Ηλίας Ιωακείμογλου: Η κρίση του καπιταλισμού και η ψήφος στην ΑΝΤΑΡΣΥΑ

Η οικονομική κρίση που ξεκίνησε το 2008 βρίσκεται σήμερα σε οριακό σημείο σε όλες τις χώρες του αναπτυγμένου καπιταλισμού. Αυτό συμβαίνει επειδή οξύνεται τώρα στο έπακρο μια από τις μεγάλες αντιφάσεις του νεοφιλελευθερισμού, που συνίσταται στην διογκούμενη απαίτηση της ιδιωτικής ιδιοκτησίας επί του προϊόντος (με την μορφή υψηλών και αυξανόμενων κερδών, τόκων και προσόδων), ενώ ταυτοχρόνως υστερεί η ικανότητα του παραγωγικού συστήματος να αυξήσει το προϊόν (το ΑΕΠ), σε βαθμό τέτοιο ώστε να μπορεί αυτή η απαίτηση να ικανοποιηθεί. Όποιος χαράξει σε ένα διάγραμμα μια καμπύλη που δείχνει την συνολική «αξία» των μετοχών, ομολόγων και λοιπόν τίτλων εκεί έξω και μια καμπύλη για το ΑΕΠ ή για τις παραγωγικές επενδύσεις, θα διαπιστώσει ότι τα δύο αυτά μεγέθη αποκλίνουν και μάλιστα διαρκώς, υποδεικνύοντας ότι αυτό δεν είναι τυχαίο γεγονός αλλά αναγκαστικό, δηλαδή ανάγεται στα διαρθρωτικά χαρακτηριστικά του συστήματος.

Αυτή η απόκλιση, όμως, μεταξύ των απαιτήσεων του κεφαλαίου και την ικανότητα του παραγωγικού συστήματος να τις ικανοποιεί, δεν μπορεί να συνεχίζεται επ’ άπειρο και, αργά ή γρήγορα – και μάλλον γρήγορα όπως δείχνουν τα πράγματα – οι κάτοχοι κεφαλαίου, αντιμέτωποι με ένα παραγωγικό σύστημα που καθίσταται όλο και πιο ανεπαρκές για να ικανοποιήσει τις απαιτήσεις τους, θα στρέψουν το μένος τους εναντίον της εργασίας και θα επιδιώξουν:

• την περαιτέρω απαξίωση της τρέχουσας εργασίας, δηλαδή την αναδιανομή του προϊόντος σε βάρος των μισθών,

• την αρπαγή, μέσω των πλειστηριασμών, της παρελθούσας εργασίας των υποτελών κοινωνικών τάξεων, η οποία έχει αποκρυσταλλωθεί στην ακίνητη περιουσία τους και

• την δέσμευση της μελλοντικής εργασίας μέσω του δανεισμού και του χρέους των νοικοκυριών των εργαζόμενων τάξεων.

Αυτά, βεβαίως, ήδη συνέβαιναν στο παρελθόν, αλλά συνέβαιναν μέσα σε συνθήκες μειούμενων μεν αλλά υπαρκτών αυξήσεων της παραγωγικότητας της εργασίας, που επέτρεπαν στο παραγωγικό σύστημα να ικανοποιεί σε κάποιο βαθμό τις απαιτήσεις της ιδιοκτησίας επί του προϊόντος. Στην διάρκεια όμως της τρέχουσας κρίσης, από το 2008 έως σήμερα, η αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας στις χώρες του αναπτυγμένου καπιταλισμού υποχωρεί ακόμη περισσότερο και κινείται πλέον στην περιοχή του 0% και επομένως πρέπει να αναμένουμε πολύ εντονότερες απαιτήσεις της ιδιοκτησίας επί της εργασίας με τις τρεις προαναφερθείσες μορφές.

Αυτές οι εξελίξεις δε είναι μοιραίες, με την έννοια ότι ο νεοφιλελευθερισμός έχει εγκαταστήσει θεσμικές προϋποθέσεις, ένθετες στην λειτουργία του χρηματοπιστωτικού τομέα και των παραγωγικών επιχειρήσεων, ώστε να-μην-υπάρχει-εναλλακτική λύση εντός του συστήματος.

Εξίσου μοιραία, στον νεοφιλελεύθερο καπιταλισμό, καθεστώς εντός του οποίου δεν υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις, ιδιαίτερα στην σημερινή συγκυρία, δεν έχουν θέση ούτε η σοσιαλδημοκρατία, ούτε τα πλατιά κόμματα τύπου ΣΥΡΙΖΑ, ούτε τα ευφάνταστα μεταρρυθμιστικά σχέδια win-win του ΜέΡΑ25 (όπου ταχυδακτυλουργικά όλοι κερδίζουν, κεφαλαιούχοι και μισθωτοί συμφιλιωμένοι).

Επειδή έτσι έχουν τα πράγματα και δεν υπάρχει εναλλακτική λύση στα πλαίσια του νεοφιλελευθερισμού, ούτε δυνατότητα επιστροφής σε προηγούμενες μορφές διαχείρισης του καπιταλισμού που επέτρεπαν ταξικούς συμβιβασμούς, και με δεδομένο το ζοφερό μέλλον που διαγράφεται στον ορίζοντα για τις υποτελείς κοινωνικές τάξεις, η μόνη εναλλακτική λύση που απομένει για αυτές είναι ο ριζικός μετασχηματισμός της καπιταλιστικής οικονομίας και κοινωνίας: Ο σοσιαλισμός είναι επίκαιρος όσο ποτέ και πρέπει να αποτελεί τον αναγκαστικό ορίζοντα της πολιτικής δράσης των πολιτικών οργανώσεων των εργαζόμενων τάξεων, των ανέργων, όσων υφίστανται υλική στέρηση και φτώχεια, όσων υπομένουν συνθήκες ανελευθερίας και διακρίσεων.

Στην τέχνη του πολέμου, είναι γνωστό από τα αρχαία χρόνια, ότι η ισχύς ένας μαχόμενου σχηματισμού πολλαπλασιάζεται όταν αυτός δεν έχει έξοδο διαφυγής. Τέτοια είναι και η σημερινή ιστορική συγκυρία για τις υποτελείς κοινωνικές τάξεις. Αυτό που απομένει στις οργανωμένες δυνάμεις τους, δεν είναι να φαντασιώνονται ότι θα μοιράσουν μετοχές στους μισθωτούς ή ότι θα απαλύνουν τις δυσκολίες τους αυξάνοντας τον κατώτατο μισθό στα 880 ευρώ μικτά, αλλά είναι να φροντίσουν να δώσουν σε αυτές τις τάξεις πολιτικό πρόγραμμα που θα τις συγκροτήσει σε αντικαπιταλιστικό κοινωνικό συνασπισμό εξουσίας που βλέπει το κόκκινο στο βάθος ενός ορίζοντα που δεν χάνεται σε κάποιο απλησίαστο μέλλον, όπως το θέλει η οπτική του ΚΚΕ, αλλά στην άκρη του χεριού μας.

Ακολουθήστε το News 24/7 στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις