Ο ποδοσφαιρικός αγώνας που προκάλεσε 3.000 νεκρούς και τραυματίες

Ήταν ο κυριολεκτικός Πόλεμος του ποδοσφαίρο. La guerra del fútbol.

Για 100 ώρες Ονδούρα και Ελ Σαλβαδόρ μπήκαν στα χαρακώματα με αφορμή ένα ματς.

Αιτία του πολέμου ήταν οι τεταμένες σχέσεις των δύο χωρών λόγω πολιτικών διαμαχών κυρίως στο ζήτημα της μετανάστευσης από το Ελ Σαλβαδόρ στην Ονδούρα. Το Ελ Σαλβαδόρ θεωρούσε άδικο των καταμερισμό των συνόρων (έγινε το 1821) καθώς αριθμούσε την εποχή εκείνη περίπου 700.000 περισσότερους κατοίκους από την σχεδόν πενταπλάσια σε έκταση Ονδούρα.

350.000 κάτοικοι της χώρας μετακινήθηκαν και έχτισαν περιουσίες στην Ονδούρα. Η στρατιωτική δικτατορία της χώρας, εκμεταλλευόμενη τις αντιμεταναστευτικές αντιδράσεις των κατοίκων προχώρησε σε αναδασμό της γης και οι μετανάστες έχασαν τα εδάφη τους. Όλα αυτά είχαν δημιουργήσει ένα εύφλεκτο κλίμα.

Η αφορμή δόθηκε από τις έντονες ταραχές που ξέσπασαν κατά την διάρκεια του δεύτερου προκριματικού γύρου για το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου του 1970.

Στις 14 Ιουλίου του 1969 ο στρατός του Ελ Σαλβαδόρ επιτέθηκε στην Ονδούρα. Ο Οργανισμός Αμερικανικών Κρατών (OAS) ανέλαβε τις διαπραγματεύσεις για κατάπαυση του πυρός, η οποία επιτεύχθηκε στις 20 Ιουλίου, ενώ ο στρατός του Ελ Σαλβαδόρ αποσύρθηκε στις αρχές Αυγούστου. Ο σύντομος πόλεμος άφησε πίσω του 3.000 νεκρούς και τραυματίες.

Τουλάχιστον 300.000 κάτοικοι του Ελ Σαλβαδόρ έφυγαν από τις εστίες τους εξαιτίας του πολέμου και πολλοί μετανάστες εκδιώχθηκαν βίαια από την Ονδούρα, για να γυρίσουν στο Ελ Σαλβαδόρ, όπου όμως και εκεί δεν ήταν επιθυμητοί.

Η ιστορία του ματς

Ονδούρα και Ελ Σαλβαδόρ “συναντήθηκαν” στον περιβόητο προκριματικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1970.

Στο πρώτο παιχνίδι, στη Τεγκουσιγκάλπα της Ονδούρας, υπήρξαν οι πρώτες αψιμαχίες μεταξύ των οπαδών, στις 8 Ιουνίου του 1969. Στο παιχνίδι αυτό η Ονδούρα κέρδισε 1-0.

Το δεύτερο παιχνίδι, στις 15 Ιουνίου του 1969 θα γινόταν στην πρωτεύουσα του Ελ Σαλβαδόρ, Σαν Σαλβαδόρ. Εκεί, οι γηπεδούχοι πήραν τη ρεβάνς επικρατώντας με 3-0 και ξέσπασε πολύ πιο έντονη βία.

Στις 26 Ιουνίου της ίδιας χρονιάς ακολούθησε αγώνας κατάταξης στην Πόλη του Μεξικού.

Το Ελ Σαλβαδόρ κέρδισε το τρίτο παιχνίδι με 3-2 στην παράταση. Μετά τη λήξη του αγώνα ξεκίνησαν συμπλοκές με νεκρούς και τραυματίες έξω από το “Αζτέκα” με τα επεισόδια από το γήπεδο να μεταφέρονται και εκτός Μεξικού.

Την ίδια ημέρα, το Ελ Σαλβαδόρ διέκοψε όλους τους διπλωματικούς δεσμούς με την Ονδούρα, δηλώνοντας ότι “η κυβέρνηση της Ονδούρας δεν έχει λάβει αποτελεσματικά μέτρα για την τιμωρία αυτών των εγκλημάτων που συνιστούν γενοκτονία ούτε έχει δώσει εγγυήσεις για αποζημίωση ή αποζημίωση για τις ζημίες που προκλήθηκαν στους πολίτες του Ελ Σαλβαδόρ”.

Απόρροια του πολέμου ήταν και ο εμφύλιος πόλεμος στο Σαλβαδόρ, μεταξύ του σκληρού δεξιού καθεστώτος της χώρας και του αριστερού Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου που κράτησε μέχρι το 1991.

Έντεκα χρόνια μετά, στις 30 Οκτωβρίου του 1980, τα δύο κράτη υπέγραψαν συνθήκη ειρήνης και έθεσαν τις συνοριακές τους διαφορές στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Το 1992 το Διεθνές Δικαστήριο επιδίκασε το μεγαλύτερο μέρος των αμφισβητούμενων εδαφών στην Ονδούρα και το 1998 η Ονδούρα και το Ελ Σαλβαδόρ υπέγραψαν συνθήκη οριοθέτησης των συνόρων για την εφαρμογή της απόφασης του Δικαστηρίου.

Μέχρι τις αρχές του 2006 η διαδικασία της οριοθέτησης δεν είχε ολοκληρωθεί, εντούτοις η Ονδούρα και το Ελ Σαλβαδόρ έχουν ομαλές διπλωματικές και εμπορικές σχέσεις.