαγωγών που επρόκειτο να προσληφθούν στα παιδικά χωριά SOS. Ταυτόχρονα υποστήριζε κάποια παιδιά από την κοινότητα, τα οποία εκείνο το χρονικό διάστημα ήταν λιγότερα, σε σχέση με τα σημερινά νούμερα”, είπε ο κ. Τσαούσης.

“Με τον σημερινό του ρόλο, δηλαδή σαν Κέντρο Στήριξης Παιδιού και Οικογένειας ξεκίνησε πριν από περίπου 2 χρόνια, λόγω της χρηματοδότησης και στήριξης από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, το οποίο μας έδωσε τη δυνατότητα να λειτουργήσουμε έξι κέντρα σε όλη την Ελλάδα. Εκτός από της Αθήνας, Κέντρα λειτουργούν και στη Θεσσαλονίκη, την Κομοτηνή, την Αλεξανδρούπολη, την Καλαμάτα και στο Ηράκλειο της Κρήτης και μέσα στα σχέδια των Παιδικών Χωριών SOS είναι μέσα στο επόμενο διάστημα να λειτουργήσουν ακόμα δύο κέντρα, στην Πάτρα και στον Πειραιά, ώστε να γίνουν συνολικά οχτώ.

Ο σημερινός ρόλος λειτουργίας των Κέντρων έχει ως στόχο να καλύψει τις ανάγκες οικογενειών που πλήττονται από την κρίση, εφαρμόζοντας ένα πρόγραμμα που προέρχεται από τη διεθνή Οργάνωση και λέγεται Family Stengthening Program και σαν στόχο έχει την κοινωνικο-ψυχολογική υποστήριξη των οικογενειών, μέσα από το επιστημονικό επιτελείο που έχουν τα Παιδικά Χωριά SOS και περιλαμβάνει κοινωνικούς λειτουργούς, ψυχολόγους, ειδικούς παιδαγωγούς, λογοθεραπευτές, αλλά και άλλες ειδικότητες όπως ψυχοθεραπευτές, για τις περιπτώσεις, όπου κρίνεται αναγκαίο”, πρόσθεσε.

“Ταυτόχρονα βέβαια, καλύπτουμε και υλικά τις οικογένειες, με τρόφιμα. Αυτήν την περίοδο έχουμε τη δυνατότητα να τους καλύπτουμε ένα μεγάλο μέρος, μια μεγάλη ποσότητα τροφίμων, που καλύπτουν τις μεγαλύτερες μηνιαίες ανάγκες μίας οικογένειας, αλλά και ρούχα και σχολικά είδη. Εδώ στο Κέντρο υποστηρίζουμε περίπου 300 οικογένειες, 1.000 σε πανελλαδικό επίπεδο και δυστυχώς, βλέπουμε ότι οι ανάγκες και τα αιτήματα συνεχίζονται και αυξάνονται”.

Το 1999 όμως, οπότε και ιδρύθηκε το πρώτο Κέντρο Στήριξης, οι Έλληνες δεν βίωναν τις συνθήκες των τελευταίων χρόνων, λόγω κρίσης. Τι έχει αλλάξει έκτοτε στις συνθήκες και τις ανάγκες των ανθρώπων που στρέφονται για στήριξη σε σας;

“Οι συνθήκες έχουν αλλάξει πάρα πολύ. Καταρχήν, λόγω και της οικονομικής κρίσης, έχει αλλάξει και η σύνθεση των οικογενειών που στηρίζουμε. Δηλαδή, παλαιότερα ή προ της κρίσης, οι περισσότερες οικογένειες αντιμετώπιζαν κυρίως κοινωνικά ζητήματα, σε συνδυασμό με οικονομικά, το τελευταίο διάστημα, αυξάνεται αυτό το ποσοστό που σας περιγράφω, βλέπουμε ότι οι οικογένειες αυτές απευθύνονται σε μας, γιατί αδυνατούν κυρίως οικονομικά να υποστηρίξουν τα παιδιά τους.

Επίσης, υποστηρίζουμε οικογένειες, οι οποίες παλαιότερα δεν ήταν συνηθισμένες να βρίσκονται σε πλαίσιο υποστήριξης. Είναι οικογένειες δηλαδή, που μπορεί πριν από μερικά χρόνια, να ήταν οικονομικά αρκετά σταθερές, να ανήκαν στην μεσαία ή μεσαία ανώτερη οικονομική τάξη και σήμερα να έχουν την ανάγκη στήριξης από μία δομή, στα βασικά είδη. Οικογένειες που μπορεί, οι γονείς να ήταν στο παρελθόν και στελέχη επιχειρήσεων, οικονομικά δηλαδή πάρα πολύ καλά, αλλά πλήττονται από την ανεργία, βλέπουμε δηλαδή πολλές περιπτώσεις που είναι και οι δύο γονείς άνεργοι για μεγάλο χρονικό διάστημα πλέον και ζητούν μία υποστήριξη από μία δομή, στην προκειμένη περίπτωση των Παιδικών Χωριών SOS”, σημείωσε ο υπεύθυνος του Κέντρου.

Ποιες υπηρεσίες παρέχονται στις οικογένειες που προσφεύγουν στο Κέντρο; Ποιες δράσεις αναπτύσσονται και πόσοι άνθρωποι εργάζονται γι’ αυτόν τον σκοπό;

“Σήμερα στο Κέντρο της Αθήνας, που είναι το μεγαλύτερο από τα υπόλοιπα και με ένα πρόγραμμα που μόλις ξεκινήσαμε και απευθύνεται στην υποστήριξη των οικογενειών που έχουν παιδιά στην ηλικία των 0 – 5 ετών, έχουμε συνολικά 20 συνεργάτες, σε διαφορετικές ειδικότητες. Έχουμε 3 κοινωνικούς λειτουργούς, 2 ψυχολόγους, παιδοψυχίατρο, 2 ειδικούς παιδαγωγούς, 2 λογοθεραπευτές, εργοθεραπευτή, 3 ειδικούς θεραπευτές, μουσικοθεραπευτή και κινησιοθεραπευτή.

Και επίσης, έχουμε και πολλούς εθελοντές που μας υποστηρίζουν, κυρίως εκπαιδευτικούς, που καλύπτουν την μαθησιακή υποστήριξη των παιδιών. Πάντα κάνουμε μία αξιολόγηση των αναγκών, όταν πρόκειται να υποστηρίξουμε μία οικογένεια και προσπαθούμε, να τις καλύψουμε, με όσο το δυνατόν πιο καλό τρόπο γίνεται. Και πολλές φορές αυτές οι ανάγκες είναι διαφορετικές, δηλαδή μπορεί να περιλαμβάνουν μόνο τη μαθησιακή, άλλες μαθησιακή και ψυχολογική υποστήριξη των παιδιών ή την κοινωνικο-ψυχολογική υποστήριξη των γονέων, μέσα από την ατομική ή οικογενειακή συμβουλευτική θεραπεία”.

“Οι υπηρεσίες είναι στο κομμάτι υποστήριξης των οικογενειών, αυτό είναι το βασικό έργο του Κέντρου. Από κει και πέρα, είμαστε δικτυωμένοι με αρκετούς φορείς που ασχολούνται με τα θέματα των παιδιών, είτε των δικαιωμάτων των παιδιών είτε σε θέματα που έχουν να κάνουν με δραστηριότητες παιδιών και μέσα από την δικτυωμένη συνεργασία που έχουμε, έχουμε τη δυνατότητα να οργανώνουμε δράσεις στοχευμένες, είτε ενημερωτικές είτε δραστηριότητες ψυχαγωγικές ή εκπαιδευτικές για τα παιδιά, σε ένα ευρύ φάσμα δράσεων”, μας είπε ο κ. Τσαούσης.

Θα μπορούσατε να μας περιγράψετε το “προφίλ” των οικογενειών που ζητούν υποστήριξη από το Κέντρο;

“Υποστηρίζουμε οικογένειες που έχουν παιδιά. Βασική προϋπόθεση είναι η οικογένεια να έχει τουλάχιστον ένα ανήλικο παιδί. Είναι οικογένειες που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες, οι οποίες πιστοποιούνται με τη φορολογική τους δήλωση, δηλαδή θα πρέπει η φορολογική τους δήλωση να είναι πάνω κάτω σε ένα ποσό, που είναι περίπου στα όρια της φτώχειας.

Ακόμη, θα πρέπει να διαμένουν στον Δήμο Αθηνών ή σε κοντινές περιοχές. Έχουμε έναν γεωγραφικό περιορισμό, με την έννοια ότι θα πρέπει να έρχονται εδώ και για την υλική τους υποστήριξη και για την κοινωνικο-ψυχολογική και μαθησιακή υποστήριξη των παιδιών, οπότε δεν μπορεί να είναι μία οικογένεια που μένει πολύ μακριά. Δεν υπάρχει συγκεκριμένη κατηγορία ηλικιών, είναι γονείς που έχουν μικρά παιδιά, αναλόγως τη σύνθεση της οικογένειας. Πρέπει να έχουν τουλάχιστον ένα παιδί ηλικίας 0 – 18 ετών. Και είναι από όλες τις κοινωνικές τάξεις, που έχουν πληγεί από την κρίση”, δήλωσε.

Από την καθημερινή επαφή σας με τις οικογένειες, για ποιον είναι πιο σκληρή αυτή η πραγματικότητα, για τους γονείς, που δεν μπορούν να προσφέρουν στα παιδιά τους αυτά που θα επιθυμούσαν ή για τα παιδιά;

” Αναλόγως, υπάρχουν περιπτώσεις οικογενειών, όπου οι γονείς το μεγάλο βάρος της κρίσης το κρατούν για τον εαυτό τους, προσπαθώντας να μην επηρεαστούν τα παιδιά τους. Αυτό βέβαια είναι ουτοπικό, γιατί τα παιδιά καταλαβαίνουν και επηρεάζονται και σίγουρα αντιμετωπίζουν δυσκολίες και προσπαθούν να ανταποκριθούν σε όλη αυτήν την κατάσταση. Αυτό το βλέπουμε από τα παιδιά, ότι τα παιδιά έχουν κατανόηση στις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι οικογένειές τους λόγω της κρίσης.

Πολύ συχνά οι γονείς προσπαθούν να αφήσουν ανεπηρέαστα τα παιδιά, αλλά μία διαδικασία συνεργασίας ίσως είναι πιο χρήσιμη για όλη την οικογένεια. Κατά την προσωπική μου άποψη, θα πρέπει τα παιδιά να συμμετέχουν στις δυσκολίες που αντιμετωπίζει μία οικογένεια, με έναν τρόπο που να μην τα επηρεάζει αρνητικά. Και η κάθε ηλικία έχει τις αντίστοιχες προσαρμογές, αναλόγως με την ικανότητα ανταπόκρισης του κάθε παιδιού. Η κρίση μπορεί να δίνει την ευκαιρία σε μία οικογένεια, να κάνει έναν επαναπροσδιορισμό του τρόπου ζωής, με έναν τρόπο, ώστε να είναι ωφέλιμος για όλα τα μέλη της οικογένειας. Κι όλο αυτό μέσα από κάποιες αντικειμενικές δυσκολίες που υπάρχουν. Αν για παράδειγμα, μία οικογένεια δεν μπορεί να αντεπεξέλθει στις μαθησιακές ανάγκες ενός παιδιού, όταν δεν μπορεί να πληρώσει τα φροντιστήρια, αυτό είναι ένα δεδομένο σκληρό.”

“Ένα από τα ζητήματα που βλέπουμε είναι, ότι οι οικογένειες που απευθύνονται σε μας, είναι ότι προσπαθούν να κρατήσουν την αξιοπρέπειά τους όσο πιο ψηλά γίνεται. Είναι πολλές φορές και οικογένειες, που δεν έχουν εμπειρία επαφής με κάποιον φορέα, για να τις υποστηρίξει. Και για μας είναι πολύ σημαντικό να σεβόμαστε αυτόν τον παράγοντα και όποια βοήθεια δίνεται, να μην θίγει την αξιοπρέπειά τους. Και η υλική βοήθεια είναι μέρος της βοήθειας που δίνουν τα Παιδικά Χωριά SOS, δεν δίνουμε μόνο υλική βοήθεια, δεν είμαστε Κοινωνικό Παντοπωλείο. Υποστηρίζουμε μία οικογένεια ολικά και η υλική υποστήριξη είναι μέρος αυτής της βοήθειας“, υπογράμμισε ο κ. Τσαούσης.

Μιλούν οι άνθρωποι για τις δυσκολίες και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν; Είναι “ανοιχτοί” στο να δεχθούν ψυχολογική και υλική βοήθεια;

Ο κ Τσαούσης αναφέρθηκε στον τρόπο που αντιμετωπίζεται από τα Παιδικά Χωριά SOS μία οικογένεια, που ζητά βοήθεια και υποστήριξη. “Κι οι άνθρωποι που έρχονται εδώ και ζητούν υποστήριξη, είναι ανοιχτοί στο να μιλήσουν για τα προβλήματά τους, ανάλογα με τον βαθμό που αποκτούν εμπιστοσύνη, με τον κοινωνικό λειτουργό με τον οποίον έχουν επαφή. Κι αυτό είναι ένα από τα ζητούμενα, για την υποστήριξη μίας οικογένειας με τον καλύτερο δυνατό τρόπο“, σημείωσε.

Δείτε τι απάντησε:

Και μετά το Κέντρο Στήριξης, τι; Για πόσο διάστημα παρέχεται υλική και κάθε άλλου είδους υποστήριξη; Και πόσο εύκολο είναι να στηριχθούν μετά στις δικές τους δυνάμεις;

Όσον αφορά στην υλική υποστήριξη, αυτή έχει χρονικούς περιορισμούς, λόγω της αύξησης των αιτημάτων. Στο κομμάτι της κοινωνικο-ψυχολογικής υποστήριξης δεν υπάρχει όμως χρονικός περιορισμός.

Δείτε τι απάντησε ο κ. Τσαούσης:

Η λειτουργία του Κέντρου στηρίζεται στις δωρεές ιδιωτών. Η Πολιτεία, το κράτος είναι παρόντα στην προσπάθειά σας;

“Όχι! Το Σωματείο Παιδικά Χωριά SOS Ελλάδος είναι ένα Σωματείο Ιδιωτικού Δικαίου, Φιλανθρωπικού Χαρακτήρα. Τα έσοδά μας προέρχονται αποκλειστικά και μόνο από δωρεές και χορηγίες ιδιωτών, από μικρές δωρεές ή μεγαλύτερες από κάποια χορηγία και δεν έχουμε καμία οικονομική υποστήριξη από το κράτος. Το τελευταίο μάλιστα διάστημα, λόγω της οικονομικής κρίσης, τα Παιδικά Χωριά και όλοι οι αντίστοιχοι φορείς φορολογούνται και θα σας έλεγα και πάρα πολύ βαριά. Φορολογούνται και οι δωρεές και τα έσοδα που έχουμε από αυτόν τον τομέα, αλλά και τα ακίνητα που χρησιμοποιούμε κι αυτό έχει επηρεάσει πάρα πολύ τη δυνατότητα ανταπόκρισης στα αυξημένα αιτήματα που έχουμε.

Παράλληλα, ο τρόπος λειτουργίας των Παιδικών Χωριών στηρίζεται αποκλειστικά στις δωρεές. Είναι ένα κομμάτι, που υπάρχει πάρα πολύ μεγάλη ανάγκη και εξαιτίας της αύξησης των αιτημάτων, αλλά και των αναγκών. Δηλαδή σκεφτείτε, ότι το κομμάτι αυτό της υλικής στήριξης των οικογενειών δεν υπήρχε πριν από λίγα χρόνια, εισήχθη κυρίως λόγω της οικονομικής κρίσης. Άρα οι ανάγκες έχουν αυξηθεί σε πάρα πολύ μεγάλο βαθμό και βεβαίως τα έσοδα περιορίζονται από όλους τους παράγοντες που έχουν σχέση με την οικονομική κρίση”, τόνισε ο κ. Τσαούσης.

Πόσο σημαντική για το έργο σας είναι η προσφορά του κόσμου; Παρατηρείτε να συνεισφέρουν οι Έλληνες για την κάλυψη των αναγκών των συμπολιτών μας, που βρίσκονται σε δύσκολη οικονομική κατάσταση;

Ο εθελοντισμός στα Παιδικά Χωριά είναι ένα κομμάτι πάντα ενεργό και ζωτικής σημασίας. Δείτε τι είπε ο κ. Τσαούσης, για τις θέσεις στις οποίες αξιοποιούνται οι εθελοντές και τα οφέλη, που και οι ίδιοι αποκομίζουν από αυτήν την εμπειρία.

Εάν στέλνατε ένα μήνυμα ενόψει εορτών, ποιο θα ήταν αυτό;

Το Κέντρο Στήριξης Παιδιού και Οικογένειας στην Αθήνα

Το πρώτο Κέντρο Στήριξης Παιδιού & Οικογένειας δημιουργήθηκε και λειτουργεί από το 1999 στην Κυψέλη σε ιδιόκτητο ακίνητο, που αποτελεί δωρεά της οικογένειας Αναστασίου Τσέρτου. Το κτίριο συνολικής έκτασης 500 τ.μ., ανακαινίσθηκε και διαμορφώθηκε με δωρεά Μαρίας Μεγγλίδου. Για το χρονικό διάστημα 2009 – 2011, η λειτουργία του χορηγήθηκε  πλήρως από την Εθνική  Τράπεζα της Ελλάδος. Εκτός των παιδιών και των οικογενειών της τοπικής κοινότητας, για το χρονικό διάστημα 2009-2011 παρείχε υπηρεσίες σε παιδιά εργαζομένων της ΕΤΕ καθώς και συμβουλευτική και επιμόρφωση των εργαζομένων στους βρεφονηπιακούς σταθμούς του Ιδρύματος “Η Παιδική Στέγη”.  Επίσης, έχουν λειτουργήσει Ομάδες Συμβουλευτικής με τις Διευθύντριες Βρεφονηπιακών Σταθμών του 6ου διαμερίσματος του Δήμου Αθηναίων και των Δημοτικών Σχολείων της περιοχής.

Το επιστημονικό προσωπικό του Κέντρου είχε προσφέρει τις υπηρεσίες του προς τους συνανθρώπους μας που επλήγησαν από τον σεισμό της 7ης Σεπτεμβρίου 1999 στην Αττική. Με παρουσία σε δύο οργανωμένους καταυλισμούς στον Δήμο Περιστερίου, εξυπηρέτησαν και στήριξαν περισσότερα από 3.000 άτομα, σε καθημερινή βάση για 6 ολόκληρους μήνες, με την χορηγία του Ιδρύματος ΛΙΛΙΑΝ ΒΟΥΔΟΥΡΗ, του ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ ΣΤΑΥΡΟΣ ΝΙΑΡΧΟΣ και της PHARMATHEN Α.Ε. Σήμερα, με δωρεά από το ΙΔΡΥΜΑ ΣΤΑΥΡΟΣ ΝΙΑΡΧΟΣ το Κέντρο διευρύνει τις δράσεις του και προσφέρει τις υπηρεσίες του σε 300 οικογένειες και 80 επαγγελματίες. Η δράση των ενεργειών εκτείνεται πλέον σε όλη την Αθήνα.

* Περισσότερα για τη δράση των Κέντρων Στήριξης Παιδιού και Οικογένειας μπορείτε να επισκεφτείτε την ιστοσελίδα.

* Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα Παιδικά Χωριά SOS μπορείτε να επισκεφτείτε την επίσημη ιστοσελίδα του Σωματείου.