Γιορτές με κρέας… χρυσάφι

Μπορεί τις μέρες αυτές να κινείται η αγορά με ρυθμούς Black Friday και Cyber Monday, ωστόσο, όπως φαίνεται, οι καταναλωτές μάλλον προσεκτικά κινήθηκαν. Πώς αλλιώς άλλωστε όταν μπροστά τους έχουν μια σειρά από υποχρεώσεις, από την καταβολή φόρων, τελών κυκλοφορίας κτλ, μέχρι την κάλυψη βασικών αναγκών, όπως το ενοίκιο, οι δραστηριότητες των παιδιών αλλά και τα βασικά είδη διατροφής.

Ειδικά εκεί, στα βασικά είδη διατροφής, τα μαντάτα εν όψει και εορτών δεν είναι και τα καλύτερα. Ήδη, με  με βάση την ΕΛΣΤΑΤ, πάρα το “φρένο” συνεχίζει ο ρυθμός ανόδου του πληθωρισμού τον Οκτώβριο εφέτος, καθώς αυξήθηκε 2% από 1,9% τον Σεπτέμβριο και έναντι αύξησης 2,4% τον Οκτώβριο 2024.

Ειδικά βασικά είδη διατροφής,  σε ένα έτος, είχαν σημαντικές ανατιμήσεις. Πιο συγκεκριμένα καταγράφηκαν αυξήσεις σε: κρέατα (10,6%), νωπά ψάρια (4%), φρούτα (9,1%), γαλακτοκομικά και αυγά (4,4%), σοκολάτες (21,1%), καφέ (19,3%), προϊόντα ζαχαροπλαστικής (6,1%) και χυμούς φρούτων (5,7%). Στον αντίποδα, σημειώθηκε πολλή μεγάλη μείωση της τιμής στο ελαιόλαδο (36,9%). Ανατιμήσεις υπήρξαν, επίσης, μεταξύ άλλων, σε: ενοίκια κατοικιών (8,9%), ένδυση- υπόδηση (1,9%), πακέτο διακοπών (6,8%), εστιατόρια- ζαχαροπλαστεία- καφενεία (7,8%) και ασφάλιστρα υγείας (7%). Στον τομέα της ενέργειας, καταγράφηκαν μειώσεις τιμών σε όλες τις κατηγορίες: ηλεκτρισμός (3,3%), φυσικό αέριο (6,3%), πετρέλαιο θέρμανσης (4,3%) και καύσιμα (1,6%).

Ανησυχητικά μηνύματα για το κρέας

Ειδικά εν όψει εορτών τα μηνύματα από το μέτωπο του κρέατος είναι άκρως ανησυχητικά. Τόσο το βόειο, όσο και το αιγοπρόβειο αντιμετωπίζουν ζητήματα που ωθούν τις τιμές προς τα πάνω. Καταφύγιο, το… κοτόπουλο, που όπως φαίνεται ανεβαίνει.

Όπως τόνισε, μιλώντας για την κατανάλωση κοτόπουλου, πριν λίγες μέρες, σε δημοσιογράφους σε εκδήλωση για το rebranding της εταιρείας ο διευθύνων σύμβουλος της πτηνοτροφικής βιομηχανίας Αγγελάκης Α.Ε., που εδρεύει στο Πούρνο της Εύβοιας, Θάνος Αγγελάκης,  είναι σε γοργή ανάπτυξη και λόγω των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν άλλες επιλογές όπως η ευλογιά προβάτων ή οι πολύ αυξημένες τιμές μοσχαρίσιου κρέατος. Επισήμανε πως πριν δέκα χρόνια η κατά κεφαλήν κατανάλωση κοτόπουλου στην Ελλάδα ήταν περίπου 22-23 κιλά ετησίως, ενώ τώρα έχουν ανέλθει στα 32 με 33, κάνοντας την εκτίμηση ότι την προσεχή πενταετία θα έχει ξεπεράσει τα 40 κιλά.

Το αιγοπρόβειο

Πώς αλλιώς άλλωστε όταν στο αιγοπρόβειο οι τιμές ανεβαίνουν στο φόντο της ευλογιάς. Είναι χαρακτηριστικό ότι με βάση, το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και η Εθνική Επιστημονική Επιτροπή Διαχείρισης και Ελέγχου της ευλογιάς των αιγοπροβάτων για το διάστημα από τον Αύγουστο 2024 έως και τις 23 Νοεμβρίου 2025:
• έχουν καταγραφεί 1.754 επιβεβαιωμένα κρούσματα ευλογιάς αιγοπροβάτων,
• σε 2.192 εκτροφές σε όλη τη χώρα,
• ενώ έχουν θανατωθεί 423.125 ζώα, στο πλαίσιο εφαρμογής των προβλεπόμενων υγειονομικών πρωτοκόλλων.

Για την τελευταία εβδομάδα αναφοράς (17–23 Νοεμβρίου 2025) καταγράφηκαν 52 νέα κρούσματα σε δεκατέσσερις Περιφερειακές Ενότητες, με βάση τα αποτελέσματα των εργαστηριακών ελέγχων.

Το βόειο

Στο μεταξύ, με βάση, την ανάλυση για το Νοέμβριο της Τράπεζας Πειραιώς, ο δείκτης των αγροτικών προϊόντων ενισχύθηκε τον Νοέμβριο κατά 4,68%, υπερβαίνοντας την άνοδο του δείκτη των εμπορευμάτων (+3,46%). Όπως αναφέρει η ανάλυση, “η εξέλιξη αυτή αντανακλά την ισχυρή διεθνή ζήτηση όπου σε συνδυασμό με τη σταθερότητα στις εμπορικές σχέσεις και την απουσία συγκρούσεων, διατήρησαν το θετικό κλίμα στην αγορά προσφέροντας στήριξη στις τιμές, παρά την άνοδο του δολαρίου. Ωστόσο, η τεχνική εικόνα του δείκτη παραμένει αρνητική, κάτι που πιθανά υποδηλώνει αδύναμη μακροπρόθεσμη τάση λαμβανομένης μιας διεθνούς αβεβαιότητας αναφορικά με τις μακροοικονομικές συνθήκες”.

Επίσης ανοδικές πιέσεις στις τιμές αναμένονται στο βόειο κρέας. Όπως αναφέρεται, “σύμφωνα με την έκθεση του Υπουργείου Γεωργίας των ΗΠΑ (USDA), οι προβλέψεις του αριθμού των βοοειδών διατηρήθηκαν περιορισμένες τόσο για το 2025 (-3,0% σε ετήσια βάση) όσο και για το 2026 (-2% σε ετήσια βάση) λόγω χαμηλότερου ρυθμού σφαγής, μικρότερων σε βάρος σφάγια και περιορισμένης διαθεσιμότητας ζώων για εκτροφή.

Όσον αφορά το εμπόριο, οι προβλέψεις για εισαγωγές βόειου κρέατος για το 2025 και το 2026 παρέμειναν αμετάβλητες σε σχέση με την προηγούμενη έκθεση, ενώ οι εξαγωγές εκτιμώνται μειωμένες μέχρι το τέλος του έτους.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις των αναλυτών, οι ανωτέρω παράγοντες εκτιμάται ότι θα προσφέρουν στήριξη στις τιμές βραχυπρόθεσμα. Από την άλλη μεριά, και καθώς το επόμενο διάστημα αναμένεται κορύφωση της ζήτησης λόγω της εορταστικής περιόδου, η διατήρηση των υψηλών τιμών λιανικής και χονδρικής στο βόειο κρέας ενδέχεται να περιορίσει τις ανοδικές πιέσεις. Επιπλέον, η πρόσφατη άρση των δασμών από τον Πρόεδρο Trump, στο πλαίσιο μείωσης του κόστους, σε συνδυασμό με τις ρευστοποιήσεις θέσεων, οδήγησε σε υποχώρηση των τιμών στα ΣΜΕ βοοειδών κοντά στα $2,14/λίβρα, χαμηλότερα από τα $2,41/λίβρα τον Αύγουστο. Ενδεικτικό των ανωτέρω συνθηκών αποτελεί η σημαντική αύξηση των θέσεων πώλησης στα ΣΜΕ από τους διαχειριστές κεφαλαίων.

Η κυβέρνηση για την ακρίβεια

Στο φόντο αυτό η κυβέρνηση προτάσσει τη νέα υπηρεσία για την αγορά. «Η δημιουργία της νέας Ανεξάρτητης Αρχής για την Προστασία του Καταναλωτή και τον Έλεγχο της Αγοράς είναι μια μια θεσμική μεταρρύθμιση, που αφορά το σύνολο της κοινωνίας και της επιχειρηματικότητας. Αφορά τον τρόπο με τον οποίο ο καταναλωτής προστατεύεται και η αγορά λειτουργεί με κανόνες», τόνισε – μιλώντας στην Ολομέλεια της Βουλής – ο Υπουργός Ανάπτυξης, Τάκης Θεοδωρικάκος, κατά την ψήφιση του νομοσχεδίου του Υπουργείου Ανάπτυξης με τίτλο: «Σύσταση και λειτουργία Ανεξάρτητης Αρχής Ελέγχου της Αγοράς και Προστασίας του Καταναλωτή, ρυθμίσεις για την Επιτροπή Ανταγωνισμού και λοιπές διατάξεις».

Ο κ. Θεοδωρικάκος υπογράμμισε πως ενισχύεται η διαφάνεια και δημιουργείται ένας ισχυρός, ενιαίος, ανεξάρτητος ελεγκτικός μηχανισμός, στα πρότυπα της ΑΑΔΕ. «Για χρόνια ο πολίτης δεν ήξερε πού να απευθυνθεί, με αποτέλεσμα να υπάρχουν καθυστερήσεις και σύγχυση. Αυτό το πρόβλημα ερχόμαστε να αντιμετωπίσουμε με αυτό το νομοσχέδιο. Πλέον, θα έχει ένα και μόνο σημείο αναφοράς: θα ξέρει πού απευθύνεται, ποιος τον ακούει, ποιος ελέγχει», συνέχισε.

Η νέα Αρχή, όπως τόνισε ο Υπουργός Ανάπτυξης, θα έχει ισχυρό Διοικητή και τρεις Υποδιοικητές με πενταετή θητεία και εγγυήσεις ανεξαρτησίας ανάλογες με αυτές που ισχύουν για τον Διοικητή της ΑΑΔΕ. «Όταν θωρακίζεις θεσμικά τον επικεφαλής μιας Αρχής, μπορεί να λειτουργήσει πραγματικά ανεξάρτητα. Και αυτό είναι προς όφελος όλης της κοινωνίας», επισήμανε χαρακτηριστικά.

Τόνισε ότι στη νέα Αρχή εντάσσονται η ΔΙΜΕΑ, ο Συνήγορος του Καταναλωτή, οι αρμόδιες διευθύνσεις της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου. «Και την προικίζουμε με 300 νέους ελεγκτές, αλλά και με σύγχρονα ψηφιακά εργαλεία, συμπεριλαμβανομένων των εφαρμογών τεχνητής νοημοσύνης, για την ταχύτερη και αποτελεσματικότερη εποπτεία της αγοράς», υπογράμμισε.

Για τον Συνήγορο του Καταναλωτή, ο κ. Θεοδωρικάκος ξεκαθάρισε ότι όχι μόνο δεν καταργείται, αλλά «αντιθέτως, η ανεξαρτησία του παραμένει πλήρης και η θεσμική του βαρύτητα ενισχύεται. Το “πρόσωπο” του Συνηγόρου ταυτίζεται με έναν από τους τρεις Υποδιοικητές της Αρχής και η ενσωμάτωσή του στην Αρχή τον κάνει πιο αποτελεσματικό».

Υπογράμμισε επίσης ότι η νέα Ανεξάρτητη Αρχή θα έχει ελεγκτικές, κυρωτικές και συμφιλιωτικές αρμοδιότητες, αλλά δεν δημιουργείται σε αντιπαράθεση με την Επιτροπή Ανταγωνισμού. «Θα λειτουργεί συμπληρωματικά με την Επιτροπή, με διακριτούς ρόλους, ενισχύοντας συνολικά το θεσμικό οπλοστάσιο της χώρας για ισονομία και διαφάνεια στην αγορά. Έτσι, διαμορφώνεται ένα ισχυρό δίπολο θεσμικής προστασίας», τόνισε. Προσέθεσε μάλιστα ότι ενισχύεται περαιτέρω η Επιτροπή, ικανοποιώντας όλα τα θεσμικά αιτήματά της όπως, μεταξύ άλλων, η πρόσληψη 50 εξειδικευμένων στελεχών, η επ’ αμοιβή πρακτική άσκηση φοιτητών, η αυστηροποίηση του πλαισίου κυρώσεων και ο ψηφιακός εκσυγχρονισμός της.

Η αντιπολίτευση

Σφοδρή κριτική στην αδυναμία της κυβέρνησης να προστατεύσει τον καταναλωτή απέναντι στην αισχροκέρδεια, άσκησε ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ Μιχάλης Κατρίνης, μιλώντας στη βουλή κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου του υπουργείου Ανάπτυξης για τη δημιουργία Αρχής Καταναλωτή. Παράλληλα κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι η Αρχή που δημιουργεί είναι θεσμικά αδύναμη, σε σχέση με αυτή που έχει προτείνει το ΠΑΣΟΚ, και χωρίς ανεξαρτησία, επισημαίνοντας ότι «αδύναμη Αρχή Καταναλωτή σημαίνει αδύναμος πολίτης».

Όπως ανέφερε, όλα τα χρόνια της διακυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας η ελληνική κοινωνία δοκιμάζεται από ένα παρατεταμένο κύμα ακρίβειας, με τρόφιμα, ενέργεια, στέγαση και τραπεζικές προμήθειες να επιβαρύνουν δραματικά το διαθέσιμο εισόδημα, ενώ «οι πολίτες είδαν το κόστος ζωής να αυξάνεται πολύ ταχύτερα από τους μισθούς και τις συντάξεις».

Υποστήριξε ότι δεν υπάρχει ισχυρό και αξιόπιστο πλαίσιο προστασίας του καταναλωτή, καθώς «οι αρμόδιες υπηρεσίες αποδυναμώθηκαν, οι έλεγχοι περιορίστηκαν και η εποπτική παρουσία στην αγορά υποχώρησε». Αντίθετα, υπενθύμισε ότι στα τελευταία χρόνια διακυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ η Γενική Γραμματεία Καταναλωτή είχε αποκτήσει πραγματική παρουσία στην αγορά, αποδεικνύοντας πως «όταν υπάρχει πολιτική βούληση, η προστασία του καταναλωτή μπορεί να είναι και πραγματική και αποτελεσματική».

Αναφερόμενος στην πρόταση νόμου του ΠΑΣΟΚ από τον Δεκέμβριο του 2022 για τη δημιουργία ισχυρής Αρχής Προστασίας Καταναλωτή, ο Μιχάλης Κατρίνης κατήγγειλε ότι «η κυβέρνηση δεν δέχτηκε ποτέ να τη συζητήσει», θέτοντας το ερώτημα «πόσες ανατιμήσεις, πόσες αυθαίρετες χρεώσεις και πόσες καταχρηστικές πρακτικές θα είχαν αποτραπεί» αν είχε υιοθετηθεί τότε, όταν τότε ο πληθωρισμός τροφίμων βρισκόταν στο 15,5%, αντί για σήμερα που βρίσκεται στο 2,8%.

Για το κυβερνητικό νομοσχέδιο υπογράμμισε ότι «δεν συγκροτεί μια ισχυρή Αρχή», αλλά περιορίζεται σε αναδιάταξη υπηρεσιών, ενώ εντάσσει σε αυτή και το Συνήγορο του Καταναλωτή, με αποτέλεσμα ο ίδιος φορέας να πρέπει και να επιβάλλει κυρώσεις και να λειτουργεί ως ουδέτερος διαμεσολαβητής. Έθεσε επίσης ζήτημα ανεξαρτησίας, σημειώνοντας πως 4 από τα 5 μέλη της θα επιλέγονται από τον υπουργό. Τόνισε ακόμη ότι πρόκειται για μια Αρχή «που απλώς καταγράφει προβλήματα αντί να προλαμβάνει, να παρεμβαίνει και να διορθώνει», ενώ χαρακτήρισε ανεπίτρεπτη την απουσία ουσιαστικού ρόλου για τις ενώσεις καταναλωτών.

Κλείνοντας, ξεκαθάρισε ότι το ΠΑΣΟΚ δεν μπορεί να στηρίξει ένα νομοσχέδιο που «δεν απαντά στην αγωνία του πολίτη που μετρά κάθε ευρώ στο σούπερ μάρκετ, στον λογαριασμό ρεύματος και στο ενοίκιο», υπογραμμίζοντας ότι την πραγματική προστασία θα την κάνει πράξη το ΠΑΣΟΚ εάν οι πολίτες του εμπιστευθούν τη διακυβέρνηση.